Chiếc máy bay cuối cùng trong chiều 29/4/1975

Có môt câu chuyên đã thuôc vê lịch sử mà mọi người từng biêt: hình ảnh chiêc trực thăng với dòng người di tản trên sân thượng môt cao ôc ở Sài Gòn – đã từng được công luân trên thê giới xem là biêu tượng cho sự thât bại của Mỹ trong cuôc chiên tranh tại Viêt Nam.

Vây ai đã chụp bức ảnh ây? Ai lái chiêc trực thăng năm ây? Những hành khách cât từ nóc nhà tòa trên trực thăng là ai? Có phải nó cât lên tại Tòa nhà Đại sứ Mỹ? Bài viêt dưới đây phân nào giải thích được nhiêu điêu đằng sau tâm ảnh đó.

Tác giả bức ảnh lịch sử

Sau khi tâm ảnh được công bô trên phương tiên thông tin truyên thông trong những tháng ngày đâu tiên sau chiên tranh năm 1975, lâp tức ngay sau đó tuân báo People (Mỹ) đã phái nhiêu phóng viên đên 6 quôc gia khác nhau đê điêu tra. Sau nhiêu tháng xác minh, điêu tra, họ đã xác định: đâu tiên tâm ảnh được xác định do Hugh Van Es, môt nhiêp ảnh gia, môt phóng viên tự do và sau này là phóng viên Hãng thông tân UPI chụp. Ảnh chụp vào khoảng 5 giờ chiêu ngày 29/4/1975.

Hugh Van Es mât ngày 15/5/2009 tại Hông Kông (ông đã sông nơi đây 35 năm) đã kê cho phóng viên tuân báo People biêt rằng ông ta đã đứng trên sân thượng của môt khách sạn cách tòa nhà này môt vài dãy phô, Và ông đã dùng máy ảnh ông kính 300 mm đê chụp. Sau này nhớ lại, Van Es cho hay không phải tât cả trong sô khoảng 30 người leo thang khi đó di tản được, và chiêc Bell 205 đã quá tải khi cât cánh, chở vượt khả năng cho phép khoảng chục người.

Hugh Van Es

Tòa nhà và chiếc máy bay cuối cùng chiều 29/4/1975

Hugh Van Es đã phải mât rât nhiêu công sức và thời gian đê giải thích cho mọi người, rằng tòa nhà trong bức ảnh không phải như đã bị lâm tưởng là tòa nhà của Sứ quán Mỹ. Đó là từ nóc cao ôc Pittman sô 22- Lý Tự Trọng (TPHCM) hiên nay.

Chiêc trực thăng cât cánh, theo chú thích của nhiêp ảnh gia Van Es trên diên đàn báo chí lúc ây phỏng chừng đem theo 12 (có khi là 14) người trong khi trọng tải tôi đa theo “đê nghị của trực thăng” là… 8 người! Người đứng sát càng trực thăng và rìa tòa nhà (theo ảnh) là O.B. Harnage, môt nhân viên của CIA Mỹ. Những hành đông của Harnage trong buôi chiêu hôm ây đã được Tuân báo People này miêu tả trong sô ra ngày 30/4/1985 và thêm nhiêu sô tiêp theo.

Bức ảnh lịch sử

Sô hiêu của chiêc trực thăng Bell 205 ây không thây rõ trên ảnh chụp vì sô hiêu được sơn hai bên thân và đuôi cánh, trong khi bức ảnh lại cho thây chiêc trực thăng được chụp từ phía mũi. Vị trí này Hugh Van Es chụp đên… 6 tâm! Tuy nhiên biên tâp viên Debbie Bondulic của People tìm ra được… 42 phim âm bản Hugh Van Es chụp còn lưu giữ trong kho của UPI Bettman Corbis – New York. Trong sô này, có tât cả “tư thê bay” của chiêc Bell 205, ngay cả khi bay xa khỏi nóc nhà tòa nhà. Bằng kỹ thuât hiên đại, người ta xác định đây là chiêc Bell205 mang sô hiêu: N4 7004.

Ông Allen Cates, Chủ tịch Hãng Air America – Hãng hàng không của CIA, không hê muôn các phóng viên xác định viên phi công đã lái chiêc trực thăng ngày hôm ây. Tuy nhiên bí mât cuôi cùng cũng được mở: Hai viên Phi công trên chiêc trực thăng ây được xác định: Môt là Bob Caron nay sông ở bang Florida, môt là Jack Hunter. Riêng Bob Caron còn môt “nhân chứng sông” đó là lên tiêng mình còn giữ kỹ cuôn sô lịch trình bay trong ngày lịch sử 29/4/1975.

Ai xô đẩy chen lấn trên chiếc máy bay hôm ấy?

Đa sô những người Viêt ngôi trên chiêc trực thăng ây đêu là những viên chức cao câp của chê đô Ngụy- Sài Gòn. Đặc biêt trong chuyên “vượt qua cõi chêt” đó có tướng Trân Văn Đôn, là Tông trưởng Quôc phòng cuôi cùng của VNCH. Ngoài ra còn có bác sĩ Trân Kim Tuyên, môt trùm mât vụ Sài Gòn (mât tại Anh tháng 12-1995); bác sĩ quân y Huỳnh Minh Tòng, nay là bác sĩ y khoa, đang hành nghê tại Georgia, Mỹ.

Theo 24h