‘Chảo lửa’ Trung Đông khó đoán định

Căng thẳng Trung Đông vẫn diễn biến khó lường khi giới chức Iran đang cân nhắc các kế hoạch đáp trả Israel và Tel Aviv tăng cường siết chặt vòng vây ở Dải Gaza.

Iran lên kịch bản đấu với Israel

Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian ngày 4.11 phát biểu việc Israel đồng ý ngừng bắn ở Dải Gaza và Li Băng có thể giúp hạn chế cường độ và quy mô đáp trả của Iran đối với vụ tấn công của Tel Aviv hôm 26.10. Hãng IRNA dẫn lời Tổng thống Iran Pezeshkian nói rằng Israel biết rõ bất kỳ tính toán sai lầm nào chống lại Iran sẽ vấp phải phản ứng mạnh mẽ, đồng thời khẳng định Tel Aviv phải trách nhiệm về việc làm gia tăng căng thẳng trong khu vực. Trước đó, Israel ngày 26.10 tấn công Iran để trả đũa vụ phóng tên lửa quy mô lớn của Tehran nhằm vào Tel Aviv hôm 1.10.

Iran chuẩn bị tấn công Israel mạnh hơn?

Tuyên bố của Tổng thống Pezeshkian được đưa ra sau khi tờ The Wall Street Journal ngày 3.11 đưa tin Iran hiện chuẩn bị một kịch bản “phản ứng mạnh mẽ và phức tạp”, bao gồm việc sử dụng tên lửa mang đầu đạn mạnh hơn và nhiều loại vũ khí tối tân khác để trả đũa cuộc không kích của Israel ngày 26.10. Tiết lộ với The Wall Street Journal, một quan chức Iran nói nước này có thể tận dụng lãnh thổ Iraq cho một phần của chiến dịch và nhắm vào các cơ sở quân sự của Israel với quy mô và mức độ lớn hơn so với lần trước, đồng thời nhấn mạnh Tehran sẽ điều quân đội chính quy tham gia vào chiến dịch, thay vì chỉ có Lực lượng vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran như trước đây.

Người dân Palestine sinh hoạt trong cảnh đổ nát ở phía bắc Gaza ngày 3.11.2024. ẢNH: REUTERS

Bên cạnh đó, giới chức Iran cũng đã phác thảo chung về phản ứng của Mỹ, cả công khai và bí mật, trong cuộc tấn công tiềm tàng của Tehran nhằm vào Tel Aviv. Về thời điểm, vị quan chức Iran cho hay cuộc tấn công có thể diễn ra sau ngày bầu cử tổng thống Mỹ vào ngày 5.11 và trước khi tân tổng thống Mỹ nhậm chức vào tháng 1.2025.

Israel thắt chặt vòng vây Gaza

Bộ Ngoại giao Israel ngày 4.11 chính thức thông báo với LHQ rằng nước này sẽ rút khỏi thỏa thuận năm 1967 về việc cho phép Cơ quan LHQ hỗ trợ người tị nạn Palestine (UNRWA) cung cấp dịch vụ cho người tị nạn Palestine.

“Mặc dù chúng tôi đã đệ trình lên LHQ những bằng chứng rõ ràng chứng minh Hamas đã xâm nhập vào UNRWA, nhưng cơ quan này không làm gì để khắc phục tình hình”, theo The Times of Israel dẫn tuyên bố của Đại sứ Israel tại LHQ Danny Danon. Ông Danon cho biết Israel sẽ tiếp tục hợp tác với các tổ chức nhân đạo khác để thay thế vị trí của UNRWA. Theo Reuters, động thái của Israel có thể làm trầm trọng thêm tình hình nhân đạo vốn đã tồi tệ ở Dải Gaza.

Nếu đắc cử, ông Trump muốn xung đột Gaza kết thúc trước thời điểm nhậm chức

Trong một diễn biến khác, nhân viên y tế Palestine cho biết lực lượng Israel ngày 3.11 đã tổ chức một số cuộc không kích khiến ít nhất 31 người thiệt mạng tại Dải Gaza. Theo Reuters, phía Palestine cáo buộc những chiến dịch trên không và trên bộ cũng như các lệnh sơ tán bắt buộc được đưa ra gần đây là hành vi “thanh trừng sắc tộc” để xóa sổ dân số tại 2 thị trấn và một trại tị nạn tại miền bắc Gaza nhằm tạo ra một khu vực vùng đệm. Israel phủ nhận các cáo buộc này, đồng thời khẳng định đang chiến đấu với nhóm Hamas, vốn phát động các đợt tấn công Tel Aviv từ khu vực này.

Israel điều tra vụ rò rỉ tài liệu mật

Một tòa án Israel ngày 3.11 thông báo lực lượng chức năng đã bắt 4 nghi phạm, trong đó có ông Eliezer Feldstein – cựu phát ngôn viên của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, với cáo buộc làm rò rỉ tài liệu tuyệt mật. Hiện chi tiết vụ việc chưa được tiết lộ, song Reuters cho hay các nghi phạm được cho là đã làm lộ các tài liệu chiến lược của Hamas liên quan các cuộc đàm phán về ngừng bắn và giải cứu con tin ở Gaza. Tòa án sơ thẩm Rishon Le-Zion (Israel) cho biết vụ việc này gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho an ninh quốc gia cũng như làm ảnh hưởng quá trình giải cứu con tin. Thủ tướng Netanyahu phủ nhận bản thân hay cấp dưới liên quan vụ rò rỉ tài liệu trên, đồng thời khẳng định ông chỉ hay tin thông qua truyền thông.

Vụ việc hiện gây chấn động chính trường Israel và khiến gia đình các con tin bị Hamas bắt giữ phẫn nộ, đồng thời có thể tăng thêm sự ngờ vực giữa Thủ tướng Netanyahu với quân đội và các cơ quan tình báo trong nước, vốn đã rạn nứt kể từ sau những sai sót an ninh trong sự kiện Hamas tấn công Israel ngày 7.10.2023.