Chân dung 11 vị vua triều Nguyễn bằng gỗ trầm hương

Trong khuôn viên “Phước tộc gia trang” ở thành phố Huế, 11 khuôn mặt vua triều Nguyễn từ Gia Long đến Bảo Đại được khắc họa tinh xảo trên gỗ trầm hương.

Là con cháu dòng dõi vua chúa nhà Nguyễn, anh Tôn Thất Tùng (41 tuổi, phường Thủy Biều, thành phố Huế, Thừa Thiên – Huế) ấp ủ làm điều gì đó để tưởng nhớ công ơn tổ tiên. Vốn kinh doanh trầm hương, anh nảy ra ý định dùng loại gỗ này để khắc họa chân dung các vị vua triều Nguyễn để thờ tự. Sẵn có nghề mộc mỹ nghệ, anh lặn lội từ Nam ra Bắc sưu tầm những cây gỗ trầm hương có tuổi đời lâu năm về khắc 11 bức chân dung vua triều Nguyễn, từ vua Gia Long đến Bảo Đại.

Trong khuôn viên “Phước tộc gia trang” với vườn thanh trà bao quanh, 11 bức tượng vua triều Nguyễn được anh lưu giữ một cách trân trọng. Bên dưới các bức tượng, anh thận trọng ghi chép tiểu sử vua để phục vụ người tham quan.

Vua Gia Long (1762-1820) là Hoàng đế thành lập nhà Nguyễn, vương triều phong kiến cuối cùng trong lịch sử Việt Nam. Ông tên thật là Nguyễn Phúc Ánh (thường được gọi tắt là Nguyễn Ánh), trị vì từ năm 1802 đến khi qua đời năm 1820.

Theo anh Tùng, để khắc được chân dung của 11 vị vua, anh và vợ phải ngồi nghiên cứu phong thái của từng người, cố gắng thể hiện cái hồn của vua với thời cuộc. Tuy vậy, anh Tùng vẫn day dứt khi triều Nguyễn có 13 vua mà anh mới khắc được chân dung của 11 người, còn thiếu tượng vua Kiến Phúc và vua Dục Đức.

“Vua Dục Đức và Kiến Phúc không có hình ảnh lưu lại nên không thể tạc được. Tôi có nhờ một nhà nghiên cứu sống ở Pháp tìm giúp tư liệu, nhưng đến nay mới thấy hình ảnh vua Kiến Phúc trên mạng, hình ảnh của vua Dục Đức chưa thấy”, anh cho hay.

Vua Minh Mạng (1791-1841) được xem là vị vua năng động và quyết đoán. Ông đề xuất hàng loạt cải cách từ nội trị đến ngoại giao, trong đó có việc ngăn chặn quyết liệt ảnh hưởng từ phương Tây đến Việt Nam.

Vua Thiệu Trị (1807-1847) trị vì từ 1841 đến 1847. Ông có tên húy là Nguyễn Phúc Miên Tông, ngoài ra còn có tên là Nguyễn Phúc Tuyền, là con trưởng của vua Minh Mạng và Tá Thiên Nhân Hoàng hậu Hồ Thị Hoa.

Vua Tự Đức (1829-1883) tên thật là Nguyễn Phúc Hồng Nhậm hay còn có tên Nguyễn Phúc Thì, là con trai thứ hai của vua Thiệu Trị. Ông có thời gian trị vì dài nhất nhà Nguyễn, từ 1847 đến 1883.

Vua Hiệp Hòa (1847-1883) tên thật là Nguyễn Phúc Hồng Dật, còn có tên là Nguyễn Phúc Thăng, là con thứ 29 và là con út của vua Thiệu Trị với bà Đoan Tần Trương Thị Thuận. Ông lên ngôi tháng 7/1883, nhưng bị phế truất và qua đời vào tháng 10 cùng năm.

Vua Hàm Nghi (1871-1943) là em trai của vua Kiến Phúc. Năm 1884, vua Hàm Nghi được đưa lên ngôi ở tuổi 13. Sau khi cuộc phản công tại kinh thành Huế thất bại năm 1885, Tôn Thất Thuyết đưa ông ra ngoài và phát hịch Cần Vương chống thực dân Pháp. Phong trào Cần Vương kéo dài đến năm 1888 thì Hàm Nghi bị bắt. Sau đó, ông bị đưa an trí ở Alger (thủ đô xứ Algérie).

Vua Đồng Khánh (1864-1889) tại vị từ năm 1885 đến 1889. Ông là con nuôi của vua Tự Đức.

Vua Thành Thái (1879-1954) tại vị từ 1889 đến 1907. Ông là con thứ 7 của vua Dục Đức và bà Từ Minh Hoàng hậu (Phan Thị Điểu). Do chống Pháp nên ông bị đi đày ở ngoại quốc.

Vua Duy Tân (1900-1945) là vị vua thứ 11 của nhà Nguyễn (ở ngôi từ 1907 tới 1916), là con vua Thành Thái. Khi vua Thành Thái bị thực dân Pháp lưu đày, ông được người Pháp đưa lên ngôi khi còn thơ ấu. Tuy nhiên, ông bất hợp tác với Pháp và bí mật liên lạc với các lãnh tụ khởi nghĩa. Vì lý do này, nhà vua bị thực dân Pháp đem an trí trên đảo Réunion ở Ấn Độ Dương.

Vua Khải Định (1885-1925) trị vì từ 1916 đến năm 1925. Nhà vua có tên húy là Nguyễn Phúc Bửu Đảo, là con trưởng của vua Đồng Khánh và bà Hựu Thiên Thuần Hoàng hậu Dương Thị Thục.

Vua Bảo Đại (1913-1997), Hoàng đế thứ 13 và cuối cùng của triều Nguyễn, cũng là vị vua cuối cùng của chế độ quân chủ Việt Nam. Ông có tên húy Nguyễn Phúc Vĩnh Thụy, là con của vua Khải Định và Từ Cung Hoàng thái hậu.

Võ Thạnh

Theo VNE