Cháu nội Vua Mèo: Coi ‘bắt vợ’ như hủ tục của người H’Mông là xúc phạm chúng tôi!
Cháu nội Vua Mèo khẳng định, người H’Mông ở Việt Nam cũng như trên thế giới không có hủ tục ‘bắt vợ’ như một số thông tin nêu.
Vài ngày qua, một số vụ việc về hủ tục ‘bắt vợ’ xảy ra tại Hà Giang, Sa Pa (Lào Cai) được đăng tải trên mạng xã hội đã gây ra sự bức xúc, dậy sóng trong dư luận.
Trao đổi với PV vào sáng 9/2, ông Vương Duy Bảo ( cháu nội Vua Mèo hay Vua H’Mông Vương Chí Sình, đồng thời là nguyên hàm Cục trưởng Cục Văn hóa cơ sở – Bộ VH,TT&DL) cho hay, ông có theo dõi các vụ việc ‘bắt vợ’ được báo chí phản ánh trong 2 ngày qua và cảm thấy rất buồn.
Cháu nội Vua Mèo khẳng định, một số thông tin cho rằng, ‘bắt vợ’ là hủ tục của người H’Mông là hoàn toàn không chính xác.
“Người H’Mông ở Việt Nam cũng như trên thế giới không có hủ tục ‘bắt vợ’ như một số thông tin trên mạng nêu ra mà người H’Mông chỉ có phong tục kéo dâu mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc”, ông Bảo nhấn mạnh.
Theo ông Bảo, phong tục kéo dâu là một hình thức rút ngắn giai đoạn tìm hiểu, cưới xin của đôi nam nữ để sớm trở thành vợ chồng.
Cụ thể, điều kiện để được kéo dâu là đôi nam nữ phải tìm hiểu, “ưng, kết” nhau rồi và tự nguyện, muốn sớm trở thành vợ chồng.
Tuy nhiên, theo phong tục của người H’Mông, để trở thành vợ chồng phải trải qua rất nhiều công đoạn như tìm hiểu, ăn hỏi, xin dâu, tổ chức cưới… chưa kể vấn đề sính lễ, thách cưới tốn kém, mất nhiều thời gian.
Do đó, để giảm đi các thủ tục cưới tốn kém, cậu con trai phải về báo cho bố mẹ, họ hàng biết, tôi đã ưng c.ô b.é đó và chúng tôi quyết định sớm trở thành vợ chồng. Đồng thời, chúng tôi sẽ bỏ qua thủ tục ăn hỏi, đám cưới rườm rà, tốn kém để tổ chức kéo dâu.
Ông Vương Duy Bảo.
Để kéo dâu, đôi nam nữ sẽ hẹn ở địa điểm nào đó và cậu con trai phải rủ thêm một vài người bạn đến cầm tay, kéo cô con gái người yêu về nhà mình.
Khi đón về nhà phải làm thủ tục qua cửa bằng cách bố chàng trai lấy con gà trống to đẹp (còn gọi là gà thần canh cửa, trừ tà ma dịp đầu năm của người H’Mông) quay trên đầu cô gái 3 vòng phải, 3 vòng trái.
Con gà này là tượng trưng cho thần trừ ta ma nên sau khi làm xong sẽ chính thức công nhận cô gái là con dâu của nhà người ta.
Tiếp đó, gia đình làm mâm cơm để báo với tổ tiên là hôm nay, đã kéo được cô gái này về làm dâu.
Khi xong rồi, nhà trai sẽ cử người đến nhà gái báo việc con gái nhà ông bà đã được chúng tôi kéo và đồng ý về làm dâu rồi. Nhà gái phải chấp nhận việc này và đây là phong tục được người H’Mông cho phép.
“Phong tục kéo dâu giúp giảm đi những thủ tục cưới xin tốn kém, mất thời gian và mang ý nghĩa nhân văn rất đẹp, được thừa nhận trong xã hội của người H’Mông.
Còn hiện nay, nhiều thanh niên mới lớn có thể hiểu hoặc không hiểu đã lợi dụng phong tục đẹp này để đi bắt con gái người ta về làm vợ.
Đây là việc làm hoàn toàn sai với các quy định của pháp luật khi bắt giữ người trái phép và xúc phạm thân thể người phụ nữ. Tôi cho rằng, chính quyền địa phương cần xử lý nghiêm bằng các biện pháp hành chính, thậm chí hình sự các trường hợp này để răn đe”, ông Bảo nêu rõ.
Nguyên hàm Cục trưởng Cục Văn hóa cơ sở cũng chỉ rõ, trong phong tục, cái đẹp được gọi là phong tục tốt đẹp, văn hóa còn cái xấu gọi là ‘hủ tục’.
“Đối với ‘bắt vợ’ không phải phải hủ tục của người H’Mông, bởi người H’Mông không có phong tục này. Nếu coi ‘bắt vợ’ là hủ tục thì vô hình chung anh thừa nhận đây là phong tục xấu của người H’Mông. Điều này không đúng, xúc phạm chúng tôi.
Đây là sự biến tướng, lợi dụng phong tục tốt đẹp, ý nghĩa của người H’Mông và các cơ quan chức năng cần tuyên truyền, xử lý nghiêm minh các trường hợp có hành vi vi phạm”, ông Bảo nói thêm.
Xôn xao đoạn clip cô gái Sapa bị một nhóm thanh niên "bắt vợ", phản ứng của người xung quanh gây tranh cãi
MXH tiếp tục dậy sóng khi xuất hiện thêm một vụ "bắt vợ" tại Sapa.
Mới đây, cư dân mạng tiếp tục truyền tay nhau một đoạn video ghi lại hình ảnh một vụ việc được coi là "bắt vợ" tại Sa Pa vào ngày mùng 6 Tết vừa qua khiến nhiều người không khỏi phẫn nộ.
Cụ thể, theo những gì được ghi lại, có thể thấy cô gái khi đang đi cùng một người khác đã bị nhóm thanh niên khoảng 5 - 7 người túm chặt và "bắt về làm vợ". Rõ ràng có thể thấy cô gái hoàn toàn không đồng tình với việc làm này và ra sức chống cự, bám chặt lấy người đi cùng. Do sức lực có hạn nên cô đã nhanh chóng bị tách ra và khênh đi.
Cô gái bị đám thanh niên đưa lên taxi đi mất hút (Ảnh cắt từ clip)
Đáng chú ý là thái độ những người xung quanh hoàn toàn thờ ơ và coi việc đó là bình thường. Thậm chí có người mang điện thoại ra để ghi lại những hình ảnh này mà không hề giúp đỡ cô gái.
Chứng kiến cảnh tượng này, rất nhiều người đã tỏ ra bất bình và bức xúc trước những hành vi này:
"Là sự lạnh nhạt của con người hay sự biến tướng của phong tục cần phải loại bỏ? Nếu lỡ chẳng may gặp bọn tội phạm bắ.t có.c, giế.t ngườ.i hay hiế.p dâ.m thì chẳng có ai hay biết để mà giúp đỡ được."
"Đây vốn dĩ là phong tục đẹp của một số dân tộc thiểu số. Hai bên phải có sự qua lại tìm hiểu từ trước và việc "bắt vợ" chỉ như một nghi thức để thể hiện sự theo đuổi của chàng trai đối với cô gái, bản thân cô gái cũng đã ngầm đồng ý việc này.
Nhưng đây rõ ràng có thể thấy cô gái không hề vui vẻ và đang bị nhóm thanh niên trên dùng vũ lực khống chế. Phong tục vốn không xấu nhưng đã bị biến tướng quá nhiều."
Trước đó, vụ việc một thiếu nữ xinh đẹp bị một thiếu niên 16 tuổ.i "bắt về làm vợ" tại Hà Giang cũng đã thu hút sự chú ý của nhiều người.
Cụ thể, vào sáng 8/2, mạng xã hội Facebook lan truyền đoạn clip ghi lại cảnh một b.é gá.i được cho là người H Mông bị nam thanh niên "khống chế" để bắt về làm vợ theo hủ tục của người vùng cao.
Trong clip, dù cô bé bỏ chạy, giãy giụa, ngồi thụp xuống đất, nhưng cậu thanh niên vẫn liên tục đeo bám. Sự việc xảy ra dưới sự chứng kiến của nhiều người nhưng không ai can ngăn, giúp đỡ b.é gá.i. Rất may sau đó, một chiến sĩ công an đã xuất hiện để "giải cứu" cho b.é gá.i. Được biết, chiến sỹ công an giải cứu b.é gá.i là Đại úy Lê Ngọc Tuấn - Công an xã Pả Vi.
Thời điểm cán bộ công an giải cứu b.é gá.i. Ảnh cắt từ clip
Đến chiều cùng ngày, một cán bộ UBND xã Pả Vi (huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang) xác nhận sự việc b.é gá.i HMông đang đi chơi Tết bất ngờ bị bắt về làm vợ xảy ra trên địa bàn xã vào ngày 7/2.
Theo vị này, những người liên quan đến sự việc không phải người của xã Pả Vi mà chỉ đi ngang qua.
Khi lực lượng chức năng đi tuần tra kiểm soát trên địa bàn phát hiện cảnh "bắt vợ" đã can ngăn, giải tán đám đông, tránh tụ tập gây mất an ninh, trật tự.
Sau đó chính quyền xã Pả Vi phối hợp cùng các xã trên địa bàn xác minh nhân thân, của nam thiếu niên trong clip để điều tra, làm rõ, xử lý. Qua xác minh cho thấy, nam thiếu niên bắt vợ mới 16 tuổ.i, hiện chính quyền địa phương đã gọi người này lên làm việc, nhắc nhở.
Theo thông tin từ lãnh đạo xã Pả Vi (huyện Mèo Vạc, Hà Giang), người bắt b.é gá.i HMông đang đi chơi Tết về làm vợ chỉ mới 16 tuổ.i
"Sự việc là người của xã khác đi chơi xuân qua địa bàn. Lúc xảy ra sự việc, các thầy cô trên địa bàn đi vận động học sinh phát hiện đã gọi điện báo chính quyền địa phương. Sau đó, công an nhanh chóng có mặt để "giải cứu" b.é gá.i...", vị lãnh đạo xã Pả Vi thông tin.
Theo vị lãnh đạo UBND xã Pả Vi, trên địa bàn còn hủ tục bắt vợ nhưng diễn ra rất ít. Những năm gần đây, chính quyền địa phương thường xuyên nhắc nhở người dân bỏ hủ tục này và đã được hạn chế.
Người quay clip kể lại khoảnh khắc thiếu nữ Hà Giang bị "bắt về làm vợ" khi du xuân Anh Nguyễn Duy, 23 tuổ.i, khách du lịch lần đầu đến với Hà Giang đã chứng kiến và quay lại toàn bộ sự việc thiếu nữ bị "bắt về làm vợ" khi du xuân. Ảnh minh họa Công an huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang đang xác minh, làm rõ vụ một thiếu nữ bị "bắt vợ" theo hủ tục của người vùng...