Căng thẳng ở Biển Đông: 3 tình huống có thể xảy ra xung đột
Giáo sư Michael Auslin thuộc Đại học Yale của Mỹ cảnh báo, một “ta.i nạ.n” ở Biển Đông có thể dẫn tới chiến tranh Mỹ-Trung, và nguy cơ xung đột xảy ra giữa hai cường quốc này hiện nay cao hơn bất kỳ thời điểm nào trong 20 năm qua.
Nguy cơ cao nhất trong 20 năm qua
Trong một bài viết cho tờ The Commentator, Giáo sư Michael Auslin, từng giảng dạy môn lịch sử tại Trường Đại học Yale, nêu ra 3 tình huống mà ông nói có thể dẫn tới xung đột. Tình huống thứ nhất, theo ông Auslin là một ta.i nạ.n máy bay đâ.m va vào nhau trên không phận Biển Đông, tương tự như vụ một chiến đấu cơ Trung Quốc và một phi cơ trinh sát của Hải quân Mỹ đụng nhau ngoài khơi đảo Hải Nam, gây ra một vụ tranh cãi quốc tế.
Máy bay chiến đấu FA 18 của Hải quân Mỹ cất cánh từ tàu sân bay USS Nimitz ở Biển Đông. Ảnh: Reuters
Giáo sư Auslin cho rằng trong bối cảnh Hải quân Mỹ đang xem xét tới việc điều tàu chiến tới phạm vi 12 hải lý cách các đảo nhân tạo do Trung Quốc xây dựng trong Biển Đông, và như thế tiến vào vùng biển mà giờ Trung Quốc tuyên bố là “thuộc lãnh thổ có chủ quyền của họ”, thì khó có thể tránh khỏi những hành động quấy nhiễu của các tàu Trung Quốc đối với các tàu Mỹ, có nguy cơ dẫn tới một ta.i nạ.n tàu va vào nhau, kéo theo phản ứng của cả hai bên.
Theo Giáo sư Auslin, đây là điều mà Trung Quốc đã làm với tàu bè của các nước khác, và một ta.i nạ.n có thể dẫn hai nước tới chỗ đối đầu với nhau. Giáo sư Auslin nhận định tình huống này rất dễ xảy ra, một khi Trung Quốc hoàn tất việc xây các sân bay trên các quần đảo trong Biển Đông, tạo điều kiện cho các chiến đấu cơ tuần tra trong không phận của các đảo này.
Theo Giáo sư Auslin, tình huống thứ hai là Trung Quốc có thể cố tình tạo điều kiện cho một vụ đối đầu bằng cách chỉ thị cho máy bay của họ đeo sát máy bay của Mỹ, với hy vọng sẽ tăng nguy cơ xảy ra xung đột để buộc Chính phủ của Tổng thống Obama nhượng bộ, trong bối cảnh Mỹ còn đang phải ứng phó với nhiều thách thức ở Trung Đông và với Nga ở châu Âu.
Tình huống thứ ba là nếu Trung Quốc chặn đầu các máy bay của các nước đồng minh của Mỹ như Philippines chẳng hạn. Washington lúc đó có thể can thiệp một cách chính đáng, viện lẽ Mỹ có nghĩa vụ bảo vệ luật pháp quốc tế.
Video đang HOT
Ông Auslin kết luận rằng trong 20 năm qua, chưa có lúc nào mà nguy cơ xảy ra xung đột giữa hai nước lớn này lại cao đến mức này.
Vi phạm chuẩn mực quốc tế
Trước những hành động ngang ngược gần đây của Trung Quốc trên Biển Đông như tự ý cải tạo đảo phi pháp, xây đèn hải đăng…Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter phát biểu khi đến Trân Châu Cảng rằng, hành động của Trung Quốc ở Biển Đông là vi phạm mọi chuẩn mực quốc tế.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ khẳng định, Washington có quyền tự do hoạt động an ninh hàng hải tại Biển Đông, đồng thời cảnh báo Trung Quốc không được quân sự hoá tình hình Biển Đông bằng các hoạt động xây dựng căn cứ quân sự trên các bãi đá ngầm đang có tranh chấp.
Cũng liên quan đến vấn đề Biển Đông, tại cuộc họp báo thường kỳ Bộ Ngoại giao Việt Nam chiều 28.5, trả lời câu hỏi về bình luận của Việt Nam trước thông tin Trung Quốc có thể đã di chuyển vũ khí lên bán đảo nhân tạo và xây dựng trái phép trên Biển Đông, Người phát ngôn Lê Hải Bình cho biết: “Bộ Ngoại giao Việt Nam đã nhiều lần khẳng định các cơ quan chức năng của Việt Nam luôn theo dõi sát sao hành động của các bên liên quan ở Biển Đông. Chúng ta được biết Biển Đông là tuyến hàng hải hết sức quan trọng. Chính vì vậy, chúng tôi yêu cầu và mong muốn tất cả các bên liên quan duy trì hòa bình ổn định, an ninh và an toàn hàng hải ở Biển Đông, phù hợp với luật pháp quốc tế nhất là Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 và phù hợp với Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC)”.
Liên quan đến việc mới đây Trung Quốc đã động thổ xây 2 hải đăng trên quần đảo Trường Sa, ông Lê Hải Bình cho rằng: “Việt Nam có đầy đủ căn cứ pháp lý và chứng cứ lịch sử khẳng định chủ quyền của mình đối với hai quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa. Hành động nêu trên vi phạm chủ quyền của Việt Nam cũng như vi phạm tuyên bố chung, vi phạm tuyên bố của các bên ở Biển Đông năm 2002 ký giữa ASEAN và Trung Quốc. Chúng tôi yêu cầu Trung Quốc chấm dứt ngay các hoạt động xây dựng tại hai quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa, nghiêm túc tuân thủ thực thi các luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 cũng như tuyên bố ứng xử của các bên về Biển Đông. Không có những hành động làm phức tạp thêm tình hình ở Biển Đông”.
Trước sự kiện ngày 26.5, Trung Quốc công bố sách trắng đầu tiên về chiến lược quân sự, có nội dung cố tình bảo vệ xây dựng những đảo nhân tạo trái phép tại quần đảo Trường Sa của Việt Nam, ông Lê Hải Bình nhấn mạnh: “Chúng tôi cho rằng là một nước Ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, cũng như là nước có vai trò quan trọng ở khu vực, Trung Quốc cần phải tôn trọng chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán của các quốc gia liên quan, tuân thủ nghiêm túc luật pháp quốc tế và có những đóng góp trách nhiệm cũng như xây dựng trong việc duy trì hòa bình, ổn định, an ninh ở khu vực và trên thế giới.”
Giáo sư Auslin nhận định, trong khi không có một cơ chế nào để giải toả căng thẳng, và trong bối cảnh giữa hai nước hiện thiếu sự tin tưởng lẫn nhau, và khả năng quân sự của Trung Quốc đang được tăng cường, thì càng ngày càng có nhiều rủi ro hơn đối với Mỹ trong việc đối đầu với tham vọng bành trướng của Trung Quốc.
Theo Hằng Phạm – Đức Hoàng (Danviet.vn)
Việt Nam nêu vấn đề Biển Đông tại Hội nghị Tương lai châu Á
Phát biểu tại Hội nghị Quốc tế Tương lai châu Á, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh cho rằng, diễn biến phức tạp trên Biển Đông đ.e dọ.a an ninh khu vực. Các quốc gia liên quan đều phải có trách nhiệm tuân thủ luật pháp quốc tế, thực hiện nghiêm túc DOC.
Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh phát biểu tại hội nghị (Ảnh: VGP)
Ngày 21/5/2015, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh đã tham dự Hội nghị quốc tế Tương lai Châu Á lần thứ 21 tại Tokyo, Nhật Bản. Hội nghị năm nay có sự tham dự của nhiều lãnh đạo cấp cao như Tổng thống Mông Cổ Tsakhiagin Elbegdorja, Phó Tổng thống Indonesia Muhammad Jusuf Kalla, Phó Thủ tướng Thái Lan Devacula Pridyathorn, cựu Thủ tướng Singapore Goh Chok Tong , cựu Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad cùng đại diện lãnh đạo các cơ quan chính phủ, khu vực doan nghiệp, giới học giả nhiều nước châu Á.
Với chủ đề "Châu Á sau 2015 - Tìm kiếm hòa bình và thịnh vượng lâu dài" , Hội nghị tập trung thảo luận về các nhân tố có ảnh hưởng sâu sắc đến tương lai Châu Á như thách thức và cơ hội của Cộng đồng kinh tế ASEAN 2015, chính sách phát triển của các nền kinh tế lớn và các bất ổn trong quan hệ quốc tế. Vấn đề Biển Đông cũng được đề cập nhiều tại Hội nghị.
Phát biểu ngay tại Phiên khai mac Hội nghị, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh đã chỉ ra những xu thế phát triển lớn của thế giới ảnh hưởng sâu sắc tới sự phát triển của Châu Á, đó là: quá trình toàn cầu hoá và liên kết kinh tế quốc tế sâu rộng; sự dịch chuyển sức mạnh kinh tế tạo nên cục diện quan hệ quốc tế mới và thế giới đa cực; sự phát triển vượt bậc của khoa học công nghệ; làn sóng đô thị hoá và xu thế già hoá dân số; và tình trạng ngày càng trầm trọng hơn của biến đổi khí hậu và khan hiếm các nguồn tài nguyên thiên nhiên.
Phó Thủ tướng cho rằng, trong một thế giới biến đổi nhanh chóng, các quốc gia châu Á cần nắm bắt thời cơ và chuẩn bị sẵn sàng các điều kiện cần thiết để vươn lên thành công. Xây dựng Cộng đồng ASEAN là quyết định có ý nghĩa lịch sử và mang tính chiến lược của các nhà Lãnh đạo ASEAN nhằm tạo bước chuyển về chất cho quá trình hội nhập và vị thế của ASEAN trong cấu trúc khu vực và nền kinh tế toàn cầu. Cộng đồng kinh tế ASEAN sẽ mở ra nhiều cơ hội mới cho cả doanh nghiệp trong ASEAN và ngoài ASEAN.
Cùng với các nước ASEAN, Việt Nam đang đóng góp tích cực vào tiến trình xây dựng Cộng đồng kinh tế ASEAN, nỗ lực hoàn thiện thể chế kinh tế trị trường, cơ chế chính sách và chủ động hội nhập quốc tế; phấn đấu đến cuối năm 2015 các chỉ tiêu về môi trường kinh doanh, năng lực cạnh tranh của Việt Nam bằng và vượt mức trung bình của các nước ASEAN dẫn đầu. Phó Thủ tướng đán.h giá cao sự hỗ trợ của Nhật Bản đối với quá trình xây dựng Cộng đồng ASEAN và hoan nghênh những đóng góp của các doanh nghiệp Nhật Bản vào quá trình phát triển kinh tế xã hội của các nước ASEAN.
Phó Thủ tướng khẳng định trách nhiệm chung của tất cả các quốc gia trong khu vực trong bảo đảm môi trường hòa bình và ổn định vì sự phát triển bền vững của châu lục. Để ứng phó một cách hiệu quả với các thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống, các quốc gia dù lớn nhỏ đều cần tôn trọng độc lập chủ quyền và quyền lợi của các nước khác, tăng cường lòng tin và giải quyết bất đồng, tranh chấp lãnh thổ, lãnh hải thông qua các biện pháp hoà bình, tuân thủ luật pháp quốc tế và phù hợp với Hiến chương Liên hợp quốc.
Liên quan đến Biển Đông, Phó Thủ tướng khẳng định các diễn biến hết sức phức tạp của tranh chấp lãnh thổ, lãnh hải đang tiềm ẩn nguy cơ đ.e dọ.a an ninh, an toàn và tự do hàng hải, hàng khôngở khu vực. Các quốc gia liên quan đều phải có trách nhiệm tuân thủ luật pháp quốc tế, Công ước của Liên hợp quốc về Luật biển 1982 (UNCLOS), thực hiện đầy đủ, nghiêm túc Tuyên bố ứng xử của các bên trên Biển Đông (DOC), sớm xây dựng Bộ quy các ứng xử (COC).
Cũng trong ngày 21/5, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh đã có cuộc gặp với Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe.
Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh bày tỏ mong muốn hai nước phối hợp chặt chẽ để triển khai các thỏa thuận cấp cao về kinh tế; đề nghị Chính phủ Nhật Bản tiếp tục cung cấp nguồn vốn ODA ở mức cao hỗ trợ Việt Nam phát triển bền vững, khuyến khích các doanh nghiệp Nhật Bản tăng cường đầu tư, chuyển giao công nghệ vào Việt Nam, trong đó có lĩnh vực nông nghiệp.
Thủ tướng Abe khẳng định Nhật Bản hết sức coi trọng quan hệ với Việt Nam và sẽ tiếp tục tích cực hợp tác và hỗ trợ sự phát triển của Việt Nam, cam kết đẩy mạnh hợp tác, trao đổi trong lĩnh vực nông nghiệp.
Hai bên nhất trí tăng cường hơn nữa hợp tác trên các Diễn đàn quốc tế và khu vực. Thủ tướng Abe bày tỏ mong muốn thúc đẩy hơn nữa hợp tác giữa Nhật Bản với khu vực Mê Công trong thời gian tới.
Liên quan đến tình hình Biển Đông, Thủ tướng Nhật Bản nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tuân thủ luật pháp quốc tế và cho rằng cộng đồng quốc tế cần hợp tác chặt chẽ để đảm bảo việc tuân thủ luật pháp quốc tế.
Nam Hằng
Theo dantri
Báo Nhật: Cam Ranh vẫn là "át chủ bài" của Việt Nam để bảo vệ chủ quyền Mỹ đang cạnh tranh chiến lược với Nga về việc sử dụng (dịch vụ tại) Cam Ranh. Việt Nam rất có thể thay đổi cán cân quyền lực ở châu Á - Thái Bình Dương... Tờ Nikkei ngày 21/5 đăng bài phân tích của tác giả Atsushi Tomiyama cho rằng, trong cạnh tranh chiến lược, Việt Nam nhỏ hơn nhiều so với Trung...