Cận cảnh phòng tắm hơi của người Maya có niên đại hơn 2.500 năm trước

Theo dõi VGT trên

Các nhà khoa học vừa phát hiện ra một phòng tắm hơi của người Maya sử dụng cho các nghi lễ tôn giáo và hoạt động thư giãn với niên đại hơn 2.500 năm trước.

Theo nhà khảo cổ học Jarosaw Zraka đến từ Đại học Jagiellonia ở Krakow (Ba Lan), phòng tắm hơi nói trên được phát hiện tại thành phố Nakum cổ đại của Maya (ngày nay là Guatemala). Người Maya đã sử dụng bồn tắm từ khoảng 700 đến 300 trước Công Nguyên.

Tại địa điểm phát hiện phòng tắm hơi còn có sự xuất hiện của các bình gốm phân mảnh và các công cụ là những đồ tạo tác có thể được sử dụng cho các nghi lễ.

Đây cũng chính là một trong những phòng tắm hơi lâu đời nhất ở Trung bộ Châu Mỹ cổ đại. Nó gần như được khắc hoàn toàn vào nền đá vôi. Được biết, ZRaka và nhóm của ông đã tìm thấy phòng tắm hơi cách đây khoảng năm năm. Tuy nhiên, họ vẫn đang khai quật địa điểm này để tiếp tục tìm kiếm những bằng chứng mới hơn.

“Ban đầu, chúng tôi nghĩ rằng chúng tôi đang giáp mặt với một ngôi mộ. Nhưng khi đi sâu vào các phần tiếp theo của cấu trúc, chúng tôi đã đi đến kết luận rằng đó là một phòng tắm hơi”, Wiesaw Koszkul, một nhà khảo cổ học trong nhóm nghiên cứu khẳng định.

Cận cảnh phòng tắm hơi của người Maya có niên đại hơn 2.500 năm trước - Hình 1

Phòng tắm hơi của người Maya mới được các nhà khảo cổ học khai quật.

Video đang HOT

Trên thực tế, cả người Maya cổ đại và hiện đại đều sử dụng phòng tắm hơi trong hoạt động mang tính nghi lễ. Chẳng hạn, giới thượng lưu cổ đại, bao gồm các linh mục, có khả năng đã sử dụng phòng tắm không chỉ để rửa cơ thể mà còn làm sạch tâm hồn một cách tượng trưng trước các sự kiện quan trọng.

Một điều đặc biệt khác là, trong tín ngưỡng của người Maya, hang động và nhà tắm gần giống nhau. Chúng cũng được coi là lối vào thế giới ngầm, thế giới nơi sinh sống của các vị thần và tổ tiên..

Cũng trong quá trình khai quật phòng tắm hơi của người Maya, nhóm nghiên cứu đã tìm thấy một đường hầm dốc xuống được khắc vào đá. Nhưng đường hầm này thực sự là nơi nước dư thừa của phòng tắm hơi chảy.

Lối vào được Maya xây dựng một cách dễ dàng để vào bồn tắm; cả hai bên của đường hầm đều có cầu thang dẫn lên phòng xông hơi, nơi có những chiếc ghế đá cắt nơi người tắm có thể ngồi. Bên kia lối vào là một lò sưởi hình bầu dục, nơi những viên đá lớn có thể được đặt, nóng lên và sau đó văng ra với nước để tạo ra hơi nước.

Sau đó, lượng nước dư thừa sẽ chảy xuống một kênh ở giữa sàn, về phía lối ra. Các nhà khảo cổ học cũng cho rằng người Maya có thể tạo ra một cấu trúc khổng lồ bằng gỗ, đá và vữa để giữ hơi nước rời khỏi phòng.

Theo Epeak

Khám phá hang động dưới nước lớn nhất thế giới

Có thể bạn đã từng tới thăm và chiêm ngưỡng các hang động sâu trong lòng đất, nhưng những hang động dưới nước thì khác với những hang động trong lòng đất rất nhiều. Cho dù trí tưởng tượng của bạn phong phú đến đâu cũng khó có thể hình dung nếu không mục sở thị...

Hệ thống hang động mới được phát hiện tại khu vực Tulum, phía bắc Mexico. Trước khi phát hiện hang động này, Mexico có 4 hệ thống hang động dưới nước lớn gồm: Ox Bel Ha dài 270km nằm ở phía nam Tulum, Sac Actun dài 263km nằm ở phía đông bắc Tulum, KooX Baal dài 93km và Dos Ojos dài 84km. Những nghiên cứu trước đó cho rằng, hệ thống hang động Sac Actun và Dos Ojos nằm tách biệt.

Nhưng sau 10 tháng làm việc tại khu vực Tulum, nhóm thợ lặn thuộc Dự án Gran Acuifero Maya phát hiện rằng, hệ thống hang ngập nước Sac Actun và hang Dos Ojos thông với nhau. Phát hiện này đồng nghĩa với việc "hợp nhất" hai hệ thống hang ngập nước lớn thành một hệ thống hang dài gần 350 km. Hệ thống hang động này được lấy theo tên của hang dài hơn là Sac Actun.

Khám phá hang động dưới nước lớn nhất thế giới - Hình 1

Theo ước tính, hang động này đã 10.000 năm tuổi nằm ngầm dưới nước. Không chỉ có giá trị về mặt cảnh quan, sinh vật, hệ thống hang động này còn là một di chỉ khảo cổ học, hứa hẹn sẽ giúp giải mã những bí ẩn về cuộc sống con người thời cổ đại, trong đó có nền văn minh Maya.

Bởi khu vực này tập trung nhiều di tích tín ngưỡng của người Maya. Người Maya xây dựng mạng lưới các hố sụt liên kết với các mạch nước ngầm trong lòng đất được gọi là cenotes.

Theo nhà thám hiểm kiêm khảo cổ học Guillermo de Anda từ Viện Nhân chủng và Lịch sử học, diện tích của hang động dưới nước này chứa đến 250 hố tự nhiên cenote - một loại hố hình thành từ đá vôi và có 198 vết tích cổ của con người, 140 hố trong số đó là của người Maya nguyên thủy. Các cenotes này được xem là chốn linh thiêng, là cánh cổng để giao tiếp với Chúa Trời.

Khám phá hang động dưới nước lớn nhất thế giới - Hình 2

Ông Guillermo de Anda, Giám đốc Dự án Gran Acuifero Maya cho biết, quá trình khám phá hang động này giống như là cố gắng đi theo các tĩnh mạch trong cơ thể, đó là một mê cung, đôi khi là một con đường, đôi khi con đường lại tách thành nhiều nhánh. Nhóm thám hiểm phải lặn rất thận trọng.

Ông Guillermo de Anda cho biết: "Có khoảng 200 hang ngầm trong hệ thống hang động phong phú mà chúng tôi nghĩ rằng chúng nối với nhau. Dù không chắc lắm, nhưng giờ đây, chúng ta biết rằng, có sự kết nối dưới nước. Hang động này được xem như di chỉ khảo cổ quan trọng nhất trên thế giới do liên quan tới hơn 100 bối cảnh khảo cổ. Đồng thời chúng chứa đựng những bằng chứng về người định cư đầu tiên tới châu Mỹ cũng như nền văn minh Maya cổ đại. Họ đã phát triển như thế nào? Khám phá này giúp chúng tôi hiểu rõ hơn các nghi lễ, địa điểm hành hương, cũng như nền văn minh vĩ đại cuối cùng trước khi bị dân Tây Ban Nha xâm chiếm".

Khám phá hang động dưới nước lớn nhất thế giới - Hình 3

Khám phá hang động dưới nước lớn nhất thế giới - Hình 4

Cụ thể, các nhà khảo cổ đã phát hiện thấy những bộ xương người Maya cổ có niên đại khoảng 9.000 năm cùng nhiều mảnh vụn đồ gốm và vật chạm khắc trên tường. Những tạo tác lớn như điện thờ thần linh và bậc thang ở các hố cenote cũng được tìm thấy.

Phát hiện này gợi ý cho việc có sự tồn tại của con người ở vùng phía Tây Mexico sớm hơn vài ngàn năm so với ước tính của các nhà thám hiểm, hay cả về hoạt động giao thương của người Maya. Các nhà thám hiểm còn thu nhặt được những hóa thạch còn sót lại của loài lười khổng lồ hay gấu và loài voi gomphothere đã tuyệt chủng ở kỷ Băng Hà.

Dù đã thành công khi phát hiện được nhiều vết tích khảo cổ có giá trị, nhưng các nhà thám hiểm cũng đang e ngại các hoạt động du lịch của con người có thể tàn phá các vết tích này, khi họ lặn vào các hố cenote, cũng như xả rác gây ô nhiễm nơi đây. Do đó trong giai đoạn tới, các nhà nghiên cứu sẽ tiếp tục phân tích nguồn nước, đánh giá đa dạng sinh học, thu thập những cổ vật trong hang; đồng thời xây dựng các biện pháp bảo tồn và tiếp tục lập bản đồ hệ thống hang động ngập nước khu vực này.

Bên cạnh đó, đội thám hiểm cũng đặt mục tiêu tìm kiếm bằng chứng về sự liên kết giữa hệ thống hang động Sac Actun và 3 hang động ngập nước khác ở gần đó. Bởi "vẫn còn có những hang động xung quanh Sac Actun, chúng có thể thông với hang động này", Robert Schmitter - thành viên của đội thám hiểm cho biết thêm.

Theo CAND

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Việt Nam 365 ngày thú vị và chuyến du hành vào thế giới tâm linh kì bí tại núi Bà ĐenViệt Nam 365 ngày thú vị và chuyến du hành vào thế giới tâm linh kì bí tại núi Bà Đen
10:01:34 08/03/2025
Nữ du khách Việt bay hơn 8.000km, ngủ lều kính đắt đỏ, tắm hồ băng lạnh tê táiNữ du khách Việt bay hơn 8.000km, ngủ lều kính đắt đỏ, tắm hồ băng lạnh tê tái
09:24:13 08/03/2025
Địa điểm vui chơi ngày 8/3 lý tưởng tại TP.HCMĐịa điểm vui chơi ngày 8/3 lý tưởng tại TP.HCM
09:40:57 08/03/2025
Có gì trong hố sụt mang tên Ác Mộng tại Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ BàngCó gì trong hố sụt mang tên Ác Mộng tại Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng
09:51:43 09/03/2025
Quảng Ninh mở thêm 10 tour tham quan vịnh Bái Tử Long ngay trong tháng 3Quảng Ninh mở thêm 10 tour tham quan vịnh Bái Tử Long ngay trong tháng 3
09:20:21 08/03/2025
2 tháng đầu năm 2025, Việt Nam đón 4 triệu lượt khách quốc tế2 tháng đầu năm 2025, Việt Nam đón 4 triệu lượt khách quốc tế
09:28:04 08/03/2025
Ngắm 'vương quốc đỏ' bên dòng sông thơ mộng ở miền TâyNgắm 'vương quốc đỏ' bên dòng sông thơ mộng ở miền Tây
09:30:41 08/03/2025
Phú Quốc liên tục lọt top điểm đến yêu thích của du khách quốc tế trong năm 2025Phú Quốc liên tục lọt top điểm đến yêu thích của du khách quốc tế trong năm 2025
09:35:58 08/03/2025

Tin đang nóng

Hòa Minzy trả lời về con số 8 tỷ đồng làm MV Bắc Bling, cát-xê của Xuân Hinh gây xôn xaoHòa Minzy trả lời về con số 8 tỷ đồng làm MV Bắc Bling, cát-xê của Xuân Hinh gây xôn xao
07:29:12 09/03/2025
Vụ clip người mặc đồ giống "vua cà phê" Đặng Lê Nguyên Vũ đánh nhau: Trung Nguyên lên tiếngVụ clip người mặc đồ giống "vua cà phê" Đặng Lê Nguyên Vũ đánh nhau: Trung Nguyên lên tiếng
09:03:57 09/03/2025
Đi làm về muộn, cả nhà đã ngủ ngon lành, lúc mở lồng bàn ăn cơm, tôi lặng người khi thấy tờ giấy mà mẹ vợ đặt trên mâmĐi làm về muộn, cả nhà đã ngủ ngon lành, lúc mở lồng bàn ăn cơm, tôi lặng người khi thấy tờ giấy mà mẹ vợ đặt trên mâm
05:30:48 09/03/2025
Hot nhất 8/3: Lưu Diệc Phi công khai theo đuổi Chủ tịch Huawei hơn 18 tuổi bằng 1 hành động hiếm có?Hot nhất 8/3: Lưu Diệc Phi công khai theo đuổi Chủ tịch Huawei hơn 18 tuổi bằng 1 hành động hiếm có?
06:58:54 09/03/2025
Thầm ngưỡng mộ bạn gái lương 40 triệu/tháng nhưng khi phát hiện việc làm của 2 mẹ con cô ấy trong chuyến du lịch thì tôi khủng hoảng thật sựThầm ngưỡng mộ bạn gái lương 40 triệu/tháng nhưng khi phát hiện việc làm của 2 mẹ con cô ấy trong chuyến du lịch thì tôi khủng hoảng thật sự
05:33:27 09/03/2025
Cảm động vì chiều nào chồng cũng nấu cơm đợi vợ ăn chung, nhưng sự thật từ chiếc camera hàng xóm khiến tôi ném cả mâm vào thùng rácCảm động vì chiều nào chồng cũng nấu cơm đợi vợ ăn chung, nhưng sự thật từ chiếc camera hàng xóm khiến tôi ném cả mâm vào thùng rác
05:19:51 09/03/2025
Đời thực bẽ bàng của F4 Vườn Sao Băng sau 16 năm: Lee Min Ho hết thời, Kim Hyun Joong về quê làm nông dân nhưng gặp biếnĐời thực bẽ bàng của F4 Vườn Sao Băng sau 16 năm: Lee Min Ho hết thời, Kim Hyun Joong về quê làm nông dân nhưng gặp biến
07:02:05 09/03/2025
Mỗi lần gặp anh rể, tôi lại run rẩy vì một chuyện xảy ra trong quá khứMỗi lần gặp anh rể, tôi lại run rẩy vì một chuyện xảy ra trong quá khứ
06:40:17 09/03/2025

Tin mới nhất

Đoàn làm phim châu Âu thích thú với khung cảnh tuyệt mỹ của đảo chè ở Nghệ An

Đoàn làm phim châu Âu thích thú với khung cảnh tuyệt mỹ của đảo chè ở Nghệ An

10:27:48 09/03/2025
Một đoàn làm phim truyền hình thực tế đến từ châu Âu đã ghi lại những hình ảnh ấn tượng tại đảo chè Thanh Chương, Nghệ An.
Tháng ba khám phá Đắk Lắk mùa lễ hội

Tháng ba khám phá Đắk Lắk mùa lễ hội

10:25:46 09/03/2025
Tháng ba mùa con ong đi lấy mật, mùa con voi xuống sông uống nước... - lời hát ngân lên giữa đại ngàn Tây Nguyên như gọi mời du khách đến với Đắk Lắk mùa hội.
Khơi mạch nguồn du lịch

Khơi mạch nguồn du lịch

10:22:25 09/03/2025
Lệ Thủy là vùng đất địa linh, nhân kiệt , nơi hội tụ đủ các thế mạnh về rừng núi, sông ngòi, đồng bằng và bờ biển; đồng thời còn là nơi lưu giữ nhiều di tích lịch sử, văn hóa và các làn điệu hò khoan.
Độc đáo ngôi chùa nằm sâu trong hang đá núi lửa ở đảo Lý Sơn

Độc đáo ngôi chùa nằm sâu trong hang đá núi lửa ở đảo Lý Sơn

10:18:46 09/03/2025
Ngôi chùa nằm sâu trong một hang đá núi lửa niên đại hàng triệu năm. Đây là một thắng cảnh nổi tiếng ở đảo Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi.
Hơn 26.000 khách quốc tế đến du lịch ở Quảng Ninh bằng tàu biển

Hơn 26.000 khách quốc tế đến du lịch ở Quảng Ninh bằng tàu biển

10:15:46 09/03/2025
Từ đầu năm 2025 đến nay, tỉnh Quảng Ninh đã đón trên 20 chuyến tàu biển mang theo hơn 26.000 khách quốc tế đến du lịch, chủ yếu đến từ các thị trường Âu Mỹ, châu Úc, Đông Bắc Á.
7 hòn đảo đẹp nhất châu Á bạn nên ghé thăm ít nhất một lần trong đời

7 hòn đảo đẹp nhất châu Á bạn nên ghé thăm ít nhất một lần trong đời

10:13:25 09/03/2025
Borneo là hòn đảo lớn nhất châu Á, bao gồm các phần thuộc Malaysia, Indonesia và Brunei, là điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thích khám phá.
Khu du lịch Cổng trời Đông Giang có hành lang có mái che hình rồng dài nhất Việt Nam

Khu du lịch Cổng trời Đông Giang có hành lang có mái che hình rồng dài nhất Việt Nam

10:10:20 09/03/2025
Ngày 8-3, tại Khu du lịch sinh thái Cổng trời Đông Giang (huyện Đông Giang, Quảng Nam), Tổ chức kỷ lục Việt Nam đã công bố xác lập kỷ lục hành lang có mái che hình rồng dài nhất Việt Nam
Trải nghiệm không gian du lịch Đảo Khỉ ở Cần Giờ

Trải nghiệm không gian du lịch Đảo Khỉ ở Cần Giờ

10:07:05 09/03/2025
Đảo khỉ Cần Giờ với hơn 2.000 cá thể khỉ các loại sinh sống, là một trong 24 tiểu khu thuộc địa phận Khu Dự trữ Sinh quyển Thế giới rừng ngập mặn Cần Giờ.
Quảng Nam công bố cung đường du lịch Hội An - Mỹ Sơn - Cổng trời Đông Giang

Quảng Nam công bố cung đường du lịch Hội An - Mỹ Sơn - Cổng trời Đông Giang

10:04:54 09/03/2025
Quảng Nam công bố Quyết định phê duyệt khai thác tuyến vận tải trên Cung đường di sản Hội An - Mỹ Sơn - Cổng trời Đông Giang, là tuyến du lịch nội tỉnh đầu tiên trong định hướng phát triển hành lang du lịch mới của tỉnh.
Top trải nghiệm 'mãi đỉnh' tại Công viên Rồng - Sun World Ha Long

Top trải nghiệm 'mãi đỉnh' tại Công viên Rồng - Sun World Ha Long

10:02:42 09/03/2025
Dù muốn thử thách lòng quả cảm hay tìm kiếm những góc thật chill giữa thiên thiên, Công viên Rồng tại Sun World Ha Long cũng chiều chuộng được mọi du khách
Gợi ý hành trình trải nghiệm 'du lịch nội vùng' Quảng Nam

Gợi ý hành trình trải nghiệm 'du lịch nội vùng' Quảng Nam

09:58:57 09/03/2025
Quảng Nam có những điều kiện thuận lợi để phát triển du lịch nội vùng mà ít nơi đâu có được, với điểm nhấn là hai di sản thế giới Hội An và thánh địa Mỹ Sơn.
Phát triển tuyến du lịch 'Xuôi dòng sông Mã' ở Quan Hóa

Phát triển tuyến du lịch 'Xuôi dòng sông Mã' ở Quan Hóa

09:56:26 09/03/2025
Huyện Quan Hóa được thiên nhiên ưu đãi với nhiều cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp. Đặc biệt, dọc đôi bờ sông Mã có nhiều di tích lịch sử, danh thắng, tạo nên không gian văn hóa đa dạng để phát triển loại hình du lịch

Có thể bạn quan tâm

Haaland chạy nhanh nhất Champions League mùa này

Haaland chạy nhanh nhất Champions League mùa này

Sao thể thao

10:34:39 09/03/2025
Erling Haaland đã phải sớm chia tay Champions League nhưng anh đã để lại một thành tích không dễ để những đối thủ vượt qua.
Clip chàng trai hát tặng các cô bán hàng ở chợ nhân ngày 8/3 gây sốt

Clip chàng trai hát tặng các cô bán hàng ở chợ nhân ngày 8/3 gây sốt

Netizen

10:31:59 09/03/2025
Muốn tặng các cô bán hàng mà mình yêu quý tại chợ sinh viên một món quà nhân ngày Quốc tế Phụ nữ 8/3, chàng trai 19 tuổi quyết định mang đến một bất ngờ.
Hàn Quốc huy động một lượng lớn cảnh sát cho phiên tòa luận tội Tổng thống

Hàn Quốc huy động một lượng lớn cảnh sát cho phiên tòa luận tội Tổng thống

Thế giới

10:29:19 09/03/2025
Theo đó, lực lượng cảnh sát không chỉ phải tăng cường mức độ an ninh tại dinh thự Hannam nơi Tổng thống Yoon Suk Yeol trở về, mà còn phải đưa ra các kế hoạch mới trong trường hợp ông đích thân xuất hiện vào ngày tuyên án.
Hồng Nhung chiến đấu với ung thư: 'Kinh hoàng, hoang mang'

Hồng Nhung chiến đấu với ung thư: 'Kinh hoàng, hoang mang'

Sao việt

10:03:58 09/03/2025
Sinh nhật lần thứ 55 của nữ diva (15/3) năm nay sẽ diễn ra trong bối cảnh hoàn toàn khác với những gì cô từng dự định.
Quảng Nam quảng bá tuyến du lịch mới kết nối Hội An, Mỹ Sơn và Đông Giang

Quảng Nam quảng bá tuyến du lịch mới kết nối Hội An, Mỹ Sơn và Đông Giang

09:54:20 09/03/2025
Cung đường di sản Hội An - Mỹ Sơn - Cổng trời Đông Giang là tuyến du lịch nội tỉnh chính thức đầu tiên được công bố trong định hướng phát triển hành lang du lịch mới tỉnh Quảng Nam.
Cựu vương CKTG làm điều chưa từng có trong lịch sử với anti-fan, danh tính "thủ phạm" càng bất ngờ

Cựu vương CKTG làm điều chưa từng có trong lịch sử với anti-fan, danh tính "thủ phạm" càng bất ngờ

Mọt game

09:15:10 09/03/2025
Lần đầu tiên trong lịch sử LMHT, một tuyển thủ và còn là cựu vương CKTG bỏ tiền túi để đưa anti-fan ra tòa. Cựu vương CKTG sẵn sàng tay đôi với anti-fan
11 bức ảnh chứng minh Nhật Bản rõ ràng thuộc về một hành tinh khác

11 bức ảnh chứng minh Nhật Bản rõ ràng thuộc về một hành tinh khác

Lạ vui

09:14:20 09/03/2025
Không ít người nước ngoài khi đến xứ sở hoa anh đào đã phải ngạc nhiên vì những chi tiết nhỏ thể hiện tính cách tinh tế và vô cùng chu đáo của người Nhật.
"Chiến thần" cosplay Nhật Bản, biến mọi nhân vật Genshin Impact trở nên gợi cảm đến mức khó tin

"Chiến thần" cosplay Nhật Bản, biến mọi nhân vật Genshin Impact trở nên gợi cảm đến mức khó tin

Cosplay

09:05:09 09/03/2025
Ngày nay, các coser đang mọc lên như nấm và nếu không biết cách tạo dấu ấn cá nhân, rất khó để họ tồn tại và duy trì được sức hút theo thời gian.
Rần rần vụ Bạch Lộc nghi bị Dương Tử hãm hại, netizen bất bình: Chơi xấu đến vậy là cùng

Rần rần vụ Bạch Lộc nghi bị Dương Tử hãm hại, netizen bất bình: Chơi xấu đến vậy là cùng

Hậu trường phim

09:01:26 09/03/2025
Nhiều người cho rằng phía Dương Tử có liên quan đến chuyện này. Tuy vậy, cũng có netizen nói số liệu này chưa đủ độ uy tín và thuyết phục.
Kỹ sư Hà Nội bỏ việc công ty, chi gần 1 tỷ đồng xây cả khu vườn trên sân thượng, nuôi 12 con gà và gần 100 con cá

Kỹ sư Hà Nội bỏ việc công ty, chi gần 1 tỷ đồng xây cả khu vườn trên sân thượng, nuôi 12 con gà và gần 100 con cá

Sáng tạo

08:58:25 09/03/2025
Giữa lòng Thủ đô Hà Nội, một khu vườn xanh mướt trên sân thượng rộng 100m trở thành không gian sống lý tưởng của một gia đình.
Bôi kem chống nắng trước hay sau kem dưỡng ẩm?

Bôi kem chống nắng trước hay sau kem dưỡng ẩm?

Làm đẹp

08:56:47 09/03/2025
Kem chống nắng cần tạo một lớp màng bảo vệ trên bề mặt da để chống lại tia UV. Nếu bôi kem dưỡng ẩm sau kem chống nắng, lớp dưỡng ẩm có thể làm ảnh hưởng đến khả năng bảo vệ da của kem chống nắng.