Cấp cao ASEAN nhắc đến tình hình Biển Đông trong dự thảo tuyên bố chung

Dự thảo tuyên bố chung của ASEAN đề cập tới việc quân sự hóa và cải tạo đảo ở Biển Đông, bất chấp nỗ lực vận động hành lang của Trung Quốc.

Loạt nhà chứa máy bay chiến đấu Trung Quốc ở Trường Sa. Bấm vào hình để xem chi tiết. Đồ họa: Việt Chung

Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đề cập tới hành động quân sự hóa và cải tạo đảo trên Biển Đông trong bản dự thảo tuyên bố chung vừa được thay đổi để công bố trong hôm nay, bất chấp những nỗ lực tác động của Trung Quốc, Reuters đưa tin.

Đại diện Đại sứ quán Trung Quốc ở Manila đã tìm cách tác động đến nội dung bản thông cáo chung ASEAN bằng việc vận động hành lang với các quan chức Philippines, hai nguồn tin ngoại giao ASEAN nói với Reuters.

Tuy nhiên, 4 thành viên ASEAN không đồng ý bỏ cụm từ “cải tạo và quân sự hóa đảo”, từng có trong tuyên bố chung năm ngoái ở Lào, nhưng không xuất hiện trong dự thảo ban đầu được đưa ra hôm 26/4.

Năm ngoái, tuyên bố của ASEAN tại Lào nhấn mạnh tầm quan trọng của “phi quân sự hóa và kiềm chế trong bất cứ hoạt động nào, bao gồm cải tạo hiện trạng”.

Trung Quốc không phải thành viên của ASEAN và không chính thức tham dự Hội nghị cấp cao lần thứ 30, diễn ra trong hai ngày 28/4 và 29/4 ở Philippines.

ASEAN thường không nhắc đến tên Trung Quốc khi đề cập tới vấn đề Biển Đông. Bắc Kinh rất nhạy cảm với bất cứ điều gì có thể bị coi là sự ám chỉ hoạt động bồi đắp và quân sự hóa trái phép 7 đảo nhân tạo ở Trường Sa, vốn thuộc chủ quyền của Việt Nam. Trung Quốc đã xây dựng các nhà chứa máy bay, đường băng, radar và đặt tên lửa tại đây.

Dự thảo tuyên bố chung ASEAN cuối cùng chưa được nhất trí, song những thay đổi trong dự thảo tới nay phần nào cho thấy phản ứng của các thành viên hiệp hội với cách Trung Quốc vận động để loại tình hình Biển Đông ra khỏi chương trình nghị sự.

Trước hội nghị cấp cao ASEAN diễn ra tại Manila, nhiều nhà ngoại giao đã lo ngại Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte, giữ cương vị chủ tịch trong hội nghị, sẽ có những động thái “thỏa hiệp” với Trung Quốc.

Tổng thống Duterte từng tuyên bố rằng việc bàn thảo về xây đảo ở Biển Đông trong các hội nghị ASEAN là “vô nghĩa”.

Ba năm Trung Quốc ồ ạt đào đắp phá hủy Biển Đông. Bấm vào hình để xem chi tiết. Đồ họa: Next Media

Văn Việt

Theo VNE