Chấm dứt dự án thép Guang Lian, Đài Loan ở KKT Dung Quất

Ban Quản lý Khu kinh tế Dung Quất (Quảng Ngãi) đã ban hành quyết định chấm dứt hoạt động dự án đầu tư Nhà máy thép Guang Lian có tổng vốn đăng ký lên hàng tỉ đô la Mỹ tại khu kinh tế này sau khoảng mười năm dây dưa, chậm chạp.

Thông tin này được một nguồn tin có thẩm quyền của Ban Quản lý Khu kinh tế Dung Quất chia sẻ với TBKTSG Online vào tối hôm nay, 7-8. Theo nguồn tin trên, quyết định chấm dứt hoạt động dự án đầu tư này được ban hành vào tháng 7 rồi với lý do nhà đầu tư đã vi phạm Luật Đầu tư và Luật Đất đai sau khoảng 10 năm cấp phép đầu tư và điều chỉnh thay đổi nhiều lần.

Trước đó, tỉnh Quảng Ngãi cũng đã công bố kết luận thanh tra việc quản lý, sử dụng đất và tiến độ thực hiện dự án thép Guang Lian Dung Quất. Báo cáo kết luận của thanh tra cho thấy có đủ điều kiện để cơ quan quản lý ra quyết định chấm dứt hoạt động của dự án. Suốt 10 năm qua, tiến độ xây dựng dự án quá chậm, chỉ mới có cọc sắt trên những bãi đất trống rộng hàng trăm héc ta, gây lãng phí lớn nguồn tài nguyên đất đai…

Dự án thép Guang Lian dang dở chiếm 337 héc ta đất tại Khu kinh tế Dung Quất. Ảnh: báo Thanh tra.

Theo nguồn tin trên, sau quyết định trên sẽ còn một số thủ tục khác như thanh lý tài sản của nhà đầu tư để sau đó ra quyết định rút giấy chứng nhận đầu tư của Công ty TNHH Guang Lian Steel (VN).

Vào giữa năm ngoái, Tập đoàn E-United (Đài Loan), chủ đầu tư chính của dự án thép Guang Lian cũng đã chính thức thông báo với cơ quan quản lý về việc không thể thu xếp tài chính để tiếp tục thực hiện dự án nói trên.

Như vậy sau 10 năm số phận của một dự án bê trễ, liên tục thay đổi các kế hoạch và giấy phép đầu tư đang dần đi đến hồi kết.

Thực tế khả năng tiếp tục triển khai dự án này được giới phân tích trước đó đánh giá là rất thấp sau khi tập đoàn thép hàng đầu của Nhật Bản JFE tuyên bố dừng xem xét đầu tư vào dự án từ tháng 9 năm 2014.

Con đường gập ghềnh của dự án thép Guang Lian

Dự án nhà máy luyện thép Dung Quất được hình thành từ năm 2006, khởi đầu là do Công ty Tycoons (Đài Loan) đề xuất. Dự kiến nhà máy sẽ có công suất 5 triệu tấn thép/năm và tổng vốn đầu tư hơn 1 tỉ đô la Mỹ.

Không lâu sau đó, dự án có thêm nhà đầu tư mới là Công ty E-United. Hai nhà đầu tư đến từ Đài Loan này nâng vốn cam kết của dự án lên 3,3 tỉ đô la Mỹ nhưng vẫn giữ công suất như cũ và đổi tên thành dự án Nhà máy Thép Guang Lian. Theo giấy phép đầu tư, E-United trở thành nhà đầu tư chính nắm quyền chi phối dự án với tỷ lệ vốn góp lên đến 90%, Tycoons chỉ góp 10%.

Năm 2011, hai nhà đầu tư tiếp tục xin điều chỉnh quy mô công suất nhà máy từ 5 triệu tấn lên 7 triệu tấn thép/năm; đồng thời vốn đầu tư cũng tăng lên thành 4,5 tỉ đô la Mỹ. Đề xuất này của nhà đầu tư đã được Chính phủ đồng ý về nguyên tắc nhưng Ban Quản lý Khu kinh tế Dung Quất chưa cấp lại giấy chứng nhận vì nhà đầu tư chưa chứng minh được khả năng thu xếp vốn cho dự án.

Mất một khoảng thời gian khá dài, việc thu xếp vốn của E-United gần như bế tắc thì đầu năm 2012, dự án này được tập đoàn JFE (Nhật Bản) “để mắt” tới. JFE được đánh giá là tập đoàn sản xuất thép lớn trên thế giới, có năng lực tài chính, công nghệ, và kinh nghiệm trong lĩnh vực sản xuất thép.

Tháng 4-2012, tập đoàn JFE cùng E-United đã ký kết bản ghi nhớ hợp tác; theo đó JFE sẽ nghiên cứu tính khả thi của dự án, xác nhận các vấn đề liên quan đến thiết bị, sản phẩm, cơ sở hạ tầng, điều kiện ưu đãi đầu tư… trước khi quyết định đầu tư. Tuy nhiên, sau khoảng hai năm nghiên cứu, đến tháng 9-2014 JFE chính thức thông báo không tham gia đầu tư vào dự án.

Sau khi Tập đoàn JFE (Nhật Bản) tuyên bố dừng xem xét đầu tư vào dự án thép Guang Lian, nhà đầu tư lớn còn lại là E-United đã đề nghị điều chỉnh giảm vốn dự án này xuống còn 2 tỉ đô la Mỹ.

Theo Báo Sài Gòn Times