Cảnh báo ‘ngộ độc khí’ khi sưởi ấm ngày đông giá
Sử dụng các thiết bị sưởi trong ngày đông giá rét là điều tất yếu của mỗi gia đình, tuy nhiên, không phải ai cũng biết rằng việc sử dụng các thiết bị này trong phòng kín có thể gây ra nguy cơ ngộ độc khí CO, một loại khí độc hại có thể gây tử vong nhanh chóng.
Nguy cơ ngộ độc khí CO trong phòng kín
Khí CO là một loại khí không màu, không mùi và không vị, được sinh ra từ quá trình đốt cháy không đủ oxy. Đây là một loại khí độc hại có thể gây ngạt và nguy hiểm cho sức khỏe con người. Trong các gia đình, việc sử dụng các thiết bị như bếp than củi, bếp gas, lò nướng,… đặc biệt là lò sưởi than tổ ong trong phòng kín có thể tạo ra một lượng khí CO vượt quá mức an toàn, khiến cho không khí trong phòng trở nên ô nhiễm, gây nguy hiểm cho sức khỏe người thân trong gia đình.
Than tổ ong, tác nhân tạo khí CO nồng độ cao | Ảnh sưu tầm.
Khí CO có khả năng kết hợp với hồng cầu trong máu, làm giảm lượng oxy được vận chuyển đến các cơ quan và mô trong cơ thể. Khi lượng khí CO trong máu vượt quá 30%, người bị ngộ độc sẽ bị suy kiệt và có thể tử vong trong vòng vài phút nếu không được cấp cứu kịp thời. Ngoài ra, ngộ độc khí CO cũng có thể gây ra những tác hại nghiêm trọng khác như làm suy yếu hệ thống miễn dịch, gây ra các vấn đề về hô hấp và thần kinh.
Những người có nguy cơ cao khi sử dụng thiết bị trong phòng kín
Người già, trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai, người mắc bệnh mạn tính, người hút thuốc là những người có nguy cơ cao bị ngộ độc khí CO do hệ thống miễn dịch yếu, cơ thể không thể chống lại được lượng khí độc hại. Đặc biệt là trẻ nhỏ và phụ nữ mang thai, những người này có nhu cầu oxy cao hơn và việc bị ngộ độc khí CO có thể gây ra những tác hại nghiêm trọng cho sức khỏe của mẹ và thai nhi.
Phụ nữ mang thai và thai nhi rất dễ bị ảnh hưởng bởi khí CO | Ảnh sưu tầm.
Ngoài ra, người già và người mắc bệnh mãn tính như bệnh tim, suy giảm chức năng gan, thận…cũng rất dễ bị tổn thương khi tiếp xúc với khí CO. Việc hút thuốc cũng là một nguyên nhân khiến cho cơ thể dễ bị ngộ độc khí CO hơn, vì nicotine trong thuốc lá có thể làm giảm khả năng của cơ thể trong việc tiếp nhận oxy.
Triệu chứng ngộ độc khí CO và cách phòng ngừa
Video đang HOT
Khi bị ngộ độc khí CO, người bệnh sẽ có những triệu chứng như đau đầu, buồn nôn, khó thở, đau ngực và cảm giác lú lẫn. Tuy nhiên, do các triệu chứng này không đặc trưng, nên rất dễ bị nhầm lẫn với các bệnh thông thường khác. Điều này khiến cho việc phát hiện và xử lý ngộ độc khí CO trở nên khó khăn hơn.
Để phòng ngừa hệ quả do khí CO gây ra cần tuân thủ các biện pháp sau:
1. Không đặt bếp củi, than, gas đặc biệt là bếp sử dụng than tổ ong trong phòng ngủ
Việc đặt các thiết bị này trong phòng ngủ là một sai lầm lớn, vì không chỉ gây nguy hiểm cho sức khỏe mà còn tạo ra mùi khó chịu và làm ô nhiễm không khí trong phòng ngủ.
2. Sử dụng bếp ngoài trời hoặc gần cửa sổ, cửa ra vào mở
Để giảm thiểu lượng khí CO trong phòng, nên sử dụng các thiết bị như bếp ga, lò nướng… ở nơi có độ thông thoáng tốt như ngoài trời hoặc gần cửa sổ. Điều này sẽ giúp cho không khí trong phòng luôn được lưu thông và làm giảm nguy cơ ngộ độc khí CO.
3. Quan sát dấu hiệu tích tụ CO như không khí ngột ngạt, hơi nước tụ trên cửa sổ, tường, lửa cháy chậm, có vệt bồ hóng, rỉ sét trên ống thông khói
Nếu thấy có những dấu hiệu như trên, cần kiểm tra lại các thiết bị trong phòng để đảm bảo an toàn cho gia đình. Nếu cần thiết, hãy gọi đến các chuyên gia để kiểm tra và sửa chữa các thiết bị bị hỏng.
Chỉ sử dụng các loại bếp có khói ngoài nơi thoáng đãng, tránh đặt trong phòng kín | Ảnh sưu tầm.
Xử lý khi phát hiện ngộ độc khí CO
Khi phát hiện ngộ độc khí CO, cần phải xử lý nhanh chóng và đúng cách để đảm bảo tính mạng của người bị ngộ độc. Dưới đây là một số cách xử lý cơ bản khi gặp tình huống này:
Đưa nạn nhân ra nơi thoáng khí và thực hiện hô hấp nhân tạo nếu cần | Ảnh sưu tầm.
1. Đưa nạn nhân ra không khí trong lành
Nếu có thể, hãy đưa nạn nhân ra khỏi phòng kín và cho họ hít thở không khí trong lành.
2. Gọi cấp cứu hoặc đưa đến cơ sở Y tế gần nhất
Để đảm bảo tính mạng của nạn nhân hít phải khí độc CO, việc gọi cấp cứu và đưa nạn nhân đến cơ sở Y tế gần nhất là rất quan trọng. Các bác sĩ sẽ kiểm tra và điều trị cho nạn nhân theo đúng quy trình, từ đó giảm nguy cơ tử vong cho bệnh nhân.
3. Thực hiện hô hấp nhân tạo, ép ngực nếu nạn nhân ngừng thở
Nếu nạn nhân đã ngừng thở, cần phải thực hiện hô hấp nhân tạo và ép ngực giúp hỗ trợ lưu thông máu trong cơ thể. Đây là kỹ năng cần thiết để có thể cứu sống bất cứ nạn nhân nào gặp vấn đề liên quan tới hô hấp.
Hàng năm vào mùa lạnh hoặc những ngày trời rét, nước ta ghi nhận một số lượng đáng kể các trường hợp ngộ độc khí do sử dụng củi, than hoa, than tổ ong, và bếp gas trong các phòng kín, một số trường hợp dẫn đến tình trạng tử vong.
Cảnh báo 'nguy hiểm chết người' nhiều gia đình mắc phải trong mùa Đông
Để tránh rét vào mùa Đông, một số gia đình đã dùng than củi sưởi ấm trong không gian kín, dẫn đến ngộ độc khí CO khiến nhiều trường hợp tử vong.
Những ngày vừa qua, thời tiết tại các tỉnh miền Bắc và Bắc Trung Bộ đang xuống thấp và dự kiến sẽ tiếp tục có những ngày rét đậm trong những ngày giáp Tết Nguyên đán 2024. Mỗi năm vào mùa rét, Việt Nam ghi nhận nhiều trường hợp đốt củi, than hoa, than tổ ong, dùng bếp gas... trong phòng kín để sưởi ấm dẫn đến ngộ độc khí CO và rơi vào tình trạng nguy kịch, thậm chí tử vong.
Gần đây nhất, ngày 2/1/2024, khi người thân đến nhà vợ chồng ông H.V.Q. (SN 1967) và bà L.T.N. (SN 1971), cùng trú tại xã Hoằng Xuân (huyện Hoằng Hòa, tỉnh Thanh Hóa) gọi cửa nhưng không thấy ai trả lời. Thấy các cửa ngôi nhà vẫn đóng kín bên trong, nghi ngờ có sự việc bất thường, người dân xung quanh đã tìm cách mở cửa thì phát hiện ông Q. và bà N đã tử vong trên giường ngủ, bên cạnh giường có một chậu than củi đã tàn. Nguyên nhân được xác định do hai vợ chồng đốt than sưởi ấm trong phòng kín, gây ngạt khí dẫn đến tử vong.
Rất nhiều trường hợp nguy kịch hoặc tử vong hàng năm do ngộ độc khí CO vào mùa rét.
Ngày 31/12/2023, Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai) tiếp nhận một bệnh nhân (nam, 31 tuổi, trú tại xã Lóng Luông, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La) chuyển đến trong tình trạng hôn mê, suy thận, tổn thương cơ, được chẩn đoán ngộ độc khí CO, tổn thương não.
Khai thác thông tin từ người nhà bệnh nhân được biết, vào đêm ngày 29/12 do thời tiết giá lạnh, bệnh nhân có đốt than hoa trong phòng kín để sưởi ấm rồi đi ngủ. Đến khoảng 4h sáng người nhà nghe thấy có tiếng động trong phòng nên vào kiểm tra thì phát hiện bệnh nhân đã bất tỉnh, nên vội đưa đến bệnh viện.
Trước đó, ngày 4/12/2023, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hà Tĩnh cũng tiếp nhận 3 bệnh nhân trong một gia đình nhập viện tình trạng lơ mơ, khó thở sau khi sử dụng than để sưởi ấm trong phòng kín. Qua qua cấp cứu và điều trị, các bệnh nhân được chẩn đoán là ngộ độc khí CO.
TS.BS Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, khi đốt các nhiên liệu chứa các-bon như củi, than củi, than tổ ong, xăng dầu,... ở trong không gian mở thoáng thì nhiên liệu cháy hết và cơ bản tạo ra khí CO2 (Carbon dioxide) ít ảnh hưởng sức khỏe nhưng nếu đốt trong khu vực kín cửa, nhiên liệu cháy dở dang sinh ra khí CO (Carbon monoxide) lại là khí rất độc.
Khí CO không màu, không mùi vị nên rất khó nhận biết, nhất là khi đang ngủ, mọi người sẽ dần lịm đi mà không biết gì. Khi hít phải CO sẽ nhanh chóng ngấm vào máu và cướp mất oxy trong máu, làm nạn nhân đau đầu, chóng mặt, hoa mắt, thấy yếu, buồn nôn, đau ngực và lẫn lộn.
Người dân tuyệt đối không đốt các loại nhiên liệu như than tổ ong, củi, than hoa, khí gas,... để sưởi trong không gian kín.
Hít phải lượng lớn khí CO có thể bất tỉnh và tử vong rất nhanh, đặc biệt ở phụ nữ mang thai, trẻ nhỏ, người già mắc bệnh tim, phổi mãn tính. 40% số người bị ngạt khí CO để lại các di chứng như giảm trí nhớ, giảm tập trung, cơ mặt liệt, vận động bất thường, đi đứng khó khăn, tay chân cứng và run, liệt nửa người...
Giám đốc Trung tâm Chống độc Bệnh viện Bạch Mai khuyến cáo người dân tuyệt đối không đốt các loại nhiên liệu như than tổ ong, củi, than hoa, khí gas,... để trong không gian kín. Nếu bắt buộc phải sử dụng thì không được sử dụng trong phòng kín, nên để mở cửa thoáng để có lưu thông khí đầy đủ. Tốt nhất là chọn phương pháp khác để sưởi ấm.
"Khi phát hiện người bị ngạt khí cần mở rộng cửa để làm thoáng khí, trường hợp bệnh nhân thở yếu, bất tỉnh, hoặc tim phổi không còn thì cần tiến hành hô hấp nhân tạo hoặc ép tim cấp cứu ngừng tuần hoàn sau đó đưa tới cơ sở y tế gần nhất", TS.BS Nguyễn Trung Nguyên khuyến cáo.
Trước đó, ngày 22/12, Cục Quản lý Khám chữa bệnh (Bộ Y tế) cũng đã có văn bản gửi về việc tăng cường công tác phòng chống rét cho người bệnh và người nhà người bệnh đồng thời cảnh báo tai nạn bỏng lửa, ngộ độc khí CO do sưởi ấm bằng than, củi trong không gian kín khi trời rét.
Theo Cục Quản lý môi trường y tế, để dự phòng nhiễm độc khí CO trong nhà, người dân tuyệt đối không sử dụng than củi, than tổ ong để đốt và sưởi ấm trong phòng kín. Nếu thời tiết quá lạnh buộc phải sử dụng than thì chỉ sử dụng trong thời gian ngắn, cần mở hé cửa để đảm bảo thông khí và chỉ sưởi ấm khi mọi người còn thức; không dùng sưởi qua đêm và đóng kín cửa phòng;
Cả gia đình bị ngộ độc khí do đốt than sưởi ấm trong phòng kín Sáng 3/2, Bệnh viện Đa khoa Trung tâm An Giang cho biết, vừa tiếp nhận cấp cứu bà LTM (SN 1965) và con gái là HTL (SN 1989, cùng ngụ phường Mỹ Quý, TP Long Xuyên) ngộ độc khí CO do đốt than sưởi ấm trong phòng kín. Theo thông tin ban đầu, vào tối 1/2, sản phụ L. cùng hai con gái...