Chỉ thu hồi tài sản tham nhũng thì hối lộ tìn.h dụ.c xử thế nào?
Đó là băn khoăn mà GS. Lê Hồng Hạnh – nguyên Viện trưởng Viện Khoa học pháp lý (Bộ Tư pháp) đặt ra tại hội thảo “ Thu hồi tài sản tham nhũng – Thực tiễn Việt Nam và kinh nghiệm quốc tế” do Ban Nội chính Trung ương tổ chức sáng 13/3.
Trình bày tóm tắt dự thảo báo cáo kết quả nghiên cứu “Thu hồi tài sản tham nhũng – Thực tiễn Việt Nam và kinh nghiệm quốc tế”, TS. Vũ Thu Hạnh – Phó vụ trưởng Vụ Nghiên cứu tổng hợp (Ban Nội chính Trung ương) – đưa ra khái niệm: “Tài sản tham nhũng là tài sản có được từ hành vi tham nhũng, tài sản có nguồn gốc từ hành vi tham nhũng, tài sản phát sinh từ hành vi tham nhũng và tài sản có được do áp dụng các chế tài đối với người có hành vi tham nhũng. Chúng tôi liệt kê các biện pháp thu hồi tài sản tham nhũng phổ biến, gồm: Bồi thường thiệt hại về tài sản; áp dụng hình phạt tiề.n; áp dụng các biện pháp ngăn chặn, các biện pháp tư pháp nhằm thu hồi tài sản tham nhũng; tịch thu tài sản có được từ tham nhũng; tịch thu tài sản không chứng minh được nguồn gốc…”.
GS. Lê Hồng Hạnh – nguyên Viện trưởng Viện Khoa học pháp lý – phát biểu tại hội thảo.
Tuy nhiên, GS. Lê Hồng Hạnh – nguyên Viện trưởng Viện Khoa học pháp lý (Bộ Tư pháp) – phản biện: Một quan chức đang muốn tiến thân, đã hối lộ cấp trên của mình bằng cách giúp con cái của người này có chức tước, được “ngồi” vào một vị trí lãnh đạo nào đó trong cơ quan A, B, C không đúng theo trình tự, quy định thì xử lý thế nào?
“Một ông hoặc bà quan chức cỡ thứ trưởng, bộ trưởng không cần tới tiề.n bạc, tài sản nữa mà lại cần được ăn chơi trác táng, đòi hỏi tìn.h dụ.c chẳng hạn thì nếu chỉ quy định “thu hồi tài sản” thì sẽ thu hồi cái gì ở đây? Quy định chuyện này cần phải phù hợp với công ước quốc tế về chống tham nhũng, cũng như hiến chương cộng đồng ASEAN. Tôi muốn gửi thông điệp rằng, chính sách sau này phải tính tới việc không chỉ thu hồi tài sản mà phải thu hồi hoặc hủy tất cả lợi ích khác mà người tham nhũng có được”- ông Hạnh bày tỏ.
Theo ông Hạnh, việc thu hồi tài sản tham nhũng phải đặt trong tương quan với các luật về quan hệ quốc tế, đầu tư, đấu thầu – những lĩnh vực cội nguồn của tham nhũng.
“Chúng ta có Luật phòng chống tham nhũng, Bộ luật Hình sự nhưng sửa đổi đi, sửa đổi lại bao nhiêu lần rồi nhưng chúng ta có xác định được vấn đề đâu; tài sản tham nhũng vẫn nằm trong gia tộc của người tham nhũng, ở nhà thờ, nhà ở, con cái họ. Chính vì thế phải có đột phá. Đột phá ở đây là không cần chờ tới khi có bản án thì mới xử lý được các quyền lợi của kẻ tham nhũng, bởi thực tế cho thấy có những vụ án tham nhũng quay đi quay lại đã mất 10 năm rồi, cứ xử sơ thẩm – phúc thẩm – giám đốc thẩm rồi lại quay trở lại sơ thẩm – phúc thẩm- giám đốc thẩm… Đối với tham nhũng mà chúng ta làm như thế thì đất nước này bị tàn phá mất rồi. Đột phá ở đây là phải có nguyên tắc pháp luật, không cần bản án, chưa cần bản án đã xử được rồi”- ông Hạnh thẳng thắn.
Để dẫn chứng cho đề xuất mạnh mẽ của mình, GS. Lê Hồng Hạnh lấy ví dụ về trường hợp một tướng công an ở tỉnh Quảng Nam xây dựng biệt phủ trong khu rừng cấm, gây bức xúc dư luận thời gian qua.
“Rõ ràng chưa cần tới bản án nhưng hành vi vi phạm pháp luật quá rõ ràng rồi thì buộc phải xử lý. Cơ quan chính quyền phải làm, đốc thúc việc phá dỡ như thế. Trong những trường hợp như thế chúng ta đâu cần bản án của tòa án đâu ạ. Chúng ta hoàn toàn có thể chứng minh được rằng thu nhập của anh như thế này, tài sản của anh như thế kia mà anh không chứng minh được thì rõ ràng đấy là khối tài sản bất hợp pháp. Đất nước ta hoàn toàn có thể kiểm tra được việc đó trong mối liên kết với thuế, chứng khoán, đầu tư,… để chứng minh khối tài sản đó hoàn toàn bất hợp pháp, do đó có thể thu hồi được. Tôi nghĩ cần phải có đột phá như vậy. Trong quá trình thu hồi đó, nếu phát hiện hành vi vi phạm pháp luật thì sẽ tiếp tục xử lý. Nếu chúng ta không làm được điều đó, không có đột phá như thế thì sẽ rất đáng tiếc”- ông Hạnh nhấn mạnh.
Video đang HOT
Hội thảo do Ban Nội chính Trung ương tổ chức sáng 13/3.
“Không có ai khởi kiện đòi lại tài sản tham nhũng”
Theo TS. Pham Quy Ty – nguyên Thư trương Bô Tư phap – dư thao nghiên cứu đã đưa ra một thông tin đáng chú ý: Thơi gian qua không co ai khơi kiên dân sư đoi lai tai san cua ngươi tham nhung chiêm đoat.
“Vê vân đê nay bao cao nghiên cứu cân phân tich ro hơn nguyên nhân dân đên cac cơ quan, tô chưc vi sao lai không khơi kiên dân sư?”- ông Tỵ đặt vấn đề rồi tự phân tích: Theo quy đinh cua phap luât hiên hanh thi hanh vi tham nhung găn liên vơi tôi pham, vi thê khi đa phat hiên co hanh vi tham nhung tư 2 triêu đông trơ lên la phai xư ly hinh sư.
Điêu 13 Bô luât Tô tung hinh sư quy đinh trach nhiêm khơi tô va xư ly vu an hinh sư như sau: “Khi phat hiên co dâu hiêu tôi pham thi cơ quan điêu tra, viên kiêm sat, toa an trong pham vi nhiêm vu, quyên han cua minh co trach nhiêm khơi tô vu an va ap dung cac biên phap do bô luât nay quy đinh đê xac đinh tôi pham va xư ly ngươi pham tôi”.
“Như vây khi phat hiên co dâu hiêu tôi pham thi phai đươc xem xet xư ly băng hinh sư, trong đo co ca viêc xư ly tai san tham nhung, vi thê không thê khơi kiên kiên dân sư đê đoi tai san tham nhung. Đây la nguyên nhân vi sao trong thơi gian qua không co ai khơi kiên dân sư đôi vơi tai san tham nhung”- ông Ty ly giai.
Tuy nhiên, ông Phạm Quý Ty cho răng trương hơp đa khơi tô vu an hinh sư sau đo bi can hoăc bi cao chêt, cơ quan tô tung đa đinh chi vu an hinh sư thi cơ quan, tô chưc co quyên khơi kiên dân sư đê đoi lai tai san ma ngươi pham tôi tham nhung đa chiêm đoat.
“Vê vân đê nay chung tôi đông tinh vơi nhân đinh cua dư thao nghiên cứu nêu vê xư ly tai san cua ngươi tham nhung đa chêt. Theo đo trương hơp phat hiên hanh vi tham nhung, đa khơi tô vu an hinh sư sau đo bi can hoăc bi cao chêt thi cơ quan tô tung đinh chi trach nhiêm hinh sư đôi vơi ngươi pham tôi, con tai san tham nhung vân phai tiêp tuc chưng minh xư ly. Trương hơp chưng minh đươc tai san cua ngươi pham tôi do tham nhung ma co thi phai thu hôi, nêu ngươi ngươi pham tôi co trach nhiêm bôi thương thi ngươi thưa kê tai san cua ngươi đa chêt phai co trach nhiêm bôi thương trong giơi han di san cua ngươi chêt đê lai. Do phap luât chưa quy đinh cu thê trinh tư thu tuc điêu tra, xac minh tai san cua ngươi pham tôi tham nhung đa chêt nên thưc tê khi qua cơ quan tô tung đinh chi vu an, đinh chi điêu tra bi can thi cung châm dưt điêu tra tai san tham nhung cua ngươi pham tôi, gây nhiêu kho khăn cho viêc xư ly tai san tham nhung. Trong dư thao bao cao co kiên nghi cân cu thê hoa quy đinh nay trong Bô luât Hinh sư va Bô luât Tô tung hinh sư, chung tôi đông tinh”- ông Tỵ bày tỏ quan điểm.
Thế Kha
Theo dantri
Giảm thủ tục tố tụng là làm lợi cho xã hội
"Cố gắng làm sao giảm được các thủ tục tố tụng, tức là rút ngắn thời gian giải quyết các vụ kiện hành chính, đặc biệt khắc phục các sai sót trong hoạt động xét xử thì có lợi cho xã hội".
Thảo luận tại Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng 12/3 về dự thảo Luật tố tụng hành chính (sửa đổi), ông Nguyễn Văn Hiện - Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp - cho biết cơ quan này tán thành với việc bổ sung quy định về thủ tục rút gọn trong dự thảo nhằm cụ thể hóa quy định của Hiến pháp năm 2013 và Luật tổ chức TAND năm 2014. Theo đó, thủ tục rút gọn được áp dụng ở cả giai đoạn xét xử sơ thẩm và giai đoạn xét xử phúc thẩm vụ án hành chính.
"Tuy nhiên, dự thảo Luật Tố tụng hành chính (sửa đổi) mới chỉ quy định thủ tục rút gọn ở giai đoạn xét xử sơ thẩm là chưa phù hợp. Mặt khác, dự thảo cũng chưa làm rõ được các điều kiện áp dụng thủ tục rút gọn (vụ án có tính chất đơn giản, rõ ràng, vụ án không có người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, các bên đương sự đồng ý xét xử theo thủ tục rút gọn...), phạm vi áp dụng còn rất hẹp (chỉ áp dụng đối với khiếu kiện quyết định xử phạt vi phạm hành chính)"- ông Hiện nói.
Bên cạnh đó, Ủy ban Tư pháp cũng không đồng ý với quy định trong dự thảo: "Bản án, quyết định của tòa án theo thủ tục rút gọn có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án" vì quy định như thế thì bản án, quyết định sơ thẩm không bị kháng cáo, kháng nghị phúc thẩm. Đây là thủ tục xét xử sơ thẩm đồng thời chung thẩm, không phù hợp với quy định của Hiến pháp năm 2013 và Luật tổ chức TAND năm 2014.
Ông Nguyễn Doãn Khánh - Phó trưởng Ban Nội chính Trung ương (Ảnh: VOV).
Đồng tình với việc quy định về thủ tục rút gọn, ông Nguyễn Doãn Khánh - Phó trưởng Ban Nội chính Trung ương - phân tích: "Chúng ta biết hành chính có một đặc thù riêng, đó là các quyết định xuất phát từ việc áp dụng pháp luật bằng hành vi hành chính và quyết định hành chính thì nó có hiệu lực ngay".
Ông Khánh ví dụ về việc phạt vi phạm giao thông, việc kiện hay không kiện, khiếu nại hay không khiếu nại thì người bị phạt phải chấp hành ngay hình phạt chứ không phải chờ xem xét khiếu nại đó có đúng hay không, có được chấp nhận hay không.
"Quyết định hành chính có hiệu lực ngay tại chỗ, đối tượng bị áp dụng do biện pháp quyết định hành chính phải thi hành. Vì vậy chúng ta cố gắng làm sao giảm được các thủ tục tố tụng, tức là rút ngắn thời gian giải quyết các việc kiện hành chính, đặc biệt khắc phục các sai sót trong hoạt động xét xử thì lợi cho xã hội. Do đó tôi đồng tình với việc cần những luật đơn giản, nên quy định thủ tục rút gọn trong tố tụng hành chính"- ông Khánh bày tỏ.
Tuy nhiên, theo ông Khánh, giữa mặt rút gọn về mặt thủ tục và rút gọn về tố tụng là hai vấn đề khác nhau. Mặc dù có rút gọn trong xét xử phúc thẩm, nhưng tố tụng vẫn phải đầy đủ các quy trình trong xét xử hành chính. "Tức là đối với những án sơ thẩm vẫn bị kháng cáo, kháng nghị theo quy định chung, đảm bảo quyền của các bên, đảm bảo sự tham gia của các cơ quan khác, đặc biệt là cơ quan kiểm sát và liên quan đến kiểm sát"- ông Khánh phân tích.
Trong khi đó, ông K'sor Phước - Chủ tịch Hội đồng Dân tộc - vẫn phân vân về quy định này. "Ý kiến thứ nhất đưa ra giới hạn với những quyết định hành chính có mức phạt dưới 50 triệu đồng, tôi nghĩ không phải như vậy. Quan trọng nhất là tính phân minh của luật pháp, chứ không đặt đồng tiề.n lên để xem xét. Không nên ấn định số tiề.n, quan trọng là đưa ra nguyên tắc cơ bản, tiêu chí để rút gọn. Không nên đưa ra chỉ số 50 triệu, vì như thế là tự mình đẩy mình vào thế phiền hà về mặt hành chính"- ông nói.
Xác định rõ bản chất của đơn đề nghị giám đốc thẩm
Trình bày báo cáo thẩm tra, ông Nguyễn Văn Hiện cho biết đa số ý kiến Ủy ban Tư pháp không đồng ý quy định đương sự có đơn đề nghị kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm bản án, quyết định của tòa án đã có hiệu lực pháp luật phải nộp lệ phí trừ trường hợp được miễn.
"Để khắc phục cơ bản tình trạng đơn đề nghị giám đốc thẩm tràn lan và quá tải trong giải quyết dẫn đến tồn đọng quá nhiều đơn như hiện nay, Ủy ban Tư pháp đề nghị trong dự thảo Luật Tố tụng hành chính (sửa đổi) cần xác định rõ bản chất của đơn đề nghị giám đốc thẩm không phải đơn khiếu nại và có cơ chế giải quyết phù hợp. Đồng thời, đề nghị nghiên cứu quy định án phí xét xử giám đốc thẩm đối với trường hợp vụ án được đưa ra xét xử giám đốc thẩm do có kháng nghị của người có thẩm quyền"- ông Hiện nói.
Ngoài ra, Ủy ban Tư pháp tán thành với quan điểm đề nghị quy định trong dự thảo thời hạn kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm là 3 năm, kể từ ngày bản án, quyết định của tòa án có hiệu lực pháp luật để phù hợp với thực tiễn xét xử và yêu cầu quản lý hành chính nhà nước.
Ông Hiện cho biết đa số ý kiến Ủy ban Tư pháp tán thành với quy định trong dự thảo về việc mở rộng thẩm quyền của Hội đồng xét xử giám đốc thẩm được sửa bản án, quyết định của tòa án đã có hiệu lực pháp luật bị kháng nghị. Tuy nhiên, việc sửa bản án, quyết định phải rất thận trọng, cần quy định chặt chẽ những trường hợp cụ thể như: chứng cứ trong hồ sơ đã được thu thập đầy đủ, rõ ràng hoặc việc sửa bản án, quyết định đó không gây thiệt hại về tài sản, không làm ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của các bên đương sự, người thứ ba hoặc lợi ích công cộng...
Tuy nhiên cũng có ý kiến cho rằng, giám đốc thẩm là một thủ tục đặc biệt, chỉ tiến hành khi có những điều kiện cụ thể theo quy định của Luật Tố tụng hành chính và chỉ những chủ thể được quy định trong Luật Tố tụng hành chính mới có quyền kháng nghị. Giám đốc thẩm không phải là một cấp xét xử thứ 3, đây là thủ tục xét lại bản án, quyết định của tòa án đã có hiệu lực pháp luật (thủ tục phá án). Vì vậy, đề nghị không bổ sung quy định thẩm quyền của Hội đồng xét xử giám đốc thẩm được sửa bản án, quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật bị kháng nghị.
Thế Kha
Theo Dantri
Phối hợp chống tham nhũng trong hoạt động tiề.n tệ, ngân hàng Ban Nội chính Trung ương phối hợp với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam trong công tác phòng ngừa tham nhũng và xử lý các vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật nghiêm trọng trong lĩnh vực tiề.n tệ và hoạt động ngân hàng. Hôm qua (10/3), Ban Nội chính Trung ương và Ban cán sự đảng Ngân hàng Nhà nước...