Châu Á khốn đốn vì mưa bão
Các thảm họa tự nhiên như động đất, sóng thần và lũ lụt có thể thường xảy ra ở thời điểm ít nghĩ tới nhất. Những thiên tai khác như bão gió, lốc xoáy ngày càng khốc liệt hơn và tàn phá nhiều hơn. Đặc biệt, những nơi càng nghèo thì sức tàn phá của thiên tai càng dữ dội do người dân ít có nguồn lực để đối phó và xây dựng lại.
Hơn 8 triệu người bị ảnh hưởng bởi lũ lụt hiện nay ở Sindh, Pakistan
Theo thống kê, Mỹ và Nhật Bản chịu thiệt hại về kinh tế cao nhất từ các thảm họa tự nhiên, nhưng những nhà khổng lồ đang lên ở châu Á – như Trung Quốc, Ấn Độ và Indonesia – hứng chịu nguy cơ ngày càng lớn.
Hầu hết các trận bão hình thành từ tháng 5 đến tháng 11, với đỉnh mùa mưa bão xảy ra vào tháng chín. Đây là khoảng thời gian bão lũ thường có tác động mạnh đến Đông Nam Á, đảo Đài Loan, Nhật Bản, Trung Quốc lục địa và Nam Á.
Chịu thiệt hại nhiều nhất về người và của từ thiên tai thời gian này là Pakistan. Theo số liệu cập nhật đến ngày 23-9-2011 từ nhà chức trách, tới nay có ít nhất 369 người chết và 700.000 người đang sống trong các trại tị nạn vì ngập lụt ở miền nam Pakistan. Tại Sindh, tỉnh bị ảnh hưởng nặng nhất, lũ lụt đã phá hủy 1,5 triệu ngôi nhà ở 41.000 làng mạc. Khoảng 8,2 triệu người bị ảnh hưởng. Cùng với số người chết nói trên, còn hơn 740 người bị thương. Hơn 6.000 trường học bị hư hại và 1.363 cơ sở giáo dục hiện đang được dùng làm nơi cung cấp hàng cứu trợ ở Sindh. Lũ lụt cũng xảy ra ở tỉnh Balochistan, nhưng những con số thiệt hại cụ thể chưa được công bố.
Liên hiệp quốc đang tìm kiếm các nhà hảo tâm để xây dựng một quỹ 357 triệu đôla nhằm giúp những nỗ lực đối phó với lũ lụt của chính phủ Pakistan.
Cùng thời gian này, Thái Lan cũng phải hứng chịu các trận lụt khủng khiếp với lượng mưa rơi xuống ở mức cao nhất nhiều năm nay. Sau gần hai tháng mưa liên tiếp gây ngập lụt nghiêm trọng, có ít nhất 130 người phải bỏ mạng. Lũ lụt ảnh hưởng tới 56 tỉnh thành, 24 tỉnh hiện vẫn còn ngập trong nước. Nhà cửa và kế sinh nhai của 1,9 triệu người bị ảnh hưởng.
Mưa bão dẫn đến ngập lụt, lở đất cũng đã và đang ảnh hưởng đến hàng triệu người Trung Quốc, giá lương thực phi mã do đất nông nghiệp bị ngập nặng, ảnh hưởng đến trồng trọt. Hơn năm triệu người bị mất chỗ ở hay nói cách khác bị ảnh hưởng bởi lũ lụt ở miền đông nước này. Mưa bão đã khiến nhiều khu vực khổng lồ thuộc tỉnh Hubei và Zhejiang chìm trong nước, với hơn 1 triệu hécta hoa màu bị nhận chìm. Gần 1.000 cơ sở kinh doanh buộc phải ngừng hoạt động và cuộc sống của 5,7 triệu người bị đảo lộn. Hơn 7.000 ngôi nhà bị sập hoặc hư hại, thiệt hại kinh tế ước gần 6 tỷ nhân dân tệ (930 triệu đôla).
Video đang HOT
Tại Nhật, trận bão Roke vẫn đang để lại nhiều hậu quả; số người chết tăng lên hơn 10 người, nhiều người mất tích hoặc bị thương và nhiều khu vực vẫn ngập trong nước. Trận bão mạnh với sức gió lên tới 162km/giờ đi qua gần thủ đô Tokyo và nhà máy điện hạt nhân Fukushima. Roke là trận bão thứ hai ập đến Nhật Bản trong tháng này. Hiện một trong những lo ngại chính là mưa lớn có thể đẩy nước phóng xạ từ nhà máy Fukushima Daiichi chảy ra biển.
Bão lũ cũng gây ra nhiều thiệt hại ở khu vực Đông Nam Á, trong đó bao gồm cả Việt Nam, Philippines và Indonesia.
Tổng thư ký Liên hiệp quốc Ban Ki-moon nói: “Chúng ta phải không mắc lỗi lầm. Sự thật đã rõ là thay đổi khí hậu là có thực đang tăng tốc theo một cách nguy hiểm… đe dọa đến hòa bình và an ninh quốc tế”.
Theo CATP
Kinh tế Nhật Bản: Đi tìm cái may giữa những rủi ro
Trận động đất gây sóng thần kinh hoàng chắc chắn đã gây mất mát lớn lao cho Nhật Bản. Cần nhiều ngày nữa để nhìn thấy được toàn diện thiệt hại, nhưng đánh giá ban đầu cho thấy hậu quả thảm hoạ lần này tương đương như ở Kobe 16 năm (100 tỷ USD).
Cảnh hoang tàn sau động đất ở Natori, gần Sendai thuộc tỉnh Miyagi, khu vực bị ảnh hưởng nặng nhất
Trong những cái rủi...
Nếu ai có dịp trở lại Kobe 16 năm sau khi chứng kiến hậu quả của trận động đất mạnh 6,8 độ richter xảy ra tháng 1/1995, chắc không thể tưởng tượng được còn có gì tồi tệ hơn thế: đường cao tốc Hanshin và cảng Kobe bị tàn phá hoàn toàn, các tòa nhà gần như bị san bằng, các đường phố đầy những đống đổ nát, hơn 6.400 người thiệt mạng. Đây là trận động đất còn được ghi chép lại trong sách Kỷ lục Thế giới như là một thảm họa tự nhiên gây tốn kém nhất từng xảy ra ở bất cứ quốc gia nào trên thế giới - gây thiệt hại 10.000 tỷ yên (100 tỷ USD ), tức tương đương 2,5% GDP của Nhật.
Ngay sau trận động đất tại Kobe, thị trường chứng khoán Nhật đã tan vỡ dẫn đến sự sụp đổ của Ngân hàng Barings. Sản xuất công nghiệp những tuần sau đó giảm đến 2,5%.
Thiên tai vừa xảy ra với Nhật Bản quả là một cú sốc lớn cho đất nước này nói riêng và cả thế giới nói chung. Rất nhiều thứ đang bị hư hại, từ những khu dân cư lớn đến nhà máy lọc đã bị bốc cháy, số người bị thiệt mạng dự tính tới hàng chục nghìn người. Các tuyến xe lửa ngưng vận hành, điện thoại di động không bắt được sóng tại Tokyo. Các cơ sở sản xuất của Nhật như Honda, Toyota, Sony bị thiệt hại rất nhiều. Ước tính ban đầu, thiệt hại của trận động đất và sóng thần tàn phá Nhật Bản xảy ra vào tuần trước ở phía bắc quốc gia này cũng tương đương như ở Kobe (khoảng 100 tỷ USD). Thị trường chứng khoán Nhật Bản cũng đang chịu những tác động tương tự và không chỉ có ở Nhật mà ở tất cả mọi nơi.
Ngân hàng trung ương Nhật Bản (BOJ) hôm nay đã bơm 15 nghìn tỷ yên (182 tỷ USD) cho thị trường tài chính - con số lớn nhất từ trước đến nay trong một hành động riêng rẽ của BOJ, để "giảm xóc" cho nền kinh tế đang bị ảnh hưởng của thảm họa nghiêm trọng nhất trong lịch sử nước này. "Chúng tôi sẽ tiến hành mọi biện pháp có thể, gồm cả cung cấp khả năng thanh toán bằng tiền mặt, để đảm bảo tính ổn định cho thị trường tài chính và giải quyết ổn thỏa những thỏa thuận kinh doanh", người phát ngôn BOJ nói. Hôm nay, các cổ phiếu trên thị trường chứng khoán Tokyo của Nhật Bản đã giảm tới 5,2%, xuống mức dưới 10.000 điểm trong phiên mở cửa đầu tiên sau trận động đất lớn nhất trong lịch sử nước này kèm theo sóng thần. Chỉ số Nikkei của Sở giao dịch chứng khoán Tokyo đã nhanh chóng giảm 540,39 điểm ngay sau khi mở cửa, xuống còn 9.714,04 điểm.
Trong lĩnh vực năng lượng, nhiều nhà máy lọc dầu bị ngưng hoạt động, nhiều nguy cơ đang đe dọa các cơ sở hạt nhân. Tất cả điều đó sẽ khiến cho chi tiêu dầu khí càng thêm lớn, từ đó, sản xuất công nghiệp sẽ bị ảnh hưởng nặng nề. Tình trạng gián đoạn trong việc cung cấp nguyên liệu khiến nền kinh tế thì đang lần mò ra khỏi cuộc khủng hoảng toàn cầu lại lùi thêm một bước. Lĩnh vực tái bảo hiểm, vốn đang quay cuồng trong vòng xoáy của thiên tai, sẽ bị nhấn chìm một lần nữa.
Xét về thời gian, trận động đất này xảy ra đúng vào thời điểm mà kinh tế quốc gia đang lúc khó khăn. Vào quí 4 năm 2010, GDP của Nhật đã giảm đáng kể, và sự phục hồi đang được dự kiến cho giai đoạn đầu năm 2011. Hơn nữa, chính phủ sẽ phải chi một khoản lớn để khắc phục hậu quả động đất, trong khi tình hình tài chính đất nước đang u ám với mức thâm hụt công đạt ngưỡng 9% GDP, trong khi chính phủ Nhật thì đang thiếu nợ rất nhiều và với thiên tai này họ sẽ phải vay mượn thêm nhiều nữa để xây dựng lại. Có ý kiến nhận định lần này khả năng phục hồi kinh tế của Nhật yếu hơn nhiều so với trận động đất Kobe năm 1995.
Khả năng này sẽ còn cao hơn nhiều nếu nỗi lo sợ về một thảm họa hạt nhân kiểu Chernobyl trở thành hiện thực. Trong nước, lo ngại rò rỉ phóng xạ khiến hàng trăm nghìn người phải sơ tán thiếu điện do hàng loạt nhà máy điện hạt nhân phải đóng cửa đang có nguy cơ ảnh hưởng tới cuộc sống gần 50 triệu dân. Bên ngoài, đã có những dự báo thảm khốc cho ngành công nghiệp hạt nhân toàn cầu, với việc cả Trung Quốc và Ấn Độ vừa thông báo rằng họ sẽ xem xét lại các kế hoạch xây dựng nhà máy điện hạt nhân của mình, đồng thời một số cuộc biểu tình đang diễn ra ở châu Âu nhằm chống lại kế hoạch xây dựng lò phản ứng hạt nhân ở Đức"
Kinh tế của Nhật Bản đã từng bị cho là già nua và không theo kịp tầm phát triển của quốc tế, trong bảng xếp hạng vào năm ngoái thì kinh tế Nhật rơi xuống hạng 3, sau Mỹ và Trung Quốc. Bây giờ họ lại phải đối đầu với thiên tai này. Cơ hội vực dậy nền kinh tế có đến với chính phủ của thủ tướng Naoto Kan?
... đi tìm những cái may
Những ai đã biết về Kobe hoặc là người có hơn 20 năm nghiên cứu về văn hóa cũng như kinh tế Nhật, sẽ có thể phỏng đoán về cái may với tương lai kinh tế của đất nước Mặt trời mọc.
Sau động đất, Kobe đã phục hồi,và phục hồi nhanh chóng một cách khác thường. Hoạt động sản xuất của thành phố gần như trở lại bình thường trong vòng 15 tháng, còn sản xuất công nghiệp của Nhật nói chung cũng không sụt giảm quá nhiều: giảm 2,6% vào tháng 1/1995 nhưng sau đó đã tăng trở lại 2,2% vào tháng 2 và 1% vào tháng 3.
Cũng sau trận động đất này, những quy định về xây dựng của Nhật Bản đã được thắt chặt một cách rõ rệt.
Trong khi Kobe là một hải cảng quan trọng của Nhật Bản, vùng Tohuku, tâm chấn của trận động đất 11/3 nằm cách Tokyo 250 km về phía đông bắc lại có vai trò kinh tế kém hơn nhiều. Nơi đây chủ yếu là các nhà máy hóa dầu, điện tử và ô tô. Sản xuất vùng này chỉ chiếm 1,7% GDP của Nhật.
Không có cảm giác về sự ngưng đọng sản xuất từ Nhật Bản. Nhiều nhà máy đã bị ảnh hưởng bởi động đất, nhưng mức độ thiệt hại là không quá lớn. Tập đoàn Toyota đã cho ngừng hoạt động 3 nhà máy ở phía bắc, nhưng Toyota cho biết không bị thiệt hại về người. Tập đoàn Nissan có hai khu sản xuất bị bốc cháy, nhưng đã được dập tắt trong ngày và hôm qua cho biết hôm nay, mọi hoạt động sẽ trở lại bình thường. Sony bị thiệt hại rất nhiều nhưng họ cũng đã hoạt động trở lại.
Ở cấp độ toàn quốc, tình hình ít căng thẳng hơn nhiều. Một chuyên gia kinh tế cho biết, không có trục giao thông trọng yếu nào bị thiệt hại. Hoạt động tài chính trở lại hầu như bình thường vào sáng hôm nay. Ngân hàng trung ương Nhật Bản cũng đã dự kiến họp vào ngày hôm nay, 14/3, để bàn về chính sách tiền tệ.
Chính phủ Nhật Bản đang thiếu nợ rất nhiều và với thảm hoạ này, họ sẽ phải vay mượn thêm nhiều nữa để xây dựng lại. Nhưng nhìn về một khía cạnh khác thì đây là một việc không đến nỗi tệ vì khi xây dựng lại thì họ sẽ bắt đầu với những thiết bị khoa học tối tân nhất cũng như người dân sẽ có công ăn, việc làm và thời gian để quay lại cuộc sống trước thiên tai sẽ được rút ngắn lại.
Trên chính trường Nhật Bản cũng đang có một số khó khăn, nhưng Nhật là một quốc gia lớn, có tầm quan trọng nhất định trong nền kinh tế thế giới, bây giờ điều quan trọng là họ định hướng như thế nào để xây dựng lại một Nhật Bản cường mạnh. Đây chỉ là một bước lùi nhỏ và nếu như chương trình xây dựng lại của họ đi đúng hướng, thì trong vòng từ 3 đến 6 tháng nữa, sẽ lại có một Nhật Bản mạnh hơn trước khi trận động đất xảy ra rất nhiều.
Theo Dân Trí