Các nước bỏ lỡ thời hạn đạt được thỏa thuận toàn cầu về đại dịch

Linh Tô20:38 12/11/2024

Ngày 11/11, các quốc gia thành viên của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã quyết định kéo dài các cuộc đàm phán nhằm đi đến thỏa thuận toàn cầu về đại dịch sang năm 2025 do còn quá nhiều bất đồng.

Như vậy, thế giới vẫn chưa thể ký kết thỏa thuận ngay trong năm 2024 như mong muốn.

Hình ảnh virus đậu mùa khỉ dưới kính hiển vi. Ảnh: Getty Images/TTXVN

Thỏa thuận mang tính bước ngoặt sẽ giúp các nước có thể chuẩn bị, phòng ngừa và ứng phó với đại dịch một cách kỹ lưỡng hơn trong tương lai, trong bối cảnh thế giới đang phải đối mặt với nhiều dịch bệnh trong vài tháng gần đây, trong đó có bệnh đậu mùa khỉ, bệnh do virus Marburg gây tử vong hay sự lây lan của cúm gia cầm H5N1. Tuy nhiên, các quốc gia thành viên cho rằng vẫn còn tồn đọng quá nhiều vấn đề để có thể hoàn tất thỏa thuận trong năm nay, đặc biệt là lợi ích của các quốc gia phương Tây – nơi có ngành dược phẩm phát triển mạnh, trong khi các quốc gia nghèo hơn lo ngại bị bỏ lại trong cuộc ứng phó với đại dịch trong tương lai.

Cụ thể, các quốc gia thành viên vẫn chưa thể đạt được thỏa thuận về việc chia sẻ công bằng các nguồn lực liên quan đến đại dịch như cách tiếp cận các yếu tố gây bệnh, vaccine , xét nghiệm và phương pháp điều trị.

Ngoài ra, vẫn còn nhiều thách thức liên quan đến giám sát, các biện pháp phòng ngừa và chuyển giao công nghệ cho các quốc gia kém phát triển hơn.

Video đang HOT

Tại kỳ họp Đại hội đồng Y tế Thế giới vào tháng 6, các quốc gia thành viên đã tự đặt thời hạn đạt được và thông qua thỏa thuận vào tháng 5/2025 và nếu có thể hoàn thành vào cuối năm nay. Để có thể hoàn tất thỏa thuận ngay trong năm nay, các nước thành viên của WHO phải tổ chức phiên họp đặc biệt vào tháng 12 tới. Tuy nhiên, các nhà đàm phán thừa nhận vẫn chưa sẵn sàng cho điều này. Thay vào đó, các nước sẽ có thêm 1 tuần đàm phán và sẽ phải đưa ra quyết định vào ngày 6/12 tới về việc liệu có thể đạt được thỏa thuận trước tháng 5/2025 hay không.

Chưa thể cân bằng lợi ích

Thỏa thuận toàn cầu mới nhằm ứng phó với các đại dịch trong tương lai sẽ hoàn tất vào năm 2025 hoặc sớm hơn nếu có thể.

Nhân viên y tế lấy mẫu dịch xét nghiệm COVID-19 cho người dân tại Mamming, miền Nam Đức. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN

Đây là thông báo được đưa ra trong ngày làm việc cuối cùng của khóa họp lần thứ 77 Đại hội đồng Y tế thế giới (WHA) ở Geneva, Thụy Sĩ. Như vậy, các bên tiếp tục cần có thêm thời gian để cân bằng tất cả lợi ích, chưa kể sức ép từ các tập đoàn dược phẩm lớn trên thế giới.

Trong 24 tháng qua, các bộ trưởng từ 194 quốc gia thành viên của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã nỗ lực soạn thảo một hiệp ước về các quy tắc ứng phó với đại dịch mới, còn gọi là Hiệp ước về đại dịch hay Hiệp định WHO. Đây là nỗ lực lớn được triển khai sau khi đại dịch COVID-19 cướp đi sinh mạng của 13 triệu người, tàn phá nền kinh tế và làm tê liệt hệ thống y tế trên toàn thế giới. WHO muốn thỏa thuận mới có nội dung rõ ràng để giải quyết khoảng cách trong việc tiếp cận vaccine đối với các nước nghèo và nước giàu.

Như thời điểm đại dịch COVID-19 bùng phát, có không ít nước đang phát triển phải chờ nhận những mũi tiêm vaccine đầu tiên từ những tập đoàn dược phẩm ở các nước phương Tây, dù đây cũng là thời điểm nhiều quốc gia giàu có hơn triển khai các chương trình tăng cường tiêm chủng bổ sung.

Ngoài ra, dự thảo thỏa thuận cũng có nội dung đề xuất WHO nhận 20% tất cả các sản phẩm liên quan đến đại dịch, bao gồm quy trình xét nghiệm, vaccine và phương pháp điều trị. Điều này sẽ cho phép WHO phân bổ những nguồn lực đó cho các quốc gia có hoàn cảnh khó khăn hơn. Một chương trình tương tự, COVAX, đã giúp các quốc gia có thu nhập thấp tiếp cận vaccine ngừa COVID-19.

Dự thảo cũng bao gồm yêu cầu các quốc gia công bố bất kỳ thỏa thuận nào với các công ty tư nhân, chẳng hạn như các công ty sản xuất vaccine. Một quỹ chung cho các nước thu nhập thấp và trung bình cũng sẽ được thành lập theo nội dung thỏa thuận.

Trong những tháng qua, WHO đặt mục tiêu đưa nội dung thỏa thuận ra đánh giá trong khóa họp của WHA tuần qua, nhưng giữa các bên đã xuất hiện nhiều bất đồng. Thông tin chi tiết về những điểm bất đồng chính vẫn chưa được tiết lộ, nhưng các nhà ngoại giao có mặt tại các cuộc đàm phán cho hay có những tranh chấp về quyền sở hữu trí tuệ cùng nhiều vấn đề khác. Chưa kể, một bất đồng lớn khác dường như là về yêu cầu các quốc gia chia sẻ thông tin về các mầm bệnh gây bệnh mới, cũng như các công nghệ được sử dụng để chống lại chúng.

Không rõ quốc gia nào phản đối đề xuất này, nhưng có nhiều ý kiến cần xem xét từ phía Mỹ. Trong bức thư chung của 24 thống đốc gửi Tổng thống Mỹ Joe Biden đề ngày 22/5, nhiều ý kiến cho rằng WHO đang tìm kiếm quyền lực cho phép cơ quan này đơn phương tuyên bố tình trạng khẩn cấp toàn cầu. Theo các thống đốc này, những quyền lực đó sẽ đưa WHO thoát khỏi vai trò cố vấn và trao cho cơ quan này "những quyền lực vi hiến và chưa từng có" đối với Mỹ, điều được suy luận sẽ "làm suy yếu chủ quyền quốc gia và xâm phạm các quyền của nhà nước". Ngoài ra, các thống đốc cũng liệt kê những lo ngại về cơ sở hạ tầng giám sát toàn cầu được đề xuất và các yêu cầu mà họ cho rằng có thể dẫn đến việc có thêm các quy trình kiểm duyệt.

Còn đại diện của Anh tuyên bố họ sẽ chỉ đồng ý ký một thỏa thuận tôn trọng "lợi ích và chủ quyền quốc gia của Anh". Trong khi đó, các nước nghèo hơn phàn nàn về sự đối xử không công bằng, nói rằng họ có thể bị yêu cầu cung cấp mẫu virus cho các loại vaccine và phương pháp điều trị mà họ không thể chi trả được.

Giới chuyên gia đánh giá kế hoạch để phản ứng nhanh với đại dịch tiếp theo có vai trò rất quan trọng, vì vẫn còn đó những yếu tố vẫn chưa được xử lý sau đại dịch COVID-19 vừa qua, từ việc trao đổi dữ liệu không đầy đủ và năng lực sản xuất vaccine hạn chế ở nhiều nơi trên thế giới cho đến sự ngờ vực ngày càng sâu sắc giữa các quốc gia.

Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus phát biểu tại khóa họp lần thứ 77: "Quyết định đặt mốc thời gian cụ thể cho việc chốt lại thỏa thuận về đại dịch trong năm tới cho thấy các quốc gia mong muốn điều đó mạnh mẽ và khẩn cấp như thế nào, bởi vì đại dịch tiếp theo sẽ chỉ là vấn đề thời điểm xảy ra chứ không phải là có xảy ra hay không". Ông đồng thời khẳng định đó không phải là một thất bại và chỉ thừa nhận rằng các nhà đàm phán phải đối diện với một nhiệm vụ "to lớn" trong một khung thời gian "quá tham vọng".

Chia sẻ với phóng viên TTXVN bên lề khóa họp, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương cho biết đại dịch COVID-19 cho thấy nhiều nước chưa chuẩn bị tốt cho quy mô dịch trên toàn cầu. Một đại dịch tiếp theo có thể xảy ra bất cứ lúc nào, vì vậy từ bài học của đại dịch COVID-19, tất cả các quốc gia cần phải tăng cường năng lực, sẵn sàng chuẩn bị một cách tốt nhất với các đại dịch trong tương lai.

Các nước cũng cần hợp tác, cùng hành động để có thể đáp ứng một cách tốt nhất và giảm thiểu những mối đe dọa an ninh y tế toàn cầu, và có thể ứng phó một cách nhanh chóng và hiệu quả với tất cả những rủi ro sức khỏe có thể xảy ra.

Đại sứ Mai Phan Dũng, Trưởng Phái đoàn thường trực Việt Nam bên cạnh Liên hợp quốc, Tổ chức Thương mại thế giới và các tổ chức quốc tế khác tại Geneva, khẳng định Việt Nam rất ủng hộ cộng đồng quốc tế có thể có những văn kiện như thỏa thuận ứng phó với đại dịch trong tương lai và một tuyên bố chính trị mạnh mẽ như vậy giúp cho cộng đồng quốc tế có thể ngăn ngừa đại dịch trong tương lai.

Rõ ràng, đàm phán thỏa thuận tại diễn đàn đa phương chưa bao giờ được coi là việc dễ dàng. Nếu so sánh với Hiệp ước mới bảo vệ bản quyền sinh học vừa được Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) thông qua cuối tháng 5 vừa qua, WHO cần thêm thời gian để cân bằng lợi ích cho tất cả các bên. Cụ thể, WIPO đã mất 20 năm mới có thể thu hẹp được hàng nghìn trang tài liệu về bất đồng của các bên, trước khi tìm kiếm được đồng thuận cho "Hiệp ước WIPO đầu tiên nhằm giải quyết mối liên quan giữa sở hữu trí tuệ, nguồn gene và kiến thức truyền thống".

Hy vọng vẫn còn phía trước cho các quốc gia thành viên WHO. Một nội dung nhỏ nhưng quan trọng được thông qua trong khóa họp thứ 77 chính là các quốc gia đã đạt được đồng thuận về Điều lệ Y tế quốc tế (IHR) sửa đổi, nhằm cập nhật các quy tắc y tế hiện có mang tính ràng buộc về mặt pháp lý. Trong tuyên bố, Tổng Giám đốc Ghebreyesus nêu rõ: "Các quyết định lịch sử được đưa ra tại khóa họp năm nay thể hiện mong muốn chung của các quốc gia thành viên là bảo vệ người dân trước nguy cơ chung trong các tình huống khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng và các đại dịch trong tương lai".

WHO hối thúc các quốc gia nhanh chóng ký kết thỏa thuận toàn cầu về đại dịch Người đứng đầu Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã kêu gọi các quốc gia đẩy nhanh tiến độ đàm phán và đạt được thỏa thuận mang tính bước ngoặt về việc phòng chống và ứng phó với đại dịch trong tương lai. Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus tại cuộc họp báo trong một...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Cụ ông 78 tuổi lái xe vượt đèn đỏ, gây tai nạn liên hoàn khiến 3 người chết01:17

Trợ lý cựu Tổng thống Ukraine bị bắn chết09:37

Tự đào hố cát trên bãi biển, chàng trai bị "chôn sống" suốt 3 tiếng01:31

Tổng thống Trump chính thức triển khai chương trình cho người nhập cư tự trục xuất09:10

Nga điều tiêm kích Su-35 cản trở Estonia bắt giữ tàu dầu?09:27

Đến Trung Đông, ông Trump hứa Mỹ không còn 'rao giảng về cách sống'09:21

Hamas trước nguy cơ diệt vong08:43

Thực hư thông tin phái đoàn Trung Quốc bỏ họp giữa chừng với Mỹ09:34

Ông sui của Tổng thống Trump chính thức trở thành Đại sứ Mỹ tại Pháp08:19

Ông Trump khẩu chiến với Tổng thống Nam Phi Ramaphosa08:22

Campuchia nói gì về báo cáo Trung Quốc được độc quyền dùng căn cứ Ream?08:16

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

3 chiến dịch lớn từng do tân Tư lệnh Lục quân Nga chỉ huy tại Ukraine

18:35:32 25/05/2025

Thượng tướng Andrei Mordvichev, người được bổ nhiệm làm Tư lệnh Lục quân Nga mới đây, từng đóng vai trò lớn trong 3 chiến dịch quan trọng của Nga tại Ukraine.

Chiến thuật ba bước của Nga nhằm 'phong toả' lực lượng Ukraine

18:04:42 25/05/2025

Chuyên gia Kuzan cho biết, cường độ giao tranh tại những nơi như Pokrovsk rất cao, với các cuộc tấn công diễn ra cứ sau hai giờ. Điều này gây áp lực nghiêm trọng lên binh lính và nguồn lực của Ukraine, dẫn đến tình trạng kiệt sức.

'Siêu dự luật' của Tổng thống Trump sẽ chuyển dịch tài sản ở Mỹ như thế nào?

17:58:12 25/05/2025

Mô hình ngân sách Penn Wharton đã phân tích tổng hợp cả việc giảm thuế, cắt giảm Medicaid và SNAP, và các thay đổi với chương trình cho vay sinh viên liên bang (nhằm hạn chế vai trò chính phủ trong cấp vốn học phí).

Nga trang bị trí tuệ nhân tạo cho tiêm kích Su-57

10:51:50 25/05/2025

Hệ thống AI tích hợp vào Su-57 được thiết kế để hỗ trợ phi công trong thời gian thực, đưa ra các khuyến nghị về các hành động chiến thuật và kiểm soát trong các tình huống chiến đấu phức tạp.

Bố mẹ vợ tỷ phú của Brooklyn Beckham bị kiện

10:39:25 25/05/2025

Bố mẹ của Nicola Peltz, vợ của Brooklyn Beckham, đang bị kiện. Người nộp đơn kiện là bà Mileydis Morejon, từng làm việc tại dinh thự của gia đình tỷ phú họ Peltz ở Palm Beach (Mỹ).

Ukraine hứng mưa hỏa lực trong đêm

10:34:47 25/05/2025

Nga đã phóng hàng trăm máy bay không người lái và tên lửa vào các thành phố của Ukraine, chủ yếu là Kiev, chỉ vài giờ sau khi hai bên trao đổi tù binh.

'Heritech Malaysia' - Khi di sản giao thoa công nghệ tại Hội nghị cấp cao ASEAN-46

08:42:08 25/05/2025

Tại đây, khách tham quan có cơ hội trực tiếp chứng kiến quy trình làm ra những sản phẩm thủ công truyền thống như thêu chỉ vàng, dệt vải và nhuộm vải batik, đồng thời tương tác với các màn hình kỹ thuật số và video trình chiếu hiện đại.

Đan Mạch nâng tuổi nghỉ hưu lên 70, cao nhất châu Âu

07:56:06 25/05/2025

Ngày 23/5, Quốc hội Đan Mạch thông qua luật nâng tuổi nghỉ hưu lên 70 vào năm 2040, trở thành quốc gia có tuổi nghỉ hưu cao nhất Liên minh châu Âu (EU).

Nữ hoàng tương lai của Bỉ sẽ ra sao nếu Harvard bị cấm tuyển sinh quốc tế?

07:53:49 25/05/2025

Tương lai học tập của công chúa Elisabeth - người kế vị của Hoàng gia Bỉ - đang đối diện với những bấp bênh, vì chính sách mới của nhà chức trách Mỹ áp dụng đối với Đại học Harvard.

Ukraine tấn công dồn dập lãnh thổ Nga, Moscow cảnh báo đanh thép

07:38:38 25/05/2025

Moscow cảnh báo các cuộc tấn công mới nhất của Ukraine vào lãnh thổ Nga nhằm phá hoại các cuộc đàm phán trực tiếp vừa mới được nối lại giữa hai nước.

Thái Lan: Rơi trực thăng cảnh sát làm 3 người thiệt mạng

07:09:39 25/05/2025

Lực lượng cứu hộ cho biết đám cháy đã được dập tắt ngay sau đó. Cảnh sát trưởng Kitrat Panphet đã ra lệnh mở cuộc điều tra khẩn cấp và cam kết hỗ trợ bồi thường cho gia đình các nạn nhân.

Liên hợp quốc kêu gọi Israel chấp nhận kế hoạch viện trợ 5 điểm

07:08:59 25/05/2025

Tình hình càng trở nên phức tạp khi Israel thúc đẩy hệ thống phân phát viện trợ mới được tư nhân hóa, dự kiến đi vào hoạt động từ ngày 25/5, bỏ qua chiến dịch viện trợ của LHQ và các đối tác.

Có thể bạn quan tâm

Sao nam Vbiz kết hôn bí mật với bạn gái ngoài ngành, đáp trả căng đét tin đồn lấy vợ để che đậy giới tính

Sao việt

19:34:13 25/05/2025

Sau khi đám cưới của Nam Cường được truyền thông đưa tin, nam ca sĩ lại vướng phải nghi vấn đồng tính và nhiều tin đồn ác ý cho rằng hôn lễ này là sự ép buộc từ gia đình chứ không xuất phát từ tình yêu.

Chồng cũ Từ Hy Viên dùng quyền lực chèn ép người khác trong "đám cưới thế kỷ" với hot girl Mandy?

Sao châu á

19:26:37 25/05/2025

Đám cưới lần 2 của Uông Tiểu Phi được tổ chức hoành tráng, chăm chút đến từng chi tiết, không thua gì lần cưới Từ Hy Viên.

Freddie Mercury có con gái bí mật

Sao âu mỹ

19:24:06 25/05/2025

Cuốn sách Love, Freddie khẳng định đứa trẻ được thụ thai ngoài ý muốn trong một lần ngoại tình của ông với vợ của một người bạn thân vào năm 1976.

Giám định tâm thần người đàn ông đập phá bảo vật quốc gia triều Nguyễn

Tin nổi bật

18:43:48 25/05/2025

Công an TP Huế đang trưng cầu giám định tâm thần đối với Hồ Văn Phương Tâm để làm rõ hành vi đập phá bảo vật quốc gia - ngai vàng triều Nguyễn.

Ra mắt 2 cuốn sách đầu tiên về AI trong y học tại Việt Nam

Thế giới số

18:36:34 25/05/2025

Cuốn sách Ứng dụng AI trong y tế: Học máy, học sâu và tương lai y học của Tiến sĩ Parag Mahajan là một cẩm nang toàn diện về phương thức mà trí tuệ nhân tạo (AI) đang tái định hình nền y học hiện đại.