Chân dung cựu Phó thủ tướng Nga bị ám sát
Chính trị gia đối lập Boris Nemtsov, người bị ám sát gần điện Kremlin tại thủ đô Mátxcơva ngày 27/2, từng là Phó thủ tướng dưới thời Tổng thống Boris Yeltsin trước khi trở thành một trong những nhân vật chống đối nổi bật tại Nga.
Chính trị gia đối lập Boris Nemtsov (Ảnh: AFP)
Ông cũng là một nhà khoa học hạt nhân, một nhà môi trường học và cha của 4 đứa con.
Nemtsov, 55 tuổi, còn là một nhà hùng biện có tiếng và cũng là một trong những người diễn thuyết chính tại các cuộc tuần hành đối lập lớn nhằm phản đối sự trở lại điện Kremlin của Tổng thống Vladimir Putin hồi năm 2012.
Nemtsov học ngành Vật lý phóng xạ tại Đại học Gorki từ 1976-1981. Vào năm 1985, ông nhận bằng tiến sĩ về Vật lý và Toán học. Ông từng làm việc tại Viện nghiên cứu Vật lý phóng xạ Gorki.
Ông Nemtsov bắt đầu sự nghiệp chính trị với tư cách là một nhà cải cách trẻ tại thành phố công nghiệp Nizhny Novgorod, nơi ông trở thành thống đốc vùng vào năm 1991 khi mới 32 tuổi.
Sau khi phục vụ ở vị trí đó 6 năm, ông Nemtsov đã thăng tiến trong sự nghiệp dưới thời của Tổng thống Yeltsin khi chuyển tới Mátxcơva đảm nhậm chức vụ Phó thủ tướng thứ nhất trong thời gian từ 1997-1998.
Tổng thống Yeltsin được cho là từng cân nhắc chọn Nemtsov làm người kế nhiệm vào năm 1999, khi ông chuẩn bị rời nhiệm sở do sức khỏe yếu. Nhưng cuối cùng, ông Yeltsin đã chọn Vladimir Putin, người giữ chức thủ tướng lúc bây giờ, vì tin rằng Putin là một nhân vận ôn hòa mà nước Nga cần.
Ban đầu, Nemtsov ủng hộ cuộc tranh cử tổng thống của Putin, gọi ông là một nhân vật “trung thực và có trách nhiệm”. Tuy nhiên, Nemtsov sau đó đã thay đổi quan điểm và trở thành một trong những người chống đối Putin mạnh mẽ nhất.
Ông Nemtsov từng là một thành viên sáng lập của đảng tự do Liên minh các lực lượng cánh hữu của Nga vào đầu những năm 2000 và lãnh đạo của đảng này từng là một nghị sĩ đối lập trong quốc hội, nơi ông chỉ trích các bước đi ban đầu của ông Putin nhằm trì hoãn cải cách chính trị.
Video đang HOT
Nemtsov đã thành lập một số phong trào đối lập sau khi rời quốc hội vào năm 2003 và sau đó trở thành đồng chủ tịch của đảng đối lập Cộng hòa Nga – đảng Tự do Nhân dân từ năm 2012.
Nemtsov có phong cách giống một ngôi sao nhạc rock, hay mặc quần jean, áo sơ mi và thường nở nụ cười tươi. Ông này cũng nổi tiếng đào hoa và được lòng phụ nữ.
Cùng với các chính trị gia đối lập khác, ông Nemtsov từng kiện ông Putin ra tòa nhưng không thành công sau khi nhà lãnh đạo Nga cáo buộc Nemtsov và những người khác biển thủ hàng tỷ USD vào những năm 1990.
Nemtsov đã trở thành một trong những nhân vật hay chỉ trích nhất của phe đối lập tại Nga và các nhóm ủng hộ Kremlin thường liệt ông vào danh sách “những kẻ phản quốc” trong những năm gần đây.
Gần đây, ông Nemtsov đã chỉ trích sự tham gia của Nga trong cuộc khủng hoảng tại Ukraine, tình hình kinh tế và các vụ tham nhũng trong quá trình chuẩn bị cho Thế vận hội mùa đông tại Sochi năm 2014.
Mặc dù vẫn là một nhân vật quan trọng trong các sự kiện đối lập tại Mátxcơva nhưng ông Nemtsov đã dần rút lui trong vài năm qua khi thế hệ các lãnh đạo đối lập nổi lên, như luật sư Alexei Navalny.
Vị trí gần đây nhất mà ông Nemtsov nắm giữ là nghị sĩ vùng tại thành phố Yaroslavl ở phía bắc thủ đô.
Giống hầu hết các chính trị gia đối lập, ông Nemtsov rất tích cực sử dụng các mạng xã hội. Ông đã sử dụng cách thức này để kêu gọi mọi người tham gia vào cuộc tuần hành của phe đối lập tại Mátxcơva vào ngày mai 1/3. Nhưng ông Nemtsov đã bị sát hại ngay trước khi cuộc tuần hành diễn ra.
An Bình
Theo Dantri/BBC, AP, AFP
Chân dung lãnh đạo đối lập bị sát hại ở Nga
Boris Nemtsov từng là nhà cải cách có tiếng dưới thời cựu tổng thống Nga Boris Yeltsin, ứng viên sáng giá cho chiếc ghế quyền lực nhất nước này, và là nhà phê bình gay gắt của ông Putin.
Cựu phó thủ tướng Nga Boris Nemtsov trong cuộc biểu tình chống chính phủ tháng 12/2011. Ảnh: Reuters
Boris Nemtsov, 55 tuổi, hôm qua thiệt mạng vì bị 4 viên đạn bắn vào lưng. Theo thông tin ban đầu, một người chưa rõ danh tính ngồi trên ôtô đã bắn Nemtsov khi ông đang đi bộ cùng một phụ nữ dọc theo cầu Bolshoi Moskvoretsky, Moscow.
Tổng thống Nga Vladimir Putin lên án vụ sát hại ông Nemtsov là giết người tàn bạo, và nói đây "có thể là một vụ giết thuê", Dmitry Peskov, người phát ngôn của ông Putin cho biết.
Nemtsov khởi xướng một số phong trào chống đối chính phủ sau khi rời quốc hội Nga năm 2003 và là đồng lãnh đạo Đảng Cộng hòa Nga - Đảng Tự do Nhân dân thuộc phe đối lập kể từ năm 2012.
Ông là một nhà phê bình gay gắt Tổng thống Putin. Nemtsov từng lên án ông Putin trong khủng hoảng Ukraine, tình hình kinh tế xấu đi của đất nước, và các cáo buộc tham nhũng liên quan đến việc chuẩn bị cho Thế vận hội Olympic Sochi năm 2014.
Nemtsov cũng là một lãnh đạo của phong trào tự do Solidarnost. Cùng với những người thuộc phe đối lập như chính khách Aleksey Anatolyevich Navalnyy và cựu kiện tướng cờ vua Garry Kasparov, Nemtsov đóng vai trò nổi bật trong các cuộc tuần hành phản đối quy mô lớn ở Moscow, sau cuộc bầu cử năm 2011. Ông bị bắt vì tham gia các cuộc biểu tình và bị giam vào cuối năm 2011 trong 15 ngày.
Ứng viên cho ghế tổng thống
Nemtsov lần đầu tiên chạy đua vào quốc hội năm 1989 nhưng không thành công, trước khi ông được bầu vào quốc hội Nga năm 1990. Ông là phụ tá cho Tổng thống đầu tiên của Liên bang Nga Boris Yeltsin và được bổ nhiệm vị trí thống đốc vùng Nizhny Novgorod.
Nemtsov có tài hùng biện, thông thạo tiếng Anh và am hiểu truyền thông. Nizhny Novgorod, nơi có ngành công nghiệp quân sự phát triển, trở thành điểm thu hút đầu tư nước ngoài tại Nga. Nemtsov nhanh chóng nổi lên là một trong những chính trị gia sáng giá nhất ở Nga. Các nhà quan sát cho rằng ông Yeltsin đã chuẩn bị cho ông Nemtsov làm người kế nhiệm.
Ông Yeltsin năm 1997 chỉ định ông Nemtsov giữ chức phó thủ tướng phụ trách cải cách kinh tế. Tuy nhiên, bước đi này lại là khởi đầu cho sự tụt dốc trên con đường chính trị của Nemtsov. Tham vọng ngồi lên ghế tổng thống của ông bị cuộc khủng hoảng kinh tế tháng 8/1998 làm tiêu tan và khiến ông mất vị trí trong chính quyền. Nemtsov từ chức sau khi ông Yeltsin giải tán chính phủ.
Sa sút trong chính trị
Nemtsov bị cảnh sát bắt sau cuộc bầu cử năm 2011. Ảnh: AFP
Năm 1999, Nemtsov thành lập Liên minh Lực lượng Cánh hữu (SPS), cùng với Anatoly Chubais và Yegor Gaidar. Đảng này ban đầu khá thành công với lượng ủng hộ 10% trong cuộc bầu cử tháng 12/1999 và trở thành một bên có ảnh hưởng trong quốc hội Nga.
Nhưng trong những năm sau đó, thái độ của SPS với Tổng thống Putin, chuyển đổi từ hỗ trợ có điều kiện sang công khai đối lập, khiến đảng này mất đi người ủng hộ. Trong cuộc bầu cử năm 2003, SPS không đạt được ngưỡng 5% cần thiết để vào quốc hội.
Nemtsov từ bỏ vị trí lãnh đạo SPS và theo đuổi sự nghiệp kinh doanh. Ông một lần nữa trở thành gương mặt nổi bật của phe đối lập vào năm 2011, tuy nhiên không gây được nhiều chú ý trong vài năm qua.
Mặc dù Nemtsov không còn trong hệ thống chính trị chính thống ở Nga, vụ sát hại ông khiến nhiều người trên khắp đất nước kinh hoàng. Chỉ vài giờ trước khi qua đời, Nemtsov xuất hiện trên đài phát thanh Ekho Moskvy để kêu gọi người Moscow tham gia biểu tình chống chính quyền Putin và cuộc chiến tranh ở Ukraine.
"Trước khi lên chương trình, ông ấy hỏi tôi rằng tôi có lo sợ khi để ông ấy xuất hiện hay không", Alexei Venediktov, người đứng đầu Ekho Moskvy, viết trên Twitter. "Cuối cùng thì người phải sợ lại không phải là tôi".
Theo The Guardian, Gennady Gudkov, một chính trị gia đối lập, kêu gọi mọi người tiếp tục tiến hành cuộc biểu tình ngày 1/3 như dự kiến và nói rằng đó sẽ là "lời đáp trả cho vụ sát hại Nemtsov".
"Ông ấy luôn tin rằng Nga có thể thay đổi từ bên trong và không cần bạo lực. Sau năm 2012 tôi không đồng ý với quan điểm này", nhà hoạt động Garry Kasparov nói. "Khi chúng tôi tranh luận, Boris luôn nói với tôi rằng tôi quá vội vàng và ở Nga, anh phải sống một thời gian dài để thấy sự thay đổi", Kasparov nói thêm. "Bây giờ ông ấy sẽ không thể nào nhìn thấy điều đó nữa. Hãy yên nghỉ".
Phương Vũ
Theo BBC/ The Guardian
Obama lên án vụ sát hại lãnh đạo đối lập ở Nga Tổng thống Mỹ Barack Obama hôm qua lên án vụ "sát hại dã man" chính trị gia phe đối lập Boris Nemtsov và kêu gọi điều tra toàn diện vụ việc. Tổng thống Mỹ Barack Obama (trái) và ông Boris Nemtsov, chính trị gia phe đối lập bị sát hại hôm qua ở Moscow. Ảnh: AFP, AP "Mỹ lên án vụ sát hại...