Các nhà ngoại giao cảnh báo Afghanistan sụp đổ từ tháng 7-2021
Hơn 20 nhà ngoại giao Mỹ ở Afghanistan đã gửi cảnh báo về Bộ Ngoại giao Mỹ từ tháng 7-2021 về nguy cơ Taliban sẽ chiếm quyền kiểm soát khi lực lượng Mỹ rút khỏi Afghanistan vào cuối tháng 8-2021.
Các tay sún.g Taliban tuần tra ở Kabul bằng xe quân sự ngày 17-8 – Ảnh: AFP
Ngày 19-8, báo Wall Street Journal dẫn các nguồn tin cho biết bản thông tin nội bộ đề ngày 13-7 đã dùng những từ ngữ mạnh mẽ để mô tả tốc độ đán.h chiếm các lãnh thổ của Taliban và sự sụp đổ của lực lượng an ninh Afghanistan.
Các nhà ngoại giao Mỹ cũng đưa ra các đề xuất để giảm thiểu cuộc khủng hoảng và đẩy nhanh việc di tản.
Theo đó, họ hối thúc chính quyền Mỹ bắt đầu di tản trước ngày 1-8, tức trước 1 tháng so với hạn chót rút quân vào 31-8. Thông tin đã được gửi tới Ngoại trưởng Antony Blinken và giám đốc hoạch định chính sách Salman Ahmed.
Thông tin này tiếp tục khơi thêm những tranh cãi về vấn đề rút quân khỏi Afghanistan ở Mỹ đang khiến chính quyền Tổng thống Joe Biden vấp phải nhiều chỉ trích.
Trong phát biểu hồi tháng 7-2021, ông Biden từng nói khả năng Afghanistan sụp đổ là rất thấp với một lực lượng an ninh lớn được Mỹ đào tạo và cung cấp các thiết bị quân sự.
Sau khi Kabul rơi vào tay Taliban ngày 15-8, tổng thống Mỹ cho biết không có cách nào rút quân khỏi Afghanistan mà không gây ra hỗn loạn.
Trong khi đó, Hãng tin Reuters ngày 19-8 tiết lộ chính quyền Mỹ đang cân nhắc không kích để phá hủy các thiết bị quân sự, không cho chúng rơi vào tay Taliban nhưng lo ngại việc này có thể chọc giận Taliban trong khi vẫn đang phải sơ tán công dân ở Kabul.
Nhiều quan chức Mỹ thời gian qua lo ngại số vũ khí hiện đại của Mỹ ở Afghanistan có thể bị dùng để giế.t hạ.i dân thường, hoặc rơi vào tay các đối thủ như Trung Quốc, Nga.
Một đán.h giá tình báo mới đây ước tính Taliban hiện đang kiểm soát 2.000 xe chống đạn và khoảng 40 máy bay, bao gồm nhiều chiếc UH-60 Black Hawk, các trực thăng tấ.n côn.g và máy bay không người lái.
“Chúng ta đã thấy các tay sún.g Taliban với vũ khí do Mỹ chế tạo mà chúng thu được từ các lực lượng Afghanistan. Điều này đặt ra mối đ.e dọ.a đáng kể với Mỹ và các đồng minh” – nghị sĩ Cộng hòa Michael McCaul, thành viên Ủy ban đối ngoại Hạ viện Mỹ, cho biết.
Bức hình ám ảnh ở sân bay Afghanistan ngày hỗn loạn
Bức ảnh do một nhà báo độc lập chụp lại khiến người ta nghĩ đến cảnh hỗn loạn ở sân bay Kabul khi Taliban vừa giành kiểm soát Afghanistan.
Dép và đồ vật vương vãi khắp sân bay Kabul khi hàng nghìn người ào vào sân bay tìm cách sơ tán (Ảnh: Twitter).
Một bức ảnh lan truyền chóng mặt trên mạng xã hội Twitter những ngày qua cho thấy những đôi dép và đồ vật vương vãi khắp sân bay quốc tế Hamid Karzai ở thủ đô Kabul của Afghanistan hồi đầu tuần. Đây là bức ảnh của nhà báo độc lập Kanika Gupta được chia sẻ trên Twitter.
Bức ảnh không có hình bóng con người, chỉ có hai phương tiện của sân bay nhưng đã gợi lên sự hỗn loạn và cả sự tuyệt khi hàng nghìn người đổ xô vào đường băng, cố đu bám lên những chiếc máy bay sơ tán của nước ngoài.
Taliban giành kiểm soát thủ đô, chiếm dinh tổng thống vào tối ngày 15/8. Hàng nghìn người đã vội vã tìm cách di tản khỏi Kabul, nhưng hy vọng cuối cùng của họ lúc này là các chuyến bay sơ tán của quân đội Mỹ và một số nước bởi tất cả các chuyến bay thương mại ở đây đều đã tạm dừng.
Những video, hình ảnh lan truyền những ngày qua cho thấy cảnh chen chúc, hỗn loạn bên trong sân bay Kabul. Hàng trăm người Afghanistan đã may mắn lên được các chuyến bay sơ tán, trong khi hàng nghìn người khác vẫn tuyệ.t vọn.g tìm cách rời Kabul. Một số người đã thiệ.t mạn.g vì đu bám vào máy bay quân sự của Mỹ đang cất cánh. Ít nhất 12 người thiệ.t mạn.g trong các vụ n.ổ sún.g và giẫm đạp ở khu vực sân bay.
Cuộc di tản nghẹt thở của nữ đạo diễn Afghanistan
Sahraa Karimi, một nữ đạo diễn nổi tiếng của Afghanistan, cho biết hôm 15/8, trong lúc cô xếp hàng nhiều giờ đồng hồ để chờ rút tiề.n tại một ngân hàng ở Kabul, người quản lý ngân hàng khuyên cô nhanh chóng sơ tán khi những tiếng sún.g đã vang lên từ phía xa. Không chần chừ, cô quyết định đưa những người họ hàng ruột thịt của mình rời Afghanistan mặc dù biết chắc chắn rằng sân bay Kabul lúc đó cực kỳ hỗn loạn.
"Tôi đưa cả gia đình đi, bỏ lại nhà cửa, ô tô, tiề.n bạc và mọi thứ mà tôi có", nữ đạo diễn 36 tuổ.i cho biết khi kể lại cuộc di tản nghẹt thở của gia đình cô.
Sau khi rời ngân hàng, không gọi được taxi, Karimi đã ra sức chạy bộ để trở về nhà khi các tay sún.g Taliban bắt đầu tràn vào Kabul, bao vây thành phố từ mọi hướng.
Ban đầu cô và gia đình dự kiến sẽ rời Afghanistan trên chuyến bay sơ tán công dân Ukraine, nhưng hàng nghìn người Afghanistan đã ào vào sân bay khiến cô và người thân không còn được lên máy bay. "Lúc mà chúng tôi lỡ chuyến bay đầu tiên có lẽ là khoảnh khắc tồi tệ nhất trong đời tôi bởi tôi nghĩ, nếu không di tản được, chúng tôi buộc phải ở lại", Karimi nói và chia sẻ rằng cô lo sợ các tay sún.g Taliban sẽ làm hại những người thân trong gia đình cô.
Cô vẫn không từ bỏ nỗ lực di tản. Cô đã cố liên hệ với những người có thẩm quyền đề nghị giúp đỡ. Cô được hướng dẫn tránh xa đám đông, và vài giờ sau, những người này đã đưa gia đình cô lên một máy bay của Thổ Nhĩ Kỳ. Gia đình cô cuối cùng được sơ tán an toàn đến thủ đô Kiev của Ukraine.
Cảnh chen lấn di tản ở sân bay Kabul
Tin mật tiết lộ Taliban "gõ cửa từng nhà", truy lùng người từng làm cho Mỹ Tài liệu mật của Liên Hợp Quốc cho biết Taliban đang truy lùng những người từng làm việc với Mỹ và NATO, bất chấp cam kết "không trả thù". Các tay sún.g Taliban tuần tra ở thủ đô Kabul, Afghanistan (Ảnh: AP). Theo báo cáo mật do các chuyên gia tư vấn đán.h giá mối đ.e dọ.a của Liên Hợp Quốc, Taliban có...