Các tập đoàn quốc phòng châu Âu đẩy mạnh vận động hành lang tại Brussels

Ngày 5/3, kể từ sau xung đột Nga – Ukraine năm 2022, các tập đoàn quốc phòng châu Âu đã mở rộng sự hiện diện tại Brussels nhằm gia tăng ảnh hưởng trong các thể chế chính trị của Liên minh châu Âu (EU).

Binh sĩ Ukraine vận chuyển tên lửa chống tăng Javelin do Mỹ hỗ trợ tại sân bay Boryspil ở Kiev. Ảnh: AFP/TTXVN

Dữ liệu do Politico công bố cho thấy ngân sách vận động hành lang của các công ty quốc phòng hàng đầu đã tăng khoảng 40% trong giai đoạn 2022-2023.

Việc mở rộng hoạt động tại Brussels phản ánh vai trò ngày càng lớn của EU trong chính sách quốc phòng chung. Khi Mỹ dần giảm hỗ trợ cho Ukraine, Ủy ban châu Âu đẩy mạnh kế hoạch tăng chi tiêu quân sự và tạo cơ hội để các tập đoàn quốc phòng châu Âu tác động đến dòng ngân sách này.

Ông Line Tresselt, Giám đốc nhóm quốc phòng và an ninh tại công ty tư vấn Rud Pedersen, nhận định rằng sự quan tâm từ các tập đoàn đang gia tăng mạnh mẽ do bối cảnh an ninh khu vực ngày càng bất ổn.

Mười tập đoàn quốc phòng lớn nhất châu Âu, như: Airbus, Leonardo, Thales, Rheinmetall, Naval, Saab, Safran, KNDS Deutschland, Dassault và Fincantieri, đã công bố chi tiêu vận động hành lang trong Sổ đăng ký minh bạch của EU.

Tổng chi tiêu của nhóm này tăng từ 3,95 đến 5,1 triệu euro vào năm 2022 lên 5,5 đến 6,7 triệu euro vào năm 2023, tương đương mức tăng 40% chỉ trong một năm. Công ty Saab dẫn đầu với mức tăng gấp đôi so với năm trước, trong khi công ty Airbus và công ty Dassault cũng đẩy mạnh hoạt động.

Ngoài ngân sách, nhiều tập đoàn cũng mở rộng đội ngũ chuyên trách tại Brussels. Đến năm 2024, 90% các công ty được khảo sát cho biết đã tuyển thêm nhân sự toàn thời gian để đại diện lợi ích của họ tại EU. Công ty Thales nâng số nhân viên vận động hành lang từ 3,5 lên 10 người, công ty Leonardo từ ba lên năm người.

Bên cạnh đó, các công ty quốc phòng Mỹ cũng gia nhập cuộc đua. Công ty Lockheed Martin lần đầu tiên đăng ký vận động hành lang tại EU vào tháng 5/2024 và cử hai đại diện tới Nghị viện châu Âu. Công ty hàng không vũ trụ RTX của Mỹ có hai nhân viên vận động hành lang toàn thời gian và bốn đại diện bên ngoài tại Brussels.

Sự trở lại của Tổng thống Donald Trump với lập trường cứng rắn trong chính sách đối ngoại đã đặt các nước châu Âu vào thế khó. Các chính phủ phải cân nhắc giữa việc mua thêm vũ khí từ Mỹ để duy trì quan hệ đồng minh hay thúc đẩy nền công nghiệp quốc phòng nội địa nhằm giảm sự phụ thuộc vào Washington. Dù chọn hướng nào, nhu cầu vũ khí tăng cao cũng mang lại cơ hội lớn cho các tập đoàn quốc phòng và các nhóm vận động hành lang.

Các công ty tư vấn tại Brussels cũng chạy đua để đáp ứng nhu cầu gia tăng. Công ty Rud Pedersen mở rộng hoạt động, trong khi công ty C&V Consulting, một công ty tư vấn chuyên về quốc phòng, đã tăng gấp đôi quy mô để đáp ứng làn sóng quan tâm từ các quỹ đầu tư và ngân hàng đối với lĩnh vực này.

Hiện nay, vận động hành lang tại Brussels vẫn chủ yếu do một số công ty lớn chi phối. Công ty Forward và công ty Logos Public Affairs hợp tác với công ty Airbus, trong khi công ty EUTOP Europe và công ty Euralia là những tổ chức đại diện chính của các tập đoàn quốc phòng châu Âu. Tuy nhiên, do các công ty không bắt buộc phải công khai toàn bộ quan hệ hợp tác, bức tranh đầy đủ về hoạt động vận động hành lang tại EU vẫn chưa rõ ràng.