Cánh cửa khép lại với hàng chục nghìn lao động

Sự việc Hàn Quốc ngừng tiếp nhận lao động Việt Nam khiến ngành xuất khẩu lao động càng thêm khó khăn, áp lực. Cơ hội khép lại với hàng chục nghìn người đã bỏ công sức, tiền bạc học tiếng, học nghề chờ được chủ lao động Hàn Quốc duyệt hồ sơ.

PV Dân trí đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Ngọc Quỳnh, Cục trưởng Cục Quản lý lao động ngoài nước, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội xung quanh sự việc này:

Xin ông cho biết cụ thể về thông tin phía Bộ Lao động Hàn Quốc có văn bản gửi Bộ LĐ-TB&XH Việt Nam thông báo quyết định tạm dừng tiến trình thỏa thuận giữa hai bên về chương trình cấp phép việc làm cho lao động Việt Nam?

Có việc phía Hàn Quốc tạm dừng tiến trình thỏa thuận giữa hai bên về chương trình cấp phép việc làm cho lao động Việt Nam. Đáng lẽ cuối 8/2012, chúng ta ký tiếp gia hạn thỏa thuận (vì thỏa thuận này là cứ 2 năm gia hạn 1 lần). Nguyên nhân là do tỉ lệ lao động Việt Nam hết hạn hợp đồng nhưng không về nước, trốn lại rất cao. Cụ thể có đến gần 50% số lao động hết hạn hợp đồng nhưng không về mà trốn ở lại. Tỷ lệ đó cao hơn nhiều so với tỷ lệ của những nước khác đưa lao động sang Hàn Quốc.

Hàn Quốc đề nghị hai bên phải phối hợp giải quyết dứt điểm vấn đề này thì mới có thể nhanh chóng ký lại thỏa thuận. Hiện nay, Bộ Lao động – Thương bình và Xã hội đang phối hợp với phía Hàn Quốc để thực hiện các giải pháp. Tuy nhiên trong thời điểm hiện tại, phía bạn đang ngừng tiếp nhận lao động của ta, một thiệt thòi rất lớn cho những lao động đã bỏ công sức, tiền bạc đi học tiếng, học nghề đang ngày đêm chờ được chủ lao động Hàn Quốc duyệt hồ sơ.

Địa phương nào có số lao động bỏ trốn cao, thưa ông?

Lao động bỏ trốn nổi cộm tập trung nhiều ở tỉnh Hải Dương, Bắc Giang, Nghệ An, Hà Tĩnh, Thanh Hóa… Theo thống kê của Hàn Quốc, tính đến nay tổng số lao động bất hợp pháp là hơn 22.700 người, trong đó lao động đi theo chương trình cấp phép việc làm cho lao động nước ngoài (EPS) là gần 11.350 người.

Hàng chục nghìn lao động tại Nghệ An chen chúc nộp hồ sơ XKLĐ Hàn Quốc hồi đầu năm nay.

Được biết phía Hàn Quốc đã có một số biện pháp mạnh tay để hạn chế tình trạng này. Phía ta, ngoài tuyên truyền ra còn có những biện pháp gì thưa ông?

Hiện nay, tất cả những biện pháp gọi là mạnh thì chúng ta còn phải thảo luận cả hai bên, sửa đổi các chính sách, chưa có chính sách thì chưa thể làm gì được. Phía ta cũng đã thảo luận với phía Hàn Quốc một số biện pháp chế tài mạnh, chẳng hạn như: Yêu cầu người lao động gửi lương về một tài khoản tên người lao động nhưng đến lúc về nước mới được rút, tuy nhiên phía bạn chưa ủng hộ việc đó. Chúng ta cũng đã thảo luận với phía Hàn Quốc đưa ra các biện pháp ký quỹ nhưng phía bạn cũng chưa ủng hộ, bởi họ cho rằng sẽ làm tăng chi phí của người lao động. Hiện ngay cả chi phí của người lao động trước khi đi chúng ta cũng phải thống nhất với bạn. Do đó mọi mọi biện pháp hiện mới đang là vận động và tuyên truyền.

Bộ đã thực hiện rất nhiều các cuộc tuyên truyền tư vấn đối với các địa phương, gia đình người lao động từ đầu năm 2011 đến nay. Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân cũng đề nghị các tổ chức đoàn thể và các địa phương cùng tạo dư luận xã hội để các gia đình có con em đang lao động tại Hàn Quốc vận động con em thực hiện đúng pháp luật và về nước đúng thời hạn theo quy định của pháp luật Hàn Quốc và Việt Nam cũng như tuân thủ hợp đồng lao động… Một số tỉnh có số lao động bỏ trốn cao đã nhận được chỉ thị về việc thực hiện các biện pháp tư vấn, tuyên truyền, vận động người lao động thực hiện đúng quy định pháp luật…

Theo ông, việc Hàn Quốc dừng tiếp nhận lao động Việt Nam sẽ kéo dài đến bao giờ?

Bộ Lao động hai bên vẫn đang thảo luận với nhau, còn đến lúc nào thì chưa thể nói chắc. Thực ra phía Hàn Quốc cũng rất khó khăn chứ không phải chỉ có ta gặp khó.

Hiện biện pháp tích cực để giải quyết tình hình là gì thưa ông?

Phía Việt Nam tại Hàn Quốc đã có 1 đề án thực hiện các biện pháp: tổ chức nhiều buổi thông tin tuyên truyền tại Hàn Quốc để nâng cao ý thức trách nhiệm của người lao động, thông tin các chính sách của Hàn Quốc đối với những lao động về nước đúng thời hạn và đưa ra những rủi ro đối với lao động tự ý ở lại quá thời hạn.

Phía Hàn Quốc cũng đã có một số biện pháp khuyến khích người lao động về nước đúng hạn. Người lao động về nước đúng thời hạn được tham gia kiểm tra tiếng Hàn thường kỳ trên máy tính, thuận lợi, đơn giản và sẽ được giới thiệu tới những người sử dụng lao động tiếp nhận, chứ không phải đợi tới đợt thi lớn. Hàng quý đều có những đợt kiểm tra tiếng Hàn trên máy tính ta đã tổ chức những đợt kiểm tra như thế, có trên 1.000 người đạt điều kiện, làm hồ sơ gửi đi. Khoảng trên 500 người trong số này đã được tiếp nhận, số còn lại đang đợi.

Từ 1/7/2012, phía bạn cũng mới có một chính sách mới: Với những lao động mà Hàn Quốc đánh giá là lao động trung thành (trong suốt thời gian làm việc chỉ làm cho 1 chủ doanh nghiệp, về nước đúng thời hạn) thì sau khi về nước, nếu có nhu cầu sẽ lại được sang Hàn Quốc làm việc mà không phải qua kỳ kiểm tra tiếng Hàn.

Xin cảm ơn ông về cuộc trao đổi!

Theo Dantri