Cậu bé Hà Nội đánh giày để có tiền đi học, giờ là giám đốc ‘bệnh viện đặc biệt’

Hơn 20 năm trước, công việc đánh giày đã giúp cậu bé Nguyễn Văn Phúc có tiền đi học.

Sau này, từ việc đánh giày, Phúc nảy ra ý tưởng khởi nghiệp, đem lại thu nhập tốt và khả năng giúp đỡ người khác.

Cậu bé đánh giày nuôi ước mơ học đại học

Anh Phúc là con trai út trong gia đình có 5 chị em ở xã Dân Hòa, Hà Nội (trước đây là xã Cao Dương, huyện Thanh Oai). Bố anh là thương binh, sức khỏe kém, cả nhà trông chờ vào công việc đồng áng, làm nón của mẹ.

Năm Phúc lên 11 tuổi, bố qua đời sau thời gian dài điều trị bệnh tiểu đường, gia đình lâm vào cảnh nợ nần, kinh tế sa sút.

“Khi ấy, gia đình tôi nợ gần 100 triệu đồng, số tiền khổng lồ. Chị gái cả đã lấy chồng nhưng kinh tế cũng khó khăn. 3 chị gái kế của tôi đều phải nghỉ học, ở nhà phụ mẹ. Tôi suýt chút nữa phải bỏ dở việc đến trường”, anh Phúc kể.

Thời điểm đó, nhiều người trong làng ra trung tâm Hà Nội đánh giày. Không muốn phải nghỉ học và có thể giúp mẹ thêm đồng ra đồng vào, Phúc trốn mẹ, xách theo chiếc túi nilon đen, bên trong là hộp xi, bàn chải, ra thành phố.

Năm nào học ca chiều, Phúc dậy từ 3h, đi bộ ra đầu làng, theo xe chở khách, chở hàng vào trung tâm thành phố. 10h, anh đi xe về nhà, ăn vội cơm và chạy tới trường. Năm nào học ca sáng thì Phúc đi đánh giày buổi chiều và trở về khi tối muộn.

“Các bác tài thường không thích chở trẻ đánh giày bởi chúng tôi trả ít tiền. Để được đi xe, tôi thường tranh thủ đánh giày cho bác tài hoặc làm phụ xe, khuân vác hàng hóa, xách tải rau, thịt lợn cho hành khách”, anh Phúc kể.

Mất khoảng 40 phút, chuyến xe chật chội, xóc như công nông sẽ tới khu vực chợ Phùng Khoang – Hà Đông.

Anh Phúc nay đã trở thành giám đốc một doanh nghiệp tại Hà Nội

Xung quanh khu đô thị Văn Quán là nơi tập trung rất nhiều quán cà phê, “thị trường tiềm năng” của những trẻ đánh giày. Nhưng cũng bởi vậy, việc cạnh tranh để có khách trở nên khó khăn hơn.

Sau ít ngày làm quen, quan sát, Phúc nhận ra muốn làm gì cũng cần bí quyết. “Tôi có lợi thế là nhỏ con, gầy gò nhưng hay cười, mau miệng chào hỏi, nên khách vừa thương vừa mến. Buổi sáng, tôi thường khéo léo nhờ khách mở hàng cho ‘mát vía’.

Tôi chọn tiếp cận những nhóm khách ngồi 3-4 người bởi tỉ lệ được chấp nhận cao hơn, không người này có nhu cầu thì người khác có nhu cầu. Còn nếu khách là cặp đôi thì gần như họ không bao giờ muốn đánh giày”, anh Phúc kể lại “bí kíp”.

Chịu khó và nhạy bén nên anh Phúc thường có thu nhập cao hơn bạn bè đánh giày cùng làng.

Giai đoạn năm 2001-2005, tình hình chất cấm, trộm cắp khá phức tạp. Những trẻ đánh giày thường xuyên bị chặn đường bắt nạt, cướp tiền.

“Ở thành phố thì lo sợ người ta đuổi đánh, khi về làng thì sợ mọi người kỳ thị mình đánh giày, lang thang đầu đường xó chợ. Bởi vậy, tôi hay xách túi bóng đen, không dám cầm hộp đồ nghề mỗi khi về tới làng”, anh Phúc kể.

Anh Phúc nhớ nhất, khi vào cấp 3, anh chuyển địa bàn hoạt động tới khu vực Huỳnh Thúc Kháng, gần Đài Truyền hình Hà Nội. Những ngày đầu tới đây, Phúc bị nhóm đánh giày từ trước đánh cho một trận bầm dập. Về nhà, anh nằm bẹp gần một tuần.

Không đi làm thì không có tiền ăn học, Phúc lại xách đồ tới. Thấy Phúc “lì đòn”, đánh không khóc, không rời đi, nhóm kia thấy “khó nhằn” nên không đánh nữa.

Anh Phúc từng bị đánh bầm dập khi đi đánh giày

Công việc đánh giày vất vả là vậy nhưng nhờ đó, Phúc kiếm được tiền, phụ mẹ trang trải cuộc sống, đóng học phí. Phúc tranh thủ thời gian buổi đêm để hoàn thành bài tập về nhà. Thời phổ thông, anh vẫn giữ được danh hiệu học sinh giỏi, học sinh tiên tiến và chưa bao giờ từ bỏ ước mơ học đại học.

Sau khi tốt nghiệp THPT, hoàn cảnh không cho phép nên anh ra thành phố làm thêm, tích cóp tiền để học đại học. Ngày đi làm, đêm về ôn thi. Năm 2010, Phúc đỗ vào Học viện Báo chí và Tuyên truyền. Tiền đánh giày, ngoài chi trả tiền thuê trọ, học phí, Phúc tích cóp để mua máy ảnh, máy ghi âm phục vụ ước mơ làm phóng viên.

“Năm 2010, câu chuyện từ cậu bé đánh giày thành sinh viên đại học của tôi được nhiều tờ báo chia sẻ. Đây trở thành cơ duyên để tôi tiếp cận với các anh chị phóng viên, biên tập viên. Chính các anh chị cho tôi cơ hội thực hành báo chí, viết bài cộng tác và còn được học việc tại VTV ngay khi đang là sinh viên”, anh Phúc kể.

Giám đốc của “ bệnh viện đặc biệt”

Cộng tác với đài truyền hình từ sớm, khi ra trường, anh Phúc không phải vật lộn tìm kiếm việc làm. Thế nhưng, cứ cuối tuần, Phúc vẫn xách hộp gỗ, rong ruổi đi đánh giày.

“Nói thực, khi đó, tôi đánh giày không chỉ vì thu nhập mà còn muốn giải tỏa bớt áp lực công việc. Tôi thấy vui khi gặp những vị khách. Tôi không thấy xấu hổ hay tự ti, chỉ thấy thích thú với công việc này”, anh Phúc nói.

Qua những lần đánh giày cho khách, Phúc được tiếp xúc với nhiều đồ hiệu. Tò mò nên anh quan sát kỹ lưỡng, dần tìm hiểu thông tin, kiến thức liên quan đồ da rồi các phương thức, quy trình bảo dưỡng chúng.

Năm 2017, chàng trai quyết định xin nghỉ việc ở đài truyền hình để tập trung khởi nghiệp với dịch vụ chăm sóc đồ da. Đồng hành với anh khi đó là Chiến (SN 1996, quê Thanh Hóa), cũng là một thanh niên đánh giày có hoàn cảnh khó khăn .

Anh Chiến, người cùng anh Phúc sáng lập bệnh viện đồ da cũng từng là trẻ đánh giày

Anh Phúc và anh Chiến trực tiếp dạy nghề cho những thanh niên có hoàn cảnh khó khăn

Gần đây, bệnh viện đồ da phối hợp cùng Hội Người khuyết tật TP Hà Nội, triển khai dự án “Tôi giỏi”, đào tạo thí điểm nghề thủ công tại Hội Người khuyết tật Thanh Trì và Hội Người khuyết tật Hoàng Mai.

Những sản phẩm đầu tiên như ốp điện thoại, bao đựng kính, móc khóa, túi đeo chéo… bằng da đỏ, in hình ngôi sao vàng, giống như hình ảnh lá cờ Tổ quốc đang được khách hàng hưởng ứng.

“Dự án này, chúng tôi không nhận hỗ trợ, quyên góp từ bất cứ đơn vị nào. Chúng tôi mong muốn dạy nghề thủ công cho những người khuyết tật để họ có cơ hội tìm kiếm công việc phù hợp, tự kiếm thu nhập và thêm tự tin vào bản thân”, anh Phúc chia sẻ.

Ông Trịnh Xuân Dũng, Phó chủ tịch Hội Người khuyết tật TP Hà Nội, Trưởng ban việc làm của Hội cho biết, trước khi triển khai dự án, hội đã trực tiếp đi khảo sát, tìm hiểu các thông tin về hoạt động của “bệnh viện đồ da”.

Sau hơn 1 tháng triển khai chính thức, hội viên tham gia rất hào hứng, nhiệt tình. Họ không chỉ có một công việc mới mẻ, phù hợp, mang lại thu nhập mà còn tự tin giao tiếp, tham gia quay video giới thiệu sản phẩm, bán hàng online

Anh Phúc và anh Chiến tham gia đào tạo nghề thủ công cho người khuyết tật

Những sản phẩm được thực hiện bởi người khuyết tật trong dự án “Tôi giỏi”

“Thật lòng, tôi biết ơn nghề đánh giày. Công việc này không chỉ mang tới thu nhập, giúp tôi được đi học mà còn mở ra cơ hội khởi nghiệp để tôi vững vàng về kinh tế, giúp đỡ được nhiều hơn những người có hoàn cảnh đặc biệt”, anh Phúc chia sẻ.