Các trạm vận hành LNG ở châu Âu hoạt động hết công suất trước sức ép từ Nga
Các trạm đầu mối khí hóa lỏng (LNG) tại châu Âu đang vận hành hết công suất trong bối cảnh khu vực này tiếp tục nhập khẩu LNG với khối lượng kỉ lục.
LNG xuất khẩu được vận chuyển bằng các tàu chuyên dụng. Ảnh: Alamy
Châu Âu đang nhập khẩu khí hóa lỏng tự nhiên (LNG) với khối lượng cao kỉ lục, khi các nước thuộc Liên minh châu Âu (EU) nỗ lực tìm cách giảm nhập khẩu khí đốt từ Nga trong thời gian sớm nhất có thể. Khác với nhiều năm trước, châu Âu hiện là điểm đến hấp dẫn nhất của dòng LNG toàn cầu, vượt qua cả châu Á về hợp đồng cung ứng giao ngay khi giá khí đốt ở châu Âu tăng mạnh sau khi EU đưa ra quyết định không thể khác được về giảm phụ thuộc tiêu thụ khí đốt từ Nga.
Nhu cầu tăng nhanh, các trạm đầu mối LNG tại châu Âu đã vận hành ở mức công suất gần như tối đa, làm hạn chế số lượng các chuyến tàu chở LNG tới khu vực từ nay đến thời điểm các trạm nhập khẩu và tái hóa khí được xây dựng mới ở châu Âu. Chính điều này đã khiến các nhà cung ứng LNG quan tâm đến thị trường châu Âu, mời chào các chuyến hàng với mức giá giảm tới 20% so với giá khí đốt trên sàn TTF ở Hà Lan, với mục đích có được các lốt ở trạm nhập khẩu khí hóa lỏng.
Lượng LNG nhập khẩu cao kỉ lục giúp hạ nhiệt giá khí đốt trên thị trường sau khi Nga quyết định đóng van khí đốt cấp cho Ba Lan và Bulgaria. Sau khi tăng vọt 24% trong sáng ngày 27/4, thời điểm Warsaw và Sophia công bố thông tin Nga dừng cung cấp khí đốt, giá mặt hàng nhiên liệu này nhanh chóng hạ nhiệt chỉ sau một ngày. Đà tăng bị hãm lại chủ yếu là nhờ lượng LNG nhập khẩu tăng cao, cùng với đó là tuyên bố của EU về san sẻ, trợ giúp các quốc gia thành viên bị ảnh hưởng bởi quyết định của Moskva.
Video đang HOT
Các nhà xuất khẩu LNG hiện tập trung vào châu Âu, coi đây là thị trường then chốt. Số này sẵn sàng mời chào mức chiết khấu cao để giành được thêm nhiều khách hàng trong tương lai khi EU tìm cách từ bỏ khi đốt Nga sớm nhất có thể mà không khiến các nền kinh tế trong khối rơi vào suy thoái.
Trước thời điểm Nga mở chiến dịch quân sự ở Ukraine, châu Âu đã rơi vào khủng hoảng năng lượng hồi mùa thu năm 2021. Đó là thời điểm dự trữ khí đốt của EU rơi xuống mức thấp, trong khi nhu cầu tiêu thụ lại tăng vọt do tác động của phục hồi kinh tế hậu COVID-19. Cuộc chiến ở Ukraine khiến EU phải tính toán lại chiến lược năng lượng. EU đã lập dự thảo kế hoạch cắt giảm 2/3 lượng khí đốt nhập khẩu của Nga vào cuối năm nay và ngừng sử dụng khí đốt Nga sớm nhất là vào năm 2027.
Châu Âu vẫn sẽ là điểm đến yêu thích của giới xuất khẩu LNG trong năm nay và năm 2023, do nhu cầu tiêu thụ của châu lục tăng vọt, trong khi Trung Quốc – nước nhập khẩu LNG hàng đầu thế giới, đang phải đối mặt với thách thức từ các đợt phong tỏa do bùng phát COVID-19, tiềm ẩn nguy cơ tăng trưởng suy yếu, kéo theo cầu khí đốt suy giảm. EU sẽ nỗ lực nâng dự trữ khí đốt trước mùa đông tới để sẵn sàng đối phó với kịch bản Nga ngắt khí đốt như đã làm với Ba Lan và Bulgaria.
Châu Âu cũng sẽ tìm cách tăng nhập khẩu LNG trong những năm tiếp theo để thế chỗ nhiều nhất có thể cho khí đốt từ Nga – nước hiện đáp ứng 40% nhu cầu tiêu thụ khí đốt của EU. Đức, nền kinh tế đầu tàu của EU và cũng là nước phụ thuộc nhiều nhất vào khí đốt nhập khẩu của Nga, lên kế hoạch xây dựng hai trạm nhập khẩu LNG đặt tại Brunsbuettel và Wilhelmshaven. Berlin từ chỗ chỉ nhập khẩu nhỏ giọt LNG giờ chuyển sang ký kết hợp đồng dài hạn với Qatar, một nhà cung ứng LNG lớn nhất thế giới.
Điều chỉnh chính sách năng lượng của EU khiến giá khí đốt và LNG đứng ở mức cao trong thời gian tới. “Giá khí đốt sẽ còn cao cho tới năm 2026. Châu Âu muốn nhanh chóng giảm cắt giảm 150 tỉ m3 khí đốt nhập khẩu của Nga để bảo đảm mục tiêu giảm 2/3 lượng nhập khẩu như đã đề ra. Trong vòng 4 năm tới, sẽ chưa thể có nguồn cung thay thế gần châu Âu và phải chờ đến thời điểm dòng LNG từ Mỹ và Qatar sớm tiếp cận các trạm nhập khẩu mới tại khu vực”, Simon Flowers – Chủ tịch kiêm chuyên gia phân tích tại Wood Mackenzie, bình luận.
Theo ông Flowers, châu Âu sẽ tìm cách tối đa hóa nhập khẩu khí đốt qua đường ống chạy từ Na Uy, Azerbaijan và khu vực Bắc Phi, kết hợp với cạnh tranh với châu Á để tiếp cận nguồn cung LNG linh hoạt. Trong quãng thời gian chuyển tiếp 4 năm đó, Nga có điều kiện để gây sức ép, thao túng nguồn cung. Nhưng sau năm 2026, giá khí đốt sẽ hạ nhiệt.
Lý do giúp Ba Lan tự tin, không lo lắng khi bị Nga cắt khí đốt
Khoảng 50% nhu cầu tiêu thụ khí đốt tại Ba Lan phụ thuộc vào Nga. Thế nhưng Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki khẳng định việc Gazprom (Nga) ngừng cung cấp khí đốt không tác động nhiều tới Ba Lan.
Khoảng 50% nhu cầu khí đốt của Ba Lan phụ thuộc vào Nga. Ảnh: Bloomberg
"Việc làm của phía Nga không ảnh hưởng đến các hộ gia đình, không ảnh hưởng tới Ba Lan", Thủ tướng Morawiecki phát biểu trước các nghị sĩ Quốc hội nước này hôm 27/4.
Cùng ngày, phát biểu trên đài Phát thanh RMF, ông Petr Naimsky, quan chức trong chính phủ Ba Lan phụ trách lĩnh vực hạ tầng năng lượng chiến lược cho biết Warsaw sẽ không mua khí đốt của Nga nữa.
Sự tự tin của Thủ tướng Morawiecki là nhờ vào những nỗ lực bền bỉ của Ba Lan trong hơn một thập kỷ qua nhằm đa dạng hóa nguồn cung, tránh phụ thuộc vào năng lượng Nga. Nỗ lực đó càng được đẩy nhanh khi hợp đồng cung ứng khí đốt dài hạn ký với tập đoàn Gazprom (Nga) chuẩn bị hết hiệu lực.
Dự đoán của ông Morawiecki thành công đến đâu sẽ phụ thuộc vào việc các dự án hạ tầng có hoàn thành đúng tiến độ hay không, kế đến là việc các nước láng giềng có đủ nguồn cung khí đốt để hỗ trợ nguồn thiếu hụt từ Nga.
Hiện tại, Ba Lan tiêu thụ khoảng 20 tỉ m3 khí đốt mỗi năm, trong đó có khoảng 8,5-10 tỉ m3 được vận chuyển qua tuyến đường ống khí đốt Yamal kéo từ Nga, đường ống đã bị Gazprom ngừng hoạt động từ ngày 27/4. Nguồn còn lại là khoảng 6,5 tỉ m3 LNG nhập khẩu thông qua một trạm đầu mối, cùng với sản lượng khai thác trong nước đạt khoảng 3,8 tỉ m3. Kho dự trữ chiến lược của Ba Lan hiện được lấp đầy khoảng 76%, với 2,4 tỉ m3.
Ba Lan cũng có thể bù đắp thiếu hụt thông qua tuyến đường ống khí đốt từ Na Uy chạy qua biển Baltic. Nhưng phải đến năm 2023 tuyến đường ống này mới có được mức công suất 10 tỉ m3/năm. Ba Lan cũng có một số kết nối đường ống nhỏ hơn với các đồng minh Trung Âu như Lithuania, Slovakia và Cộng hòa Séc, cũng như khả năng đảo ngược dòng chảy khí đốt trên tuyến đường ống Yamal để nhận khí đốt từ Đức.
Nhìn về dài hạn, Ba Lan cũng có kế hoạch xây dựng các nhà máy phát điện chạy bằng khí đốt để cắt giảm phát thải carbon, thay thế các nhà máy nhiệt điện chạy than. Dịch chuyển này có thể sẽ đẩy nhu cầu tiêu thụ khí đốt tại Ba Lan lên mức 30 tỉ m3/năm, làm căng thẳng thêm yếu tố nguồn cung.
Trừng phạt dầu mỏ khiến Nga mất 50% ngân sách, nhưng EU tổn thất còn lớn hơn Một lệnh trừng phạt dầu thô toàn diện của EU nhằm vào Moskva có thể sẽ hủy hoại ngành công nghiệp vốn đang phải vật lộn với khó khăn tại Nga. Một trạm bơm dầu trên tuyến đường ống Druzhba vận chuyển dầu thô của Nga sang châu Âu qua Belarus. Ảnh: Reuters Tin tức nổi bật trong tháng này chính là việc...