Câu chuyện về những tờ tiền từng có mệnh giá lớn nhất thế giới

Trong suốt lịch sử của tiền giấy, đã có những tờ tiền có mệnh giá lên tới hàng triệu, hàng tỷ, thậm chí là hàng nghìn tỷ. Một số là những hiện vật lịch sử rất có giá trị với các nhà sưu tập, số khác vẫn đang được sử dụng hiện nay.

Đồng 100 USD là đồng tiền được cả thế giới biết tới. Theo cựu chủ tịch Cục dự trữ Liên bang Mỹ, hai phần ba số tiền 100 USD đang được lưu hành ngoài nước Mỹ. Nước này cũng từng in các tờ tiền có mệnh giá 500, 1000, 5000 và 10000 USD cho tới những năm 1940. Vào năm 1969, theo lệnh của Tổng thống Nixon, tất cả các tờ tiền mệnh giá trên 100 USD đều phải ngừng lưu hành và in ấn. Một phần lí do được cho là để ngăn chặn việc các đồng tiền này được sử dụng bởi tội phạm có tổ chức.

Tờ tiền mệnh giá 500 Đô la Mỹ

Tờ tiền mệnh giá 10 nghìn USD khi đó có giá trị tương đương 64 nghìn USD ngày nay. Đồng tiền có mệnh giá lớn nhất được in bởi nước Mỹ là chứng nhận vàng với mệnh giá 100 nghìn USD, được in chân dung tổng thống Woodrow Wilson. Chỉ có 42 nghìn tờ tiền như vậy được in vào những năm 1930 để Cục dự trữ Liên bang sử dụng nội bộ. Chúng được coi là tài sản của chính phủ và các nhà sưu tập không được sở hữu chúng, tuy nhiên có một tờ duy nhất đang được giữ tại viện Smithsonian và trưng bày trong một số dịp đặc biệt.

Tờ 100 nghìn USD, được in chân dung tổng thống Woodrow Wilson

Tờ 1000 Đô phát hành năm 1890 in hình George Meade

Chứng nhận vàng 1000 Đô sơ-ri 1928, với hình Grover Cleveland

Trên thế giới, các loại tiền có mệnh giá cao hơn 100 USD vẫn được lưu hành thường xuyên. Liên minh châu Âu đang sử dụng loại tiền 500 Euro, trong khi Canada sử dụng loại tiền 1000 đôla Canada cho tới năm 2000 khi nó được rút khỏi thị trường do lo ngại về tội phạm có tổ chức. Nhật Bản có loại tiền 10000 Yên, trong khi Indonesia đã in loại tiền 100.000 Rupiah. Italia sử dụng loại tiền 500.000 Lira cho tới khi nước này chấp nhận đồng Euro và hiện nay Việt Nam cũng đang sử dụng loại tiền mệnh giá 500.000 đồng.

Tờ tiền 500,000 lira, in hình Raffaello Sanzio

Một người có thể trở thành triệu phú rất dễ dàng nếu cầm trong tay một tờ tiền của Rumani và Thổ Nhĩ Kỳ, trước khi các đồng tiền này được định giá lại vào năm 2005. Trước đó, chúng được coi là những loại tiền có giá trị thấp nhất thế giới. Rumani đã in loại tiền 1 và 5 triệu Leu, trong khi Thổ Nhĩ Kỳ sở hữu loại tiền 1, 5, 10 và 20 triệu Lira. Vào năm 2005, tờ tiền 20 triệu Lira tương đương với 13,5 USD. Hai nước này đã định giá lại tiền của mình bằng việc bỏ bớt sáu số 0 và tung ra các tờ tiền có mệnh giá thấp hơn.

Tờ tiền một triêu Leu của Rumani năm 2003

Ngân hàng Anh quốc dùng các tờ tiền mệnh giá lớn trong giao dịch họ với Ngân hàng Scotland và Bắc Ireland. Loại tiền “giant” (khổng lồ) có mệnh giá 1 triệu Bảng, trong khi “Titan” (bạch kim) có mệnh giá tới 100 triệu Bảng. Các giao dịch này ít được công chúng biết tới còn các tờ tiền đều được cất giữ cẩn thận trong các hầm chứa.

Trên đây là ví dụ về các loại tiền mệnh giá lớn được in bởi các nền kinh tế ổn định. Nếu một đất nước trải qua giai đoạn siêu lạm phát, tiền tệ sẽ mất giá rất nhanh và các chính phủ phải in những loại tiền có mệnh giá cực lớn để bù lại, đôi khi con số này lên tới hàng tỷ hoặc cao hơn.

Tờ tiền Titan 100 triệu Bảng của Ngân hàng Anh

Brazil và Áo từng in loại tiền 500.000 Cruzeiro Real và Kronen. Argentia và Georgia có tiền 1 triệu Peso và Laris. Peru in tiền 5 triệu Intis, trong khi Bolivia sở hữu tiền mệnh giá 10 triệu Peso. Hi Lạp dưới thời Phát xít chiếm đóng phải in loại tiền mệnh giá 100 tỷ Drachma. Khi Nam Tư tan rã, nước này đã cho ra đời tiền 500 tỷ Dinar. Nước Đức sau Thế chiến thứ nhất đã phải in tiền mệnh giá hàng nghìn tỷ Marks. Zimbabwe đã ra mắt loại tiền có mệnh giá lớn nhất của mình vào năm 2009, đó là 100 nghìn tỷ Dollar. Khi đó, loại tiền này không đủ giá trị để mua vé xe buýt tại thủ đô Harare.

Tờ tiền 1 tỷ Đô la của Zimbabwe

Tờ tiền 100 nghìn tỷ Đô la Zimbabwe năm 2009

Trường hợp siêu lạm phát tệ nhất thế giới từng biết là Hungary sau Thế chiến thứ hai cho tới tháng 8/1946. Nhiều nhà sưu tập đã coi loại tiền Pengo của Hungary là tiền có mệnh giá cao nhất thế giới, lên tới 100 triệu tỷ (một số 1 với 20 số 0 ở sau). Hungary cũng từng in loại tiền 1 tỷ tỷ Pengo (một số 1 với 21 số 0), nhưng loại tiền này không được đưa ra thị trường. Tiền Pengo khi đó gần như vô giá trị. Vào năm 1946, Hungary giới thiệu Forint, đồng tiền hoàn toàn mới, và một bức ảnh nổi tiếng đã cho thấy đường phố tràn ngập các tờ tiền Pengo bị người dân vứt bỏ. Khi đó, 1 Forint đổi được 4 tỷ tỷ tỷ Pengo (một số 4 và 29 số 0 ở sau).

Bức ảnh nổi tiếng đã cho thấy đường phố tràn ngập các tờ tiền Pengo bị người dân vứt bỏ

Tờ tiền được các nhà sưu tập ví có mệnh giá cao nhất của Hungary

Phan Hạnh

Theo Dantri/Atlas