Chìa khóa thắp sáng ước mơ hoàn lương cho người lầm lỡ

Ước mơ hoàn lương của những người từng lầm lỡ luôn là đốm lửa sáng dẫn lối họ đi.

Đốm lửa này được thắp lên nhờ có bàn tay của nhiều người, bao gồm nỗ lực của bản thân họ, của gia đình, xã hội và quan trọng hơn, đó là có sự chung tay, góp sức của những cán bộ quản giáo đã sát cánh bên họ trong suốt thời gian cải tạo để chuộc lại lỗi lầm…

Được nghe chia sẻ của anh Nguyễn Văn Tuân- cán bộ quản giáo Trại giam Suối Hai, Tổng cục VIII, Bộ Công an, chúng tôi mới hiểu phần nào công việc lặng thầm, vất vả, có tính đặc thù của những cán bộ trại giam. Tinh thần trách nhiệm, tình thương, sự thấu hiểu và chia sẻ đã trở thành chìa khóa để các anh mở cánh cửa tâm hồn cho phạm nhân, giúp phạm nhân thay đổi suy nghĩ, nhận thức, nâng cao ý thức cải tạo, cố gắng sớm trở về, trở thành người có ích cho xã hội.

Kể về những “ca khó” đã từng gặp, đồng chí Tuân cho biết: “Suốt thời gian công tác, một trong những phạm nhân khiến tôi nhớ nhất đó là trường hợp của phạm nhân Trần Văn Chiến, SN 1987, án 8 năm tù về tội Cướp tài sản và thụ án tại Trại giam Suối Hai.

Anh Tuân kể: “Được Ban giám thị phân công quản lý, giáo dục phạm nhân Chiến, trong một vài lần đầu tiếp xúc với tôi, anh ta có những biểu hiện chống đối như không lao động, chây lười, thậm chí còn xin đi… kỷ luật. Trước thái độ đó, tôi đã dành nhiều thời gian tìm hiểu xem đâu là lí do khiến phạm nhân có phản ứng tiêu cực này và được biết, phạm nhân Chiến có hoàn cảnh gia đình khá đặc biệt. Nhà Chiến có hai anh em, bố mất sớm, mẹ bỏ đi nên hai anh em sống cùng ông bà nội. Do không được dạy dỗ, uốn nắn, thiếu thốn tình cảm của mẹ cha từ thưở bé, Chiến sớm đưa chân vào con đường tội lỗi. Ngày Chiến bị bắt, chỉ có ông bà nội là người nhìn mặt cháu. Ngày tòa mở phiên xét xử cũng vậy. Với Chiến, ông bà là chỗ dựa, là niềm tin duy nhất. Tuy nhiên, do sức khỏe yếu, kinh tế khó khăn nên từ ngày Chiến đi thụ án, rất hiếm khi ông bà lên thăm nom cháu nội. Nghĩ đến nỗi đau của bản thân khi từ bé đến lớn và ngay cả khi rơi vào vòng lao lý, đó là luôn thiếu sự chăm sóc, động viên từ gia đình, Chiến sinh ra mặc cảm, bất mãn và không muốn cải tạo…”.

Cán bộ quản giáo Nguyễn Văn Tuân (trái) trong một buổi giao lưu về công tác quản giáo. Ảnh: L.Anh

Khi đã hiểu được ngọn nguồn về thái độ của phạm nhân Chiến, anh Tuân đã xây dựng cụ thể kế hoạch giáo dục phạm nhân này để phạm nhân hiểu được về chính sách nhân đạo của Nhà nước đối với người từng lầm lỡ, giúp phạm nhân có động lực phấn đấu. Bên cạnh đó, để phạm nhân có tinh thần cải tạo tốt hơn, trực tiếp anh Tuân đã đề xuất Ban giám thị trại giam tạo điều kiện để cán bộ gặp gỡ thân nhân phạm nhân; đồng thời cho phạm nhân có cơ hội được thăm gặp người thân của mình… Nhờ những phương pháp đó, phạm nhân Chiến có sự thay đổi rõ rệt về nhận thức, ý thức cải tạo tốt hơn; nhiều lần được Ban giám thị trại giam xem xét khen thưởng và giảm án. “Rất mừng là đến nay, anh Chiến đã hoàn lương, trở về với gia đình và trại vẫn giữ liên hệ với anh. Được biết, anh đã có cho mình một gia đình yên ấm và tiếp tục làm vườn, phụng dưỡng ông bà nội già yếu, kiếm tiền chính đáng bằng sức lao động của bản thân…”- anh Tuân cho biết.

“Đối với các phạm nhân có thái độ chống đối, đấu tranh với họ là cả một quá trình khó khăn, kiên trì, bền bỉ và phải áp dụng linh hoạt nhiều biện pháp từ đấu tranh chung đến đấu tranh riêng. Điều quan trọng nhất không phải để phạm nhân sợ cán bộ, ghét cán bộ mà là phạm nhân tin tưởng cán bộ và nhận ra những hành động, ý đồ, bước đường trước đó của mình là sai, từ đây có thái độ tích cực và đúng đắn….”, đó là tâm sự về kinh nghiệm đấu tranh, giáo dục đối với những phạm nhân “cá biệt” của Đại úy Nguyễn Văn Du- cán bộ Trại giam số 6, Tổng cục VIII, Bộ Công an.

Công tác trong môi trường trại giam đã hơn 10 năm, Đại úy Du đã tiếp xúc với rất nhiều phạm nhân, trong đó số phạm nhân tỏ thái độ chống đối là không ít. Một trong số đó là phạm nhân Trần Bảo Lộc, quê Tiền Giang, thụ án với 3 tội danh: Giết người- Cố ý gây thương tích- Bắt giữ người trái pháp luật. Ngoài bản án cao, Lộc còn sở hữu nhiều “thành tích bất hảo” khi trước đó đã chuyển qua nhiều trại giam khác nhau và gần đây nhất, Lộc được chuyển từ Trại giam số 3 đến Trại giam số 6. Ngoài ra, quá trình thụ án trong quá khứ, Lộc đã từng có hành vi bắt cóc cán bộ nhằm thực hiện ý đồ trốn trại. Khi về thụ án tại đây, Lộc tiếp tục tỏ ra cứng đầu khi liên tiếp không chịu lao động và không ít lần vi phạm nội quy của trại. Không những vậy, Lộc vẫn chưa từ bỏ ý định bỏ trốn mà trước đây chưa thực hiện được. Để chuẩn bị cho ý đồ sai trái đó, trong quá trình đi lao động, Lộc đã nhặt được một que sắt nhỏ và giấu trong người. Khi Đại úy Du tiến hành kiểm tra, phát hiện đồ cấm trên, Lộc thừa nhận ý định dùng que này để lợi dụng sơ hở của cán bộ sẽ mở khóa cửa và bỏ trốn. Sau khi phá vỡ ý đồ trên của phạm nhân, Đại úy Du cùng cán bộ chiến sỹ đã tập trung các biện pháp giáo dục đối với phạm nhân Lộc, ở đó nhấn mạnh yếu tố tình cảm của gia đình, người thân đối với phạm nhân, giúp phạm nhân nhận ra cái sai của mình; từ đó có ý thức cải tạo, trở về tái hòa nhập cộng đồng. Đến nay, từ một phạm nhân không biết gì đến lao động, chỉ biết chống đối thì phạm nhân Lộc đã liên tục có thành tích cải tạo khá.

Tình cảm, sự quan tâm và phương pháp giáo dục đúng hướng của các cán bộ quản giáo chính là sự tri ân, chia sẻ, thể hiện tấm chân tình của người làm nhiệm vụ trong việc làm hồi sinh tâm hồn những người từng lầm lỡ. Cảm nhận được tấm lòng của cán bộ quản giáo, những phạm nhân đã nhìn thấy ánh sáng của cuộc đời mình- đó chính là gia đình, người thân đang ngóng đợi họ, để từ đó họ gạt bỏ mặc cảm, nâng quyết tâm, cố gắng cải tạo tốt để sớm được trở về…

Theo Phap luât Xa hôi