Cấp cao ASEAN nhắc đến tình hình Biển Đông trong dự thảo tuyên bố chung

Mai Phương Lý21:13 29/04/2017

Dự thảo tuyên bố chung của ASEAN đề cập tới việc quân sự hóa và cải tạo đảo ở Biển Đông, bất chấp nỗ lực vận động hành lang của Trung Quốc.

Loạt nhà chứa máy bay chiến đấu Trung Quốc ở Trường Sa. Bấm vào hình để xem chi tiết. Đồ họa: Việt Chung

Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đề cập tới hành động quân sự hóa và cải tạo đảo trên Biển Đông trong bản dự thảo tuyên bố chung vừa được thay đổi để công bố trong hôm nay, bất chấp những nỗ lực tác động của Trung Quốc, Reuters đưa tin.

Đại diện Đại sứ quán Trung Quốc ở Manila đã tìm cách tác động đến nội dung bản thông cáo chung ASEAN bằng việc vận động hành lang với các quan chức Philippines, hai nguồn tin ngoại giao ASEAN nói với Reuters.

Tuy nhiên, 4 thành viên ASEAN không đồng ý bỏ cụm từ “cải tạo và quân sự hóa đảo”, từng có trong tuyên bố chung năm ngoái ở Lào, nhưng không xuất hiện trong dự thảo ban đầu được đưa ra hôm 26/4.

Năm ngoái, tuyên bố của ASEAN tại Lào nhấn mạnh tầm quan trọng của “phi quân sự hóa và kiềm chế trong bất cứ hoạt động nào, bao gồm cải tạo hiện trạng”.

Trung Quốc không phải thành viên của ASEAN và không chính thức tham dự Hội nghị cấp cao lần thứ 30, diễn ra trong hai ngày 28/4 và 29/4 ở Philippines.

ASEAN thường không nhắc đến tên Trung Quốc khi đề cập tới vấn đề Biển Đông. Bắc Kinh rất nhạy cảm với bất cứ điều gì có thể bị coi là sự ám chỉ hoạt động bồi đắp và quân sự hóa trái phép 7 đảo nhân tạo ở Trường Sa, vốn thuộc chủ quyền của Việt Nam. Trung Quốc đã xây dựng các nhà chứa máy bay, đường băng, radar và đặt tên lửa tại đây.

Video đang HOT

Dự thảo tuyên bố chung ASEAN cuối cùng chưa được nhất trí, song những thay đổi trong dự thảo tới nay phần nào cho thấy phản ứng của các thành viên hiệp hội với cách Trung Quốc vận động để loại tình hình Biển Đông ra khỏi chương trình nghị sự.

Trước hội nghị cấp cao ASEAN diễn ra tại Manila, nhiều nhà ngoại giao đã lo ngại Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte, giữ cương vị chủ tịch trong hội nghị, sẽ có những động thái “thỏa hiệp” với Trung Quốc.

Tổng thống Duterte từng tuyên bố rằng việc bàn thảo về xây đảo ở Biển Đông trong các hội nghị ASEAN là “vô nghĩa”.

Ba năm Trung Quốc ồ ạt đào đắp phá hủy Biển Đông. Bấm vào hình để xem chi tiết. Đồ họa: Next Media

Văn Việt

Theo VNE

Giới quan sát lo Duterte 'chiều lòng' Trung Quốc về Biển Đông ở Cấp cao ASEAN

Tổng thống Philippines Duterte có thể tập trung quan tâm tới nhóm thân thiết với Trung Quốc trong Cấp cao ASEAN cuối tuần này, không tuyên bố gay gắt về Biển Đông.

Tổng thống Philippines, phải, gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, khi ông Duterte đến thăm Bắc Kinh hồi tháng 10 năm ngoái. Ảnh: Rappler

"Chủ tịch ASEAN năm nay, Philippines, dường như sẽ đưa ra quan điểm ôn hòa về tranh chấp Biển Đông trong hội nghị cấp cao đầu tiên", chuyên gia Richard Javad Heydarian, Đại học De La Salle, Philippines, nói với VnExpress khi nhắc tới Hội nghị cấp cao Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) sắp tới.

Cấp cao ASEAN lần thứ 30 và các hội nghị liên quan sẽ diễn ra tại Manila trong hai ngày 28/4 và 29/4, với sự tham gia của lãnh đạo của các nước thành viên ASEAN.

Có trong tay tài liệu dự thảo về tuyên bố của chủ tịch ASEAN, ông Heydarian lưu ý cụm từ "áp dụng đầy đủ các tiến trình pháp lý và ngoại giao" là quan điểm đồng thuận với mẫu thức chung ở mức thấp nhất mà ASEAN đã đạt được từ đầu năm 2016. Vấn đề đã được nêu lên trong hội nghị giữa lãnh đạo Hiệp hội với Tổng thống Mỹ vào thời điểm năm ngoái là Barack Obama tại Sunnylands.

Đáng chú ý, nó được nêu lên trước khi Tòa trọng tài quốc tế tháng 7/2016 tuyên bố Philippines thắng kiện Trung Quốc, trong đó bác bỏ yêu sách đường lưỡi bò của Bắc Kinh ở Biển Đông. Thực tế là Philippines tỏ ra chậm trễ trong việc định hình và chỉ đạo cuộc thảo luận trong khu vực.

Từ đó, chuyên gia Philippines cho rằng thảo luận về tranh chấp sẽ không có tiến triển. Tổng thống Philippines Duterte sẽ trung thành với mẫu thức chung nói trên, chỉ nói về "tiến trình pháp lý", tôn trọng Công ước luật biển năm 1982 của Liên Hợp Quốc (UNCLOS). Thậm chí ông Duterte cũng sẽ không đề cập tới phán quyết của Tòa trọng tài.

"Chính quyền của ông Duterte không muốn gây xáo trộn việc cải thiện quan hệ với Trung Quốc và tránh làm mất lòng các thành viên ASEAN thân thiện với Bắc Kinh", ông Heydarian nhấn mạnh.

Tổng thống Philippines từ khi lên nắm quyền đã thể hiện rõ quan điểm muốn có quan hệ gần gũi với Trung Quốc. Ông Duterte khẳng định chỉ có Trung Quốc mới giúp được Philippines, đặc biệt là xây dựng nền kinh tế, khi ông Duterte có những kế hoạch xây dựng cơ sở hạ tầng lớn nhưng thiếu vốn. Nhà lãnh đạo Philippines thẳng thắn cho biết sẽ không gây chiến với Trung Quốc vì tranh chấp trên biển, thừa nhận không thể ngăn Bắc Kinh xây dựng các cơ sở trên bãi cạn Scarborough, khu vực hai nước có tranh chấp, thậm chí cho biết Manila sẵn lòng chia sẻ các tài nguyên trong khu vực nước này có đặc quyền ở Biển Đông với Trung Quốc. Các quan chức Philippines tiết lộ nước này và Trung Quốc sẽ thảo luận trực tiếp về Biển Đông trong tháng 5. Trong khi quan điểm chung của ASEAN là cần có đàm phán đa phương, có sự tham gia của các nước liên quan.

Ngoài Philippines, Trung Quốc còn tranh chấp với một số thành viên ASEAN tại Biển Đông, gồm Việt Nam, Malaysia và Brunei.

Bình luận về dự thảo tuyên bố của Chủ tịch ASEAN sắp tới, Giáo sư Carl Thayer, Học viện Quốc phòng Australia, Đại học New South Wales, cho biết Philippines thay đổi rất nhiều so với tuyên bố chung của Hiệp hội trong năm ngoái, theo hướng giảm thiểu các vấn đề quan trọng. Manila không đề cập vấn đề phi quân sự và tự kiềm chế trong thực hiện tất cả các hoạt động, kể cả cải tạo đất ở Biển Đông. Philippines cũng không nhắc đến tới an toàn hàng hải và liên lạc trên biển, các quy định được nêu trong Tuyên bố của các bên (DOC).

"Rõ ràng ông Duterte có vẻ đang nỗ lực giúp Trung Quốc bằng cách làm dịu bớt bất kỳ vấn đề nào mà Bắc Kinh có thể phản đối", ông Thayer nói.

Tỏ ra thận trọng hơn, Ei Sun Oh, nghiên cứu viên cao cấp tại Trường nghiên cứu quốc tế S. Rajaratnam, Đại học Công nghệ Nanyang, Singapore, đặt ra cả hai khả năng rằng Philippines có thể không nêu lên tranh chấp Biển Đông tại hội nghị cấp cao (do đang có quan hệ thân thiện với Trung Quốc), nhưng cũng có thể tỏ ra kiên quyết hơn (kêu gọi ASEAN đoàn kết). Ông cho rằng việc dự đoán không dễ dàng vì Philippines gần đây có sự đảo ngược chính sách liên quan đến Biển Đông.

Hôm 13/4, Tổng thống Duterte tuyên bố hoãn kế hoạch kéo quốc kỳ trên đảo Thị Tứ thuộc chủ quyền của Việt Nam ở Biển Đông, vì "coi trọng tình hữu nghị với Trung Quốc". Đến 21/4, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana đã đến thăm địa điểm này. Ông Lorenzana cho biết ông Duterte yêu cầu ông khảo sát để đảm bảo các hạ tầng ở Thị Tứ được xây dựng càng sớm càng tốt.

Là người theo dõi diễn biến Biển Đông trong nhiều năm, Giáo sư Stein Tonnesson, Khoa nghiên cứu Hòa bình và xung đột, Đại học Uppsala, Thụy Điển, nhận định nếu Tổng thống Philippines khôn ngoan như một số người đánh giá, ông sẽ tận dụng thiện chí với Trung Quốc để thúc đẩy một cơ chế ngăn xung đột thông qua Bộ quy tắc COC.

"Cơ chế đó bao gồm việc ngăn cản hiệu quả hoạt động xây dựng ở bất cứ đá hay thực thể nào và đưa ra khung thời gian nhằm phi quân sự hóa các đảo tranh chấp", ông Tonnesson bày tỏ hy vọng.

Nhà nghiên cứu Philippines Richard Javad Heydarian cho rằng nếu Tổng thống Dutert bỏ qua, không bàn tới vấn đề cải tạo và quân sự hóa Biển Đông tại Cấp cao ASEAN sắp tới, thì đó là điều đáng thất vọng vì đây là mối quan ngại lớn không chỉ của riêng Philippines mà còn là sự lo lắng của nhiều nước. Trung Quốc đã triển khai các vũ khí tiên tiến và chiến đấu cơ tới các đảo nhân tạo mà nước này chiếm giữ ở Biển Đông.

"Các chuyên gia an ninh đang lo rằng Trung Quốc có thể sớm có khả năng thiết lập một khu vực ngăn cấm chính thức trên thực tế, chủ yếu gây thiệt hại cho một vài nước ASEAN, trong đó có Philippines. Thật lạ là, tuyên bố dự thảo của chủ tịch ASEAN lại dịu giọng hơn rất nhiều so với tuyên bố cách đây 4 năm, khi Myanmar làm chủ tịch ASEAN", ông Heydarian nói.

Việt Anh

Theo VNE

Tuyên bố sắp tới của ASEAN về tranh chấp Biển Đông được quan tâm Tuyên bố của ASEAN sắp tới được cho là sẽ mềm mỏng hơn thông thường khi nhắc tới các tranh chấp ở Biển Đông. Công trình trái phép do Trung Quốc xây dựng ở Trường Sa. Ảnh: Reuters Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) có thể thông qua tuyên bố chung với giọng mềm mỏng hơn về các tranh chấp...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Đòn giáng của ông Trump vào Ukraine trước ngưỡng cửa đàm phán với Nga09:07

Ông Trump bất ngờ nặng lời về ông Zelensky, nhiều bên bị sốc08:41

Lãnh đạo Mỹ - Ukraine khẩu chiến kịch liệt08:41

Campuchia bàn biện pháp giải quyết tác động từ dự án kênh đào Phù Nam-Techo09:30

Tổng thống Zelensky nói về khoáng sản của Ukraine sau phát biểu của ông Trump08:29

Sau khi được thả từ Gaza, 5 con tin người Thái Lan nhận được tiền, lương tháng08:59

Sau luật cấm thịt chó, hàng trăm trang trại nuôi thịt ở Hàn Quốc đóng cửa02:22

Trung Quốc phát hiện được chiến đấu cơ tàng hình F-35 từ xa 2.000 km?03:50

Căng thẳng Gaza dâng cao trở lại09:18

Tổng thống Putin lần đầu nói chuyện với lãnh đạo mới của Syria09:12

Khỉ trộm đồ du khách và thất vọng khi phát hiện thứ bên trong01:47

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Đặc sắc Lễ hội Voi Sayaboury

19:37:31 23/02/2025

Chị Chleo Maupome, du khách từ Pháp, cho biết đây là lần đầu tiên chị đến với lễ hội và đặc biệt thích thú các màn trình diễn ngộ nghĩnh của những chú voi.

'Ông Trump rất thất vọng về ông Zelensky, muốn Ukraine thỏa thuận khoáng sản 500 tỉ USD'

19:35:46 23/02/2025

Nhà Trắng kêu gọi Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngừng chỉ trích Tổng thống Donald Trump, mà hãy ký kết thỏa thuận khoáng sản trị giá 500 tỉ USD.

Châu Âu vẫn chia rẽ về giải pháp hòa bình cho Ukraine

19:32:37 23/02/2025

Thông báo của Văn phòng Thủ tướng Anh cho biết ông Starmer và Chủ tịch EC nhất trí rằng châu Âu cần đẩy mạnh các biện pháp cũng như thể hiện trách nhiệm vì lợi ích an ninh chung của châu lục.

Nhân vật gây tranh luận nảy lửa chính thức trở thành giám đốc FBI

19:28:56 23/02/2025

Việc ông Patel (45 tuổi) được ông Trump làm giám đốc FBI đã gây ra sự phản đối dữ dội từ đảng Dân chủ, nhưng cuối vẫn được Thượng viện Mỹ (do đảng Cộng hòa kiểm soát) chấp thuận với tỷ lệ bỏ phiếu 51-49.

Nga tấn công Ukraine bằng số lượng UAV nhiều kỷ lục

19:18:43 23/02/2025

Trong một bài đăng trên Telegram, Cơ quan Dịch vụ Khẩn cấp Nhà nước Ukraine cho biết các cuộc tấn công đã gây ra thiệt hại đáng kể tại nhiều địa điểm.

Quân đội Israel tiến hành chiến dịch rầm rộ sau khi loạt xe buýt bị đánh bom

19:16:47 23/02/2025

Nhiều xe buýt bị đặt chất nổ, đánh bom tại 2 thành phố Bat Yam và Holon ở Israel, khiến Thủ tướng Benjamin Netanyahu chỉ đạo quân đội tiến hành chiến dịch truy quét khủng bố.

Nga thông tin về giai đoạn hai đàm phán với Mỹ

19:14:50 23/02/2025

Moskva và Washington ngày 18/2 đã tổ chức cuộc đàm phán cấp cao đầu tiên ở Riyadh về việc chấm dứt cuộc xung đột kéo dài gần 3 năm ở Ukraine, với mục tiêu khôi phục quan hệ và chuẩn bị kết thúc cuộc xung đột này.

Tổng thống Nga tuyên bố tăng cường năng lực quân sự

19:09:38 23/02/2025

Nhà lãnh đạo Nga cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải trang bị cho quân đội những công nghệ tiên tiến. Ông khẳng định Chính phủ Nga sẽ tiếp tục cung cấp cho lực lượng vũ trang những mẫu xe hiện đại mới.

Nhiều diễn biến về an ninh ở Nam Thái Bình Dương

19:05:05 23/02/2025

Bộ trưởng Quốc phòng Úc Richard Marles ngày 20.2 cho hay nước này và Papua New Guinea sẽ đối thoại về hiệp ước phòng thủ toàn diện song phương.

Các nhà lập pháp Mỹ yêu cầu NASA minh bạch hơn về Bộ Hiệu quả Chính phủ

19:03:10 23/02/2025

Trong một bức thư gửi quyền Giám đốc NASA Janet Petro vào ngày 21/2, các nhà lập pháp chỉ trích cơ quan này vì không cung cấp đầy đủ thông tin về đại diện DOGE đang làm việc tại NASA, cũng như các biện pháp phòng tránh xung đột lợi ích.

Bộ trưởng Mỹ khẳng định hợp tác khai thác khoáng sản sẽ tái thiết kinh tế Ukraine

18:58:47 23/02/2025

Một số quan chức Ukraine cho rằng những phát ngôn gần đây của Tổng thống Trump có thể ảnh hưởng đến quá trình đàm phán và tạo áp lực đối với Kiev trong việc xem xét thỏa thuận.