“Căn diễn biến trên Biển Đông để có phản ứng phù hợp!”
Trước câu hỏi của phóng viên về tình hình biển Đông, ông Nguyễn Hạnh Phúc – Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội nêu quan điểm, cần căn cứ vào tình hình diễn biến thực tế để có những ứng xử phù hợp.
Chiều 24/6, tại buổi họp báo công bố kết quả kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XIII, ông Nguyễn Hạnh Phúc – Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội nhận được hàng loạt câu hỏi liên quan đến việc Quốc hội không ra Nghị quyết về Bển Đông trong kỳ họp này. Nhiều phóng viên quan tâm thời gian tới, trong trường hợp tình hình căng thẳng hơn, Quốc hội sẽ phản ứng thế nào.
Ông Nguyễn Hạnh Phúc – Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội trả lời những câu hỏi liên quan đến Biển Đông của báo giới.
Trước các hành vi ngày càng bạo ngược của Trung Quốc ở ngoài biển Đông, cử tri rất quan tâm đến những kế sách của Quốc hội về vấn đề này. Trong kỳ họp, một số đại biểu có đề nghị Quốc hội ra lời tuyên bố hoặc Nghị quyết về tình hình biển Đông. Nay kỳ họp đã kết thúc mà không có tuyên bố, Nghị quyết nào về Biển Đông. Trường hợp Trung Quốc không rút giàn khoan Hải Dương 981, Việt Nam sẽ phải làm gì?
Kỳ họp diễn ra vào dịp Trung Quốc đặt giàn khoan Hải Dương 981 trái phép trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam khiến người dân thể hiện tinh thần phản ứng rất mãnh liệt. Có đại biểu đề nghị Quốc hội ra nghị quyết về vấn đề này. Sau khi nghe Chính phủ báo cáo tình hình Biển Đông, những giải pháp của Chính phủ trong việc đối phó vấn đề đó, Quốc hội đã họp bàn sâu sắc về vấn đề này. Trên cơ sở đó, Quốc hội đã ra Thông cáo số 2 bày tỏ quan điểm, thái độ trước việc Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981.
Theo đó, Quốc hội khẳng định việc Trung Quốc hạ đặt giàn khoan trong thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam là vi phạm nghiêm trọng chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán của Việt Nam; vi phạm luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982; vi phạm Tuyên bố về ứng xử của các bên trên Biển Đông (DOC); trái với thỏa thuận cấp cao giữa hai Đảng, Nhà nước Việt Nam – Trung Quốc. Tình hình biển Đông căng thẳng, Quốc hội nhận định hòa bình và an ninh đang bị đe dọa.
Quốc hội cùng với toàn thể đồng bào, chiến sĩ cả nước và đồng bào Việt Nam ở nước ngoài bày tỏ sự lo ngại và kiên quyết phản đối những vi phạm, sai trái của phía Trung Quốc, yêu cầu Trung Quốc rút giàn khoan Hải Dương 981 ra khỏi vùng biển của Việt Nam. Quốc hội cũng bày tỏ lòng biết ơn đối với các tổ chức, cá nhân, dư luận quốc tế đã đồng tình, ủng hộ Việt Nam.
Quốc hội tin tưởng và nhất trí cao với chủ trương của Đảng, Nhà nước đã lãnh đạo quân dân ta có nhiều biện pháp kiên quyết trong đấu tranh bảo vệ chủ quyền, lãnh thổ trên cơ sở luật pháp quốc tế. Đồng thời, Quốc hội tán thành quan điểm kiên trì đấu tranh, gìn giữ môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước; kiên trì bảo vệ, giữ vững quan hệ hữu nghị truyền thống giữa nhân dân hai nước Việt Nam – Trung Quốc.
Diễn biến tình hình trên biển Đông còn phức tạp và khó lường, Quốc hội đề nghị Chính phủ, các ngành, các cấp cùng đồng bào cả nước đoàn kết, thống nhất và đặc biệt quan tâm giữ vững ổn định chính trị, đảm bảo an ninh, trật tự, an toàn xã hội, tạo môi trường thuận lợi để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế – xã hội, quốc phòng an ninh, đối ngoại của đất nước.
Video đang HOT
Ngay buổi sáng nay (ngày 24/6), trong bài diễn văn bế mạc, Chủ tịch Quốc hội một lần nữa khẳng định Quốc hội phản ứng kịch liệt việc vi phạm của Trung Quốc. Chủ tịch Quốc hội cũng rất hoan nghênh, đ.ánh giá cao phát biểu thể hiện lòng yêu nước, quyết tâm bảo vệ chủ quyền của các đại biểu Quốc hội.
Quốc hội lần này không ra Nghị quyết riêng về biển Đông. Thời gian tới, Ủy ban Đối ngoại Quốc hội có nên có Nghị quyết riêng về vấn đề này và luật có cho phép điều này không?
Trước sự vi phạm của Trung Quốc, chúng ta phải hết sức bình tĩnh, tùy theo mức độ để cân nhắc giải quyết, trên cơ sở hòa bình, hữu nghị và tôn trọng luật pháp quốc tế.
Kỳ họp Quốc hội này chưa ra được Nghị quyết về Biển Đông. Thời gian tới, nếu diễn biến trên biển phức tạp hơn, UB Thường vụ Quốc hội có thẩm quyền đưa ra ý kiến mạnh mẽ hơn bản Thông cáo số 2 mà ông đã nhắc tới hay không?
Chúng ta phải căn cứ vào tình hình diễn biến để có những ứng xử phù hợp. Chủ tịch nước vừa qua cũng có những tuyên bố rất rõ ràng về vấn đề này.
Xin cảm ơn ông!
Ông Trương Minh Tuấn – Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông nhận được câu hỏi, Trung Quốc tiếp tục di chuyển thêm 4 giàn khoan vào Biển Đông. in cho cho biết ý kiến về vấn đền này? Ông Tuấn khẳng định, toàn bộ Biển Đông không phải là biển của riêng một quốc gia nào. Do vậy, việc Trung Quốc điều 4 giàn khoan hay 10 giàn khoan xuống Biển Đông là chuyện bình thường. Tuy nhiên, vấn đề ở đây là họ điều giàn khoan ở đâu thì mới chỉ là thông tin đoán định, chưa biết Trung Quốc xác định vị trí đưa những giàn khoan này tới khu vực nào cụ thể. Nếu giàn khoan chỉ đặt ở khu vực đảo Hải Nam thì đó là chuyện của Trung Quốc nhưng đưa vào vùng đặc quyền kinh tế của quốc gia nào thì quốc gia đó sẽ lên tiếng.
Quang Phong (ghi)
Theo Dantri
Cái giá của TQ nếu bất chấp Tòa quốc tế
Nếu phản đối, không công nhận hoặc kiên quyết không thực thi các phán quyết của tòa án, trọng tài quốc tế, TQ sẽ gặp phải những tổn thất không hề nhỏ.
Về vấn đề kiện Trung Quốc ra các cơ quan giải quyết tranh chấp quốc tế, gần đây đã có rất nhiều luồng ý kiến ủng hộ mạnh mẽ. Nhiều học giả, chuyên gia trong và ngoài nước đã khẳng định, với những bằng chứng lịch sử không thể chối cãi, Việt Nam nhất định sẽ giành phần thắng nếu khởi kiện TQ.
Tuy nhiên, một tình huống cũng đã được đặt ra là dù Việt Nam thắng kiện nhưng TQ không thực thi nghiêm túc phán quyết của toà án hoặc trọng tài quốc tế. Một khi TQ đã ngang nhiên bất chấp dư luận và luật pháp quốc tế để xâm phạm chủ quyền biển đảo của các nước khác, chẳng có gì khó hiểu nếu nước này không tôn trọng các phán quyết đó.
Mối lo ngại này không phải không có cơ sở. Hiểu một cách đơn giản, việc thực thi một phán quyết ở phạm vi quốc tế khó khăn hơn nhiều so với ở phạm vi quốc gia. Trong giải quyết tranh chấp giữa các quốc gia, tòa án hay trọng tài quốc tế chỉ có thể ra phán quyết, chứ không được trang bị một đội ngũ thi hành án để hỗ trợ thực thi các phán quyết này.
Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy vẫn có những nền tảng giúp cho luật pháp quốc tế có thể vận hành. Điều này được Andrew T. Guzman, giáo sư luật của Đại học California, Berkeley lý giải trong tác phẩm kinh điển của ông - How International Law Works: A Rational Choice Theory. Coi các quốc gia như những chủ thể hành động duy lý, Guzman đã phân tích nguyên nhân khiến các quốc gia thường chấp nhận tuân thủ luật pháp quốc tế, đó là thuyết "tránh tổn thất" (loss avoidance theory) hay còn được biết đến với tên gọi "thuyết 3R" - Reciprocity (có đi có lại); Retaliation (trả đũa); và Reputation (uy tín).
Ý nghĩa cơ bản của thuyết này là: nếu một quốc gia không tuân thủ các nghĩa vụ quốc tế của mình, quốc gia đó có nguy cơ phải gánh chịu những tổn thất nhất định. Đó có thể là việc bị quốc gia khác vi phạm các cam kết đã có với quốc gia này; bị quốc gia khác trả đũa; hoặc không thể đạt được các cam kết đáng tin cậy, cũng như không thể dựa vào luật pháp quốc tế để bảo vệ mình trong tương lai. Những yếu tố này làm tăng "chi phí" của hành vi vi phạm, và vì thế sẽ thúc đẩy sự hợp tác và tuân thủ.
Tàu hải giám TQ bao vây và xịt vòi rồng vào tàu kiểm ngư VN. Ảnh: Hoàng Sang
Trong trường hợp của TQ, nếu vận dụng lý thuyết trên, có thể thấy rằng: nếu TQ phản đối, không công nhận hoặc kiên quyết không thực thi các phán quyết của tòa án, trọng tài quốc tế thì TQ sẽ gặp phải những tổn thất không hề nhỏ.
Trước hết, chúng ta hãy phân tích chữ R đầu tiên - Reciprocity hay tính chất có đi có lại. Các quốc gia tuân thủ các cam kết quốc tế của mình vì hiểu rằng chỉ khi họ tuân thủ thì các nước khác mới tuân thủ; và việc các quốc gia cùng nhau vi phạm các cam kết quốc tế (reciprocal non-compliance) là điều không có lợi cho bất cứ bên nào. Chẳng hạn, nếu TQ từ chối chấp hành các phán quyết của tòa quốc tế, khi đó, TQ sẽ phải đối diện với việc Việt Nam, Philippines và thậm chí cả một số nước khác cũng sẽ rút lại và/hoặc phá vỡ các thỏa thuận song phương và đa phương với TQ.
Với chủ trương cố gắng giữ hòa khí, tránh đụng độ quân sự, Việt Nam từ trước tới nay luôn kiềm chế trước những hành vi khiêu khích của TQ. Nhưng hơn ai hết, TQ cũng cần duy trì trạng thái hòa bình. Vốn sẵn có các mâu thuẫn nội tại như vấn đề Tây Tạng, TQ hoàn toàn không muốn đồng thời phải đối diện với tình thế bất ổn ở phía Nam. Trong khi đó, khả năng bất ổn sẽ gia tăng khi đã hội đủ hai yếu tố: (i) phán quyết quốc tế ủng hộ Việt Nam và Philippines; và (ii) sự bất tuân thủ phán quyết từ phía TQ. Bởi lẽ, việc công nhiên vi phạm các cam kết quốc tế của TQ khi đó sẽ trở thành nguyên nhân làm cho những thỏa thuận hợp tác cùng phát triển giữa TQ với Việt Nam, Philippines và các nước khác, đặc biệt là ASEAN, có nguy cơ đổ vỡ do vi phạm đó và bên chịu thiệt hại chắc chắn có cả TQ.
Chữ R thứ 2 - Retaliation - nghĩa là sự trả đũa. Việc một quốc gia bị trả đũa vì không tuân thủ pháp luật quốc tế đã diễn ra trong thực tiễn. Cần hiểu rằng, trả đũa ở đây không nhất thiết chỉ là những hành động như đóng cửa biên giới, ngừng giao thương, cắt đứt quan hệ ngoại giao, v.v... từ các nước trực tiếp có tranh chấp. Khả năng dùng đến biện pháp trừng phạt quân sự có thể thấp, do TQ là thành viên của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.
Tuy nhiên, TQ có thể sẽ phải đối diện với sự tẩy chay hoặc trả đũa chéo từ các nước khác, mà nghiêm trọng nhất là Mỹ, Nhật và Liên minh châu Âu. Với vai trò là đồng minh của Philippines, sự trả đũa của Mỹ không phải không có khả năng xảy ra. Một số quốc gia có thể lấy việc không trả đũa TQ do vi phạm pháp luật quốc tế làm điều kiện để đòi hỏi TQ nhượng bộ ở vấn đề này hay vấn đề khác. Đó cũng là một "chi phí" gián tiếp đối với nước này.
Hơn nữa, trong xu hướng tinh vi hóa các biện pháp hạn chế nhập khẩu, khả năng có thể xảy ra là một số nước nhân danh phản đối hành vi vi phạm của TQ để khởi xướng những chiến dịch tẩy chay hàng TQ. Xét từ góc độ này, rõ ràng TQ sẽ phải đối diện với những thiệt hại không nhỏ cả về chính trị lẫn kinh tế.
Tuy nhiên, lo ngại lớn nhất của TQ có lẽ nằm ở chữ R cuối cùng - Reputation, nghĩa là uy tín của quốc gia. Từ trước tới nay, chính quyền TQ vẫn luôn khăng khăng họ chính nghĩa trong tranh chấp lãnh hải trước người dân trong nước và công luận quốc tế. Điều gì xảy ra nếu tòa án, trọng tài quốc tế phán quyết hành vi của TQ vi phạm luật pháp quốc tế, nhưng TQ vẫn kiên quyết không thừa nhận và thực thi?
Chính quyền TQ khi đó không chỉ mất uy tín trước mắt với người dân trong nước và dư luận thế giới, mà còn phải đối diện với những tổn thất trong tương lai. Thứ nhất, nếu chính TQ vi phạm UNCLOS 1982 nhưng từ chối tuân thủ phán quyết quốc tế về vấn đề này, thì về sau liệu TQ có thể kỳ vọng các thỏa thuận quốc tế khác mà họ ký kết cũng sẽ được các nước khác tuân thủ? Sự bất tín của TQ sẽ khiến nước này khó có được những thỏa thuận thực sự đáng tin cậy trong tương lai.
Thứ hai, hiện tại và về sau, rõ ràng TQ sẽ còn có tranh chấp lãnh thổ với các quốc gia láng giềng khác. Sẽ có lúc TQ cần viện dẫn tới pháp luật quốc tế vì lợi ích của mình, nhưng khi đó TQ sẽ ở vào tình thế "há miệng mắc quai". Đó là vấn đề rất lớn đối với một nước lớn và có lịch sử xung đột lãnh thổ nhiều như TQ.
Tóm lại, có thể nói rằng, Việt Nam có đủ bằng chứng lịch sử về chủ quyền quốc gia và việc khởi kiện TQ ra tòa quốc tế sẽ giúp chúng ta chiếm lợi thế. Bởi lẽ, ngay cả khi TQ không tuân thủ phán quyết, họ cũng sẽ gánh chịu những thiệt hại trước mắt và lâu dài. Ngược lại, một phán quyết quốc tế có lợi sẽ trở thành vũ khí sắc bén nhất trong hành trình đấu tranh lâu dài vì sự toàn vẹn lãnh thổ, lãnh hải của Việt Nam.
Theo Khương Duy
Vietnamnet
Thế giới: Gần 80.000 bài báo lên án Trung Quốc Kể từ 2/5 - ngày Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 trong vùng biển Việt Nam đến nay, trên thanh công cụ tìm kiếm của Google, có đến gần 80.000 bài báo viết về sự kiện này trên tất cả các phương tiện truyền thông quốc tế. Điểm chung của các bài viết là cộng đồng quốc tế...
