Các nước NATO sẽ đáp ứng đề nghị tăng chi tiêu quân sự của Mỹ như thế nào?

Đức Hoàng19:59 11/08/2025

Để đáp ứng đề nghị từ Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc tăng chi tiêu quốc phòng, các nước NATO được cho sẽ có những cách sáng tạo để thực hiện yêu cầu này.

Các binh sĩ tham gia cuộc tập trận của NATO (Ảnh minh họa: AFP).

NATO thông báo vào cuối tháng 6 rằng các quốc gia thành viên đã đồng ý cam kết chi 5% GDP cho ngân sách quốc phòng sau khi Tổng thống Trump nhiều lần cho rằng các thành viên châu Âu chưa phân bổ đủ cho an ninh của liên minh xuyên Đại Tây Dương.

Đây là mức tăng mạnh so với cam kết 2% được thống nhất vào năm 2014.

Video đang HOT

Tổng thống Donald Trump đã thành công trong việc thuyết phục các quốc gia thành viên NATO tăng chi tiêu quốc phòng. Theo các chuyên gia, một điểm ngoại lệ quan trọng cho phép các đồng minh chi một phần ngân sách này vào những dự án “liên quan đến quốc phòng” đã mở đường cho các sáng kiến của các nước thành viên.

Cụ thể, con số 5% này được chia thành hai phần: 3,5% dành cho “nhu cầu quốc phòng cốt lõi và đáp ứng các mục tiêu năng lực của NATO” và 1,5% dành để “bảo vệ cơ sở hạ tầng trọng yếu, phòng thủ mạng lưới, đảm bảo khả năng chuẩn bị dân sự và khả năng chống chịu, đổi mới, và củng cố nền tảng công nghiệp quốc phòng”.

Elie Perot, trợ lý giáo sư tại Trường Quản trị Brussels (Đại học Tự do Brussels, Bỉ), dự đoán làn sóng dự án hạ tầng sẽ bùng nổ, đặc biệt ở các nước Tây và Nam Âu sau diễn biến trên.

Một ví dụ nổi bật nhất chính là dự án xây cầu bắc qua eo biển Messina của Italy trị giá 15,5 tỷ USD. Dự án này đang được xem xét đưa vào chi tiêu quốc phòng của Italy, với lập luận rằng nó đủ tiêu chuẩn là “cơ sở hạ tầng tăng cường an ninh” ở sườn phía nam Địa Trung Hải của liên minh.

Các dự án được tính vào ngân sách NATO không chỉ giới hạn ở hạ tầng. Một số nước còn tìm cách nâng số liệu về ngân sách quốc phòng bằng các hạng mục khác.

Vào năm 2016, Anh tính cả lương hưu quân đội và hoạt động tình báo vào cam kết 2% GDP cho NATO. Tây Ban Nha muốn tính cả chi phí kiểm soát biên giới, giám sát bờ biển, và đóng góp cho các nhiệm vụ an ninh của EU vào khoản ngân sách này.

Ông Perot cho biết, “một số nước NATO lập luận rằng nỗ lực chống biến đổi khí hậu cũng nên được tính, vì sẽ giảm tác động của thiên tai tương lai, qua đó đóng góp vào an ninh chung của liên minh”.

Theo các chuyên gia, bằng cách này, một số nước NATO có thể sẽ tìm cách để hợp lý hóa các dự án vào ngân sách quốc phòng. Lý do được đưa ra là NATO tới nay chưa đưa ra hướng dẫn rõ ràng và công khai về những gì được coi là chi tiêu quốc phòng.

Điều này dẫn đến việc mỗi nước sẽ có cách diễn giải riêng về chi phí quốc phòng, miễn là nó hợp lý với từng quốc gia. Ngoài ra, NATO cũng chỉ công bố con số tổng quát và vài tỷ lệ phần trăm cơ bản nhưng không chi tiết từng khoản mà các nước thành viên đã chi cho quốc phòng.

Theo chuyên gia Todd Harrison thuộc Viện Di sản Mỹ, NATO nên thay đổi cách đánh giá của liên minh, tập trung vào năng lực và mức độ sẵn sàng chiến đấu thay vì chỉ bằng phần trăm GDP đầu tư cho quốc phòng.

Châu Âu đứng trước lựa chọn đầu tư vào quân sự hay củng cố nền tảng xã hội

Theo bài bình luận trên Politico ngày 31/7, đề xuất của các lãnh đạo NATO nâng chi tiêu quốc phòng lên mức 5% GDP đang đặt châu Âu trước một lựa chọn khó khăn đó là ưu tiên củng cố sức mạnh quân sự hay dành nguồn lực để tăng cường các trụ cột xã hội.

Xe chiến đấu Puma trong quá trình kiểm tra bảo trì tại cơ sở của nhà sản xuất Rheinmetall ở Unterluess, Đức. Ảnh: AFP/TTXVN

Tại hội nghị thượng đỉnh gần đây, chỉ có Tây Ban Nha bày tỏ hoài nghi về tính hợp lý của mục tiêu mới, trong khi phần lớn các nước thành viên NATO ủng hộ việc tăng mạnh ngân sách quốc phòng. Tuy nhiên, giới chuyên gia cảnh báo rằng trong bối cảnh chi phí sinh hoạt leo thang, giá thuê nhà tăng, dịch vụ công xuống cấp và hạ tầng giao thông quá tải, việc ưu tiên quân sự hóa có thể làm suy yếu sự gắn kết và ổn định xã hội.

Các tác giả Begum Zorlu, Gulseren Onanc và Ediz Topcuoglu cho rằng mối đe dọa thường trực đối với người dân châu Âu không chỉ xuất phát từ nguy cơ xung đột hay đe dọa lãnh thổ, mà còn đến từ những vấn đề kinh tế - xã hội như thiếu nhà ở, chi phí chăm sóc trẻ em cao, hệ thống giáo dục và y tế thiếu đầu tư. Một xã hội chịu nhiều sức ép dân sinh sẽ khó duy trì sự ổn định chỉ bằng sức mạnh quân sự.

Bài viết dẫn chứng từ New York (Mỹ), nơi ứng cử viên thuộc thế hệ chính trị gia trẻ theo đường lối xã hội dân chủ, Zohran Mamdani, đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử sơ bộ nhờ chương trình tranh cử bao gồm các chính sách như giao thông công cộng miễn phí, chăm sóc trẻ em toàn dân, kiểm soát giá thuê nhà và đánh thuế tài sản. Những chính sách này, dù bị coi là "cấp tiến" trong quan điểm kinh tế thị trường truyền thống, vẫn nhận được sự ủng hộ rộng rãi. Theo các tác giả, điều đó cho thấy tiềm năng áp dụng những mô hình phúc lợi xã hội mạnh mẽ hơn tại các thành phố châu Âu như Naples (Italy), Marseille (Pháp) hay Athens (Hy Lạp).

Bài bình luận cũng nhấn mạnh vai trò then chốt của chính quyền địa phương trong việc bảo vệ các giá trị dân chủ. Tại Thổ Nhĩ Kỳ, Tổng thống Recep Tayyip Erdogan bị cáo buộc gia tăng sức ép với các thị trưởng đối lập, trong đó có việc bắt giữ Thị trưởng Istanbul Ekrem Imamoglu cùng hơn chục lãnh đạo đô thị khác với cáo buộc bị cho là mang động cơ chính trị. Trước tình hình này, dù một số chính phủ châu Âu lựa chọn im lặng, các thị trưởng tại Paris, Berlin và Budapest vẫn công khai lên tiếng bảo vệ nguyên tắc dân chủ, qua đó khẳng định vai trò của chính quyền đô thị như "trái tim" của quốc gia.

Theo nhóm tác giả, khái niệm "xã hội Châu Âu" không chỉ là một khẩu hiệu chính trị mà còn là chiến lược sống còn nhằm duy trì sự cân bằng giữa tự do kinh tế và công bằng xã hội. Nếu ngân sách quốc phòng hơn các nguồn lực dành cho những ưu tiên dài hạn như ứng phó biến đổi khí hậu, thu hẹp khoảng cách số, phát triển nhà ở và mở rộng dịch vụ chăm sóc trẻ nhỏ, EU sẽ khó giữ vững được lòng tin của công chúng.

Chiến lược phòng thủ mới của NATO có gì đáng chú ý? Tại cuộc họp mới đây, các Bộ trưởng Quốc phòng thuộc Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đã đạt được sự đồng thuận về một loạt mục tiêu mới nhằm củng cố năng lực phòng thủ tập thể. Mặc dù chi tiết vẫn được giữ kín, truyền thông châu Âu cho rằng liên minh quân sự này đang chuẩn bị...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có

Không

Tin liên quan

Chủ đề: châu âu an ninh đại tây dương tổng thống mỹ binh sĩ nato donald trump tập trận ngân sách quốc phòng tổng thống trump

Xem thêm Share

Xem nhiều

Lầu Năm Góc: Số đầu đạn hạt nhân của Trung Quốc đang tăng16:28

Phi thuyền bí ẩn X-37B của quân đội Mỹ vừa trở lại không gian08:27

Chuyển biến lớn cho xung đột Ukraine07:48

Xe tăng Nga sống sót sau khi trúng liên tiếp 24 UAV02:50

Phát hiện hàng chục tử thi sau cánh cửa bí mật của nhà tang lễ09:07

Ấn Độ thử lửa mạng lưới "Vòm sắt": Đòn đánh hạ gục tên lửa, UAV03:03

'Lá bài' của Nhà Trắng với Trung Quốc08:33

Tàu chiến Mỹ và Venezuela 'dàn trận' ở Caribbean08:54

Mỹ dọa trừng phạt cả Nga lẫn Ukraine08:03

Giám đốc CDC Mỹ bị sa thải sau chưa đầy một tháng?09:12

Nga bác tin thả UAV sang Đức theo dõi tuyến vận chuyển vũ khí Mỹ08:21

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Bài toán của phương Tây trong bảo đảm an ninh cho Ukraine

15:37:49 03/09/2025

Tuy nhiên, kế hoạch đầy tham vọng đưa hàng nghìn quân châu Âu vào Ukraine đang vấp phải một rào cản lớn: sự phản đối từ chính công chúng. Theo khảo sát của tờ Wall Street Journal, công luận tại các quốc gia chủ chốt đang chia rẽ sâu sắc...

Tổng thống Mỹ tuyên bố đưa Vệ binh quốc gia tới Chicago

15:24:43 03/09/2025

Tuyên bố của Tổng thống Trump được đưa ra ngay sau một kỳ nghỉ cuối tuần bạo lực, khi ít nhất 54 người bị tấn công bằng súng, trong đó 8 người thiệt mạng tại Chicago. Theo ông Trump, tình trạng bạo lực tương tự cũng diễn ra trong 2 tuần...

Nguyên nhân Ukraine kéo dài thời gian huấn luyện binh sĩ ở phương Tây

15:19:33 03/09/2025

Ukraine đã quyết định kéo dài thời gian huấn luyện cho binh sĩ ở các nước phương Tây nhằm ưu tiên chất lượng thay vì số lượng.

IAEA phát hiện hạt uranium tại một địa điểm ở Syria

15:19:19 03/09/2025

Chính quyền Syria kiên quyết phủ nhận cáo buộc xây dựng lò phản ứng. Báo cáo của IAEA nêu rõ nhà chức trách hiện tại ở Syria cho biết họ không có thông tin giải thích cho sự xuất hiện của các hạt uranium nói trên.

Nhật Bản đối mặt nguy cơ mưa lớn và bão nhiệt đới - Ngập lụt diện rộng ở Ấn Độ, hàng nghìn cư dân phải sơ tán

15:14:39 03/09/2025

Mùa mưa năm nay tại Ấn Độ diễn biến đặc biệt khắc nghiệt, chỉ riêng tháng 8 đã ghi nhận ít nhất 130 người thiệt mạng ở miền Bắc, nhiều làng mạc bị xóa sổ và cơ sở hạ tầng hư hại nặng.

Tấn công bằng dao tại nhà hàng ở thủ đô Seoul (Hàn Quốc)

15:05:32 03/09/2025

Theo đánh giá ban đầu của cảnh sát, vụ tấn công không phải là một hành vi bạo lực ngẫu nhiên. Lực lượng chức năng đang tiến hành điều tra vụ việc.

Đâm xe vào đoàn rước lễ hội ở Ấn Độ khiến nhiều người thương vong

15:02:18 03/09/2025

Ganesh Visarjan là lễ hội tôn giáo lớn của người Hindu, đánh dấu ngày tiễn tượng thần Ganesh xuống sông hoặc biển, thu hút hàng nghìn tín đồ tham gia các đoàn rước trên khắp Ấn Độ.

Người dân Pháp trải qua mùa Hè 2025 với nền nhiệt trung bình cao lịch sử

14:59:33 03/09/2025

Ngưỡng 35C, được coi là rất nóng, cũng xuất hiện tại hơn 80% lãnh thổ nước Pháp trong mùa Hè vừa qua. Tại nhiều thành phố, ngưỡng nhiệt độ này đã bị vượt qua trong 1/4 số ngày của cả mùa Hè, thậm chí 1/3 số ngày tại Nmes.

Australia: Bắt giữ một thiếu niên bị buộc tội đâm dao ở Sydney

14:56:50 03/09/2025

Điều tra ban đầu cho thấy nạn nhân có tiếp xúc với 2 người lạ trước khi bị tấn công. Sau đó, một thiếu niên 17 tuổi đã đến trình diện cảnh sát vào chiều 2/9 và bị bắt giữ.

Google giữ vững 'hai trụ cột' nhưng phải chia sẻ dữ liệu với đối thủ

14:54:23 03/09/2025

Tuy nhiên, thẩm phán lại ra lệnh cho Google phải chia sẻ dữ liệu với các đối thủ nhằm mở rộng cạnh tranh trong lĩnh vực tìm kiếm trực tuyến.

Đảng Vì nước Thái đệ đơn đề nghị giải tán Quốc hội

14:47:48 03/09/2025

Trong khi đó, các chuyên gia pháp lý của đảng Pheu Thai cho rằng rằng Thủ tướng lâm thời Phumtham có thẩm quyền xin lệnh Hoàng gia để giải tán Hạ viện.

Israel bí mật phóng vệ tinh quân sự

14:46:39 03/09/2025

Vì lý do an ninh, toàn bộ chiến dịch được giữ bí mật cho đến khi vệ tinh đã được đưa vào quỹ đạo thành công. Sau khi vào quỹ đạo, Ofek 19 sẽ trải qua một loạt thử nghiệm để đánh giá hiệu suất và mức độ sẵn sàng vận hành.

Có thể bạn quan tâm

Trúng số độc đắc vào đúng 2 ngày liên tiếp (4/9-5/9), 3 con giáp 'gánh vàng gánh bạc' về nhà, tài vận vượng phát, thu nhập tăng lên gấp đôi gấp ba

15:40:56 03/09/2025

Trúng số độc đắc vào đúng 2 ngày liên tiếp (4/9-5/9), 3 con giáp gánh vàng gánh bạc về nhà, tài vận vượng phát, thu nhập tăng lên gấp đôi gấp ba

Hương Sơn - Hành trình kiến tạo điểm đến bốn mùa của Thủ đô

Du lịch

15:38:36 03/09/2025

Nằm ở phía Nam Thủ đô, xã Hương Sơn được thiên nhiên ưu ái ban tặng cảnh quan đa dạng, di sản văn hóa phong phú và hệ thống làng nghề truyền thống độc đáo.