Căng thẳng Nga-Thổ Nhĩ Kỳ: Ankara thử thắt tử huyệt Moscow
Trong bối cảnh quan hệ NgaThổ Nhĩ Kỳ leo thang căng thẳng, Ankara đã nhắm vào “tử huyệt” của Moscow: eo biển Bosphorus.
Theo đó, ngày 30/11, Thổ Nhĩ Kỳ đã buộc các tàu Nga phải đợi nhiều giờ mới cho phép đi qua eo biển Bosphorus.
Bosphorus được coi là một trong những eo biển khó vượt qua nhất thế giới từ cả hai phía.
Eo biển Bosphorus
Tuy nhiên, động thái nói trên cho thấy họ đang nắm được “tử huyệt” của Moscow bởi Hạm đội Biển Đen của Nga muốn tới Syria chỉ có một con đường độc đạo duy nhất là đi qua eo biển Bosphorus của Thổ Nhĩ Kỳ.
Bosphorus là một eo biển có chiều dài 31 km, ngăn cách giữa châu Á và châu Âu; chiều rộng lớn nhất 3,7 km ở lối vào phía bắc và nhỏ nhất là 0,75 km nằm giữa hai pháo đài Anadoluhisari và Rumelihisari; độ sâu dao động trong khoảng 36 – 124 m tính theo giữa luồng.
Eo biển này cũng nối liền biển Đen và biển Marmara, khiến nơi đây từ lâu trở thành một trong những tuyến đường hàng hải nhộn nhịp nhất thế giới.
Ước tính mỗi năm có trên 50.000 lượt tàu qua lại giữa biển Marmara và biển Đen, bao gồm các tàu thương mại từ Bulgaria, Romania, Georgia và đặc biệt là các tàu chiến và tàu hậu cần thuộc Hạm đội biển Đen của Nga.
Do hoàn toàn thuộc quyền kiểm soát của Thổ Nhĩ Kỳ, đây chính là yết hầu khống chế toàn bộ cửa ngõ ra vào biển Đen.
Nhờ địa thế cực kỳ hiểm yếu, nếu không được sự cho phép của chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ, chắc chắn không một loại tàu thuyền nào có thể đi qua khu vực này, bất chấp quốc gia đó sở hữu lực lượng hải quân mạnh đến đâu.
Video đang HOT
Ông Phúc Lai, thạc sĩ luật quốc tế, nhà nghiên cứu độc lập cho biết, lịch sử đã chứng kiến giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ 13 cuộc chiến tranh từ năm 1568 đến 1918, chỉ vì hai nước nằm trên đường tiến của nhau. Đặc biệt, nước Nga muốn có đường ra một vùng biển ấm ở phương Nam, buộc phải vượt qua “chốt chặn” Đế chế Ottoman.
Đế chế Nga, được đặt nền móng bởi Sa hoàng Pie Đệ nhất, còn mơ chiếm cả cặp eo biển Bosphorus và Dardanelles nhưng chưa bao giờ thành công.
Nước Nga Xô-viết và sau đó là Liên Xô, vẫn tiếp tục thể hiện sự quan tâm đến hai eo biển này; không có nó, nước này chỉ còn có bờ biển phía Bắc dài dằng dặc nhưng đóng băng gần như quanh năm và bờ biển Viễn Đông quá xa xôi.
Năm 1936, Công ước Montreux được ký kết gồm các nước: Australia, Anh, Bulgaria, Pháp, Nhật, Rumania, Thổ Nhĩ Kỳ, Liên Xô và Nam Tư, Italia nhằm duy trì nguyên tắc tự do đi lại và giao thông trên biển.
Theo Công ước này, trong thời bình, các tàu được tự do đi lại qua eo biển không thu phí và thuế. Trong thời chiến, trường hợp Thổ Nhĩ Kỳ không tham chiến thì quyền đi lại của các tàu thương mại qua eo biển vẫn được đảm bảo.
Trường hợp Thổ Nhĩ Kỳ là bên tham chiến, tàu bè của các nước có chiến tranh với Thổ và cả những nước đồng minh với kẻ thù của Thổ Nhĩ Kỳ bị cấm đi lại.
Công ước có hiệu lực 20 năm, nhưng các nội dung bổ sung cho điều khoản hiệu lực về thời gian này là nếu không có nước nào có văn bản phản đối sau khi hết thời hạn 20 năm đó, Công ước tự động được gia hạn.
Trở lại sự kiện máy bay Su-24 Nga bị Thổ Nhĩ Kỳ b.ắn hạ, Ths Phúc Lai chỉ ra hai trường hợp:
Thứ nhất, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không dám khóa eo biển vì còn tồn tại Công ước Montreux.
Thứ hai, tại sao Tổng thống Putin, dù rất tức giận, nhưng lại khá nhanh chóng tuyên bố sẽ không trả đũa Thổ Nhĩ Kỳ bằng hành động quân sự.
Một trong những nguyên tắc của pháp luật quốc tế là “không dùng vũ lực và đe dọa dùng vũ lực trong quan hệ quốc tế”.
Chưa biết máy bay Nga có xâm phạm không phận Thổ hay không, nhưng Thổ Nhĩ Kỳ đã làm “đúng quy trình” khi cảnh báo Nga vài lần, rồi mới b.ắn hạ thật, tức là hành động bảo vệ chủ quyền.
Còn nếu đáp lại, Nga tuyên bố dùng hành động quân sự, thì đó không khác thì lời tuyên chiến.
Đó chính là cái cớ để Thổ Nhĩ Kỳ đóng cửa eo biển đối với tàu bè Nga, biến Hạm đội Hắc Hải của Nga trở thành mớ thuyền lá tre đáng thương, đồng thời lực lượng quân sự Nga ở Syria cũng bị cắt rời với đất mẹ, chỉ còn đường hàng không.
Kịch bản trên chắc chắn là điều mà Nga không hề mong muốn, trong cuộc chơi này, rõ ràng Thổ Nhĩ Kỳ đang nắm giữ trong tay nhiều lợi thế hơn.
An Nhiên (Tổng hợp)
Theo_Báo Đất Việt
Nga trả đũa kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ: Tự đ.ập vào chân?
Sau vụ Thổ Nhĩ Kỳ b.ắn rơi Su24 Nga, Tổng thống Putin tuyên bố đây là vụ việc sẽ gây nên hậu quả nghiêm trọng cho quan hệ NgaThổ Nhĩ Kỳ.
Theo đ.ánh giá của ông Semen Bagdasarov, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu các nước Trung Đông và Trung Á của Nga, Nga sẽ áp dụng tổng thể nhiều biện pháp cả về kinh tế và kinh tế-quân sự để đáp trả lại hành động này của Thổ Nhĩ Kỳ.
Về mặt kinh tế, Nga có thể cắt đứt toàn bộ mối quan hệ kinh tế với Thổ Nhĩ Kỳ, áp dụng quy chế visa siết chặt đối với công dân Thổ Nhĩ Kỳ muốn sang Nga và cả hạn chế công dân Nga đến Thổ Nhĩ Kỳ du lịch.
Được biết, hàng năm lượng người Nga sang du lịch Thổ Nhĩ Kỳ khá lớn và đem lại nguồn thu không nhỏ đối với ngành công nghiệp du lịch nước này.
Chiếc Su-24 bốc cháy sau khi bị Thổ Nhĩ Kỳ b.ắn hạ
Hơn nữa, Nga có thể sẽ áp đặt lệnh cấm các hãng, công ty du lịch Thổ Nhĩ Kỳ hoạt động ở Nga, hoặc không cấm nhưng sẽ tạo ra nhiều biện pháp cản trở hoạt động của các công ty này, thậm chí còn có thể khởi tố hình sự nếu các công ty du lịch Thổ Nhĩ Kỳ vi phạm lệnh cấm.
Việc Nga cắt đứt quan hệ kinh tế cũng sẽ đem đến những tổn thất nặng nề đối với ngành công nghiệp dệt may Thổ Nhĩ Kỳ vì lượng hàng may mặc của Thổ Nhĩ Kỳ đang gần như chi phối toàn bộ thị trường may mặc Nga.
Khả năng Nga cũng tiến hành b.ắn trả máy bay của Thổ Nhĩ Kỳ ít có xác suất xảy ra vì đây là hành động không khôn ngoan và có thể bị cộng đồng quốc tế lên án. Tuy nhiên, cũng không nên loại trừ khả năng Nga sẽ b.ắn hạ máy bay quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ nếu như máy bay nước này vi phạm vào vùng bảo vệ của Không quân Nga ở Syria.
Trước đó, tại Quốc hội Nga đã xuất hiện nhiều tiếng nói yêu cầu Kremlin áp dụng các biện pháp kinh tế trả đũa. Theo nhận định của báo chí Mỹ, căng thẳng giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ có nguy cơ gây hậu quả nặng nề lên nền kinh tế của cả hai nước.
Từ các nhà xuất khẩu khí đốt đến các hãng hàng không, các công ty của Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đều sẽ thiệt hại nặng nề nếu quan hệ hai nước trở nên xấu đi.
Nền kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ trong những năm gần đây rơi vào trạng thái trì trệ chủ yếu do nước này đang song song tiến hành hai cuộc chiến chống dân quân thuộc khu tự trị người Kurd và các tay s.úng Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng.
Tuy nhiên, trái với nền kinh tế yếu kém, quan hệ thương mại của Thổ Nhĩ Kỳ với Nga thời gian gần đây đã được thắt chặt, mặc dù hai bên lâu nay vẫn có những bất đồng xung quanh vấn đề Syria.
Hiện Nga là đối tác thương mại lớn thứ hai của Thổ Nhĩ Kỳ với kim ngạch thương mại hai chiều đã tăng vọt lên hơn 32,7 tỷ USD trong năm 2013, và Moskva dự kiến xây dựng và tài trợ toàn bộ kinh phí cho một nhà máy điện hạt nhân ở Thổ Nhĩ Kỳ.
Theo số liệu do hãng tin Bloomberg tập hợp, Nga đã trở thành nước xuất khẩu lớn thứ hai sang Thổ Nhĩ Kỳ trong năm 2014, vượt cả Trung Quốc.
Năm 2014, người Nga chiếm khoảng 12% số du khách đến Thổ Nhĩ Kỳ, xếp thứ hai sau Đức.
An Nhiên (Tổng hợp)
Theo_Báo Đất Việt
Trung Quốc đơn độc trong cuộc chiến pháp lý ở Biển Đông Yêu sách đường 9 đoạn của Trung Quốc hoàn toàn trái với UNCLOS khiến Bắc Kinh trở nên đơn độc và phi lý trong cuộc chiến pháp lý ở Biển Đông. Đại diện đoàn Philippines trình bày luận điểm của họ tại phiên điều trần đầu tiên tại PCA. Ảnh: PCA Ngày 29/10, Tòa án Trọng tài Thường trực (PCA) tại Hà Lan...
