Căng thẳng Iran, Azerbaijan làm tăng nguy cơ xung đột quân sự

Công Thuận16:29 25/04/2023

Những căng thẳng giữa Iran và Azerbaijan gần đây cùng với bất ổn trong khu vực làm tăng nguy cơ đối đầu quân sự giữa hai bên.

Một tên lửa được phóng trong cuộc tập trận của hải quân Iran ngày 17/1/2023. Ảnh: Reuters

Căng thẳng giữa Iran và nước láng giềng phía Bắc là Azerbaijan đã lên cao trong nhiều tháng, với lo ngại xung đột có nguy cơ nổ ra. Bên cạnh đó, căng thẳng giữa Azerbaijan và Armenia cũng có nguy cơ châm ngòi cho một cuộc chiến khác ở Nam Kavkaz, tình huống có thể khiến Iran can thiệp quân sự vào phía Armenia.

Baku đã đóng cửa đại sứ quán của mình ở Tehran vào tháng 1 năm nay sau khi một tay súng tấn công cơ quan đại diện ngoại giao của Azerbaijan, khiến 1 người thiệt mạng và 2 người khác bị thương. Sau đó, Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev chính thức đổ lỗi cho Iran về vụ việc.

Tiếp theo, Azerbaijan đã khánh thành một đại sứ quán ở Israel vào cuối tháng 3/2023, một đối thủ trong khu vực của Iran, trước sự kinh ngạc của Tehran. Ngoại trưởng Israel Eli Cohen thậm chí còn nói rằng hai bên đã “đồng ý thành lập một mặt trận thống nhất chống lại Iran”. Đầu tháng 4, Azerbaijan đã trục xuất 4 nhà ngoại giao Iran với lý do “có những hành động khiêu khích” và cáo buộc họ tuyển dụng người dân địa phương để làm gián điệp.

Mới đây, Ngoại trưởng Cohen, trước chuyến công du Turkmenistan, đã đến thăm Azerbaijan để khai trương đại sứ quán đầu tiên của Israel tại quốc gia này, nằm cách biên giới Iran chỉ 20 km.

Cùng với căng thẳng ngoại giao đang gia tăng, Iran cũng lo ngại về các hành động của Azerbaijan ở khu vực Nam Kavkaz. Cuộc chiến Nagorny-Karabakh từ tháng 9 đến tháng 11/2020, trong đó Azerbaijan chiếm được các khu vực lãnh thổ tranh chấp rộng lớn từ Armenia, khiến Tehran rất cảnh giác.

Trong một diễn biến liên quan, khi ảnh hưởng của Nga trong khu vực suy yếu do cuộc xung đột ở Ukraine thì ảnh hưởng của Thổ Nhĩ Kỳ, đồng minh thân cận nhất của Azerbaijan, đã tăng lên rõ rệt. Bất chấp những nỗ lực hướng tới một thỏa thuận hòa bình và bình thường hóa quan hệ kể từ cuộc chiến năm 2020, căng thẳng giữa Baku và Yerevan đang gia tăng.

Video đang HOT

Trong bối cảnh đó, Iran hồi tháng 10 năm ngoái đã tổ chức một cuộc tập trận quân sự quy mô lớn gần biên giới với Azerbaijan. Vào ngày 9/4 vừa qua, trong khi tiếp thư ký Hội đồng An ninh Armenia, Iran đã lặp lại sự phản đối của mình đối với “bất kỳ thay đổi địa lý nào” ở Nam Caucasus.

Lằn ranh đỏ của Iran

Những căng thẳng chồng chéo, đan xen này làm gia tăng khả năng đối đầu quân sự giữa Iran và Azerbaijan. Các nhà phân tích thậm chí còn dự báo về một số kịch bản nhất định trong đó Tehran có thể hành động vũ lực chống lại Baku.

Emil Avdaliani, Giáo sư về quan hệ quốc tế tại Đại học châu Âu và là học giả tại Geocase ở Tbilisi, Gruzia, nhận định: “Tôi nghĩ rằng Tehran có thể đáp trả mạnh mẽ hơn nếu họ thấy rằng ranh giới đỏ của mình bị vượt qua. Tehran thực sự không hài lòng với sự thay đổi cán cân quyền lực ở phía Bắc biên giới của mình và có khả năng sẽ tăng cường can dự với khu vực”.

Trong khi đó, Mohammad Ayatollahi Tabaar, Phó Giáo sư về các vấn đề quốc tế tại Trường Quản trị và Dịch vụ Công Bush của Đại học Texas A&M, cảnh báo: “Nếu không có giải pháp trung gian và Baku cố gắng thực hiện một số tham vọng của mình bằng vũ lực, thì Iran sẽ không bị động như năm 2020. Lần này sẽ hành động”.

Các nhà lãnh đạo Iran cũng cho rằng Tổng thống Aliyev đã cho phép Israel sử dụng lãnh thổ của Azerbaijan nước mình như một bệ phóng chống lại Tehran liên quan đến việc thiết lập đại sứ quán.

Về phần mình, Farzin Nadimi, nhà phân tích quốc phòng và an ninh, đồng thời là cộng tác viên của Viện Washington về Chính sách Cận Đông, cũng nhận thấy các kịch bản mà Iran có thể can thiệp quân sự chống lại Azerbaijan.

Ông Nadimi nói: “Iran dường như có một chương trình nghị sự rõ ràng, đó là giữ cho các tuyến đường quá cảnh của nước này thông qua Armenia được mở và đảm bảo an toàn. Nếu Azerbaijan quyết định tiến vào Armenia để chiếm đất nhằm kiểm soát hành lang Zangezur, Iran rất có thể sẽ tìm cách ngăn chặn điều đó bằng cách triển khai lực lượng và thiết bị hạng nặng vào Armenia và dọc theo biên giới Armenia-Azerbaijan”.

Mỹ và Ấn Độ hợp tác phát triển vũ khí, trí tuệ nhân tạo để cạnh tranh với Trung Quốc

Quan hệ Mỹ, Ấn Độ hướng đến hợp tác về vũ khí, trí tuệ nhân tạo (AI) để cạnh tranh với Trung Quốc.

Tổng thống Mỹ Joe Biden (trái) nói chuyện với Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi trong buổi khai mạc Hội nghị G20 ở Bali, Indonesia, ngày 15/11/2022. Ảnh: EPA/EFE

Theo hãng tin Reuters mới đây, Nhà Trắng đã thúc đẩy quan hệ đối tác với Ấn Độ khi Tổng thống Joe Biden hy vọng sẽ giúp cả hai cạnh tranh với Trung Quốc về thiết bị quân sự, chất bán dẫn và AI.

Washington muốn triển khai thêm các mạng điện thoại di động phương Tây ở Ấn Độ để cạnh tranh với tập đoàn Huawei của Trung Quốc, chào đón thêm các chuyên gia chip máy tính Ấn Độ đến Mỹ và khuyến khích các công ty từ cả hai nước hợp tác trên các thiết bị quân sự như hệ thống pháo.

Tuy nhiên, Nhà Trắng đang phải đối mặt với nhiều khó khăn trên mọi mặt trận, trong đó có việc áp đặt các hạn chế của Mỹ đối với chuyển giao công nghệ quân sự và thị thực cho công nhân nhập cư, cùng với sự phụ thuộc lâu dài của Ấn Độ vào Nga về khí tài quân sự.

Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan và người đồng cấp Ấn Độ Ajit Doval đã gặp gỡ các quan chức cấp cao của cả hai nước tại Nhà Trắng vào ngày 31/1 để khởi động Sáng kiến Mỹ - Ấn về Công nghệ quan trọng và mới nổi.

"Thách thức ngày càng lớn hơn do Trung Quốc đặt ra - các hoạt động kinh tế, động thái quân sự cứng rắn, nỗ lực thống trị các ngành công nghiệp và kiểm soát chuỗi cung ứng của tương lai - đã có tác động sâu sắc đến quan điểm ở Delhi", ông Sullivan nói.

Ông Doval cũng có cuộc gặp với Ngoại trưởng Mỹ Anthony Blinken trong chuyến thăm 3 ngày tới Washington, D.C., kết thúc hôm 1/2.

New Delhi đã khiến Washington thất vọng khi tham gia các cuộc tập trận quân sự với Nga và tăng cường mua dầu thô của nước này, điều mà phương Tây cáo buộc là nguồn tài trợ chính cho chiến dịch quân sự của Moskva ở Ukraine. Nhưng Washington vẫn giữ im lặng và thúc đẩy nước này chống lại Nga trong khi bỏ qua lập trường cứng rắn hơn của Ấn Độ đối với Trung Quốc.

Đầu tuần này, ông Sullivan và Doval đã tham gia một sự kiện của Phòng Thương mại Mỹ với các nhà lãnh đạo đến từ các tập đoàn Lockheed Martin, Adani Enterprises và Applied Materials Inc.

Mặc dù Ấn Độ là một phần trong sáng kiến tại châu Á của chính quyền Biden - Khuôn khổ kinh tế Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (IPEF) - nhưng Ấn Độ đã chọn không tham gia các cuộc đàm phán trụ cột thương mại của IPEF.

Sáng kiến này cũng bao gồm nỗ lực chung về không gian và điện toán lượng tử hiệu năng cao.

Trong khi đó, General Electric Co đang đề nghị chính phủ Mỹ cho phép sản xuất động cơ phản lực với Ấn Độ để cung cấp năng lượng cho máy bay do Ấn Độ vận hành và sản xuất, theo Nhà Trắng, đồng thời cho biết một cuộc đánh giá đang được tiến hành.

Về phần mình, New Delhi lưu ý chính phủ Mỹ sẽ nhanh chóng xem xét đơn đăng ký của tập đoàn General Electric và hai nước sẽ tập trung vào việc sản xuất chung "các hạng mục quan trọng mà cả hai bên cùng quan tâm" trong lĩnh vực quốc phòng.

Hai nước cũng thiết lập cơ chế điều phối công nghệ lượng tử và đồng ý thành lập một nhóm đặc biệt với sự tham gia của Liên đoàn Chất bán dẫn Ấn Độ, Hiệp hội Chất bán dẫn Điện tử Ấn Độ (IESA) và Hiệp hội Công nghiệp Chất bán dẫn Mỹ (SIA) để thúc đẩy sự phát triển hệ sinh thái chất bán dẫn.

Tuyên bố của Ấn Độ cho biết chương trình không gian của Ấn Độ sẽ hợp tác với NASA về các cơ hội đưa con người vào không gian và các dự án khác.

Kiev dồn dập nhận tin được cung cấp xe tăng, thế bế tắc trong xung đột ở Ukraine sẽ được phá vỡ? Cuối cùng, theo giới truyền thông, Mỹ và Đức đều đã đồng ý cung cấp xe tăng chiến đấu chủ lực cho Ukraine, nhưng liệu phương tiện chiến đấu bộ binh này sẽ giúp Ukraine phá vỡ thế bế tắc trên chiến trường và giành lại lãnh thổ từ Nga. Xe tăng M1A1 Abrams của Lục quân Mỹ khai hỏa trong cuộc tập...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Tổng thống Zelensky chơi 'tất tay' với Nga ?09:59

Cơ quan điều tra Hàn Quốc huy động 1.000 người bắt ông Yoon Suk Yeol08:15

Tình báo Israel cài thuốc nổ trong máy ly tâm hạt nhân Iran09:17

Israel tấn công Yemen, tuyên bố sẽ truy lùng các thủ lĩnh Houthi17:48

3 người giàu nhất thế giới sẽ dự lễ nhậm chức của ông Trump08:24

Mỹ cảnh báo quân đội Triều Tiên đang 'thiện chiến' hơn nhờ chiến đấu với Nga14:04

Nghi can phóng hỏa bị bắt tại khu vực cháy rừng Los Angeles06:54

Khu nhà giàu California hoang tàn sau thảm họa cháy rừng10:51

Nga phản pháo lệnh cấm vận nặng nề nhất của Mỹ08:10

Lợi dụng cháy rừng ở California để đóng giả lính cứu hỏa hòng trộm cắp06:49

Rộ tin Hamas đồng ý thỏa thuận ngừng bắn, thả con tin tại Gaza08:14

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Vua Charles III và chiến lược ngoại giao với Tổng thống đắc cử Donald Trump

18:04:26 20/01/2025

Việc ông Donald Trump trở lại Nhà Trắng đang đặt ra nhiều thách thức mới cho mối quan hệ đặc biệt giữa Anh và Mỹ.

Khả năng Hàn Quốc theo đuổi vũ khí hạt nhân trong nhiệm kỳ hai của ông Trump

17:57:08 20/01/2025

Trong nhiệm kỳ thứ hai của ông Trump, việc Triều Tiên tiếp tục phát triển vũ khí hạt nhân chiến thuật có thể làm gia tăng nghi ngờ của Hàn Quốc về khả năng bảo vệ từ phía Mỹ, khiến nước này cân nhắc xây dựng năng lực răn đe độc lập.

Phó Chủ tịch Hàn Chính: Trung Quốc sẵn sàng hợp tác với Mỹ

17:33:48 20/01/2025

Trong thông báo, nhóm chuyển giao quyền lực của Tổng thống đắc cử Donald Trump cho biết ông Hàn Chính và ông Vance đã thảo luận nhiều chủ đề bao gồm thuốc giảm đau fentanyl, cân bằng thương mại và ổn định khu vực.

Washington DC bùng nổ 'bất động sản vàng' khi quyền lực chính trị và tài chính giao thoa

17:30:23 20/01/2025

Cùng với việc ông Trump tái đắc cử, một trong những tác động tức thời nhất ở Washington là sự bùng nổ của thị trường bất động sản hạng sang.

Thủ tướng O.Scholz khẳng định nước Đức không bao giờ quên ký ức về thảm họa diệt chủng Do Thái

17:23:59 20/01/2025

Phát biểu trước cộng đồng Do Thái ở Frankfurt trong lễ kỷ niệm 80 năm ngày giải phóng trại tập trung Auschwitz - lớn nhất của Đức Quốc xã, Thủ tướng Scholz khẳng định không thể lãng quên quá khứ.

Các gia đình Palestine ăn mừng khi tù nhân được thả theo thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza

16:09:44 20/01/2025

Tại Ramallah, hàng ngàn người đã tập trung để chào đón những người được thả. Cờ Palestine và biểu tượng của Hamas xuất hiện khắp nơi, trong khi đám đông hô vang khẩu hiệu thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ dành cho lực lượng Hamas.

Bà Stacy Dixon sẽ đảm nhiệm quyền Giám đốc Tình báo Quốc gia Mỹ

16:08:59 20/01/2025

Bà Dixon, người đã đảm nhận vai trò Phó Giám đốc Tình báo Quốc gia từ tháng 8/2021, sẽ tạm thời lãnh đạo cơ quan này trong thời gian chờ Thượng viện xác nhận ứng cử viên chính thức cho vị trí này.

Điểm danh những sắc lệnh hành pháp 'sẵn sàng' ngay khi ông Trump nhậm chức

16:08:03 20/01/2025

Sẽ có hơn 100 hành động hành pháp lệnh cho các bộ máy hành chính thay đổi cách làm việc của họ , Stephen Miller, Phó chánh văn phòng phụ trách chính sách sắp tới của ông Trump, nói với Fox News vào tuần trước.

Nguy cơ cháy rừng ở bang California tiếp tục lan rộng do gió mạnh

15:51:49 20/01/2025

Lực lượng chức năng cho biết đã khống chế được hơn 50% diện tích 2 đám cháy lớn nhất, đã thiêu hủy gần 16.187 ha đất, san phẳng toàn bộ các khu phố của thành phố lớn thứ hai của Mỹ.

Australia dành 2,2 tỷ USD thúc đẩy sản xuất nhôm 'xanh'

15:48:44 20/01/2025

Nhôm được tinh luyện từ quặng trong các nhà máy khổng lồ, tiêu thụ khoảng 10% tổng lượng điện của Australia. Tuy nhiên, quá trình này từ lâu đã phụ thuộc vào các nhà máy điện chạy bằng than, một nguồn năng lượng gây ô nhiễm.

Tổng thống bị luận tội Yoon Suk Yeol tiếp tục từ chối trả lời thẩm vấn

15:43:11 20/01/2025

Nếu ông Yoon tiếp tục không tuân thủ lệnh triệu tập, CIO có thể sẽ áp dụng biện pháp cưỡng chế hoặc trực tiếp đến Trung tâm giam giữ Seoul - nơi ông đang bị giam giữ từ tuần trước, để tiến hành thẩm vấn.

'Quê nhà và Chân trời' trong tâm tưởng sinh viên Việt Nam ở Oxford

15:35:51 20/01/2025

Điểm nhấn tại lễ hội là nghi lễ bái tổ tiên và cầu an cho quê hương, cộng đồng do Đại sứ Đỗ Minh Hùng chủ trì với sự tham dự của tất cả khách mời trước bàn thờ tổ tiên trang nghiêm.