Cảnh báo Mỹ đối mặt ‘làn sóng tử vong’ do Omicron trong những tuần tới

Vào đầu tháng 2, số ca tử vong hàng tuần do Omicron tại Mỹ có thể bằng hoặc vượt qua đỉnh của thời kỳ biến thể Delta.

Bác sĩ che một thi thể bệnh nhân COVID-19 mới tử vong tại Los Angeles ngày 14/12/2021. Ảnh: AP

Biến thể Omicron lây lan cực nhanh có thể gây ra bệnh ít nghiêm trọng hơn, nhưng số ca tử vong do COVID-19 ở Mỹ đang tăng lên và các nhà lập mô hình dự báo thêm 50.000 đến 300.000 người Mỹ có thể tử vong vào thời điểm làn sóng lắng xuống giữa tháng 3.

Theo hãng tin AP, tỷ lệ tử vong do COVID-19 mới hàng ngày ở Mỹ đang có xu hướng tăng lên kể từ giữa tháng 11/2021, đạt gần 1.700 vào ngày 17/1 vừa qua, nhưng vẫn thấp hơn mức cao nhất là 3.300 ca vào tháng 1/2021. Các ca tử vong do COVID-19 trong viện dưỡng lão bắt đầu tăng nhẹ hai tuần trước, mặc dù vẫn ở mức thấp hơn 10 lần so với năm ngoái trước khi hầu hết cư dân cao tuổi được tiêm chủng.

Mặc dù các dấu hiệu cho thấy Omicron gây ra bệnh nhẹ hơn, nhưng mức độ lây nhiễm nhanh chưa từng có ở Mỹ, với các ca bệnh tăng cao ở nhiều bang, có nghĩa là nhiều người thuộc nhóm dễ tổn thường sẽ dễ mắc bệnh nặng. Nếu mô hình dự báo mới nhất trở thành hiện thực, thì tổng số ca tử vong do COVID-19 ở Mỹ sẽ lên tới hơn 1 triệu người vào đầu mùa Xuân 2022.

Nhà dịch tễ học Jason Salemi tại Đại học Nam Florida (Mỹ) cho biết: “Nhiều người vẫn sẽ tử vong vì tốc độ lây truyền của Omicron. Thật không may là tình hình sẽ tồi tệ hơn trước khi trở nên tốt hơn”.

Người Mỹ chờ xét nghiệm trên Quảng trường Thời đại vào ngày 3/12/2021. Ảnh: AP

Tiến sĩ Sanmi Areola, Giám đốc Sở Y tế hạt Johnson, bang Kansas, cho biết các nhà xác tại đây bắt đầu hết chỗ. Từ đầu tháng đến nay, trên 30 cư dân đã tử vong trong hạt, phần lớn chưa được tiêm phòng.

Tuy vậy, quan điểm cho rằng một biến thể nhìn chung ít nghiêm trọng hơn vẫn có thể cướp đi sinh mạng của hàng nghìn người là điều khó chấp nhận đối với các chuyên gia y tế. Phép tính toán mô hình về nó – cho rằng một tỷ lệ nhỏ trong số rất cao các ca nhiễm virus có thể dẫn đến một số lượng tử vong rất cao – là rất khó hình dung.

“Nhìn chung, bạn sẽ thấy nhiều người mắc bệnh hơn ngay cả khi bạn là một cá nhân có nguy cơ bị bệnh thấp”, bà Katriona Shea thuộc Đại học Bang Pennsylvania, người đồng lãnh đạo một nhóm tập hợp các mô hình đại dịch và chia sẻ các dự đoán với Nhà Trắng, nhận xét.

Y tá dán nhãn “bệnh nhân COVID” lên một túi đựng xác ở Trung tâm Y tế Providence Holy Cross, Los Angeles. Ảnh: AP

Bà Shea cho biết làn sóng ca tử vong do Omicron tại Mỹ sẽ bùng phát vào cuối tháng 1 hoặc đầu tháng 2/2022. Vào đầu tháng 2, số ca tử vong hàng tuần có thể bằng hoặc vượt qua đỉnh của thời kỳ biến thể Delta, và thậm chí có thể vượt qua đỉnh trước đó về số ca tử vong của Mỹ vào năm ngoái.

Một phần không xác định trong số những trường hợp tử vong này là ở những người nhiễm biến thể Delta, nhưng các chuyên gia cho biết Omicron cũng chịu trách nhiệm lớn.

“Làn sóng này bị thúc đẩy bởi Omicron”, chuyên gia Shea nói về làn sóng tử vong sắp tới. Các mô hình kết hợp dự kiến có thêm 1,5 triệu người Mỹ sẽ phải nhập viện và 191.000 người tử vong từ giữa tháng 12/2021 đến giữa tháng 3/2022. Trong khi đó, số ca tử vong trong làn sóng Omicron ở Mỹ có thể dao động từ 58.000 đến 305.000 – do có biến động lớn giữa các mô hình dự báo.

Tuy nhiên, ngày càng có bằng chững rõ ràng rằng nguy cơ từ Omicron vẫn thấp hơn so với các biến thể trước đó. Bằng chứng mới từ gần 70.000 bệnh nhân ở bang South California cho thấy Omicron gây bệnh nhẹ hơn Delta.

Người dân chờ xét nghiệm COVID-19 ở Cambridge, Massachussetts ngày 5/12/2021. Ảnh: AP

Một nghiên cứu, được đăng trực tuyến và trích dẫn trong cuộc họp giao ban tại Nhà Trắng gần đây, cho thấy bệnh nhân nhiễm Omicron có nguy cơ nhập viện với các triệu chứng hô hấp thấp hơn 53%, nguy cơ nằm giường ICU thấp hơn 74% và nguy cơ tử vong thấp hơn 91%. Nghiên cứu này đến từ các nhà khoa học tại Kaiser Permanente và Đại học California Berkeley.

Đồng tác giả của nghiên cứu, Sara Y. Tartof, một nhà khoa học tại Kaiser Permanente, cho biết: “Với tôi thật khó để nói thẳng rằng đó là tin tốt. Có thể có một tin tốt lành theo nghĩa là nếu bạn bị nhiễm thì khả năng bị bệnh nặng của bạn sẽ giảm xuống, nhưng từ góc độ xã hội thì đó vẫn là một gánh nặng rất lớn. Đây vẫn là một tình huống nghiêm trọng và chúng ta cần duy trì những thực hành và hành vi nhằm bảo vệ bản thân”.

Chuyên gia Marc Lipsitch từ trường Y tế Công cộng Harvard T.H cho biết các bệnh viện quá tải cũng có thể góp phần gây ra nhiều ca tử vong hơn.

“Ở những nơi có nhân sự cực kỳ thiếu và quá tải bệnh nhân, chất lượng chăm sóc bắt đầu bị ảnh hưởng. Tình trạng đó cũng có thể dẫn đến tỷ lệ tử vong cao hơn, dù điều đó không có trong bất kỳ mô hình nào mà tôi biết”, ông Lipsitch nói với AP.