Các nước xét nghiệm kháng thể trong máu để truy bệnh nhân COVID-19 không triệu chứng
Giữa mùa dịch COVID-19, hàng triệu người mắc các triệu chứng đường hô hấp đều có cùng câu hỏi: Tôi bị cảm cúm hay nhiễm virus corona? Để giải đáp câu hỏi này, các nhà khoa học đang phát triển phương pháp xét nghiệm chính xác hơn.
Nhân viên y tế trích máu để xét nghiệm kháng thể virus corona – Ảnh: NYT
Nhiều hãng dược và các nhà khoa học đang chạy đua phát triển các phương pháp xét nghiệm chính xác hơn, có thể nhanh chóng phát hiện kháng thể virus corona trong máu người. Đây là một kỹ thuật mang nhiều ý nghĩa trong cuộc chiến với dịch COVID-19 giai đoạn tới.
Khác với kỹ thuật xét nghiệm virus bằng dịch hầu họng, xét nghiệm máu tìm kiếm những kháng thể do hệ miễn dịch tạo ra chống lại virus.
Từ đó, con người sẽ có câu trả lời chính xác hơn về tỉ lệ người nhiễm không triệu chứng, hoặc triệu chứng nhẹ, trong cộng đồng; hoặc liệu một người đã bình phục có thể an toàn quay lại với cuộc sống bình thường chưa.
Theo báo New York Times, các quốc gia như Hàn Quốc, Đức, Ý… đã xét nghiệm kháng thể trong nhiều tuần qua, trong khi đầu tháng này Cục Quản lý Thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA) mới thông qua một kỹ thuật xét nghiệm kháng thể, và phải mất thêm ít nhất 1 tuần nữa trước khi nó được áp dụng rộng rãi.
Các chuyên gia lưu ý, một người có kháng thể chưa chắc đã miễn dịch với virus, lý do là cơ chế miễn dịch rất phức tạp, và không phải tất cả kháng thể đều giống nhau.
Video đang HOT
Giáo sư – bác sĩ Thomas Tuschl, Đại học Rockefeller (Mỹ) giải thích rằng các kháng thể khác nhau bám vào các vị trí khác nhau trên virus corona sẽ tạo ra hiệu ứng khác nhau.
“Kháng thể bám vào gai virus (sợi protein) có thể giúp làm chậm sự xâm nhập của chúng, nhưng loại này không hiệu quả như kháng thể vô hiệu hoá. Loại sau có thể làm tê liệt virus, ngăn chúng xâm nhập vào tế bào nhờ khoá chặt một vị trí đặc biệt trên gai virus”, GS Tuschl giải thích.
Kỹ thuật xét nghiệm FDA mới thông qua không thể phân biệt giữa các loại kháng thể nói trên, và nó cũng không đo được hàm lượng kháng thể trong máu.
“Kỹ thuật này chỉ giúp chúng ta biết được một người đã bị phơi nhiễm với virus chưa, không chứng minh được người đó đã có miễn dịch. Thế hệ xét nghiệm tiếp theo, vốn tập trung vào kháng thể vô hiệu hoá, có thể cung cấp thông tin này”, bác sĩ Angela Rasmussen, nhà virus học thuộc Đại học Columbia, bổ sung.
Một ưu điểm của xét nghiệm kháng thể so với xét nghiệm dịch hầu họng là nó có thể áp dụng cho tất cả mọi người, dù họ chỉ mới biểu hiện triệu chứng nhẹ (sau đó cần khẳng định lại), theo bác sĩ Rasmussen. Hiện nay xét nghiệm corona ở Mỹ chỉ ưu tiên cho những bệnh nhân nặng.
Nó cũng hữu dụng để phát hiện những người nhiễm virus không triệu chứng. Đây là nhóm có thể lây cho người khác một cách không ý thức. Trung tâm Phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh Mỹ (CDC) ước tính tỉ lệ người không triệu chứng là 25%.
Ngoài ra, khoa học hiện đang thử nghiệm cách điều trị COVID-19 bằng huyết tương của người đã khỏi bệnh (có kháng thể trong máu). Đây cũng là một giải pháp hứa hẹn trong khi thế giới chưa tìm ra thuốc hoặc vaccine đặc trị loại bệnh này.
PHÚC LONG
Tự ý mua thuốc ho, sốt có thể làm mất dấu người mắc Covid-19
Bác sĩ Nguyễn Quốc Thái cho rằng bệnh nhân mắc Covid-19 khi tự điều trị có thể phát tán virus cho mọi người xung quanh. Vì vậy, khai báo y tế khi có biểu hiện ho, sốt là cần thiết.
Trong cuộc họp của Ban chỉ đạo phòng, chống dịch Covid-19 thành phố ngày 13/4, Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung, cho biết người dân có thói quen khi ho, sốt đến hiệu thuốc để tự mua và sử dụng. Trong khi đó, các nước mua thuốc phải có chỉ định của bác sĩ.
Từ thực tế này, ông Chung đề nghị thông báo đến tất cả hiệu thuốc trên địa bàn thành phố, nếu cá nhân nào mua thuốc ho, sốt thời gian qua phải báo ngay cho y tế phường để lấy mẫu xét nghiệm.
"Sở Y tế đã có kết nối với 7.000 cửa hàng thuốc này, bây giờ hãy gửi thư thông báo cho họ", Chủ tịch UBND Hà Nội nhấn mạnh.
Ông cũng yêu cầu các phòng khám tư nhân, bác sĩ tư nhân, bác sĩ về hưu, khi có bệnh nhân ho, sốt, khó thở đến điều trị phải thông báo để lấy mẫu xét nghiệm toàn bộ, không bỏ sót trường hợp nào.
Ông Chung nhấn mạnh đây là nhiệm vụ tham gia phòng, chống dịch. Nếu hiệu thuốc nào để sót trường hợp này phải xử lý theo đúng quy định pháp luật. Những trường hợp để lọt có thể bị tước giấy phép vĩnh viễn.
Ông Chung đề nghị thông báo đến tất cả hiệu thuốc trên địa bàn thành phố, nếu cá nhân nào mua thuốc ho, sốt thời gian qua phải báo ngay cho y tế phường để lấy mẫu xét nghiệm. Ảnh: Văn Hưng.
Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Quốc Thái, Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết việc tự mua thuốc điều trị tình trạng cảm cúm tại các hiệu thuốc có thể làm mất dấu những người mắc Covid-19.
Điều đáng lo ngại là nếu có bệnh nhân mắc Covid-19 tự điều trị sẽ phát tán virus cho những người xung quanh. "Giải pháp cốt lõi để phát hiện sớm ca bệnh Covid-19 hiện nay là cần khuyến cáo người dân có biểu hiện viêm đường hô hấp cấp tính đến khám tại các cơ sở y tế để được làm xét nghiệm chẩn đoán bệnh. Vì nhiều lý do khác nhau, trong trường hợp chưa đến ngay được cơ sở y tế, người dân cần thực hiện khai báo y tế để được tư vấn và hỗ trợ", bác sĩ Thái nói.
Đồng quan điểm, TS Phạm Đức Hùng, Bệnh viện Nhi Cincinnati, Ohio, Mỹ, cho rằng việc khai báo y tế khi có biểu hiện ho, sốt trước khi tự ý đến hiệu thuốc mua thuốc là cần thiết. Người mắc Covid-19 đến mua thuốc và có thể khiến hiệu thuốc trở thành trung tâm truyền bệnh cho người khỏe mạnh.
Ngoài ra, theo bác sĩ Thái, diễn biến bệnh Covid-19 có thể chuyển nặng, không lường trước được.
"Việc tự điều trị bệnh tại nhà có thể dẫn đến những hậu quả khôn lường về sức khỏe, thậm chí có thể ảnh hưởng tính mạng. Bên cạnh đó, điều trị tại nhà khi không kiểm soát tốt việc phòng ngừa lây nhiễm có thể làm cho bệnh lây lan đến những người xung quanh. Thời kỳ đầu khi dịch xuất hiện ở Vũ Hán, nhiều trường hợp tự điều trị tại nhà đã làm dịch bệnh lan tràn và tăng tỷ lệ tử vong", chuyên gia cho hay.
Về thông tin sử dụng thuốc ho, hạ sốt có thể gây hiện tượng âm tính giả với SARS-CoV-2, TS Phạm Đức Hùng lý giải xét nghiệm sẽ tìm RNA (nguyên liệu) của virus trong hầu họng hoặc kháng thể phát hiện virus. Trường hợp không phát hiện được SARS-CoV-2 (âm tính giả) là do bộ xét nghiệm có vấn đề, không phải do thuốc ho, hạ sốt.
Theo PGS.TS Nguyễn Hồng Hà, Phó chủ tịch Hội Truyễn nhiễm Việt Nam, ngoài việc khống chế các ổ dịch đã phát hiện, ở giai đoạn hiện nay, chúng ta phải tiếp tục theo dõi những trường hợp không thuộc các ổ dịch này. Việc cảnh giác, tiếp tục theo dõi các ca ngoài cộng đồng và những người có dấu hiệu bệnh là rất quan trọng. Bởi một số trường hợp có thể nhiễm virus sau đó lưu hành, đi lại nhiều và lây người khác mà chúng ta không thể biết trước.
Các chuyên gia khuyến cáo người dân không nên chủ quan khi tình hình dịch bệnh đang diễn biến phức tạp. Tuân thủ tốt yêu cầu ở nhà, giữ khoảng cách khi tiếp xúc giúp giảm nguy cơ lây truyền bệnh.
Giãn cách xã hội là biện pháp khống chế dịch hiệu quả hiện nay. Tuy nhiên, biện pháp này chỉ đạt hiệu quả khi có được sự tuân thủ của toàn dân. Nhận thức và hành động tích cực của mỗi người dân sẽ góp phần nhanh chóng đẩy lùi đại dịch.
Phương Anh
Những bệnh nhân Covid-19 nào dễ tử vong nhất? Các đặc điểm chung nhất của 85 bệnh nhân Covid-19 tử vong ở Vũ Hán, Trung Quốc trong giai đoạn đầu của đại dịch virus corona trong nghiên cứu được công bố trên tờ tạp chí của Hội Lồng ngực Mỹ. Một nhân viên y tế giới thiệu về bộ xét nghiệm phát hiện virus corona mới tại tại Amsterdam UMC ở Amsterdam,...