Cách duy nhất để chống ép cung
Giải pháp duy nhất để nghi can không bị ép cung, bức cung là cần phải có luật sư chứng kiến quy trình điều tra tội ác (trừ vụ án liên quan đến an ninh quốc gia) nhằm bảo vệ đến mức có thể nhất (theo luật định) quyền của nghi phạm.
Vụ án oan sai Nguyễn Thanh Chấn đã làm chấn động cả nước vì sự sai sót của các cơ quan điều tra- tố tụng, của các cơ quan có trách nhiệm dẫn đến nỗi đau của người dân kéo dài suốt 10 năm trời.
Một nghịch lý đau lòng hơn nữa là khi đọc lại Luật Hammurabie, chúng ta sẽ thấy có những điều khoản công bằng để ngăn ngừa oan sai, dù đã ra đời trước công nguyên cả ngàn năm.
Luật Hammurabie và Điều 5 đặc biệt
Vua Hammurabie trị vì ở Vương quốc Babylone (nay thuộc Iraq) trong những năm 1792-1750 tr.CN. Bộ luật mang tên ông được khắc trên đá, nay vẫn còn gần như nguyên vẹn (247/282 điều không bị đục, xóa), hiện được trương bày tại bảo tàng Louvre (Paris- Pháp).
Đây chắc chắn là bộ luật chân xác nhất (vì nó không thể bị sao chép, sửa đổi, thêm bớt như các bộ luật khác) và cho đến nay là bộ luật cổ xưa nhất được tìm thấy. Kỹ năng lập pháp, tính chặt chẽ, thông tuệ… trên những gì Luật Hammurabie thể hiện đã làm cho tư duy của các nhà lập pháp sau này phải ngạc nhiên, khâm phục.
Chẳng hạn, dù chỉ được “gói” gọn trên bề mặt của một phiến đá nhưng, từ gần 4.000 năm trước, các tác giả vô danh đã “kịp” ghi cả điều khoản về “bác sĩ”, tức thầy thuốc, tại Điều 218: “Nếu thầy thuốc dùng dao đồng thau mổ một trường hợp rất khó khăn… và làm cho dân tự do đó c.hết… thì người thầy thuốc đó bị chặt ngón tay”(!) (Dẫn theo Lịch sử thế giới cổ đại, nxb GD, 2003, tr. 257).
Trong những điều phi thường mà Luật Hammurabie đã tạo ra, Điều 5 của bộ luật này, là một trong những điều đặc biệt nhất.
Có lẽ, ngay cả bây giờ, khi hàng tuần, hàng tháng phải nghe về những vụ oan sai từ án, từ tòa, chúng ta thực sự phải sững sờ: “Nếu quan tòa, do thiếu công minh hoặc kém khả năng mà xử án sai, phải nộp phạt số t.iền gấp 12 lần nguyên án và bị cách chức vĩnh viễn”! (Xem thêm: TS Nguyễn Việt Hương, Giáo trình Lịch sử Nhà nước và Pháp luật thế giới, nxb CAND, 2012, tr.54).
Vụ án oan sai Nguyễn Thanh Chấn đã làm chấn động cả nước. Ảnh: Hà An/ Thanh Niên
Có thể nói không quá lời rằng chính Điều 5 của Luật Hammurabie đã làm cho 281 điều còn lại trở nên giá trị vì “nó đã hiểu” đúng và đủ vai trò của cơ quan tố tụng trong một xã hội mong tìm sự rõ ràng của đen và trắng, đúng và sai, nên đã chế tài trực tiếp, nghiêm khắc, thẳng thắn đối với trách nhiệm và bổn phận của quan tòa.
Video đang HOT
Quan tòa do nhận hối lộ hoặc kém cỏi, cố tình xử án sai, sẽ bị cách chức và bị buộc phải bỏ t.iền túi ra bồi thường một số t.iền cực lớn(!)
…Và án oan sai ở ta?
Chuyện các vụ án oan sai đã được dư luận báo động từ nhiều năm nay nhưng xem chừng chưa có biểu hiện giảm bớt. Vụ n.ạn n.hân Nguyễn Thanh Chấn 10 năm bị tù vừa được trả tự do (trong án tù chung thân) vì không g.iết n.gười là chuyện khó có thể hình dung.
Theo nguyên tắc, quy trình để xét xử một vụ trọng án đòi hỏi sự tuân thủ cẩn trọng các bước điều tra và b.uộc t.ội để khởi tố, luận án, kết án. Dư luận không thể hiểu nổi tại sao bị cáo lại bị ép cung, buộc phải nhận án do kẻ khác gây ra? Làm sao có thể chấp nhận được rằng cán bộ điều tra đã đe dọa, bức cung để buộc người vô tội phải tự nhận mình có tội?
Những câu hỏi nhức nhối, đ.ớn đ.au ấy, có lẽ nào lại vẫn tiếp tục chịu chung cái điệp khúc “do khách quan”, “lỗi” nghiệp vụ?… Các vị quan có trách nhiệm khi trả lời báo chí đều gọi cái việc đẩy người vô tội phải đi tù chung thân là LỖI(!) Là lỗi được chăng khi nếu không có cha là liệt sĩ thì ông Chấn đã bị tử hình(!)? Nếu ông Chấn đã bị xử b.ắn rồi, các vị có trách nhiệm ngụy biện theo cách chi?
“Trình độ kém” của một số người là điều có thể nhưng nói rằng từ khâu điều tra đến khởi tố, xử án qua bao nhiêu cấp mà sai vẫn hoàn sai thì chỉ có thể kết luận rằng đó là nhẫn tâm, vô cảm. Nhiều điều khuất tất liên quan đến vụ án động trời này, vì nếu không khuất tất, sao lại ép cung, bức cung?
Sự thật cần phải được làm rõ và, những người điều tra viên ép cung, đến những người từng có thẩm quyền xét xử án oan sai này, cần được xét xử, nghiêm minh, theo đúng luật định.
Một điều nữa mà dư luận không thể cho qua, tại sao tất cả những vụ án oan sai từ trước đến nay, khi được minh oan thì n.ạn n.hân, hầu hết là dân thường, lại nhận t.iền bồi thường từ chính… t.iền thuế của người dân?…
Giải pháp ở đâu?
Điều cần thiết mà vụ án oan sai Nguyễn Thanh Chấn đặt ra phải được coi như dạng “phán quyết Bosnan” ở Tòa án Châu Âu cách đây mấy năm – có nghĩa là cần phải có một sự đổi mới toàn diện, căn bản trong quy trình điều tra – tố tụng.
Giải pháp duy nhất để nghi can không bị ép cung, bức cung là cần phải có luật sư chứng kiến quy trình điều tra tội ác (trừ vụ án liên quan đến an ninh quốc gia) nhằm bảo vệ đến mức có thể nhất (theo luật định) quyền của nghi phạm. Đây là điều mà mọi nền dân chủ đều phải có: Chừng nào chưa bị kết án thì chừng đó nghi can vẫn chưa thể bị coi là kẻ có tội.
Điều tiếp theo là đã đến lúc cần phải có bồi thẩm đoàn do nhân dân bầu ra, có quyền giám sát phiên tòa, nhằm buộc quan tòa phải làm đúng chức trách. Sự giám sát này sẽ vừa hạn chế được tình trạng chạy án vừa là động lực để quan tòa tự nâng mình lên về trình độ, hiểu biết. Chắc chưa có ai quên chuyện một lãnh đạo cao cấp đã từng nói rằng nhiều khi phải “vơ vét thẩm phán” để kịp xử án(!)
Sau cùng, cần phải có chế tài nghiêm khắc đối với các sai phạm của cơ quan điều tra – tố tụng. Không thể có chuyện làm sai vẫn hạ cánh an toàn và t.iền bồi thường thì lấy từ t.iền thuế. Nếu nghiêm khắc, nếu có một Điều 5 đích thực, chắc chắn sẽ giảm thiểu được rất nhiều án oan sai…
Báo Lao Động số ra ngày 5.11.2013 chỉ mới kể ra dăm vụ án oan sai đẫm nước mắt. VietnamNet cùng ngày cho biết, chủ tọa và thẩm phán phiên tòa sơ thẩm ở Bắc Giang năm 2004 hoặc là “không nhớ”(?) hoặc là “đổ tội” cho tòa phúc thẩm…
Chừng nào còn coi việc xử tù chung thân một con người dễ quên như như vất đi một cái áo cũ; chừng nào mà sai phạm từ điều tra đến sơ thẩm, phúc thẩm vẫn còn bị đổ tội vòng quanh thì chừng đó, án oan sai vẫn là chuyện… thường ngày.
Đừng ngụy biện rằng tòa án nào trên thế giới cũng sai. Có thể vẫn có những phiên tòa sai nhưng chắc có rất ít nước có việc “vơ vét” quan tòa, đồng nghĩa với việc có rất ít những quan tòa, cơ quan điều tra vô trách nhiệm, vô cảm trước sự đẫm nước mắt của những người dân oan…
Theo Tuần Việt Nam
Đề nghị giám sát vụ án oan 10 năm ở Bắc Giang
"Vụ án ông Nguyễn Thanh Chấn cần được giám sát bởi một cơ quan độc lập, chứ không phải những cơ quan tố tụng hiện nay" - ĐB Đỗ Văn Đương, Ủy viên thường trực Uỷ ban tư pháp của Quốc hội cho biết.
Trao đổi với T.iền Phong chiều 11/11, ĐB Đỗ Văn Đương, Ủy viên thường trực Uỷ ban tư pháp của Quốc hội cho biết "cần giám sát vụ án oan tại Bắc Giang và một số vụ án có dấu hiệu oan sai khác".
ĐB Đỗ Văn Đương khẳng định, Ủy ban tư pháp của Quốc hội sẽ vào cuộc giám sát vụ án oan của ôngNguyễn Thanh Chấn. Ảnh: Tuấn Nguyễn.
"Vụ án ông Nguyễn Thanh Chấn cần được giám sát bởi một cơ quan độc lập, chứ không phải những cơ quan tố tụng hiện nay" - ĐB Đương nói.
Phải làm rõ có ép cung không?
Trong vụ án này ông Chấn có bằng chứng ngoại phạm, nhưng có vẻ như đã không được xem xét?
Bây giờ nói như thế là võ đoán, sau này tôi cho rằng để mà nói cho chính xác thì phải giám sát lại vụ này, để xem vì sao mà lại bị oan, oan ở khâu nào và ai là người làm oan đầu tiên, phân hóa trách nhiệm ra. Theo tôi, những vụ án nghiêm trọng, phức tạp và gây bức xúc trong dư luận như vậy thì phải có sự giám sát cụ thể.
Vấn đề là phải làm rõ quá trình điều tra trước đây có ép cung hay không, thưa ông?
Theo tôi thì cần có một cơ quan giám sát, cụ thể Ủy ban Tư pháp sẽ giám sát chẳng hạn. Anh phải giám sát, xong phải rút hồ sơ lên. Tuy nhiên, hiện tại chúng tôi đang bận họp Quốc hội. Nhưng chúng tôi sẽ vào cuộc giám sát tư pháp, chứ còn việc này để "người trong cuộc" làm thì khó.
Theo cá nhân tôi thì không chỉ vụ án oan 10 năm của ông Chấn mà còn các vụ án oan sai cũng cần phải rút một số hồ sơ để giám sát. Ngoài ra, những vụ đặc biệt nghiêm trọng, bỏ lọt tội phạm hoặc tham nhũng và những vụ lớn đặc biệt lớn được dư luận xã hội quan tâm cũng cần phải rút hồ sơ để giám sát, từ đó mới giải quyết được tình trạng trên.
Minh oan và bồi thường thế nào?
Sau khi ông Chấn được minh oan, việc bồi thường cho ông Chấn sẽ thực hiện như thế nào?
Thứ nhất ông ấy sẽ được minh oan. Thứ hai ông ấy sẽ được bồi thường thiệt hại và được khôi phục danh dự. Bồi thường thiệt hại không phải chỉ là bồi thường hơn 3.600 ngày giam giữ quy ra t.iền là baonhiêu (một ngày ngồi tù được bồi thường bằng 3 ngày lương tối thiểu), mà còn phải cộng thêm những tổn thất về mặt tinh thần, thu nhập thực tế bị mất, rồi gia đình ông ấy có vấn đề bị tổn thất liên quan đến vụ việc này như đi kiện tụng hết bao nhiêu t.iền, con gái bỏ học, vợ con ly tán, chồng phải xa vợ. Những khoản này trong Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước đã có đầy đủ và quy định rất rõ.
Bây giờ điều quan trọng là xác định đúng ông Chấn oan thì phải minh oan, rửa sạch tội cho ông ấy và làm đủ các thủ tục công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng, công khai và khôi phục danh dự cho ông Chấn vì ông ấy không phạm tội mà chính là Lý Nguyễn Chung g.iết n.gười.
Cảm ơn ông.
Ông Chấn chưa nhận được bản án tái thẩm Sáng 11/11, ông Nguyễn Thanh Chấn cho biết vẫn chưa nhận được bản án tái thẩm của Hội đồng thẩm phán TANDTC. Ông Chấn cũng cho biết thêm, đã có một số đơn vị, cá nhân đến thăm, động viên gia đình, hỗ trợ gia đình ông khoảng 20 triệu đồng. Ông Nguyễn Văn Linh (Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang) và ông Ngô Sách Thực (Chủ tịch MTTQ tỉnh) đã đến nhà thăm, tặng quà gia đình. Nguyễn Trường
Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp Đinh Xuân Thảo: Có thể khởi tố vụ án ép cung TS Đinh Xuân Thảo, Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp khẳng định như trên, khi trao đổi với báo chí bên lề Quốc hội chiều 11/11, về vụ án oan tại Bắc Giang. TS Thảo cho biết, nếu đúng như ông Nguyễn Thanh Chấn đã t.ố c.áo là bị ép cung, n.hục h.ình thì những người trực tiếp điều tra sẽ phải chịu trách nhiệm. Bây giờ có thể phải khởi tố một vụ án mới. Khi được hỏi: "Trong trường hợp này các điều tra viên đã phủ nhận việc bức cung, n.hục h.ình ông Chấn. Vậy làm thế nào để chứng minh được ai đúng, ai sai?", TS Đinh Xuân Thảo cho biết, Luật quy định điều tra việc này không phải là công an mà là Viện KSNDTC, nếu ông Chấn đưa ra bằng chứng để khẳng định được thì ông Chấn đúng còn những điều tra viên sai. "Sẽ có cách để tìm ra sự thật, có điều là muốn làm hay không thôi"- TS Thảo nói. Theo TS Đinh Xuân Thảo, để Viện KSNDTC dễ làm việc thì nên khởi tố vụ án sớm để có kết luận. Hà Nhân
Theo Nguyễn Tuấn
Vụ 10 năm oan sai: Vợ ông Chấn lại phải vào viện tâm thần để điều trị Ngày 11/11 sau gần một tuần xin được về để đón chồng là ôngNguyễn Thanh Chấn, bà Nguyễn Thị Chiến đã phải trở lại bệnh viện tâm thần để điều trị dứt điểm bệnh tình của mình. Chia sẻ với phóng viên, anh Nguyễn Chí Quyết - con ông Nguyễn Thanh Chấn - cho biết: Mặc dù đang điều trị tại bệnh viện...