Chăm sóc sức khỏe vị thành niên, thanh niên

Đối tượng vị thành niên, thanh niên là nhóm dân số đặc thù và chiếm tỷ lệ cơ cấu dân số rất lớn.

Vì thế, việc thiếu kiến thức chăm sóc sức khỏe sinh sản (SKSS) vị thành niên, thanh niên có thể dẫn đến những hành vi lệch lạc, thậm chí là vi phạm pháp luật. Bởi vậy, công tác chăm sóc SKSS vị thành niên, thanh niên đang được ngành dân số chú trọng quan tâm bằng nhiều giải pháp đồng bộ, hiệu quả.

Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh phối hợp với Ban chỉ đạo công tác DS-KHHGĐ huyện Đầm Hà tổ chức Tọa đàm “Nâng cao chất lượng dân số vị thành niên, thanh niên”.

Trên thực tế, mặc dù việc giáo dục, tuyên truyền về SKSS cho vị thành niên, thanh niên đã có những cải thiện đáng kể so với trước đây nhưng vẫn còn hạn chế và chưa mang tính đột phá. Sự hiểu biết về vấn đề SKSS ở lứa tuổi này vẫn còn nhiều bất cập, chênh lệch giữa các vùng, miền.

Mặt khác, nhiều bậc phụ huynh cũng khá e dè khi chia sẻ, trao đổi với con cái mình về vấn đề này nên việc các em tự tìm hiểu về chăm sóc SKSS cũng tạo ra những vấn đề đòi hỏi chúng ta cần phải xem xét kỹ lưỡng; dù việc làm này có thể giúp các em tự tìm hiểu và nâng cao hiểu biết, nhưng cũng đặt ra nguy cơ làm nhiều em hiểu sai vấn đề từ các nguồn tin chưa chính thống.

Để giải quyết được hiện trạng này, Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh đã phối hợp với Sở GD&ĐT triển khai các hoạt động tại các trường THCS, THPT về giáo dục giới tính, bình đẳng giới, dân số và chăm sóc SKSS. Các em học sinh đã được cung cấp đầy đủ kiến thức về phòng tránh các bệnh lây truyền qua đường tình dục, tình dục an toàn; phòng tránh mang thai ngoài ý muốn và tác hại của phá thai không an toàn và tư vấn sử dụng các biện pháp tránh thai phù hợp với vị thành niên, thanh niên…

Hiện nay, toàn tỉnh cũng có 198 trường THCS xây dựng, duy trì hiệu quả mô hình “Đội tuyên truyền viên măng mon” trong công tác tuyên truyền về bảo vệ chăm sóc sức khỏe trẻ em. Từ năm 2020 đến nay, các đơn vị phối hợp cùng một số ngành và địa phương tập huấn về chăm sóc SKSS vị thành niên cho gần 511 đội viên tuyên truyền măng non của các huyện, thị xã, thành phố như: Hạ Long, Cẩm Phả, Uông Bí, Quảng Yên; thực hiện truyền thông chăm sóc SKSS vị thành niên cho 1.200 học sinh THCS trên địa bàn tỉnh; thực hiện 11.266 lượt tư vấn về SKSS cho vị thành niên – thanh niên…

Hội LHPN tỉnh phối hợp với Hội LHPN TP Cẩm Phả tổ chức tập huấn về giới tính, chăm sóc SKSS vị thành niên cho trẻ em thuộc CLB Quyền trẻ em ở phường Cẩm Sơn.

Ở các huyện, thị xã, thành phố cũng thành lập 177 CLB “Tiền hôn nhân” sinh hoạt hàng quý theo các chủ đề ưu tiên của từng địa bàn triển khai. Hoạt động này đã làm giảm đáng kể tỷ lệ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục, giảm tỷ lệ nạo phá thai ở tuổi vị thành niên, thanh niên. Đặc biệt, giảm tỷ lệ trẻ em sinh ra bị dị tật, khuyết tật bẩm sinh, tiết kiệm được các chi phí về y tế cho gia đình và xã hội.

Thời gian qua, việc nỗ lực ngăn chặn tình trạng tảo hôn ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào DTTS cũng được quan tâm đặc biệt, do đối tượng tảo hôn chủ yếu là vị thành niên trong độ tuổi từ 13-15 tuổi. Các CLB can thiệp giảm thiểu tảo hôn được duy trì sinh hoạt đều đặn, tổ chức tuyên truyền, nói chuyện chuyên đề tại cộng đồng với các nhóm đối tượng là thanh niên, vị thành niên, phụ huynh, học sinh, cha mẹ vị thành niên; tổ chức tọa đàm giao lưu tìm hiểu pháp luật về hôn nhân và gia đình, về tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống…

Các hoạt động truyền thông lồng ghép được thực hiện hiệu quả, gắn với công tác tuyên truyền cho người dân thông qua các CLB tiền hôn nhân, tuổi trẻ với hôn nhân; tư vấn sức khỏe sinh sản; mô hình không sinh con thứ ba. Từ năm 2015 đến nay, tỷ lệ tảo hôn chỉ còn 1,2% trên tổng số cặp kết hôn trong giai đoạn này.

Cán bộ Tư pháp xã Hiệp Hòa (TX Quảng Yên) tuyên truyền về sức khỏe tiền hôn nhân cho đối tượng thanh niên đến đăng ký kết hôn tại UBND xã.

Theo Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh, bên cạnh việc truyền thông trong trường học, ngành dân số tỉnh còn chú trọng truyền thông ngoài cộng đồng; tư vấn, khám sức khỏe tiền hôn nhân; tuyên truyền cho thanh niên chuẩn bị kết hôn tại các xã, phường, thị trấn về SKSS-KHHGĐ… Các mô hình, CLB đã trở thành kênh thông tin hữu ích, làm thay đổi nhận thức của đại đa số vị thành niên, thanh niên, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng DTTS. Đây còn là nơi cung cấp thông tin giúp các bậc phụ huynh có được định hướng đúng cho con em mình; tác động mạnh đến nhận thức, ý thức trách nhiệm của người dân trong công tác DS-KHHGĐ…