Căng thẳng Hàn-Triều “tăng nhiệt”: Thành quả ngoại giao trở về số 0?

Những diễn biến gần đây giữa 2 miền Triều Tiên có thể khiến thành quả ngoại giao mà 2 bên đạt được trở về vạch xuất phát và làm căng thẳng leo thang.

Hôm qua (7/5), Triều Tiên tuyên bố, các cuộc tập trận quân sự gần đây của Hàn Quốc là hành động khiêu khích nghiêm trọng và rằng, mọi thứ giờ trở lại điểm khởi đầu trước Hội nghị thượng đỉnh liên Triều năm 2018. Đây được cho là một động thái leo thang tiếp theo sau loạt đạn qua lại giữa 2 miền Triều Tiên hôm 3/5.

Binh lính Hàn Quốc tuần tra dọc hàng rào thép gai trong Khu Phi quân sự (DMZ) chia cách Hàn Quốc và Triều Tiên, nằm trên đảo Ganghwa, Hàn Quốc ngày 23/4/2020. Ảnh: AFP

Hãng Thông tấn Trung ương Triều Tiên (KCNA) cho rằng, cuộc tập trận quân sự của Bộ Tư lệnh Không quân Hàn Quốc (ROKAF) hôm 6/5 đã vi phạm các thỏa thuận liên Triều nhằm giảm căng thẳng quân sự. Theo hãng tin này, các hành động quân sự nguy hiểm của Hàn Quốc làm gia tăng đối đầu quân sự và phía Triều Tiên sẵn sàng cho một phản ứng.

Những tuyên bố này đưa sau những căng thẳng mới phát sinh giữa hai miền Triều Tiên khi hôm 3/5 vừa qua, quân đội Triều Tiên đã bất ngờ nã đạn về phía trạm gác của Hàn Quốc ở thị trấn biên giới Cheorwon, thuộc khu phi quân sự (DMZ). Phù hợp với quy tắc đáp trả, quân đội Hàn Quốc đã bắn trả hai lần với tổng cộng 20 phát đạn, đồng thời phát cảnh báo trên loa phát thanh lắp đặt dọc biên giới hai nước. Quân đội Hàn Quốc cũng đã gửi thông báo dưới danh nghĩa Trưởng đại diện đối thoại quân sự cấp tướng liên Triều, thể hiện thái độ quyết liệt trước động thái nổ súng của quân đội Triều Tiên và yêu cầu phía Triều Tiên giải thích, song vẫn chưa nhận được hồi âm.

Kể từ lần diễn tập bắn pháo ở khu vực ven biển trên đảo Changrin tháng 11/2019, đây là lần thứ hai Hàn Quốc cho rằng, Triều Tiên vi phạm “Thỏa thuận quân sự liên Triều” đạt được trong chuyến thăm chính thức của Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae In tới Triều Tiên tháng 9/2018.

Trong một thông tin liên quan, phía Mỹ cho biết, Triều Tiên đang hoàn thành một cơ sở quân sự mới, rất có thể sẽ được sử dụng để thử nghiệm tên lửa đạn đạo xuyên lục địa. Theo Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế Mỹ (CSIS), việc xây dựng cơ sở quân sự của Triều Tiên đã đi đến giai đoạn cuối cùng. Theo những hình ảnh vệ tinh của Mỹ, cơ sở này nằm ở phía Nam sân bay quốc tế Bình Nhưỡng. Nhiều ý kiến cho rằng, trong tương lai, căn cứ mới này sẽ được sử dụng để phục vụ các chương trình tên lửa của Triều Tiên.

Theo các nhà phân tích, những hành động mới nhất của Triều Tiên có thể muốn tác động tới Hàn Quốc trước khi tìm kiếm sự giúp đỡ về kinh tế, trong bối cảnh Mỹ khẳng định, lệnh cấm vận sẽ được duy trì tới khi Triều Tiên có hành động thiện chí đối với tiến trình phi hạt nhân hóa theo hướng Mỹ mong muốn. Ngoài ra, động cơ của Triều Tiên cũng có thể nhằm thu hút trở lại sự chú ý của Mỹ trong bối cảnh chính quyền Tổng thống Trump gần đây giảm bớt quan tâm đối với đàm phán Mỹ – Triều vì dịch Covid-19.

Bà Anna Fifield, chuyên gia phân tích quốc tế tại tờ Washington Post nhận định: “Tôi nghĩ rằng, động thái này của Triều Tiên có thể muốn nối lại các cuộc đàm phán ngoại giao với Mỹ, bởi vì nhà lãnh đạo Triều Tiên muốn Mỹ dỡ bỏ trừng phạt và muốn kinh tế tăng trưởng. Ông Kim Jong Un không thể làm được điều này khi mà Triều Tiên đang bị trừng phạt”.