Chao đảo thời dịch giã: Ngày dài nơi xóm trọ nghèo
Dịch Covid-19 như một “vết sẹo dài” với công nhân và người lao động nghèo ở xóm trọ tại P.14, Q. Gò Vấp ( TP.HCM).
Khu trọ của lao động nhập cư nghèo trên đường Phạm Văn Chiêu (P.14, Q.Gò Vấp) . ẢNH: P.T.N
Vậy là đã 2 lần họ đành quanh quẩn trong những gác trọ chật hẹp, ảm đạm, nhất là sau khi Q.Gò Vấp thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16, để chờ cơn bão Covid-19 sớm qua đi.
Bao la nỗi niềm
Cảm giác như chẳng có gì “quấy rầy” được nhịp sống của những người lao động trong khu trọ trên đường Phạm Văn Chiêu (P.14, Q.Gò Vấp), ngoài tiếng cười đùa của những đứa trẻ từ đầu ngõ đến cuối dãy phòng trọ. Chúng đã đón ngày Quốc tế thiếu nhi 1.6 giữa giãn cách xã hội trong lối hẻm nhỏ. Còn phụ huynh không nghĩ rằng bước ra cửa là… gặp hàng xóm trong khung giờ hành chính này.
Phận đời mưu sinh ở Sài Gòn oằn mình trong cơn hoạn nạn Covid-19
9 giờ, chị Nguyễn Hồng Nghi (37 tuổi, công nhân may của một công ty tư nhân, quê Cần Thơ) ngồi bệt trước cửa phòng trọ cắt móng tay. Chiếc điện thoại của chị liên tục phát thông tin về tình hình dịch Covid-19 và các chốt kiểm soát dịch ở Q.Gò Vấp.
Cả gia đình 4 người nhà chị đến TP.HCM mới được hơn 3 năm nay thì có tới 2 năm trải nghiệm giãn cách xã hội. Đợt giãn cách xã hội hồi tháng 4.2020, chị cũng bị tạm ngưng công việc. “Nhưng năm nay đỡ buồn hơn. Năm ngoái chồng tôi và hai đứa con về quê rồi kẹt luôn ở dưới, chỉ có mình ên (một mình) ở trọ trên này”, chị nói.
Con trai của chị Nghi mới thức dậy, từ trên gác dòm xuống rồi giở xem điện thoại. Chị tần ngần: “Chồng tôi làm thợ hồ, hai đứa con phụ quán ăn. Cả 4 người giờ đang thất nghiệp ở nhà. Tôi nghỉ khoảng một tuần trước khi Q.Gò Vấp phong tỏa, nhưng may là công ty ứng trước cho tôi hơn 2 triệu đồng để trang trải mấy ngày tới”.
Hỏi chị Nghi về cuộc sống sinh hoạt, ăn uống lúc này ra sao, chị bảo chị đã mua ít gạo, ít rau củ, mắm muối cho một tuần để hạn chế ra ngoài nên sáng cứ bắc nồi cơm, ai muốn ăn sẽ tự vô bếp lấy. “Chứ mấy nay không có ăn sáng gì. Lúc trước đi làm biết hôm đó mình có thu nhập nên mình có thể ăn sáng. Giờ ở nhà, tiền không có, phải nhịn. Mỗi tháng trước tôi cũng phải gửi tiền về quê, nhưng giờ không biết làm sao đây. Ngày gì đâu dài quá xá”, chị nói.
Cư dân dưới mái trọ này làm đủ loại ngành nghề, từ công nhân đến lao động tự do, và đa số là dân nhập cư từ miền Tây. Cách đó vài căn, chị Huỳnh Thị Thúy (quê tỉnh Bình Định) dáo dác nhìn những đứa trẻ trước nhà, chờ đợi ngày dài qua mau.
Chị Thúy là nhân viên phục vụ quán ăn, ăn lương theo ngày. Ngay trước khi Q.Gò Vấp giãn cách xã hội, chị đã tạm ngưng công việc tại quán sau khi TP.HCM thông báo việc dừng bán tại chỗ để phòng dịch Covid-19.
Vẫn còn dư âm giờ giấc đi làm được “lên dây cót” sẵn, 5 giờ dậy, 18 giờ về, chị Thúy không thể ngủ nướng được như nhiều người. Thành thử, cứ 5 giờ sáng chị mở mắt, ngủ lại không được, thấy rõ mồn một từng giờ trôi qua trong khắc khoải.
“Trước đi làm, quay đi quay lại đã thấy trời tối, nay đợi mãi chẳng hết một ngày, mới hơn một tuần mà cảm giác như mấy tháng”, chị Thúy lắc đầu rồi buồn bã nói: “Dịch giã thế này chắc năm nay tết không về, về tốn kém lắm. Mình làm tháng nào hết tháng đó vì còn gửi tiền về quê cho con gái và hai ông bà”.
Sáng 7.6: Thêm 44 ca mắc Covid-19 trong nước tại TP.HCM và 3 tỉnh khác
15 ngày đếm ngược
Chúng tôi đã đến căn trọ của chị Dương Thị Kim Chi (46 tuổi, quê An Giang) vài lần hồi cuối năm 2020. Lúc đó, chị bị mất việc ở một công ty giày da và sau đó là công việc rửa chén ở một quán ăn vì dịch Covid-19. Chị đã chôn chân trong nhà thời điểm đó và không dám về ăn tết vì không có tiền. Thấy vậy, chủ nhà trọ cho chị mượn bàn máy may và bày chị may gia công tại nhà. Thành thử chị quay về sống tạm với việc may gia công, thu nhập chừng 60.000 – 90.000 đồng/ngày.
Hoạn nạn có nhau
Trao đổi qua điện thoại với chúng tôi, nhớ lại thời khắc hẻm 415 Nguyễn Văn Công (P.3, Q.Gò Vấp) bị phong tỏa vì có ca dương tính Covid-19 ngày 26.5, bà L.H.T.C, 53 tuổi, ngụ trên con hẻm này, đã rất hoảng loạn. Nhưng bà cũng nói, nhờ đó, tình làng nghĩa xóm được thắt chặt.
“Trước giờ nhà ai nấy ở, việc ai nấy làm. Còn mấy ngày nay phong tỏa, có việc gì gấp chỉ cần gọi điện là cả xóm giúp ngay. Khi giúp nhau miếng tỏi, miếng gừng, mớ rau…, còn nhà nào khó khăn thì cả xóm sẽ chung tay hỗ trợ. Mấy chị em bên Hội Liên hiệp Phụ nữ P.3 đi chợ, tiếp tế cho chúng tôi dữ lắm. Hoạn nạn có nhau, hy vọng sẽ sớm cùng nhau vượt qua đại dịch”, bà C. chia sẻ.
Ông Phạm Chín (59 tuổi, tổ trưởng ở khu phố 5, P.3) đã vận động bà con khu phố quyên góp được 12 triệu đồng để hỗ trợ bà con khó khăn nhất trong khu phong tỏa. “Nhiều người bị cách ly ở hẻm đường Nguyễn Văn Công khó khăn lắm, chúng tôi giúp được gì sẽ giúp. Tôi sẽ gửi thêm khi vận động được thêm nguồn kinh phí”, ông Chín chia sẻ.
Song Mai
Đầu năm 2021, chị Chi có việc ở một công ty may gần nhà. Được mấy tháng thì Q.Gò Vấp giãn cách xã hội, chị tiếp tục mất việc. Lần này khi ghé thăm, để ý thấy số lượng đồ chị lãnh về may gấp hai, gấp ba lần đợt trước. Chị bảo: “Giờ đếm ngược trở lại ngày hết giãn cách, công ty mở lại, mình đi làm lại, sẽ không cần phải tiết kiệm hết mức như hiện nay”.
Cũng trong tâm thế đếm ngược chờ ngày hết giãn cách, quán ăn mở lại, bà Thái Thị Bạn (61 tuổi, quê tỉnh Kiên Giang) đang cố thắt lưng buộc bụng cho qua những ngày giãn cách trong tâm dịch. Từ khi nhà hàng nơi bà phụ việc đóng cửa hôm 25.5 và Q.Gò Vấp vào guồng giãn cách, bà dừng việc, chỉ loay hoay đưa võng trong phòng và trông mấy đứa cháu nhỏ.
Ở quê nghèo, công ăn việc làm không có, rồi hoàn cảnh đẩy đưa, bà Bạn cùng gia đình con gái quyết định đến chốn thị thành tìm kế sinh nhai. Bà bảo: “Mới có mấy năm lên đây mà gặp phải dịch, nhưng đỡ hơn vì ở dưới quê giờ không có nghề nghiệp gì. Mình tự cách ly, không tiếp xúc nhiều người; tôi đi chợ một lần đủ ăn cho 3 – 4 ngày để hạn chế ra ngoài, một phần vì mình… cũng không có nhiều tiền để mua dự trữ. Chỉ mong sao dịch bệnh qua mau. Nhiều gian hàng ở chợ người bán cũng tạm nghỉ để né dịch”.
Chị Kim Chi do mất việc, đành quay trở lại với nghề may gia công tại nhà
Nhớ tiếng… người
Q.Gò Vấp, nơi dân số có gần 677.000 người (số liệu năm 2019 theo Tổng điều tra dân số và nhà ở) vốn ngày thường sầm uất, thế mà trong những ngày giãn cách bỗng trở nên buồn nao lòng. Trong mắt chị Lê Thị Vân (38 tuổi, ngụ P.14), đường phố, quán xá và đến người cũng vắng. Hẻm 91 Phạm Văn Chiêu phong tỏa phòng dịch gần chỗ chị bán tạp hóa, cà phê còn ảm đạm hơn.
Nhìn quanh đâu đâu cũng chỉ toàn thinh lặng, chị Vân chùng lòng sau khi bán vài món hàng mọn cho khách dọc đường: “Ảnh hưởng thu nhập mình không nói rồi, lúc trước tôi bán một ngày 2 – 3 bó mía, giờ một bó bán 2 – 3 ngày. Nhưng điều quan trọng là thiếu tiếng người mình thấy buồn”.
Chị Vân nhớ lại: “Trước đây 6 giờ sáng, công nhân họ bắt đầu đi làm, ra quán tôi ngồi uống nước. Anh em họ bàn chuyện thời sự rôm rả lắm. 7 giờ ai làm việc nấy, người chở hàng, người đi phụ hồ, kéo nhau đi ùn ùn. Bây giờ chỉ bán mang về, lâu lâu có người ra mua ly nước, nói chuyện đôi ba câu rồi thôi, hiu quạnh ghê”.
Đến thăm cô đồng nghiệp sinh con, tôi choáng váng nhìn người phụ nữ trong căn phòng bên cạnh
Khi tôi và người phụ nữ đó nhìn rõ khuôn mặt nhau thì cả hai đều đứng hình không thốt lên lời. Đúng là trái đất tròn.
Hôm vừa rồi tôi và các chị em đồng nghiệp đã đến xóm trọ thăm một cô đồng nghiệp vừa sinh con. Cô ấy không có điều kiện lắm nên chỉ ở trong một xóm trọ bình dân rẻ tiền, cơ sở vật chất khá ọp ẹp.
Mọi chuyện diễn ra bình thường. Cho đến khi ra về, tôi vừa bước ra cửa thì tình cờ người phụ nữ ở phòng trọ bên cạnh vừa hay ra ngoài về nhà. Đó là một người phụ nữ trung niên, đội chiếc nón lá lúp xúp. Nghe tiếng nói cười của chúng tôi, bà ấy bỏ nón ra ngẩng lên định chào hỏi. Có lẽ ngày thường mối quan hệ với cô đồng nghiệp của tôi cũng ổn thỏa.
Khi tôi và người phụ nữ đó nhìn rõ khuôn mặt nhau thì cả hai đều đứng hình không thốt lên lời. Đúng là trái đất tròn. Có nằm mơ tôi cũng không bao giờ tưởng tượng được mình có thể gặp lại mẹ chồng cũ trong hoàn cảnh này!
Chồng cũ của tôi đâu rồi? Căn nhà của nhà họ đâu? Tại sao bây giờ lại phải sống trong căn phòng trọ chật hẹp rẻ tiền này?
Khi tôi và người phụ nữ đó nhìn rõ khuôn mặt nhau thì cả hai đều đứng hình không thốt lên lời. Ảnh minh họa
Lúc đó có khá nhiều người nên tôi và mẹ chồng cũ không tiện nói chuyện. Hơn nữa giữa chúng tôi có nhiều khúc mắc, thật sự khó bề mà hàn huyên kể lể giống như người quen cũ gặp lại.
Tôi ấy về nhà, cô đồng nghiệp tò mò gọi điện cho tôi hỏi thăm. Biết đó là mẹ chồng cũ của tôi, cô ấy cũng phải kinh ngạc. Để rồi nghe những gì cô ấy kể về nhà họ mà tôi thật sự không biết trong lòng là cảm xúc gì.
Khi xưa chồng tôi ngoại tình với một người phụ nữ nhiều tuổi hơn nhưng khá giàu có. Bố mẹ chồng cũ tham giàu, nghe người tình của con trai hứa hẹn đủ thứ thì quên hết tất cả. Ông bà ấy tìm mọi cách đuổi tôi đi, mong muốn con trai lấy cô ả kia.
Thời điểm đó tôi ở nhà trông con mấy năm trời vì sinh 2 đứa liền nhau. Dù rất đau đớn khi chồng phản bội, cộng thêm những hành động lạnh lùng nhẫn tâm từ bố mẹ chồng nhưng tôi vẫn quyết tâm bám trụ lại căn nhà đó. Mang hai đứa con ra khỏi nhà, tôi không biết đi đâu về đâu. Bản thân tôi thì chẳng sao nhưng để các con chịu khổ thì chẳng đành lòng.
Thấy tôi mặt dày ở lại, họ không làm gì được nên tức lắm. Lần đó đứa con út của tôi phải nằm viện một tuần vì viêm đường hô hấp cấp. Khi ra viện trở về nhà, nhà chồng thay khóa cửa không cho tôi vào nữa. Thậm chí còn thu gom hết đồ đạc của 3 mẹ con tôi để ra ngoài hành lang. Đuổi đi một cách trắng trợn không thương tiếc.
Họ bảo với những người lì lợm không có tự trọng, chồng đã chán ngấy còn không buông tay như tôi thì chỉ có thể dùng dùng cách cứng rắn và quyết liệt như thế.
Quá nhục nhã, tôi đang ôm hai con ra ngoài. Cháu họ cả đấy nhưng họ bảo cháu gái sau này cũng là người nhà khác nên họ không cần. Cũng may tôi được một người bạn thân cưu mang, sau đó tôi xin đi làm, tìm đủ mọi cách kiếm tiền nuôi con.
Cho đến giờ đã qua 2 năm, cuộc sống của ba mẹ con tôi vẫn còn khó khăn nhưng nói chung cũng dễ thở hơn trước. Tôi đã đủ sức lo cho con ở mức cơ bản.
Chồng cũ hiện tại phải nai lưng ra làm trả nợ, cuộc sống chật vật khốn khổ vô cùng. Ảnh minh họa
Lại nói về nhà chồng cũ, sau khi đuổi được tôi đi thì họ nhanh chóng rước cô nàng kia về. Ban đầu hạnh phúc mỹ mãn lắm, cô ta vung tiền biếu xén quà cáp bố mẹ chồng khiến ông bà sung sướng, tự hào khôn xiết.
Qua một thời gian, cô ta nói có dự án làm ăn rất béo bở, bảo ông bà cắm nhà, rút hết tiền tiết kiệm để đầu tư làm ăn. Sau lần này thu lời thì đổi nhà khác to đẹp hơn là vừa, thậm chí còn mua được cả ô tô luôn ấy chứ.
Bố mẹ chồng cũ tin tưởng con dâu lắm, thấy lợi lại càng ham nên lập tức nghe theo lời cô ta. Họ vơ vét hết tiền bạc trong nhà đưa cho con dâu mang đi đầu tư làm ăn. Ai mà ngờ được, vừa cầm tiền tới tay thì cô ta lập tức biến mất. Chưa đăng ký kết hôn nên chẳng có ràng buộc gì, họ không biết đi đâu mà tìm.
Chẳng biết cô ta có âm mưu lừa đảo từ trước hay sau này mới nảy sinh. Chỉ biết bố mẹ chồng cũ mất nhà, chẳng còn xu nào, chồng cũ mắc nợ lớn, đành phải đi ở nhà thuê. Chồng cũ hiện tại phải nai lưng ra làm trả nợ, cuộc sống chật vật khốn khổ vô cùng.
Đúng là cuộc đời thật khó nói trước điều gì. Như này có được gọi là quả báo không chị em nhỉ?
Mừng rỡ vì lấy được chồng giàu, ngờ đâu sau đám cưới linh đình, chờ đón tôi lại là vực sâu tăm tối Tùng gọi taxi rồi đưa tôi đến một xóm trọ nhỏ hẹp, rẻ tiền. Anh rút chiếc chìa khóa trong túi ra, mở cửa một căn phòng trọ rồi bảo tôi vào. Khi yêu Tùng, tôi rất lo lắng gia đình anh phản đối. Nhưng không ngờ Tùng lại thuyết phục được bố mẹ một cách ngoạn mục để ông bà chấp nhận...