Cách ly xã hội nới lỏng từ 23.4: Tương tư bún bò, cơm hến là dĩ vãng

Nông Mạnh Hùng17:24 24/04/2020

Thuộc nhóm có nguy cơ trung bình, Huế vẫn tiếp tục giãn cách xã hội và hàng quán bán đồ ăn vẫn bán mang đi. Nhưng cách mấy thì người Huế vẫn ưng ăn sáng ngoài đường. Từ ngày mai lệnh nới lỏng cách ly xã hội sẽ được áp dụng, người Huế chắc hẳn sẽ hết tương tư.

Gánh bún bò Huế ở chợ Đông Ba trước thời điểm cách ly xã hội ở Huế. ẢNH: TUYẾT KHOA

Nấu ăn ở nhà, làm sao có được tô bún bò, tô cơm hến và vô vàn món ngon khác của những mụ, những o đã luyện tay nghề nấu ngon hàng chục năm khiến người Huế thèm điên đảo.

Bún bò ngon nhất Huế

Nói đến thức ăn sáng của người Huế thì bún bò luôn đứng ở vị trí số 1. Bún bò được xem như linh hồn của ẩm thực Huế. Có rất nhiều quán để lựa chọn và trong cơn cuồng bún bò, nhiều quán được gọi tên như nhớ một miền kí ức tưởng chừng xa xôi lắm như bún bò mệ Kéo ở phố Bạch Đằng nổi tiếng bao đời, bún bò Kim Đồng thay đổi địa điểm nhiều lần nhưng đi tới đâu khách tìm tới đó, nhiều quán ở đường Nguyễn Công Trứ hương vị cũng khó lẫn, bún bò Cây Gòn ở tít cuối đường Nguyễn Sinh Cung nhưng vẫn lắm khách tìm về…

Bún bò Huế với bò nhúng ngọt ngon mềm mại

Không ít người Huế như tôi vẫn có thói quen ăn ở một quán quen thuộc bình dân nhưng hợp khẩu vị dù có thể không nổi tiếng. Đến không cần nói nhiều là chủ quán đã biết cần múc heo hay bò. Heo thì nghéo, khoanh hay ba chỉ. Bò thì bò nhúng hay bò trong nồi…

Những ngày cách ly, nhiều quán vẫn bán mang về nhưng nhiều người vẫn lựa chọn ăn sáng ở nhà để hạn chế việc ra đường và tránh tiếp xúc. Không ít người mua về nhà ăn nhưng thực sự bún bò phải ăn tại chỗ mới giữ được vị ngon đúng điệu.

Gia vị nấu bún bò Huế chuẩn vị tại gia

Tô bún được múc ra tô từ nồi nước đang sôi sóng sánh, thơm nức mùi sả. Nồi nước ấy quyết định vị ngon của tô bún bò. Nó thường được nấu từ nước hầm xương cho thêm sả và gia vị. Đặc biệt, người Huế thường cho thêm vào nước dùng một chút ruốc để hương vị thêm đậm đà.

Tô bún giò khoanh béo ngậy ngon ngất ngây

Video đang HOT

Những miếng giò heo được ninh đủ độ chín, không dai, không quá mềm được đặt phía trên tô cùng những miếng huyết mềm tan, miếng chả cua vàng ánh hay miếng bò mềm mại ngọt nước vừa nhúng chín. Tô bún nóng hổi ấy luôn phải ăn kèm cùng rau sống gồm đủ loại rau như xà lách, rau thơm, rau húng, ngò, giá, búp chuối…Trên bàn luôn có nước mắm cùng ớt xắt lát, chén tương ớt, vài miếng chanh để khách tự nêm vừa miệng.

Gần ba tuần cách ly mà tưởng chừng như lâu lắm, giờ mới thấm cảm giác của những người Huế tha hương luôn tương tư đủ món về Huế, đặc biệt là bún bò.

Bún hến, cơm hến cay nồng sẽ ăn thỏa thích

Đang ở Huế nhưng tôi cũng có cảm giác như đang đi đâu xa và thèm mùi vị quê hương đến nôn nao, thèm tô bún hến cay nồng được chủ quán tay múc lia lịa nêm nếm gia vị cực vừa miệng cùng tô nước hến nóng hổi. Mùi hến, mùi ruốc chạy thẳng lên mũi khó cưỡng.

Mỗi tô bún hến nhỏ xíu cần không dưới 20 gia vị và nguyên liệu

Thèm rau sống của bún hến, rất đặc trưng

Bún hến là món ăn khá dân dã nhưng lại là sự kết hợp hài hòa âm dương kể cả màu sắc và hương vị. Mỗi tô bún hến nhỏ xíu cần không dưới 20 gia vị và nguyên liệu. Nguyên liệu cực kỳ đa dạng như bún, hến, nước hến, rau sống, đậu phụng, giá, tóp mỡ, khế, xoài…

Gia vị ngoài muối, nước mắm, dầu, bột ngọt, ớt, tiêu còn là thứ không thể thiếu: mắm ruốc. Rau sống ngoài thành phần chính là môn ngọt (còn gọi môn bạc hà, dọc mùng) thì còn có rau thơm, giá được trụng qua nước sôi, búp chuối, khế…

Bún hến thì phải có tóp mỡ

Tất cả được chuẩn bị sẵn sàng, đến khi ăn chỉ cần cho mỗi thứ mỗi ít rồi trộn đều. Khi ăn trộn thêm ít tương ớt cay nồng để tô bún thêm đậm đà. Thật khó để diễn tả hương vị đầy đủ một tô bún hến bởi sự đa dạng của nguyên liệu. Nhưng trên hết món này không hề ngán, ăn một lúc nhiều tô và có thể ăn mỗi sáng. Ngoài bún hến còn có cơm hến, mì hến không kém phần hấp dẫn. Cách chế biến cũng tương tự, chỉ thay cơm bằng mì và bún.

Những quán bún hến được người Huế khá ưa chuộng như quán Nhỏ ở đường Phạm Hồng Thái, quán bà Cam ở đường Trương Định, một số quán ngay chân cầu Đập Đá, quán gốc đường Lê Hồng Phong cùng vô số quán không tên tuổi nhưng vẫn tấp nập người ăn.

Hẹn ngày hết cách ly ăn một bữa no với bún hến

Cả bánh canh, cháo lòng, bánh ướt

Người Huế vốn có thói quen ra ngoài ăn sáng nên sự nhớ nhung những hàng quán ăn sáng lại càng nhân lên khi tiếp tục trải qua tình trạng giãn cách xã hội. Trong tâm trí tôi vẫn nghĩ, khi nào dịch bệnh được kiểm soát, hàng quán mở lại sẽ đi ăn hết, không chỉ bún hến, bún bò mà Huế còn có nhiều món ăn sáng cũng ngon đáo để như bánh canh, cháo bò, cháo lòng, bánh ướt thịt heo… Ngày mai khi hết cách ly xã hội, nếu hàng quán mở lại tôi sẽ ăn một bữa sáng thật đã.

Bánh canh cua cho buổi sáng đầy năng lượng

Còn gì ngon hơn lòng heo sáng sớm mới ra lò, trắng trẻo, thơm ngon chấm với nước mắm cá truyền thống quyện cùng ớt bột kèm với rau thơm, rau quế. Hay đằm bụng với tô bánh canh cua nấu bột gạo, một vài miếng chả cua cùng da heo, chan thêm ít lát ớt xanh và tương ớt trộn tóp mỡ…

Bánh ướt thịt heo ngon khó cưỡng

Mới nghĩ đến đã muốn ăn nhưng đành đợi hết ngày cách ly, khi dịch bệnh được kiểm soát, ta lại rộn ràng ra phố thưởng thức những món ngon Huế như những ngày quen thuộc như khi chưa có Covid-19 xuất hiện, để biết quý làm sao những khoảng khắc cuộc sống bình dị ấy…

Những buổi sáng bình dị hàng quán ven đường lại là nỗi nhớ những ngày cách ly

Tuyết Khoa

Đi dọc miền Trung thưởng thức món ngon vùng biển

Có thể nói, khi nhắc đến miền Trung, du khách thập phương không khỏi ngỡ ngàng về một nền ẩm thực đa dạng với vô vàn món ăn ngon, đặc sắc cả về hương vị lẫn cách bài trí, chế biến.

Không phong phú bằng lối ẩm thực Bắc hay phồn vinh và sôi nổi như ẩm thực miền Nam, ẩm thực miền Trung khoác lên mình nét thanh tao, sang trọng nhưng vẫn thoảng chút mộc mạc gần gũi.

CÁ HỐ KHO NGỌT, QUẢNG NGÃI

Hè về là thời điểm các ngư dân vùng biển Sa Huỳnh (Quảng Ngãi) bắt được khá nhiều cá hố. Có con to gần bằng bàn tay, dài cả thước, da trắng ngời, sáng lóa.
Vào dịp cúng giỗ, tiệc tùng hay nhà có khách, đĩa cá hố chiên thường chễm chệ trên bàn. Lát cá to bè, vàng sậm trông rất sang trở thành "điểm sáng" của mâm cơm. Cá hố chiên có đủ ba yếu tố của sự ngon: lớp ngoài cùng giòn giòn beo béo, lớp kế tiếp dai dai ngòn ngọt, và lớp sau cùng là những thớ thịt trắng nõn nà thơm phức.
Cá hố "dễ thương" ở chỗ chế biến kiểu gì cũng ngon, kiểu gì cũng lấy đi từ nồi cơm những hạt cuối cùng. Muốn "chớp nhoáng" thì đem cá kho ngọt với vài quả cà điểm tí hành ngò. Cá hố trong món này thịt mềm mại, nước canh dìu dịu thanh thanh, thoảng thơm mùi cà chua chín làm cái nắng nóng của trưa hè như "chùng" xuống.
Với các bạn ngư dân trẻ, có vẻ như bếp nhà không... thiêng. Các anh hay vác chiếu ra bãi trải dưới gốc dừa rồi xoay trần nướng cá. Cá hố khi đã bén lửa thì thơm từng mi li mét. Một góc bãi như được ướp bằng mùi thơm của cá hố nướng.

CÁ HỐ BÓP CHANH, QUẢNG NAM

Ở Cù Lao Chàm (Quảng Nam), ngư dân thường xuyên đi câu và bắt được những chú cá to, có con dài trên 1m. những chú cá to như vầy chế biến món gỏi hay bóp chanh thì ôi thôi, chưa ăn đã phải tấm tắc khen ngon.
Để làm gỏi là những con cá tươi mới bắt được, cắt lấy phần thịt cá dọc hai bên xương sống, sau đó cắt bỏ hết phần xương dăm và da thì ta còn lại phần thịt nguyên trắng tươi rửa sạch và ngâm vào nước chanh cho cá thấm đều và chín tái. Cứ thế, để có đĩa gỏi đẹp mắt và ngon, người chế biến phải bóp phần cá tương ứng với nước mắm, đường chanh cùng các loại rau thơm như tía tô, húng, ngò gai, ngò thơm, đậu phụng rang, hành tây xắt nhỏ, xoài băm, khế, kèm vài cái bánh tráng nướng cùng một chén mắm ngon.
Theo đánh giá của những người ở biển thì cá rựa bóp chanh ngon hơn nhiều so với gỏi cá hố, cá trích, cá cơm... bởi thịt của nó vừa dai vừa ngọt mềm.

ỐC CỪ, ĐẢO LÝ SƠN

Gọi là ốc cừ vì ốc có miếng vảy che trước miệng tròn tròn giống chiếc cúc áo, cứng như xà cừ. Ốc cừ được bắt từ biển, nơi nào có sóng lớn thì ốc càng ngon. Ra khỏi đầu ngọn sóng là đã có ốc cừ. Khi thủy triều rút xuống thấp, dạo mé bãi biển đã có thể bắt được ốc cừ, nhưng chỉ là ốc nhỏ. Muốn có ốc to phải ra biển thật sâu.
Ốc cừ ở biển ngang Quảng Ngãi ngon hơn ốc ở các vùng biển khác. Nhiều hàng quán khi thiếu ốc cừ, đã mang từ nơi khác về bán nhưng người ghiền ốc cừ nhận ra ngay. Ốc cừ ở nơi khác không mặn mà thấm thía như ốc cừ ở đảo Lý Sơn. Bởi vậy giá ốc cừ Lý Sơn cao hơn những nơi khác nhưng khách vẫn chọn ở đảo quốc tỏi này.
Ốc cừ vỏ vào mùa chừng 20 ngàn còn ốc ruột khoảng 120 ngàn đồng một ký. Ban đêm dạo loanh quanh trên huyện đảo bạn sẽ bắt gặp những chị em đập vỏ ốc cừ để sáng mai mang ra chợ bán. Bạn sẽ dễ dàng mua một vài ký về hấp gừng ăn chơi. Hoặc bạn ghé vào quán ở gần chùa Hang, sẽ có ngay dĩa ốc thơm ngon, giá cả phải chăng.
Ốc cừ dễ chế biến nhất là mang ra hấp với chút gừng và muối. Nếu là ốc ruột, chỉ tầm khoảng hơn 5 phút là có thể vớt ra. Ốc cừ ăn kèm với rau húng quế và củ tỏi tươi Lý Sơn mới ngon. Dùng tăm tre nhọn trụi ốc (cắm vào miệng ốc), gỡ bỏ vảy. Đặt những vảy ốc xuống bàn giống như đang bày các quân cờ cho một ván cờ vây. Chấm ruột ốc với muối tiêu chanh. Nên nhớ dùng muối tiêu chanh sẽ ngon hơn dùng với nước mắm.
Cũng là ốc cừ nhưng hấp để vỏ gọi là ốc gõ. Cái tên thật ngộ. Có lẽ người dân Lý Sơn gọi theo cách ăn ốc. Muốn ăn ốc gõ phải dùng muỗng cứng hay gõ ốc vào mặt bàn cho vỏ ốc vỡ ra.
Ra biển đảo Lý Sơn, ngắm cảnh thiên nhiên hoang dã, ngồi nhâm nhi ốc cừ hấp gừng trong gió lộng nhìn sóng biển rạt rào không gì thú bằng. Ốc cừ dai dai sần sật, thấm thía đến từng kẽ răng, thơm ngon hết ý.

BÁNH CANH NAM PHỔ, HUẾ

Không nổi tiếng và được bán nhiều như bún bò hay cơm hến, nhưng món bánh canh cua của người làng Nam Phổ vẫn được nhiều du khách tìm đến thưởng thức mỗi khi có dịp về đất Cố đô. Không quán ăn, không tên tuổi, món bánh canh của người Nam Phổ thường được bán trên quán lề đường hay những gánh hàng rong trong các con hẻm nhỏ vào mỗi buổi chiều tối.
Không cầu kỳ trong thành phần món ăn với sợi bánh canh, tôm, cua, chả... nhưng lại rất tỉ mỉ trong quá trình chế biến nên món bánh canh cua ở đây mang những nét đặc trưng riêng biệt so với các món bánh canh khác của người miền Trung. Bát bánh canh Nam Phổ có màu đỏ đặc trưng của hạt điều, nước dùng sánh ẩn hiện bên trong là thịt cua và tôm, thêm vài lát ớt xắt, vài cọng ngò cho dậy mùi thơm. Trong những buổi xế chiều, bát bánh canh cua Nam Phổ dù không cao sang nhưng đủ để thực khách phải tấm tắc khen ngon khi thưởng thức.

LẨU THẢ, MŨI NÉ

Với nhiều du khách đến Mũi Né - Phan Thiết, lẩu thả là một món khoái khẩu mà họ không thể bỏ qua. Món lẩu này là sự hòa quyện của các nguyên liệu: thịt heo luộc, trứng chiên cắt sợi, các loại rau quả. Phần chính của món ăn là cá mai được lóc xương thành phi lê rồi tái nước cốt chanh cho vừa tới và ướp với tỏi ớt, gia vị. Ngoài ra, nước lẩu còn được nấu công phu hơn với thành phần chính là xương, tôm nõn xay nhuyễn để tạo vị ngọt và cà chua chín để tạo màu đỏ bắt mắt cho nước dùng.
Lẩu thả khác với những món lẩu khác, người ăn sẽ cho bún và tất cả các nguyên liệu vào bát rồi chan nước sốt vào để thưởng thức trọn vẹn vị ngọt thanh của các loại hải sản vùng biển.

Trần Thị Cẩm Nhi

Những món ăn đậm đà phong vị xứ Huế Cố đô Huế nổi tiếng không chỉ bởi nét rêu phong cổ kính của đền đài lăng tẩm, mà còn để lại cho du khách ấn tượng đặc biệt về các món ngon. NEM LỤI Ảnh: @bachuaviahe Người ta thường kháo nhau rằng nem lụi là một trong những điều tuyệt vời về ẩm thực Huế. Món ăn được chế biến dân dã...