Cậu bé 2 tuổi chảy máu cam, người mẹ sai lầm trong cách sơ cứu khiến con trai tử vong ngay lập tức

Theo dõi VGT trên

Chảy máu cam là tình trạng phổ biến ở trẻ em, dù là tự nhiên hay cố ý, nếu không xử lý đúng cách đều có thể gây nguy hiểm tới tính mạng.

Trang Aboluowang, Trung Quốc đưa tin, Tiểu Cường (2 tuổi) là con một trong gia đình. Vào một ngày nọ, trong khi đang chơi đồ chơi ở nhà, cậu bé đột nhiên bị chảy máu cam. Cậu bé ngay lập tức chạy đến chỗ mẹ người. Người mẹ ngay khi nhìn thấy liền bắt cậu bé ngẩng cao đầu lên, bịt ngay 2 lỗ mũi bằng giấy vệ sinh để cầm máu. Một lúc sau đó, cậu bé bị choáng váng, tức ngực, bắt đầu thở gấp bằng miệng rồi ngã lăn ra đất.

Người mẹ hoảng hốt rút giấy vệ sinh trong mũi cậu bé ra và nhanh chóng gọi xe cấp cứu. Tuy nhiên, sau khi đến bệnh viện, bác sĩ nhận ra cậu bé không còn sự sống nữa. Bác sĩ cho hay, mẹ của cậu bé đã sai lầm trong cách xử lý chảy máu cam, dẫn đến sự việc đáng tiếc này. Việc ngẩng đầu nhìn lên trời sẽ tạo điều kiện cho máu tràn vào đường hô hấp nhanh, rất dễ gây ra ngạt thở.

Trong trường hợp chảy máu mũi do chấn thương, nếu làm hành động này, ngoài việc gây tắc đường thở, còn có thể dẫn tới nhiễm trùng nội sọ.

Vậy khi trẻ bị chảy máu cam, cần phải sơ cứu như thế nào cho đúng?

1. Chườm đá lạnh

Khi bị chảy máu cam ít, cha mẹ có thể chườm ngay túi đá hoặc khăn ướt lên trán và cổ của trẻ, đồng thời cho súc miệng bằng nước lạnh. Nước đá lạnh sẽ làm co mạch máu lại, giảm xuất huyết.

Cậu bé 2 tuổi chảy máu cam, người mẹ sai lầm trong cách sơ cứu khiến con trai tử vong ngay lập tức - Hình 1

2. Đưa đến bệnh viện kịp thời

Video đang HOT

Nếu sau khi thực hiện các biện pháp trên mà tình trạng chảy máu cam vẫn không cầm được, trẻ lúc này da xanh xao, vã mồ hôi lạnh, tim đập nhanh, cần khẩn cấp đưa đến bệnh viện.

Ngoài ra, nếu trẻ bị chảy máu cam nhiều lần, cha mẹ cũng nên đưa đến bệnh viện để kiểm tra xem có bị viêm mũi, dị vật trong mũi, u vòm mũi họng hoặc các bệnh lý về máu không.

3. Chú ý đến chế độ ăn uống

Trong thời gian chảy máu cam không nên ăn uống đồ nóng, chỉ nên ăn thức ăn ấm, mát, giàu đạm, vitamin, sắt. Các loại nước hoa quả, sữa, cháo… cần cho trẻ ăn nhiều để nhanh hồi phục sức khỏe.

4. Ấn 2 cánh mũi

Cha mẹ dùng ngón tay cái và ngón trỏ véo 2 bên cánh mũi trong khoảng 10 đến 15 phút (nếu xác định được lỗ mũi nào chảy máu, có thể ấn tay vào bên lỗ mũi chảy máu).

Cậu bé 2 tuổi chảy máu cam, người mẹ sai lầm trong cách sơ cứu khiến con trai tử vong ngay lập tức - Hình 2

Trong khi ấn cánh mũi, nên trẻ trong tư thế ngồi, hơi cúi đầu về phía trước để khạc máu trong miệng ra (Ảnh minh họa).

Nhiều bậc cha mẹ nghĩ ngay đến việc nhét khăn giấy vào để cầm máu, nhưng điều này không hiệu quả. Trong một số trường hợp, khăn giấy kém chất lượng còn dễ gây nhiễm trùng hơn.

Trong khi ấn cánh mũi, nên trẻ trong tư thế ngồi, hơi cúi đầu về phía trước để khạc máu trong miệng ra. Nếu để trẻ ngẩng đầu lên, máu chảy không tự chủ sẽ chảy ngược vào dạ dày, gây kích ứng ruột, buồn nôn, nôn trớ…. Đặc biệt, nếu chảy máu nhiều, hành động này dễ gây tắc đường thở.

5. Sử dụng máy tạo ẩm

Vào mùa hanh khô, trẻ rất dễ bị chảy máu cam. Cha mẹ có thể đặt máy tạo ẩm ở nhà để không khí dễ chịu hơn.

6. Không ngoáy lỗ mũi

Thói quen ngoáy mũi dễ làm tổn thương niêm mạc mũi, rất dễ gây ra tình trạng chảy máu cam, vì vậy cha mẹ cần nghiêm cấm trẻ làm hành động này.

'Máu phun thành tia' khi nặn mụn, nam thanh niên nhập viện khẩn cấp

Tưởng mụn nhọt thông thường, nam thanh niên tìm cách nặn, khiến máu phun thành tia. Người nhà nhanh chóng sơ cứu băng ép cầm máu rồi đưa tới bệnh viện cấp cứu.

Máu phun thành tia khi nặn mụn, nam thanh niên nhập viện khẩn cấp - Hình 1

Hình ảnh can thiệp nút tắc ổ dị dạng qua đường động mạch đùi. Ảnh: Dân trí

Theo nguồn tin trên Dân trí, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội cho biết, vừa cắt thành công lớp ổ dị dạng động tĩnh mạch ẩn dưới da cho nam thanh niên Dương Hồng Q. (18 tuổi, trú tại Hà Nội). Bệnh nhân nhập viện cấp cứu trong tình trạng chảy máu nhiều vùng lưng sau khi nặn mụn.

Trước đó, bệnh nhân thấy có khối màu đen tồn tại ở lưng nhiều năm nay. Tới tháng 7/2020, khối màu đen to hơn, gây đau, khó chịu, bất tiện trong sinh hoạt. Tưởng mụn nhọt thông thường, bệnh nhân tìm cách nặn, không ngờ sau khi nặn được vài phút, bệnh nhân bỗng thấy máu chảy dữ dội, 'phun thành tia'. Thấy vậy, gia đình vội sơ cứu băng ép cầm máu sau đó đưa bệnh nhân đến tới bệnh viện để điều trị.

Tại bệnh viện, sau khi thăm khám lâm sàng và chụp chiếu, các bác sĩ phát hiện một khối dị dạng mạch rất lớn nằm ẩn phía dưới vết chảy máu ngoài da. Tổn thương là búi thông động tĩnh mạch lan tỏa dưới da và trong cơ lưng với động mạch đi vào ổ dị dạng tách trực tiếp từ động mạch chủ ngực.

Do áp lực dòng chảy lớn nên phần nằm nông dưới da của ổ dị dạng càng to dần theo thời gian. Khi vỡ ổ dị dạng ra ngoài thì lưu lượng dòng chảy rất lớn, nếu không sơ cứu cầm máu kịp thời có thể ảnh hưởng đến tính mạng.

Bệnh nhân được chỉ định can thiệp nút mạch để ngăn các nguồn cấp máu từ động mạch lớn sau đó phẫu thuật làm sạch ổ dị dạng. Theo đó, đầu tiên, bệnh nhân được chụp mạch và can thiệp nút tắc ổ dị dạng qua đường động mạch đùi. Sau khi can thiệp ổn định, bệnh nhân được mổ, loại bỏ ổ dị dạng.

Bác sĩ Nguyễn Ngọc Cương, khoa Chẩn đoán hình ảnh, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, người trực tiếp điều trị cho bệnh nhân, cho biết búi dị dạng động tĩnh mạch nằm ở phần mềm dưới da không hiếm gặp.

Tổn thương nhỏ nằm ngoài da nhưng có thể ẩn khối dị dạng mạch với lưu lượng rất lớn. Nếu làm tiểu phẫu hoặc sinh thiết khối khi chưa có chẩn đoán xác định sẽ gây chảy máu rất lớn.

Trao đổi với báo Gia đình và xã hội bác sĩ Phạm Thị Việt Dung, Phó Trưởng khoa Phẫu thuật tạo hình - Thẩm mỹ, cho biết ca phẫu thuật thuận lợi. Ngày 17/7, bệnh nhân đã ổn định, tiếp tục được theo dõi tại bệnh viện.

Qua trường hợp trên, bác sĩ khuyến cáo, người dân nên đi khám tại các cơ sở y tế uy tín khi thấy có bất thường về sức khỏe dù là nhỏ nhất để được tư vấn hoặc can thiệp kịp thời. Mọi người không nên có tâm lý chủ quan hoặc tìm cách tự chữa trị, áp dụng các phương pháp chưa được kiểm chứng khiến tình trạng trở nên phức tạp hơn. Ngoài ra, có thể chủ động tìm hiểu một số cách sơ cứu cơ bản tại nhà để áp dụng trong những tình huống cần thiết.

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Phát hiện phương pháp điều trị đầy hứa hẹn cho ung thư gan ác tínhPhát hiện phương pháp điều trị đầy hứa hẹn cho ung thư gan ác tính
10:05:23 11/03/2025
Khoa học cảnh báo: Mất ngủ, dễ mắc 3 bệnh phổ biến nàyKhoa học cảnh báo: Mất ngủ, dễ mắc 3 bệnh phổ biến này
18:01:22 09/03/2025
Gia tăng các ca cấp cứu tại các bệnh viện trong tỉnhGia tăng các ca cấp cứu tại các bệnh viện trong tỉnh
09:44:36 10/03/2025
Bé gái "đen kịt" khi vào viện, cha mẹ cũng bỏng nặng trong vụ cháy ở TPHCMBé gái "đen kịt" khi vào viện, cha mẹ cũng bỏng nặng trong vụ cháy ở TPHCM
16:06:56 09/03/2025
Nữ sinh 15 tuổi thủng tá tràng sau cơn đau dữ dội vùng thượng vịNữ sinh 15 tuổi thủng tá tràng sau cơn đau dữ dội vùng thượng vị
21:16:56 09/03/2025
Loại rau gia vị ai cũng từng ăn, là 'khắc tinh' của sỏi thận lại siêu bổ dưỡngLoại rau gia vị ai cũng từng ăn, là 'khắc tinh' của sỏi thận lại siêu bổ dưỡng
09:35:40 10/03/2025
U40 gặp dấu hiệu này chứng tỏ xương đang lão hóa nhanh, dễ mắc bệnhU40 gặp dấu hiệu này chứng tỏ xương đang lão hóa nhanh, dễ mắc bệnh
10:01:38 11/03/2025
Viêm tuyến giáp Hashimoto có biểu hiện như thế nào?Viêm tuyến giáp Hashimoto có biểu hiện như thế nào?
11:59:17 11/03/2025

Tin đang nóng

Tro cốt của diễn viên Quý Bình chưa được rải xuống biển theo di nguyện, lý do là gì?Tro cốt của diễn viên Quý Bình chưa được rải xuống biển theo di nguyện, lý do là gì?
06:45:18 11/03/2025
Nữ tài xế đạp nhầm chân ga tông chết chủ tiệm rửa ô tôNữ tài xế đạp nhầm chân ga tông chết chủ tiệm rửa ô tô
06:27:14 11/03/2025
Thùy Tiên nỗ lực cứu vớt nhan sắc sau khi bị "ống kính hung thần" dìm thê thảm, lộ cả rổ khuyết điểm giữa trời TâyThùy Tiên nỗ lực cứu vớt nhan sắc sau khi bị "ống kính hung thần" dìm thê thảm, lộ cả rổ khuyết điểm giữa trời Tây
06:21:20 11/03/2025
Sao Việt 11/3: Bạn gái kém 36 tuổi mặc hở bạo dự sự kiện cùng Việt AnhSao Việt 11/3: Bạn gái kém 36 tuổi mặc hở bạo dự sự kiện cùng Việt Anh
08:06:12 11/03/2025
Nữ chính 'Cha tôi, người ở lại' gần 30 tuổi gây sốt với vai nữ sinh lớp 10 trong veoNữ chính 'Cha tôi, người ở lại' gần 30 tuổi gây sốt với vai nữ sinh lớp 10 trong veo
07:03:59 11/03/2025
Ai đã đẩy Kim Sae Ron vào đường cùng, khiến cô phải đăng ảnh thân mật với Kim Soo Hyun?Ai đã đẩy Kim Sae Ron vào đường cùng, khiến cô phải đăng ảnh thân mật với Kim Soo Hyun?
06:25:11 11/03/2025
Bạch Lộc vĩnh viễn không quên người giúp mình đổi đời: Lưu giữ 1 tin nhắn suốt 12 nămBạch Lộc vĩnh viễn không quên người giúp mình đổi đời: Lưu giữ 1 tin nhắn suốt 12 năm
06:01:27 11/03/2025
Chấn động giữa đêm: Kim Soo Hyun sắp bị đệ đơn tố cáo vì quan hệ tình dục với trẻ vị thành niên?Chấn động giữa đêm: Kim Soo Hyun sắp bị đệ đơn tố cáo vì quan hệ tình dục với trẻ vị thành niên?
06:00:32 11/03/2025

Tin mới nhất

Ăn cá bổ dưỡng nhưng tránh 4 loại có thể gây ung thư

Ăn cá bổ dưỡng nhưng tránh 4 loại có thể gây ung thư

12:22:10 11/03/2025
Ngoài ra, cá nướng thường được chiên hoặc áp chảo, chất dinh dưỡng trong cá sẽ bị phá hủy ở nhiệt độ cao, làm giảm đáng kể giá trị dinh dưỡng của cá. Do đó, nên giảm tần suất ăn cá nướng và lựa chọn phương pháp nấu ăn lành mạnh hơn.
Những thuốc nào cần uống sau khi bị đột quỵ?

Những thuốc nào cần uống sau khi bị đột quỵ?

12:02:58 11/03/2025
Người bệnh có thể phải dùng aspirin hoặc các loại thuốc chống tiểu cầu khác trong suốt quãng đời còn lại, nếu bị đột quỵ do thiếu máu cục bộ hoặc TIA.
Nguyên nhân khiến da thường xuyên bị khô, ngứa

Nguyên nhân khiến da thường xuyên bị khô, ngứa

11:49:06 11/03/2025
Tình trạng da khô ngứa, kích ứng có thể xảy ra nhiều hơn ở những người bị viêm da dị ứng, bệnh vẩy nến, thường xuyên tiếp xúc với hóa chất độc hại, tắm nước quá nóng.
Hà Nội: Bé 4 tuổi thoát nguy cơ thủng thực quản do nuốt phải pin cúc áo

Hà Nội: Bé 4 tuổi thoát nguy cơ thủng thực quản do nuốt phải pin cúc áo

09:40:22 11/03/2025
Pin cúc áo không chỉ là một dị vật thông thường mà còn có thể gây tổn thương nặng nề chỉ trong vài giờ đầu. Do có tính chất ăn mòn kèm cơ chế dòng điện, nên sẽ gây bỏng loét dẫn tới thủng rất sớm, đặc biệt pin to mắc ở thực quản như của...
Vì sao hoa cúc và kỷ tử là thuốc quý của phụ nữ?

Vì sao hoa cúc và kỷ tử là thuốc quý của phụ nữ?

09:18:11 11/03/2025
Hoa cúc và câu kỷ tử, thêm vào sáu vị thuốc trong Lục Vị Địa Hoàng Hoàn, bao gồm thục địa hoàng, hoài sơn, sơn thù, mẫu đơn bì, phục linh, trạch tả sẽ phát huy tối đa công dụng dưỡng gan sáng mắt.
8 thói quen sau bữa tối giúp tiêu hóa nhanh hơn

8 thói quen sau bữa tối giúp tiêu hóa nhanh hơn

09:08:56 11/03/2025
Uống các loại trà thảo mộc như bạc hà, gừng hoặc hoa cúc có tác dụng làm dịu đường tiêu hóa, ngăn ngừa đầy hơi và làm giảm đau dạ dày, giúp tiêu hóa dễ dàng hơn và cải thiện hiệu quả.
Quảng Nam: Hàng trăm trẻ bị sốt, huyện Nam Trà My thông tin kết quả xét nghiệm

Quảng Nam: Hàng trăm trẻ bị sốt, huyện Nam Trà My thông tin kết quả xét nghiệm

09:06:21 11/03/2025
Để đảm bảo điều trị cho bệnh nhân, Trung tâm y tế huyện đã sẵn sàng cơ số thuốc, tổ chức khám bệnh và cấp phát thuốc theo dõi điều trị cho các trẻ đang điều trị; đảm bảo đủ giường bệnh để tiếp nhận cách ly điều trị các ca bệnh nặng chuy...
Trẻ sốt cao co giật khi bị cúm, cha mẹ lưu ý điều gì?

Trẻ sốt cao co giật khi bị cúm, cha mẹ lưu ý điều gì?

09:04:22 11/03/2025
Hãy cho trẻ uống đủ nước và bù điện giải cho trẻ theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc nhà sản xuất. Cha mẹ hãy cố gắng khuyến khích trẻ uống nước, nước ép trái cây, nước dừa, nước rau, sữa... để tránh tình trạng mất nước do sốt cao.
Stress và bệnh đái tháo đường

Stress và bệnh đái tháo đường

20:01:06 10/03/2025
Bệnh nhân đái tháo đường cần có suy nghĩ tích cực, không trầm trọng hóa bệnh tật của bản thân, cũng không quá chủ quan trong sử dụng thực phẩm, trong lối sống, sinh hoạt.
Uống rượu có diệt được virus cúm?

Uống rượu có diệt được virus cúm?

19:56:33 10/03/2025
Khi uống rượu, mọi người cảm thấy nóng do bị kích thích thần kinh, tạo cảm giác ấm nóng tạm thời, không làm tăng thân nhiệt. Lạm dụng rượu có thể gây rối loạn cơ thể, mất kiểm soát và ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
Vì sao đàn ông giảm tuổi thọ khi độc thân?

Vì sao đàn ông giảm tuổi thọ khi độc thân?

19:53:56 10/03/2025
Hầu hết các nghiên cứu đều ghi nhận không có khác biệt giữa hai giới, nhưng, trong một số ít nghiên cứu cho thấy có khác biệt, hầu hết đều phát hiện đàn ông độc thân có nguy cơ chết sớm cao hơn phụ nữ độc thân.
Khắc phục bất lợi của thuốc tránh thai

Khắc phục bất lợi của thuốc tránh thai

19:48:42 10/03/2025
Mặc dù thuốc tránh thai có thể có nhiều tác dụng khác nhau đối với sức khỏe, nhưng điều quan trọng cần nhớ là chúng mang lại nhiều lợi ích hơn là tác dụng phụ.

Có thể bạn quan tâm

Điều tra nguyên nhân gây hỏa hoạn ở xưởng sơn kèm nhiều tiếng nổ lớn

Điều tra nguyên nhân gây hỏa hoạn ở xưởng sơn kèm nhiều tiếng nổ lớn

Tin nổi bật

12:25:09 11/03/2025
Sau khoảng 2 giờ đồng hồ nỗ lực dập lửa, đám cháy cơ bản được khống chế. Vụ cháy không thiệt hại về người nhưng nhiều tài sản, nguyên vật liệu bên trong xưởng sơn rộng hơn 500m2 bị cháy rụi hoàn toàn, ước tính thiệt hại hàng trăm triệu ...
Người đàn ông nhặt được 'vỏ sò' sau đó phát hiện ra mình may mắn khi còn sống

Người đàn ông nhặt được 'vỏ sò' sau đó phát hiện ra mình may mắn khi còn sống

Lạ vui

12:18:53 11/03/2025
Một người lặn biển ở Biển Đỏ của Ai Cập nghĩ rằng mình đã bắt gặp một vỏ sò tuyệt đẹp, nhưng sau đó mới nhận ra mình may mắn như thế nào khi còn sống.
Trúng số độc đắc đúng ngày 11/3/2025, 3 con giáp giàu lên trông thấy, tiền tiêu không phải nghĩ

Trúng số độc đắc đúng ngày 11/3/2025, 3 con giáp giàu lên trông thấy, tiền tiêu không phải nghĩ

Trắc nghiệm

11:58:49 11/03/2025
Ngày 11/3/2025, đúng vào thời điểm cát khí hội tụ, những con giáp này sẽ gặp vận may cực kỳ lớn, với cơ hội trúng số độc đắc, tài lộc không ngừng đổ về.
Độ tuổi nào là thời điểm thích hợp để bắt đầu sử dụng collagen?

Độ tuổi nào là thời điểm thích hợp để bắt đầu sử dụng collagen?

Làm đẹp

11:57:35 11/03/2025
Collagen không chỉ hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch bằng cách thúc đẩy hoạt động của các lợi khuẩn, mà còn giúp cải thiện vấn đề táo bón và duy trì làn da căng mịn. Đặc biệt hơn, collagen còn góp phần nâng cao hiệu suất hoạt động của não ...
Báo Trung: Gia đình Kim Sae Ron nắm giữ 200 ảnh tình cảm của con gái và Kim Soo Hyun, có cả bằng chứng yêu năm 16 tuổi?

Báo Trung: Gia đình Kim Sae Ron nắm giữ 200 ảnh tình cảm của con gái và Kim Soo Hyun, có cả bằng chứng yêu năm 16 tuổi?

Sao châu á

11:34:47 11/03/2025
Blogger săn tin giải trí hàng đầu xứ Trung khẳng định gia đình Kim Sae Ron đang nắm trong tay 200 bức ảnh tình cảm của con gái và Kim Soo Hyun
Ấn tượng với hình ảnh nữ chiến sĩ công an trình diễn áo dài

Ấn tượng với hình ảnh nữ chiến sĩ công an trình diễn áo dài

Thời trang

11:09:29 11/03/2025
Thông qua các tác phẩm này, nhà thiết kế muốn tôn vinh hình ảnh chiếc áo dài trong đời sống xã hội, đề cao vẻ đẹp, vai trò của phụ nữ nói chung và người phụ nữ công an thành phố Hải Phòng nói riêng.
Hành trình yêu thương, biết ôn cùng tiktoker Nguyễn Phương Anh

Hành trình yêu thương, biết ôn cùng tiktoker Nguyễn Phương Anh

Netizen

10:37:00 11/03/2025
Trong một thế giới ngày càng bận rộn và đầy áp lực, hạnh phúc dường như trở thành một điều xa xỉ đối với nhiều người
Giáo hoàng Francis đã vượt qua giai đoạn nguy kịch

Giáo hoàng Francis đã vượt qua giai đoạn nguy kịch

Thế giới

10:16:57 11/03/2025
"Tuy nhiên, do tình trạng lâm sàng phức tạp của Giáo Hoàng và nhiễm trùng nghiêm trọng tại thời điểm nhập viện, việc tiếp tục điều trị bằng dược lý trong môi trường bệnh viện vẫn sẽ cần thiết trong một khoảng thời gian" - Vatican nói th...
Sergio Ramos lại tỏa sáng ở giải VĐQG Mexico

Sergio Ramos lại tỏa sáng ở giải VĐQG Mexico

Sao thể thao

10:14:48 11/03/2025
Trung vệ kỳ cựu Sergio Ramos ghi bàn thứ hai kể từ khi chuyển đến giải VĐQG Mexico thi đấu cho CLB Monterrey, với cú đánh đầu từ phạt góc sở trường làm tung lưới Cruz Azul.
Hòn đảo tỷ phú với những bãi biển đẹp ngỡ ngàng

Hòn đảo tỷ phú với những bãi biển đẹp ngỡ ngàng

Du lịch

09:18:23 11/03/2025
St Barthelemy, quốc đảo nhỏ bé ở vùng Caribe, nổi tiếng với những bãi biển tuyệt đẹp và thu hút một số nhân vật giàu có nhất thế giới.
2 thứ trên giường là "ổ vi khuẩn" dai dẳng, nhưng 90% chúng ta quên vệ sinh thường xuyên

2 thứ trên giường là "ổ vi khuẩn" dai dẳng, nhưng 90% chúng ta quên vệ sinh thường xuyên

Sáng tạo

09:00:38 11/03/2025
Giường ngủ là nơi ta thả lỏng cơ thể, nạp lại năng lượng sau ngày dài mệt mỏi - lại có thể là tụ điểm của vi khuẩn nếu không được chăm sóc đúng cách.