Chạy đua với virus

Mai Thị Diễm21:11 24/02/2020

Số ca bệnh ngoài Trung Quốc gia tăng nhanh chóng khiến cuộc đua điều chế vaccine càng thêm gấp rút.

Lý do là nếu các nhà khoa học không kịp điều chế vaccine trước khi virus bắt đầu biến đổi, nỗ lực của họ sẽ công cốc. Dan Manichella, Giám đốc CureVac, một công ty công nghệ sinh học của Đức cho biết: “Chúng tôi đang chạy đua với thời gian và cả virus nữa. Nhân viên phải làm việc liên tục nhiều giờ liền”.

Vào tháng 1, các nhà nghiên cứu Trung Quốc đã công bố trình tự gene đầy đủ của nCoV. Đây là chìa khóa tạo ra vaccine, mở đầu cho nỗ lực điều chế của hàng loạt công ty lớn nhỏ.

Tiến sĩ Anne De Groot (trái) tại phòng thí nghiệm của EpiVax. Ảnh: WBUR

“Ngay sau khi mã di truyền được công bố, tôi tự hỏi ‘liệu chúng ta có thể phân tích và điều chế loại vaccine tiềm năng hay không?’. Ba giờ sau, chúng tôi có đủ các yếu tố cần thiết để làm điều này”, chuyên gia miễn dịch Annie De Groot, đồng sáng lập công ty dược phẩm EpiVax, cho biết.

Giống như các đồng nghiệp, bà De Groot đã theo dõi sự phát triển của virus corona kể từ khi Covid-19 mới được công bố.

“Tôi thậm chí có một trang Excel lưu trên máy tính để xem xét diễn biến (về mặt nhiễm trùng) của bệnh, so sánh với các khả năng được dự đoán”, bà nói.

Theo bà De Groot, các công ty công nghệ sinh học đang theo đuổi một số chiến lược cụ thể. EpiVax phát triển loại vaccine dựa trên hoạt chất peptide – những mảnh protein giống với một phần của virus, còn gọi là vaccine tổng hợp. Khi được tiêm vaccine, các tế bào miễn dịch của cơ thể học cách nhận ra các peptide đó và tiêu diệt tất cả những vi sinh xâm nhập mang chúng, trong trường hợp này là virus corona. Ưu điểm của loại vaccine này là thời gian phát triển nhanh chóng.

“Giai đoạn thử nghiệm lâm sàng có thể bắt đầu trong vài tuần. Nhanh nhất là 4 tuần”, bà De Groot cho biết.

Song vaccine tổng hợp rất khó để sản xuất hàng loạt và không thể trực tiếp ngăn cản sự lây nhiễm. Chúng chỉ củng cố hệ thống miễn dịch, để các triệu chứng và sức khỏe của người bị nhiễm virus không trở nặng. “Loại vaccine này sẽ giúp chúng ta có thời gian (tìm phương cách hữu hiệu hơn)”, bà nói.

Thời gian có được sẽ tạo điều kiện cho các nhà khoa học nghiên cứu, phát triển loại vaccine có thể thương mại hóa hơn.

“Cho đến lúc ấy, vaccine tổng hợp có thể được dùng để bảo vệ các bác sĩ hoặc người có nguy cơ lây nhiễm cao”, bà De Groot nói.

Video đang HOT

Kỹ thuật viên tại Bệnh viện Hoàng gia Glasgow trích xuất virus từ các mẫu bệnh phẩm để phân tích và xác định cấu trúc di truyền. Ảnh: AFP

Trong khi đó, công ty công nghệ sinh học Moderna và CureVac đang tiến hành điều chế vaccine có nguồn gốc ARN. Quá trình này có thể tốn nhiều thời gian hơn.

“Cần vài tháng để tiến tới giai đoạn thử nghiệm lâm sàng và nhiều tháng hơn nữa để phân phối chúng đến các bệnh viện”, Manichella, Giám đốc của CureVac, nói.

Vaccine có nguồn gốc ARN là công nghệ mới, chưa đươc Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ phê duyệt. Song đây có thể là phương pháp hiệu quả nhất giúp ngăn ngừa virus corona, theo nhận định của Tiến sĩ Michael Mina, chuyên gia miễn dịch và dịch tễ học tại Đại học Harvard.

ARN mang thông tin di truyền giúp cơ thể tạo ra protein. Đối với vaccine, các ARN cung cấp một phần mã di truyền của virus. Sau khi vaccine được tiêm vào cơ thể, tế bào người bắt đầu thúc đẩy hệ thống miễn dịch tạo ra kháng thể để vô hiệu hóa, loại bỏ virus trước khi chúng có cơ hội gây bệnh.

“Đây là công nghệ tinh vi, rất khác với các loại vaccine trước đây khi bạn phải nuôi cấy virus, tiêu diệt và đảm bảo chúng đủ an toàn để tiêm vào cơ thể người”, Tiến sĩ Mina cho biết.

“Với mã ARN phù hợp, cơ thể có khả năng tự tạo ra các phân tử phòng thủ và loại bỏ virus. Khó khăn đặt ra là chọn đúng loại mã sử dụng trong vaccine”, bà bổ sung.

Thục Linh

Theo WBUR /VNE

Dịch COVID-19: Những bí ẩn vẫn chưa lời đáp

Dù đã gần hai tháng chống dịch, các chuyên gia trên toàn thế giới vẫn còn rất nhiều điều chưa thể giải đáp về sự tồn tại cũng như cơ chế hoạt động của chủng virus Corona mới.

Tính đến 8 giờ tối 23-2, tờ South China Morning Post dẫn nguồn Ủy ban Y tế quốc gia Trung Quốc (TQ) ghi nhận toàn thế giới có 2.468 người tử vong vì bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng virus Corona mới (tên cũ là COVID-19, tên chính thức mới là SARS-CoV-2) gây ra, 78.909 ca nhiễm. Như vậy, so với ngày 22-2, số ca lây nhiễm tăng 98 người.

Tính đến nay có 23 ca tử vong được ghi nhận ngoài lãnh thổ TQ đại lục, gồm tám ca ở Iran, sáu ca ở Hàn Quốc, ba ca ở Nhật, hai ca ở đặc khu Hong Kong, hai ca ở Ý, một ca ở Đài Loan, một ca ở Pháp và một ca ở Philippines.

Các cơ quan y tế TQ cũng cho biết có 23.146 bệnh nhân đã được xuất viện sau khi điều trị và cho kết quả âm tính với SARS-CoV-2, tăng 2.665 người so với ngày 22-2.

Tuy nhiên, dù đã hơn hai tháng chống dịch, các chuyên gia trên toàn thế giới vẫn còn rất nhiều điều chưa thể giải đáp về sự tồn tại cũng như cơ chế hoạt động của SARS-CoV-2. Những bí ẩn này làm cản trở và kìm hãm tốc độ điều chế thuốc kháng và làm giảm khả năng dập dịch thành công.

Nguồn gốc SARS-CoV-2 từ đâu?

Ban đầu, giới chuyên gia TQ cho rằng virus Corona chủng mới xuất phát từ chợ hải sản Hoa Nam ở Vũ Hán (tỉnh Hồ Bắc) cuối tháng 12-2019. Đến ngày 22-2, Hoàn Cầu thời báo dẫn lại nghiên cứu cho rằng virus có thể có nguồn gốc ngoài Vũ Hán trong tháng 11-2019.

Hàng loạt thuyết âm mưu và tin đồn nổi lên bao gồm: Mỹ hay TQ chế vũ khí sinh học là virus Corona chủng mới, virus bị rò rỉ từ phòng thí nghiệm Vũ Hán, nhân viên phòng thí nghiệm bán động vật thử nghiệm ra chợ với giá cao, thậm chí khó tin hơn là virus Corona chủng mới có nguồn gốc ngoài Trái đất.

Trong bức tâm thư minh oan ngày 22-2, Viện Virus học Vũ Hán khẳng định không có chuyện rò rỉ virus do con người tạo ra từ phòng thí nghiệm An toàn sinh học quốc gia Vũ Hán của viện, theo tờ South China Morning Post .

Tuy nhiên, cũng trong bức thư đó, viện xác nhận nhà virus học hàng đầu Shi Zhengli từng có chuyến thám hiểm hang động ở tỉnh Vân Nam và đã phát hiện ra một chủng virus Corona chết người khác, bắt nguồn từ loài dơi, rồi mang về phòng thí nghiệm để nghiên cứu và lưu trữ. Viện không nêu rõ chuyên gia này đem cả con dơi hay chỉ lấy mẫu và đem về như thế nào.

Đáng chú ý là Viện Virus học Vũ Hán trong bức tâm thư cho rằng virus do bà Shi phát hiện giống 96% so với virus Corona chủng mới. Đến nay, hàng loạt nghiên cứu nhấn mạnh virus Corona chủng mới "không do con người tạo ra" và có thể xuất phát từ dơi, tê tê truyền qua con vật khác rồi mới tới con người. Dù vậy, không ai rõ nguồn gốc chính xác của virus chết người này.

Sau nhiều lần trì hoãn, mãi đến ngày 23-2, chính phủ TQ mới đưa nhóm chuyên gia WHO đến tâm dịch Vũ Hán để điều tra tình hình bệnh sau chuyến thăm bốn tỉnh, thành phố khác bao gồm Bắc Kinh trong tuần qua.

Nhân viên y tế di chuyển một bệnh nhân SARS-CoV-2 ở TP Chuncheon (Hàn Quốc) hôm 22-2. Ảnh: AFP

Virus lây lan qua bao nhiêu đường?

Các chuyên gia TQ ban đầu xác định virus Corona chủng mới chủ yếu lây truyền qua đường hô hấp và tiếp xúc bề mặt nên kêu gọi áp dụng biện pháp phòng ngừa như rửa tay thường xuyên, đeo khẩu trang, dùng khuỷu tay hoặc khăn tay bằng giấy khi ho hoặc hắt hơi.

Đến ngày 22-2, các nhà khoa học TQ lại cảnh báo virus có nguy cơ lây lan qua đường nước tiểu, phân. Tờ Hoàn Cầu thời báo gọi đây là thách thức lớn đối với hệ thống thoát nước ở TQ, nhất là tại những bệnh viện chật cứng bệnh nhân nhiễm bệnh như ở Vũ Hán.

Trước đó còn có thêm thông tin virus SARS-CoV-2 có thể lây qua các vi hạt nhỏ trong không khí (khí dung). Ngay lập tức, truyền thông TQ lên tiếng phủ định đường lây lan này, cho rằng không có bằng chứng và chưa được giới chuyên gia xác nhận.

Đến ngày 20-2, TQ công bố phiên bản thứ sáu của hướng dẫn chẩn đoán và điều trị cập nhật SARS-CoV-2 lại xác nhận một người có thể bị nhiễm bệnh nếu "tiếp xúc với nồng độ khí dung cao ở môi trường tương đối kín trong một thời gian dài". Đồng thời, các đường lây truyền chính của virus chủng mới được bổ sung "các giọt bắn của hệ hô hấp" và "tiếp xúc gần".

Cụ thể thời gian ủ bệnh

Các chuyên gia quốc tế cho rằng trung bình mỗi người nhiễm virus Corona chủng mới sẽ lây nhiễm cho 2-3 người khác. Tuy nhiên, một số chuyên gia cảnh báo rằng tỉ lệ có thể cao hơn do còn có nhiều ca lây nhiễm từ người sang người cả ở TQ đại lục lẫn nước ngoài chưa được phát hiện hoặc bị sốt. Tổng giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus bày tỏ lo ngại trước tình hình "số trường hợp nhiễm gia tăng mà không có thông tin dịch tễ rõ ràng, chẳng hạn như lịch sử du lịch đến TQ hoặc tiếp xúc với người bệnh".

Nguy hiểm nhất là trường hợp nhiễm bệnh không có triệu chứng. Trong khi đó, giới chuyên gia TQ và quốc tế công bố kết quả nghiên cứu với thời gian ủ bệnh mâu thuẫn nhau: hai ngày, bảy ngày, 10 ngày, 14 ngày, 24 ngày, thậm chí hơn 30 ngày...

Chủ tịch TQ Tập Cận Bình ngày 23-2 khẳng định SARS-CoV-2 là "đại dịch nguy hiểm và lây lan nhanh nhất" từ khi nước này ra đời đến nay, theo tờ South China Morning Post.

Tỉ lệ tử vong thực sự là bao nhiêu?

Virus SARS-CoV-2 hoành hành khắp thế giới đến nay làm chết hơn 2.400 người, nhiều hơn so với cúm theo mùa, cao hơn dịch SARS (gần 800 người chết) cũng là một chủng virus Corona. Hiện giới chuyên gia quốc tế lẫn WHO vẫn chưa rõ tỉ lệ tử vong. Một phần là vì chính phủ TQ nhiều lần gây ra sự nhầm lẫn về các con số thống kê do liên tục thay đổi phương pháp xác nhận ca nhiễm, điều này vốn có thể gây cản trở nỗ lực theo dõi sự lây nhiễm.

Trong báo cáo ngày 22-2, WHO ước tính tỉ lệ tử vong vào khoảng 3,07%. Theo nghiên cứu của cơ quan kiểm soát dịch bệnh TQ, tỉ lệ tử vong tăng đáng kể theo tuổi, tiền sử bệnh án và những người trên 80 tuổi có nguy cơ cao nhất với tỉ lệ 14,8%.

Tuy nhiên, hiện chưa có bất kỳ ước tính nào về tỉ lệ tử vong toàn cầu giữa lúc dịch SARS-CoV-2 đã lan rộng đến hơn 25 quốc gia, vùng lãnh thổ và các ổ dịch mới bắt đầu bùng phát ở châu Âu, Trung Đông và châu Á. Các chủng virus Corona gây ra hội chứng hô hấp cấp tính nặng (SARS) và hội chứng hô hấp Trung Đông (MERS) đã được xác định tỉ lệ tử vong lần lượt là 9,5% và 34,5%.

Lo ngại không truy ra được ổ dịch ngoài Trung Quốc

Theo tờ The New York Post ngày 22-2, các chuyên gia WHO cho biết việc Trung Quốc mạnh tay đối phó với SARS-CoV-2 ở các khu vực của nước này đã cho thế giới có thêm thời gian chuẩn bị chống virus.

Tuy nhiên, các điểm nóng đã xuất hiện khắp toàn cầu khi bệnh nhân đầu tiên của mỗi nước bắt đầu phát tán SARS-CoV-2, tạo thành nhiều ổ dịch mới. TS Amesh Adalja thuộc ĐH Johns Hopkins (Mỹ) cảnh báo một khi những người đã nhiễm bệnh nhưng chưa biểu hiện triệu chứng bắt đầu lây lan, không thiết bị hay phương pháp nào có thể xác định hay phòng ngừa được.

VĨ CƯỜNG

Theo PLO

Chuyên gia TQ: Vẫn có trường hợp người khỏi bệnh lây lan virus corona Xu hướng giảm ca nhiễm mới tại Trung Quốc bị đảo ngược với số ca dương tính virus corona ngày 20/2 tăng lên 899 người, chỉ một ngày sau khi chỉ số này ở mức thấp kỷ lục. Triệu Kiến Bình, chuyên gia đầu ngành về bệnh đường hô hấp tại Trung Quốc, nhận định cuộc chiến với đại dịch virus corona như...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Phi thuyền bí ẩn X-37B của quân đội Mỹ vừa trở lại không gian08:27

Chuyển biến lớn cho xung đột Ukraine07:48

Lầu Năm Góc: Số đầu đạn hạt nhân của Trung Quốc đang tăng16:28

Xe tăng Nga sống sót sau khi trúng liên tiếp 24 UAV02:50

Phát hiện hàng chục tử thi sau cánh cửa bí mật của nhà tang lễ09:07

Ấn Độ thử lửa mạng lưới "Vòm sắt": Đòn đánh hạ gục tên lửa, UAV03:03

'Lá bài' của Nhà Trắng với Trung Quốc08:33

Tàu chiến Mỹ và Venezuela 'dàn trận' ở Caribbean08:54

Mỹ dọa trừng phạt cả Nga lẫn Ukraine08:03

Giám đốc CDC Mỹ bị sa thải sau chưa đầy một tháng?09:12

Nga bác tin thả UAV sang Đức theo dõi tuyến vận chuyển vũ khí Mỹ08:21

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Động đất tại Afghanistan: Số nạn nhân thiệt mạng có thể tăng 'theo cấp số nhân'

05:39:10 03/09/2025

Ông Indrika Ratwatte, điều phối viên nhân đạo của LHQ tại Afghanistan, đưa ra nhận định trên khi trả lời báo giới từ Kabul. Ông đồng thời cảnh báo số người thiệt mạng trong trận động đất này có thể gia tăng theo cấp số nhân.

Tổng thống Trump lên tiếng khi Nga tăng cường tấn công và từ chối đàm phán với Ukraine

05:27:44 03/09/2025

Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông rất thất vọng về Tổng thống Liên bang Nga Vladimir Putin, trong bối cảnh hội nghị thượng đỉnh tại Alaska giữa ông và Putin chưa mang lại kết quả cụ thể.

Nhật Bản đính chính các thông tin về thoả thuận thương mại với Mỹ

05:17:04 03/09/2025

Nhật Bản đang cố gắng thuyết phục Mỹ ban hành một sắc lệnh hành pháp nhằm cắt giảm thuế quan ô tô và loại bỏ khoản thuế chồng chéo đối với Nhật Bản.

Nhật Bản: Tổng Thư ký đảng cầm quyền để ngỏ khả năng từ chức

05:13:24 03/09/2025

Hiện tại LDP có 295 nghị sĩ tại Thượng viện và Hạ viện cùng 47 chi bộ tại 47 địa phương trên khắp cả nước. Vì thế, nếu kết quả tổng hợp có trên 172 phiếu (đa số) kiến nghị thì một cuộc bầu cử Chủ tịch LDP bất thường sẽ được tổ chức.

Lãnh đạo Nga - Trung hội đàm, ca ngợi mối quan hệ chiến lược chưa từng có

21:55:28 02/09/2025

Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ca ngợi mối quan hệ song phương chặt chẽ trong cuộc gặp với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

"Sát thủ trên biển" Nga - Ukraine so găng: Xoay chuyển tác chiến tương lai

21:39:04 02/09/2025

Giới quan sát nhận định, cuộc chạy đua giữa Nga và Ukraine nhằm phát triển vũ khí không người lái trên biển (USV) có thể làm xoay chuyển cục diện các chiến tương lai.

Triều Tiên dần tiết lộ đang phát triển tên lửa xuyên lục địa thế hệ mới

21:35:26 02/09/2025

Triều Tiên dần tiết lộ về việc đang phát triển tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) Hwasong-20, phiên bản kế tiếp của dòng Hwasong-19, tên lửa mạnh nhất của nước này cho đến nay.

Lợi dụng bộ tộc bí ẩn sống ở rừng rậm bằng gói muối, du khách bị chỉ trích

21:01:48 02/09/2025

Nam TikToker người Ireland bị phản ứng dữ dội khi làm video câu view với bộ tộc bí ẩn trong rừng rậm Papua, Indonesia, mục đích nhằm tăng lượng tương tác và người theo dõi.

"Nvidia Trung Quốc" Cambricon hóa ngôi sao nhờ vòng vây cấm vận?

20:43:41 02/09/2025

Giữa cơn sốt AI và căng thẳng công nghệ Mỹ - Trung, Cambricon gây chấn động khi doanh thu tăng 4.348%, từ lỗ nặng thành lãi lớn. Mỹ siết chip, Trung Quốc có thêm nhà vô địch?

Tổng thống Nga và Thủ tướng Ấn Độ nắm tay, ngồi chung xe

20:34:58 02/09/2025

Tổng thống Nga Vladimir Putin và Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi cùng ngồi chung trên xe limousine của nhà lãnh đạo Nga trong cuộc gặp tại Trung Quốc.

Tổng thống Ukraine hành động gấp rút sau loạt trận tập kích lớn của Nga

19:05:57 02/09/2025

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky kêu gọi đẩy nhanh chuyển giao các hệ thống phòng không sau các cuộc tập kích quy mô lớn của Nga.

Hàn Quốc: Lừa đảo qua điện thoại và AI gây thiệt hại nặng nề

17:49:24 02/09/2025

Số liệu cảnh sát cho thấy, 52% nạn nhân bị lừa qua hình thức giả danh cơ quan là người dưới 30 tuổi, trong khi 80% nạn nhân bị lừa vay vốn giá rẻ là người trong độ tuổi 4060, vốn có nhiều hoạt động kinh doanh.