Căng thẳng leo thang, NATO tăng cường giám sát biển Đen
Hôm 26/7, NATO cho biết liên minh quân sự này đang tăng cường giám sát khu vực biển Đen trong bối cảnh căng thẳng với Nga leo thang.
Thông báo này được đưa ra sau cuộc họp của Hội đồng NATO – Ukraine – cơ quan được thành lập hồi đầu tháng này để điều phối hợp tác giữa liên minh quân sự phương Tây và Kiev.
“Các thành viên NATO và Ukraine lên án mạnh mẽ quyết định của Nga rút khỏi thỏa thuận ngũ cốc ở biển Đen và những nỗ lực có chủ ý của Moskva nhằm ngăn chặn hoạt động xuất khẩu nông sản của Ukraine”, tuyên bố của NATO cho hay.
Hình ảnh chiến hạm của NATO trên biển Đen. (Ảnh: Hải quân Mỹ)
“NATO và các đồng minh đang tăng cường giám sát và trinh sát ở khu vực biển Đen, bao gồm cả máy bay tuần tra biển và máy bay không người lái”, tuyên bố NATO cho biết thêm.
Nga rút khỏi thỏa thuận cho phép vận chuyển ngũ cốc Ukraine an toàn ở biển Đen vào ngày 17/7, với lý do phương Tây không giữ bất kỳ lời hứa nào với Nga theo thỏa thuận, bao gồm cả việc cho phép tái xuất khẩu ngũ cốc và phân bón từ nước này.
Sau khi rút khỏi thoả thuận này, Nga phát đi thông báo đối với tàu hướng tới các cảng của Ukraine. Theo đó, một số khu vực trong vùng biển quốc tế “tạm thời không an toàn”. Quân đội Nga tuyên bố những tàu cố gắng tiếp cận cảng của Ukraine có thể bị coi là “tham gia xung đột Ukraine”.
Video đang HOT
Đáp trả, Bộ Quốc phòng Ukraine tuyên bố, từ đêm 21/7, Ukraine coi tất cả tàu đi tới các cảng ở biển Đen của Nga là đang chở hàng tiếp tế quân sự, đồng thời cảnh báo các tàu này có thể chịu chung số phận với một chiến hạm Nga được cho là đã bị lực lượng Kiev đánh chìm trước đó.
Bộ Quốc phòng Ukraine cáo buộc Moskva biến biển Đen thành “khu vực nguy hiểm”, cam kết trả đũa bằng vũ lực đối với bất kỳ tàu nào trong khu vực, kể cả tàu dân sự.
Bộ Quốc phòng Ukraine cũng nhắc đến “số phận của tàu tuần dương Moskva” để chứng tỏ rằng Ukraine có các phương tiện chống hạm cần thiết. Tàu Moskva từng là kỳ hạm của Hạm đội biển Đen trước khi bị đắm vào tháng 4/2022.
Biển Đen "không đủ lớn" để NATO tấn công tàu chiến Nga và thoát đi
Đô đốc Mỹ đã nghỉ hưu James Stavridis nói rằng tàu chiến NATO nên hộ tống các tàu chở ngũ cốc của Ukraine ở Biển Đen và bắn vào các chiến hạm Nga nếu bị đe dọa.
Hạm đội Biển Đen của Nga ở Sevastopol, Crimea (Ảnh: Ukrainetrek.com).
Được yêu cầu bình luận về nhận định của Đô đốc Mỹ, Thuyền trưởng hạng nhất Nga (đã nghỉ hưu) Vasily Dandykin nói với Sputnik rằng , chỉ có một thành viên NATO liền kề Biển Đen có thể thách thức Nga và họ không đủ liều lĩnh để làm như vậy.
"NATO và Mỹ có thể hộ tống các chuyến hàng ngũ cốc trên biển, điều mà họ có nhiều khả năng thực hiện với ba quốc gia lớn của NATO ở Biển Đen", Đô đốc Stavridis nói khi bình luận về khả năng đưa ngũ cốc của Ukraine ra khỏi Odessa trong bối cảnh Nga đã đình chỉ tham gia thỏa thuận ngũ cốc và không đảm bảo an toàn cho hành lang nhân đạo.
"Với những cảnh báo rõ ràng dành cho Hạm đội Biển Đen của Nga, NATO nên bắn trả nếu một tàu chiến Nga tấn công tàu chở ngũ cốc", đô đốc đã nghỉ hưu, đồng thời là cựu tư lệnh tối cao các lực lượng đồng minh của NATO, khuyến nghị.
Trong cuộc điện đàm với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan vào cuối tuần trước, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky gọi việc mở lại hành lang ngũ cốc ở Biển Đen là "ưu tiên tuyệt đối".
Cũng trong tuần trước, truyền thông Mỹ trích dẫn một nguồn thạo tin cho biết, Ankara đã bác bỏ "động thái cực kỳ rủi ro" là hộ tống các tàu chở ngũ cốc của Ukraine bằng tàu chiến, với lý do Moscow có thể sẽ phản ứng.
Những toan tính không tưởng của NATO
"Họ đang yêu cầu Thổ Nhĩ Kỳ (can thiệp), nhưng Thổ Nhĩ Kỳ phải làm như vậy thế nào?", nhà phân tích quốc phòng Nga Vasily Dandykin nói với Sputnik.
"Đây là vấn đề nguyên tắc đối với Ankara - nền tảng cho sự độc lập của đất nước và hành vi của họ, về cơ bản họ xây dựng chính sách của mình. Nếu Thổ Nhĩ Kỳ vi phạm nguyên tắc của họ, địa vị của đất nước sẽ bị suy giảm", ông Dandykin giải thích.
Nhà phân tích lưu ý rằng mặc dù Ankara đã giao máy bay không người lái Bayraktar cho Kiev, vẫn duy trì liên lạc với Zelensky, nhưng nước này cũng duy trì liên lạc chiến lược với Moscow.
"Thổ Nhĩ Kỳ có lịch sử hàng thế kỷ về cái gọi là "chính trị thị trường", những thỏa thuận dựa trên những gì có lợi và những gì không. Do đó, có thể có sự hiểu lầm giữa các cường quốc phương Tây về vị trí của đối tác cụ thể này", ông nói.
Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan có quan hệ mật thiết. Hai nhà lãnh đạo cùng nhau ăn kem tại Triển lãm hàng không MAKS 2019 (Ảnh: Sputnik).
"Thổ Nhĩ Kỳ có cần chiến tranh với Nga không? Họ có quan hệ với Nga trên nhiều lĩnh vực, từ xây dựng nhà máy điện hạt nhân và đường ống dẫn khí đốt, đến du lịch,... Do đó, cuộc thảo luận này [về việc Thổ Nhĩ Kỳ hộ tống các tàu Ukraine hoàn toàn chỉ là giả thuyết", ông Dandykin nói.
Mặt khác, "Thổ Nhĩ Kỳ thực sự có một hạm đội khá mạnh, không giống như Bulgaria và Rumania", các cường quốc NATO lân cận Biển Đen khác được Stavridis ám chỉ là ứng cử viên cho nhiệm vụ hộ tống, chuyên gia Dandykin nói.
"Hạm đội Biển Đen (Nga) có đủ khả năng đẩy lùi hạm đội của các quốc gia này, và sau đó là một số quốc gia khác. Xét cho cùng, hạm đội không chỉ bao gồm các tàu được trang bị tên lửa hành trình Kalibr... (Nga còn có) hệ thống tên lửa bờ Bastion-P được trang bị tên lửa Onyx không thể bị đánh chặn, hệ thống phòng thủ bờ biển Bal, không quân hải quân,... Đó là nếu chúng ta đang nói về Crimea. Nhưng Nga cũng có căn cứ hải quân Novorossiysk. Nói cách khác, Biển Đen không đủ lớn, hãy nói theo cách này, để một canh bạc liều lĩnh như vậy của NATO thành công", nhà quan sát Nga nhấn mạnh.
Công ước Montreux
Đối với các cường quốc NATO bên ngoài Biển Đen, bao gồm cả Mỹ, việc họ vào vùng biển này để hộ tống các tàu chở ngũ cốc của Ukraine sẽ vi phạm Công ước Montreux năm 1936, theo đó hạn chế sự hiện diện của tàu chiến nước ngoài và không cho phép chúng hoạt động quá 21 ngày tại Biển Đen.
Ngoài ra, liên quan đến cuộc khủng hoảng Ukraine, Ankara đã quyết định đóng cửa hoàn toàn eo biển Thổ Nhĩ Kỳ không chỉ đối với các tàu chiến nước ngoài mà còn cả Ukraine và Nga.
Cuối cùng, ông Dandykin tin rằng có một "giới hạn" nhất định mà các đối tác NATO của Kiev, đặc biệt là Mỹ và Anh, sẽ không dám vượt qua. Theo đó, các đề xuất của Đô đốc Stavridis về việc triển khai các tàu chiến của liên minh để hộ tống các tàu chở ngũ cốc của Ukraine là một giấc mơ viển vông, sĩ quan đã nghỉ hưu của Nga kết luận.
Quan chức Ukraine đề xuất sửa luật cho phép NATO đặt căn cứ quân sự trên lãnh thổ Bộ trưởng Quốc phòng Alexey Reznikov cho rằng Ukraine cần sửa đổi hiến pháp để cho phép Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đặt căn cứ trên lãnh thổ nước này. Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Alexey Reznikov. Ảnh: TASS/Getty Images Theo đài RT (Nga), trong bài bình luận đăng tải trên trang Laga hôm 17/7, Bộ trưởng Reznikov tuyên...