Cay đắng phận trồng rau

Mai Hoàng Minh22:27 23/08/2016

Không có con số thống kê cụ thể nhưng sơ bộ có thể thấy lượng người bỏ quê đến các thành phố lớn trồng rau là không nhỏ. Khi được hỏi, hầu như tất cả người nông dân đều bảo, sẽ chọn cách sản xuất an toàn nếu như được chọn lựa.

Nhưng thực tế họ có được lựa chọn hay không, khi mà phận người cột vào lá rau, cọng hành, trái ớt…? Những thân phận đó, đôi khi cũng nổi nênh như đám lục bình…

Phụ mẹ trồng rau

Không có chọn lựa khác

“Thuê 4.000 mét vuông, chúng tôi mất 35 triệu đồng/năm”, anh Nguyễn Văn Thống cho biết. Đã nửa năm kể từ khi anh rời Nam Định, mang theo vợ con vào TP.HCM, anh Thống cho biết, anh khá hài lòng với cuộc sống mới. Khu đất thuê anh chia cùng vợ chồng em ruột cùng làm, mang lại hoa lợi đủ để cho nuôi sống hai gia đình.

Anh kể, đất chủ giao là đất ruộng lầy, người thuê phải bỏ công cải tạo, đầu tư… cũng như dựng chỗ để ở. Vỡ hoang cả tháng trời, đầu tư thêm phân gà ủ cho đất tốt rồi đánh luống, sau đó mới bắt đầu gieo giống trồng rau. “Chưa kể công thì chi phí đầu tư cũng tròm trèm trăm triệu. Bao nhiêu của nả dành dụm ở quê, đổ vào đầu tư cho khu đất này cả”, anh chia sẻ.

Khi đất có thể bắt đầu khai thác thì đó cũng là thời gian người trồng rau “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời” toàn thời gian. “Hai vợ chồng làm luôn tay luôn chân từ sớm đến chiều mới xong việc ngoài vườn. Cơm chiều xong thì lại phải đưa rau ra chợ đầu mối đến tối mịt mới xong việc của một ngày”, anh Thống nói.

Trong căn chòi khoảng 20 mét vuông, khu vực sinh hoạt của 4 người, vợ chồng và hai đứa con nhỏ chỉ gói gọn trong một góc. Phần lớn còn lại, dành để phơi rau. Anh Thống nói: “Chăm rau hơn chăm con mọn. Rau dính nước mưa vừa tơi lá, vừa dễ úng dập. Không cẩn thận là thua sạch. Phơi như vậy cho ráo nước, tối mang ra chợ là vừa”. Chỉ tay vào đám rau ngả rạp ngoài vườn, anh bảo, vừa mất trắng cả tạ rau do sâu bệnh, phun thuốc không kịp, lại gặp trận mưa quá lớn. “Chúng tôi đâu muốn dùng thuốc nhưng không thể. Bọn sâu sinh sôi nhanh lắm”, anh Thống chia sẻ.

Video đang HOT

Biết là dùng thuốc hóa học thì không tốt, nhu cầu rau sạch cũng đang tăng, vài người bắt đầu thử với phân sinh học. Chị Hoàng Thị Mai, vừa vào TP.HCM 3 tháng nay, theo em gái học nghề trồng rau cho biết, tìm hiểu trên mạng có một số phương pháp dùng phân sinh học, chị và gia đình đã thử vì có một số hộ dân đặt hàng trồng rau sạch. Kết quả là thất bại cả hai đợt vì sâu bệnh từ những vườn khác lây lan sang, thiệt hại cả công, phân lẫn giống. Chị trải lòng: “Nếu trồng được rau không hóa chất, giá bán cao hơn hẳn, lại không lo đầu ra nhưng thực tế là rất khó”.

Không biết trước ngày mai

Đầu tư gần trăm triệu cho hệ thống tưới tiêu, lưới, giống… và rất nhiều công sức cải tạo đất, vậy mà những người bỏ quê, vào TP.HCM thuê đất trồng rau không có những neo buộc chắc chắn nào. Bởi chủ đất chỉ đồng ý ở hợp đồng đầu tiên là cho thuê với thời hạn 3 năm, vì công sức và đầu tư ban đầu bỏ ra tương đối lớn. Sau đó là hợp đồng chỉ một năm, để dễ tăng giá cũng như dễ chấm dứt hợp đồng. “Hầu hết đất ở Hóc Môn đều đợi đô thị hóa, chủ đất cũng đợi thời cơ có giá là bán”, anh Thống chia sẻ.

Cách nhà vườn anh Thống không xa, khu nhà lồng hơn 2.000 mét vuông của chị Nguyễn Thị Sen cũng đang rơi vào tình trạng bị thu đất sớm hơn dự kiến. Chị rơm rớm: “Mới canh tác được 3 năm, vốn liếng đầu tư vẫn chưa lấy lại thì chủ đất đã báo sẽ kết thúc hợp đồng để sang nhượng cho chủ mới xây nhà máy xử lý rác thải”.

Từ Hà Nam vào TP.HCM, chị bảo, ở quê không có nhiều cơ hội việc làm, thuê đất trồng rau cho chị và gia đình một cuộc sống tương đối. Quan trọng hơn cả là việc được quây quần cùng chồng và hai con. Được cái, hai con của chị ngoan, hết giờ học lại ra phụ mẹ xuống giống, tưới tiêu…

Tháng sau, gia đình chị sẽ bị lấy lại đất, hai vợ chồng lại phải tất tả kiếm thuê và khai hoang lại từ đầu. “Bấp bênh như vậy nên chúng tôi có dám làm nhà cửa cho đàng hoàng đâu, cứ dựng tạm một cái chòi cho có chỗ chui ra chui vào thôi”, chị bộc bạch.

Gỗ, kèo, bạt phủ… chị bảo sẽ dỡ đi hết để sang đất mới dựng lại. Tận dụng được cái gì hay cái đó cho đỡ chi phí. Duy chỉ có việc học của con là chị không biết phải xoay sở thế nào. Chị Sen ấm ức: “Hai đứa con vừa quen bạn, quen lớp thì lại chuẩn bị phải chuyển trường vì khu đất chúng tôi sẽ thuê khá xa khu này. Hai vợ chồng lo rau lo đất, đâu có thời gian để đưa đón”.

Những đứa trẻ theo ba mẹ vào TPHCM trồng rau sạch

Trời chuyển cơn mưa, hai mẹ con chị Sen lao nhanh ra vườn gia cố bạt, che chắn lại đám rau mồng tơi vừa xuống giống. Đây sẽ là mớ hoa màu cuối cùng gia đình chị thu được trên mảnh đất này. Nếu năng suất như ý, nó sẽ hỗ trợ phần nào cho gia đình chị trong những ngày khó khăn sắp tới. Còn chẳng đặng, thử thách mà họ phải đương đầu, sẽ lại nhiều hơn nữa…

Theo Song Quý (Dân Trí)

Nở rộ phong trào bán rau qua mạng của mẹ "bỉm sữa"

Trong hai năm qua, Hương đã đi khắp cả nước để học cách trồng rau và tìm đầu ra cho các sản phẩm của mình. Hương nhận thấy, đặt hàng online, giao hàng tận nơi là cách làm hữu dụng hơn cả việc kinh doanh truyền thống.

Lợi nhuận không quá cao nhưng việc kinh doanh rau quả sạch có thể mang đến nguồn thu nhập thêm đáng kể cho các mẹ "bỉm sữa". Với doanh nghiệp, đây là cơ hội "hốt bạc" lớn vì nhu cầu mua rau quả sạch hiện nay không hề nhỏ.

Phong trào lập web bán rau sạch

Cuối năm 2015, Thu Hồng, nhân viên một công ty kinh doanh văn hóa phẩm gây bất ngờ với bạn bè khi tuyên bố đầu tư trồng rau sạch. Tiếng là "đầu tư" nhưng chỉ là việc dọn dẹp mảnh vườn xung quanh nhà mẹ ruột ở Hóc Môn rồi mua hạt giống về trồng.

Công ươm, chăm thì nhiều nhưng chi phí để duy trì 1.000 m2 rau sạch ấy không cao do không tốn tiền phân, thuốc. "Chất lượng rau trái thu được chắc chắn là không đẹp mã, dưa leo trái ngắn trái dài, cà chua nhỏ hơn hẳn trái bán ở chợ, rau muống thì vẫn còn đất cát khi đem giao nhưng chắc chắn là nó an toàn và vị ngon của rau củ tự nhiên thì không hề mất đi", Hồng chia sẻ.

Tất nhiên, hoa lợi từ đất trồng này, gia đình Hồng không dùng hết. Ban đầu là chia sẻ trong nhóm bạn, trên mạng xã hội rồi dần dần, người mua ngày càng đông, cô nhân viên văn phòng này tiến tới "rủ rê" các mẹ ở hàng xóm trồng trọt, lập web bán rau sạch

Giờ thì Hồng có 4.000 m2 diện tích đất trồng. Thương hiệu "Rau Mẹ Tui Trồng" chưa thực sự lớn nhưng đã có một cộng đồng khách hàng tương đối, mang lại khoản lợi nhuận nho nhỏ cho Hồng có thể chi tiêu rộng rãi. Hồng cho biết, cô chỉ dành hai ngày cuối tuần về Hóc Môn để thu hoạch và sáng sớm đầu tuần là giao hết cho khách đặt online trước khi tập trung vào công việc thường nhật. Do vậy, song song với kinh doanh, cô vẫn có thể làm tốt công việc hiện tại.

Bài bản hơn là Phạm Hương, cô gái đầu tư hẳn trang trại để có thương hiệu rau hữu cơ, rau sạch Anata. Hơn hai năm "chiến đấu", rau quả của Anata không chỉ bán online mà còn có cả cửa hàng nhỏ trên đường Trần Kế Xương, TPHCM để tiện cho khách hàng giao dịch. Hương cho biết, trong hai năm qua, cô đã đi khắp cả nước để học cách trồng rau và tìm đầu ra cho các sản phẩm của mình. Hương nhận thấy, đặt hàng online, giao hàng tận nơi là cách làm hữu dụng hơn cả việc kinh doanh truyền thống.

Theo số liệu tổng hợp từ hơn 20.000 doanh nghiệp kinh doanh online tại Việt Nam trên nền tảng Bizweb, trong 6 tháng đầu năm 2016, các website kinh doanh nhóm thực phẩm phát triển đột biến. Tỷ trọng các website cung cấp mặt hàng này thông qua hình thức thương mại điện tử (TMĐT) tăng gấp đôi so với năm trước.

Cụ thể, trong năm 2015, mới chỉ có hơn 3% doanh nghiệp tham gia vào cung cấp thực phẩm qua con đường internet nhưng đến năm 2016, con số ghi nhận đã tăng lên 7%.

"Thực phẩm, đặc biệt là các loại mặt hàng rau củ tươi sống vốn là nhóm mặt hàng khó đưa lên online do vấn đề bảo quản và thói quen mua trực tiếp của người tiêu dùng. Việc phát triển mô hình bán rau quả trên mạng một phần đến từ câu chuyện thực phẩm sạch, thực phẩm an toàn nhưng đồng thời cũng được coi là dấu hiệu đáng mừng cho TMĐT Việt Nam", ông Trần Trọng Tuyến, Tổng thư ký Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam nói.

Xu hướng kinh doanh nông sản trên mạng

Theo ông Trần Trọng Tuyến, về mặt sản xuất, chu trình TMĐT đã được tối ưu giải quyết được vấn đề của bảo quản, vận chuyển sản phẩm, làm ngắn gọn lại quy trình từ vườn rau đến tay người tiêu dùng. Về mặt tiêu dùng, TMĐT đã đi đến những ngõ ngách sâu nhất về thói quen mua hàng của người Việt, phát huy tối đa lợi ích của mô hình này mang lại cho khách hàng. Hai yếu tố này khiến ngày càng có nhiều người tham gia kinh doanh nông sản trên mạng.

Tuy nhiên, không chỉ ở nhóm ngành thực phẩm, khảo sát tình hình hoạt động các website TMĐT năm 2016 cũng cho thấy, doanh nghiệp kinh doanh các sản phẩm thủ công mỹ nghệ truyền thống sử dụng công cụ này ngày một nhiều hơn. Nếu như một năm trước đây, trong 20.000 website TMĐT chỉ có 1% thuộc nhóm sản phẩm đồ thủ công mỹ nghệ thì hiện nay, con số đã tăng lên 3%. Số liệu này chứng tỏ các mặt hàng thủ công mỹ nghệ, các sản phẩm truyền thống của Việt Nam đang được đầu tư nhiều hơn về thương hiệu cũng như kênh bán.

Mặc dù so sánh tỷ trọng của nhóm ngành thực phẩm, rau củ, đồ thủ công mỹ nghệ... vẫn khá thấp so với nhóm thời trang hay đồ điện tử nhưng sự thay đổi theo chiều hướng tích cực của các nhóm sản phẩm này cho thấy TMĐT đang ảnh hưởng trực tiếp đến những lĩnh vực mà trước đây chúng ta nghĩ rằng khó có thể bán online. "Điều này mở ra "đại dương xanh" cho doanh nghiệp trên môi trường TMĐT, bởi nó đã không còn bị giới hạn bởi một hoặc một số mặt hàng nhất định", ông Tuyến nhận xét.

Theo Phương Quyên (Dân Trí)

Cử nhân trồng rau sạch kiếm 20 triệu một tháng Tốt nghiệp ngành kỹ thuật máy tính ĐH Bách Khoa TP HCM, Phạm Thế Tư về Hóc Môn, TP HCM phát triển dự án rau sạch. Công việc sau tốt nghiệp đại học không suôn sẻ, anh Tư tìm đến huyện Hóc Môn thuê đất trồng rau. Vốn ban đầu là 100 triệu đồng được vay từ ngân hàng để đầu tư tất...