Chật vật đi đăng kiểm, tài xế có bị phạt nếu quá hạn?
Trước tình trạng nhiều trung tâm đăng kiểm quá tải, một số ý kiến thắc mắc liệu tài xế có bị xử phạt nếu vẫn điều khiển xe tham gia giao thông khi chưa đăng kiểm được?
Theo Cục Đăng kiểm Việt Nam (Bộ GTVT), hiện cả nước có 33 trung tâm đăng kiểm dừng hoạt động do yêu cầu của cơ quan điều tra hoặc thiếu nhân sự và vì một số lý do khác. Riêng tại Hà Nội, con số này là 11 trong tổng số 31 trung tâm được cấp phép.
Việc hàng loạt trung tâm đăng kiểm tại Hà Nội dừng hoạt động khiến những trung tâm còn lại rơi vào tình trạng quá tải, do người dân đến đăng kiểm quá đông. Ghi nhận tại một số trung tâm, tài xế phải xếp hàng từ 4 giờ sáng, thậm chí chờ nhiều ngày mới có số đăng kiểm.
Tại Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới số 20.30D, nhiều tài xế chờ đến lượt đăng kiểm trong tình trạng mệt mỏi. ẢNh CTV
Nhiều người đặt câu hỏi: tài xế có bị xử phạt trong trường hợp điều khiển xe tham gia giao thông khi chưa kịp đăng kiểm, có nên gia hạn thời gian đăng kiểm (như đợt dịch Covid-19 vừa qua) vì việc quá tải là nguyên nhân khách quan?
Trao đổi với Thanh Niên, đại diện Cục CSGT ( Bộ Công an) cho biết, việc xử lý hành vi điều khiển phương tiện mà không có giấy chứng nhận hoặc tem kiểm định an toàn kỹ thuật đã được pháp luật quy định rõ. Vì thế, trường hợp đăng kiểm hết hạn mà tài xế vẫn điều khiển phương tiện tham gia giao thông thì sẽ bị xử phạt theo quy định.
Về khả năng gia hạn thời gian kiểm định, thông tin với báo chí, ông Nguyễn Tô An, Phó cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam, cho rằng điều này rất khó thực hiện.
Theo ông An, việc gia hạn đăng kiểm cho người dân có thể thực hiện trong các tình huống bất khả kháng như dịch bệnh, chiến tranh. Bối cảnh hiện nay không nằm trong các tình huống trên nên khó áp dụng.
Thêm vào đó, sẽ rất nguy hiểm nếu gia hạn đăng kiểm rồi trong số phương tiện được gia hạn có xe không đảm bảo điều kiện an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường. Những chiếc xe này khi lưu thông sẽ tiềm ẩn rất nhiều rủi ro, trường hợp gây tai nạn thì để lại hậu quả vô cùng lớn.
Ông An nhận định, tình trạng quá tải đăng kiểm như hiện nay một phần là do lượng xe mới mua tăng cao, cùng với đó là chu kỳ đăng kiểm của nhiều phương tiện thường rơi vào dịp cuối năm. Dự kiến, qua tết Nguyên đán, áp lực tại các trung tâm đăng kiểm sẽ giảm dần.
Vị này khuyến cáo người dân chủ động kiểm tra, bảo dưỡng, sửa chữa phương tiện trước khi đi kiểm định để tránh phải kiểm định nhiều lần. Chủ phương tiện cũng nên chủ động xem thời hạn kiểm định xe, có thể đưa xe vào bất kỳ trung tâm đăng kiểm ở bất kỳ địa phương nào, giảm tải cho các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM.
Bắt Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam Đặng Việt Hà
Theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt (sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP), người điều khiển xe ô tô (bao gồm cả rơ moóc hoặc sơ mi rơ moóc được kéo theo) và các loại xe tương tự xe ô tô sẽ bị phạt 3 – 4 triệu đồng, nếu điều khiển xe có giấy chứng nhận hoặc tem kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường nhưng đã hết hạn sử dụng dưới 1 tháng (kể cả rơ moóc và sơ mi rơ moóc).
Mức phạt tăng lên 4 – 6 triệu đồng, nếu điều khiển xe không có giấy chứng nhận hoặc tem kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường (đối với loại xe có quy định phải kiểm định, trừ xe đăng ký tạm thời) hoặc có nhưng đã hết hạn sử dụng từ 1 tháng trở lên (kể cả rơ moóc và sơ mi rơ moóc).
Không chỉ tài xế, nếu xe quá hạn đăng kiểm, chủ phương tiện cũng sẽ bị xử phạt.
Cụ thể, phạt tiền 4 – 6 triệu đồng đối với cá nhân, 8 – 12 triệu đồng đối với tổ chức là chủ xe ô tô, máy kéo, xe máy chuyên dùng và các loại xe tương tự… nếu đưa xe cơ giới, xe máy chuyên dùng có giấy chứng nhận hoặc tem kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường (đối với loại xe có quy định phải kiểm định) nhưng đã hết hạn sử dụng dưới 1 tháng (kể cả rơ moóc và sơ mi rơ moóc) tham gia giao thông.
Phạt tiền 6 – 8 triệu đồng đối với cá nhân, 12 – 16 triệu đồng đối với tổ chức là chủ xe ô tô, máy kéo, xe máy chuyên dùng và các loại xe tương tự xe ô tô đưa xe cơ giới, xe máy chuyên dùng có giấy chứng nhận hoặc tem kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường (đối với loại xe có quy định phải kiểm định) nhưng đã hết hạn sử dụng từ 1 tháng trở lên (kể cả rơ moóc và sơ mi rơ moóc) tham gia giao thông.
Trung tâm đăng kiểm đóng cửa khắp nơi: Chuyện gì đang xảy ra?
Trong tổng số 33 trung tâm đăng kiểm tạm ngưng hoạt động trên cả nước, có 30 trung tâm đang bị điều tra về các hành vi tiêu cực.
33 trung tâm đăng kiểm tạm dừng hoạt động
Sáng 11/1, Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết, hiện có 33 trung tâm đăng kiểm trên cả nước đang tạm dừng hoạt động tại 13 tỉnh, thành phố gồm: TP Hà Nội, TP.HCM, Phú Thọ, Hoà Bình, Đồng Nai, Bình Dương, Long An, Đồng Tháp, Bến Tre, Sóc Trăng, Tiền Giang, Bắc Giang, Bắc Ninh.
Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 2901S (Số 454 Phạm Văn Đồng, quận Bắc Từ Liêm, TP Hà Nội) đang tạm dừng hoạt động để phục vụ công tác điều tra. (Ảnh: Ngô Nhung).
Trong đó, 30 trung tâm đăng kiểm tạm dừng hoạt động để phục vụ công tác điều tra của cơ quan công an, 1 trung tâm đăng kiểm do vấn đề về nhân sự, 1 trung tâm đăng kiểm do không đủ điều kiện phòng cháy chữa cháy, 1 trung tâm đăng kiểm do đăng kiểm viên bị tạm đình chỉ và 1 trung tâm đăng kiểm do thu hồi đất.
Nhiều nhất trong danh sách này là TP Hà Nội với 11 trung tâm tạm dừng hoạt động, gồm có 10 trung tâm phải tạm dừng để phục vụ công tác điều tra của cơ quan công an và 1 trung tâm bị tạm dừng hoạt động do chưa đáp ứng quy định phòng cháy chữa cháy.
Ngoài Hà Nội, các tỉnh miền Bắc có các trung tâm đăng kiểm bị tạm dừng hoạt động để phục vụ công tác điều tra gồm Hòa Bình, Bắc Giang, Bắc Ninh.
Trả lời PV VTC News sáng 11/1, đại diện Sở Giao thông vận tải (GTVT) Hòa Bình cho biết, Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 28-01S (địa chỉ tại xóm Khoang Xanh, phường Thống Nhất, TP Hòa Bình) đang phải tạm dừng hoạt động do thiếu nhân lực và thiết bị.
"Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 28-01S đã dừng làm việc từ sáng 9/1 do 10 cán bộ thuộc đơn vị được cơ quan cảnh sát điều tra mời lên làm việc. Bên cạnh đó, một số thiết bị của trung tâm cũng được cơ quan chức năng mang đi để phục vụ công tác điều tra", vị này nói.
Đại diện Sở GTVT Hòa Bình đánh giá mức độ của sự việc rất nghiêm trọng bởi Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 28-01S là đơn vị kiểm định ô tô duy nhất trên địa bàn tỉnh Hòa Bình.
Theo vị này, sau khi có kết luật chính thức của cơ quan cảnh sát điều tra về mức độ vi phạm của các cá nhân, Sở GTVT Hòa Bình sẽ tham mưu để UBND tỉnh gửi văn bản theo thẩm quyền tới Bộ GTVT và Cục Đăng kiểm Việt Nam xin hỗ trợ về nhân sự.
"Chúng tôi chưa thể đưa ra thời điểm cụ thể về việc hoạt động trở lại của Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 28-01S. Sau khi có kết luận của công an, nếu nhiều cán bộ vi phạm thì tỉnh sẽ xin hỗ trợ nhân sự từ Bộ GTVT bởi hiện tại nguồn nhân lực tại chỗ của Sở không có", đại diện Sở GTVT Hòa Bình nói thêm.
Tại TP.HCM có 9 trung tâm đăng kiểm tạm dừng hoạt động để phục vụ điều tra và 1 trung tâm dừng hoạt động do thu hồi đất. Các tỉnh khác ở phía Nam có trung tâm đăng kiểm bị đình chỉ để phục vụ điều tra gồm Đồng Nai, Long An, Tiền Giang, Đồng Tháp, Bến Tre, Sóc Trăng.
Xuất hiệu tiêu cực ở các trung tâm đăng kiểm
Thời gian qua, công an nhiều tỉnh, thành trên cả nước liên tiếp điều tra sai phạm trong hoạt động đăng kiểm, đã có hàng chục bị can là Giám đốc, Phó Giám đốc, nhân viên bị khởi tố, bắt tạm giam.
Cụ thể, ngày 20/12/2022, Công an TP.HCM thông tin kết quả điều tra ban đầu vụ án xảy ra tại 9 trung tâm đăng kiểm phương tiện cơ giới đường bộ trên địa bàn TP.HCM và các tỉnh Long An, Tiền Giang, Sóc Trăng, Đồng Tháp, Bến Tre.
Theo Cơ quan điều tra, để có tiền chia cho các nhân viên hàng tuần và làm quỹ hoạt động, Giám đốc các trung tâm đăng kiểm đã nhận "lót tay" rồi chỉ đạo Phó Giám đốc, đăng kiểm viên, thực tập viên, nhân viên văn phòng... bỏ qua các vi phạm của xe tới đăng kiểm, như lỗi vi phạm trong công đoạn kiểm tra thủ công, cho thuê các phụ tùng thay thế các phụ tùng không đảm bảo tiêu chuẩn, sử dụng phần mềm can thiệp vào hệ thống đăng kiểm để thay đổi thông số kiểm định khí thải... của hơn 70.000 phương tiện giao thông cơ giới đường bộ.
Cơ quan điều tra xác định, tất cả các phương tiện được bỏ qua lỗi vi phạm đều do "cò mồi" đưa đến kiểm định, hối lộ tiền, từ đó các trung tâm thu lợi bất chính gần 10 tỷ đồng. Các trung tâm này đã cấp 52.291 giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường phương tiện giao thông cơ giới đường bộ cho các xe ô tô đến đăng kiểm trái với quy định.
Lực lượng chức năng khám xét Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới số 50-07V (phường Bình Hưng Hòa B, quận Bình Tân, TP.HCM) chiều 16/12.
Mở rộng điều tra vụ án, ngày 28/12/2022, tại Hà Nội, Công an TP.HCM chủ trì, phối hợp Công an TP Hà Nội và các đơn vị nghiệp vụ của Bộ Công an thực hiện lệnh khám xét khẩn cấp Phòng Kiểm định xe cơ giới, Cục Đăng kiểm Việt Nam. Công an thu giữ nhiều hồ sơ, tài liệu để phục vụ điều tra.
Ngày 29/12/2022, Công an tỉnh Bắc Ninh cho biết, đã khởi tố vụ án "Nhận hối lộ" xảy ra tại Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới đường bộ 99-03D và khởi tố 14 bị can. Theo điều tra, từ năm 2018, Dương Trung Lâm là Giám đốc Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới đường bộ 99-03D, Dương Đình Phú là Phó giám đốc Trung tâm cùng các đăng kiểm viên của Trung tâm đăng kiểm 99.03D đã thống nhất với nhau về việc thu tiền phí "bôi trơn" ngoài phí đăng kiểm và phí đường bộ theo quy định, với số tiền từ 200.000 đồng đến 500.000 đồng/1 xe ô tô đến đăng kiểm, tùy theo mức độ lỗi của mỗi xe.
Khi đi đăng kiểm xe, chủ xe phải chi số tiền "bôi trơn" kể trên để được tạo điều kiện bỏ qua một số lỗi kĩ thuật của xe ô tô, như khí thải không đạt thì chỉnh lại, đèn phanh không sáng thì bỏ qua.
Theo Công an tỉnh Bắc Ninh, đăng kiểm viên của Trung tâm đăng kiểm 99-03D nhận số tiền phí "bôi trơn" ước tính khoảng 1,3 tỷ đồng (năm 2020), khoảng 1,6 tỷ đồng (2021), khoảng 3,6 tỷ đồng (từ tháng 1-12/2022).
Hàng dài phương tiện tại trung tâm đăng kiểm trên địa bàn TP Hà Nội. (Ảnh: Đắc Huy).
Mới đây, ngày 4/1/2023, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bắc Giang đã khởi tố, bắt tạm giam 5 bị can và ra lệnh bắt tạm giam đối với Thân Văn Hòa, Trần Văn Quyền, Trần Văn Nam, Nguyễn Ngọc Tuyến (đều là Phó giám đốc Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 98-06D) và Trương Ngọc Tân (nhân viên) để điều tra làm rõ hành vi nhận hối lộ.
Theo cơ quan điều tra, từ tháng 3/2021 đến nay, lãnh đạo, đăng kiểm viên, nhân viên của trung tâm có hành vi vòi vĩnh, nhận tiền của chủ phương tiện xe cơ giới đến kiểm định để bỏ qua một số lỗi và cấp giấy đăng kiểm.
Các bị can thừa nhận đã thống nhất thu tiền hối lộ của chủ các phương tiện có lỗi để bỏ qua và cấp giấy đăng kiểm đạt với mức thu từ 100.000 - 500.000 đồng, cá biệt có trường hợp lên đến tiền triệu. Số tiền trên sau đó được chia nhau theo tỷ lệ đã thống nhất từ trước. Số tiền các bị can hưởng lợi bất chính lên tới hàng tỷ đồng.
Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bắc Giang đã thực hiện lệnh khám xét khẩn cấp chỗ ở, nơi làm việc của các bị can, thu giữ hơn 500 triệu đồng cùng nhiều đồ vật, tài liệu liên quan đến vụ án như máy tính, sổ sách, tài liệu ghi chép có liên quan. Hai người trong vụ án đã nộp 1 tỷ 450 triệu đồng để khắc phục hậu quả.
Tài xế ở TP.HCM lỡ độ xe: Chưa bao giờ đi đăng kiểm khổ thế này Nhiều tài xế ở TP.HCM than chưa bao giờ đăng kiểm ô tô khổ như thời điểm này, vì lỡ thay chiếc đèn pha mới, lắp bộ lọc khí thải mới cũng không đăng kiểm được. " Chưa bao giờ đi đăng kiểm ô tô mà khổ như thế này! Nhà tôi chỉ cách Trung tâm đăng kiểm 50-05V (đường Hồng Hà, phường...