Các nhà lãnh đạo Cộng hòa đề nghị luận tội và phế truất Tổng thống Donald Trump trước ngày 20/1
Tối 6/1 (sáng 7/1 theo giờ Việt Nam), nhiều nhà lãnh đạo và nghị sĩ của Đảng Cộng hòa đã kêu gọi tiến hành luận tội và phế truất đương kim Tổng thống Donald Trump.
Tổng thống thứ 45 của Mỹ Donald Trump. Ảnh: WH
Theo CNN, viện dẫn Tu chính án số 25 của Hiến pháp Mỹ, một số nghị sĩ Cộng hòa muốn khởi động luôn quá trình này để luận tội và phế truất Tổng thống Trump trước 20/1, tức là ngày cuối cùng trong nhiệm kỳ tổng thống hiện nay của ông.
Nhóm nghị sĩ Cộng hòa này, với số lượng đang tăng lên nhanh chóng, cho rằng sau khi làn sóng biểu tình bạo lực bùng phát và làm gián đoạn phiên họp kiểm phiếu đại cử tri của Quốc hội Mỹ, Tu chính Án số 25 nên được kích hoạt. Hai nghị sĩ đề nghị giấu tên nói rằng Tổng thống Trump đáng bị luận tội và phế truất.
Theo hãng thông tấn Reuters (Anh), người biểu tình chủ đích muốn đảo ngược kết quả bầu cử 3/11, buộc Quốc hội Mỹ ngưng kiểm phiếu đại cử tri. Quốc hội Mỹ đang kiểm phiếu để xác nhận kết quả bầu cử mà chiến thắng thuộc về ông Joe Biden. C ảnh sát vào 5 giờ 30 phút chiều (giờ địa phương) tuyên bố tòa nhà Quốc hội đã an toàn sau hơn 3 tiếng từ lúc người biểu tình gây rối.
Ngay sau phiên họp kiểm phiếu được nối lại, Hạ nghị sĩ đảng Dân chủ Mỹ Ilhan Omar cho biết bà cũng đang chuẩn bị hồ sơ để đề nghị luận tội Tổng thống sắp mãn nhiệm Donald Trump về vụ bạo loạn nổ ra ở thủ đô Washington D.C.
Theo Sputnik, Trợ lý Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi, bà Catherine Clarke gọi Tổng thống Trump là kẻ phản bội đất nước và hiến pháp, đồng thời kêu gọi cách chức ông. Bà Clarke nêu rõ: “Tổng thống Donald Trump đã phản bội đất nước và hiến pháp. Ông ấy cần phải bị cách chức đê ngăn chặn mối đe dọa đối với đất nước và người dân”.
Video đang HOT
Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ William Cohen cũng cho rằng Nội các của ông Trump nên kích hoạt Tu chính án 25 để phế truất tổng thống, người đứng đầu nhánh hành pháp, sau khi người ủng hộ ông Trump gây bạo loạn và tràn vào bên trong tòa nhà Quốc hội Mỹ.
Cơ sở cho ý tưởng trên của nhóm nghị sĩ, quan chức và cựu quan chức Mỹ là căn cứ theo Mục 4 trong Tu chính án thứ 25 của Hiến pháp Mỹ, thông qua vào năm 1967. Nội dung gốc của Hiến pháp Mỹ đề cập tới vấn đề năng lực cầm quyền của tổng thống Mỹ. Tuy nhiên, Hiến pháp gốc lại không chỉ rõ như thế nào là mất năng lực.
Một đoạn nội dung Tu chính án 25 của Hiến pháp Mỹ. Ảnh: CNN
Cụ thể, Mục 4 Tu chính án thứ 25 quy định khi Phó Tổng thống và đa số bộ trưởng trong nội các tuyên bố rằng Tổng thống “không thể đảm trách các quyền lực và nhiệm vụ của mình”, thì Phó Tổng thống sẽ trở thành “Quyền Tổng thống” cho đến khi Tổng thống, sau một quy trình phức tạp, được tuyên bố là đảm bảo trở lại cương vị.
Nếu kích hoạt Tu chính án 25 việc đầu tiên Phó Tổng thống Mike Pence và đa số nội các cần làm là gửi cho quyền Chủ tịch Thượng viện Mỹ Chuck Grassley và Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi một tuyên bố bằng văn bản rằng Tổng thống Trump không có khả năng đảm đương quyền lực và nhiệm vụ.
Sau nhận được một đề xuất chính thức bằng văn bản như vậy, Quốc hội Mỹ sẽ phải họp trong vòng 48 giờ và bỏ phiếu trong vòng 21 ngày để đưa ra quyết định. Nếu 2/3 thành viên của cả Hạ viện và Thượng viện đồng ý rằng ông Trump không thể tiếp tục làm tổng thống, ông sẽ bị tước quyền lực và Phó Tổng thống Pence sẽ kế nhiệm.
Tuy nhiên, trong hơn 50 năm kể từ khi Hiến pháp Mỹ được sửa đổi để tạo ra cơ chế bãi chức một Tổng thống không có năng lực, tiến trình này chưa bao giờ được kích hoạt. Theo CNN, hiện Phó Tổng thống Pence cũng chưa chính thức nhận được đề xuất kích hoạt tu chính án này.
Giới tinh hoa Mỹ kêu gọi bãi nhiệm Trump khi bạo lực tràn vào Quốc hội
Một nghị sĩ và nhóm doanh nghiệp lớn của Mỹ kêu gọi các quan chức cấp cao xem xét bãi chức Tổng thống Donald Trump sau cuộc biểu tình bạo lực tại Điện Capitol.
Một nữ nghị sĩ đảng Dân chủ tuyên bố đang chuẩn bị giấy tờ xem xét bãi nhiệm Tổng thống Mỹ sau khi đám đông ủng hộ ông xông vào tòa quốc hội.
" Chúng ta không thể cho phép ông ta tiếp tục đương nhiệm, đây là vấn đề bảo vệ nền Cộng hòa và chúng ta cần thực hiện lời thề của mình ", nghị sĩ bang Minnesota Ilhan Omar viết trên Twitter hôm 6/1, dù chỉ hai tuần nữa Tổng thống đắc cử Joe Biden sẽ nhậm chức.
TChủ tịch Hiệp hội các nhà sản xuất quốc gia, nhóm doanh nghiệp lớn của Mỹ đại diện cho 14.000 công ty bao gồm Exxon Mobil Corp, Pfizer và Toyota Motor, đã kêu gọi các quan chức cấp cao xem xét bãi chức Tổng thống Donald Trump sau khi những người ủng hộ ông xông vào Điện Capitol gây hỗn loạn.
Tổng thống Mỹ Donald Trump. (Ảnh: Getty)
Giám đốc điều hành Jay Timmons cho rằng ông Trump đã "kích động bạo lực vì nỗ lực duy trì quyền lực và bất kỳ nhà lãnh đạo được bầu nào bảo vệ ông ấy đều đang vi phạm lời thề của họ với Hiến pháp và từ chối nền dân chủ khi ủng hộ tình trạng vô chính phủ... Phó Tổng thống Pence, người đã được sơ tán khỏi Điện Capitol, nên xem xét nghiêm túc việc làm việc với nội các để thực hiện Bản sửa đổi hiến pháp thứ 25 nhằm bảo vệ nền dân chủ".
Bản sửa đổi Hiến pháp thứ 25 (Tu chính án 25) của hiến pháp Mỹ nêu rõ các thủ tục bãi nhiệm Tổng thống khi Phó Tổng thống và đa số các quan chức nội các hoặc một cơ quan khác do Quốc hội chỉ định có thể thực hiện các bước để tuyên bố vị tổng tư lệnh không thể thực hiện nhiệm vụ.
Ông Trump còn 14 ngày tại vị trước khi Tổng thống đắc cử Joe Biden tuyên thệ nhậm chức vào ngày 20/1.
Các nhóm doanh nghiệp khác cũng đưa ra những tuyên bố mạnh mẽ nhưng chưa đi xa như nhóm các nhà sản xuất nói trên.
Business Roundtable, một hiệp hội gồm các giám đốc điều hành của một số công ty lớn nhất của Mỹ, cho biết "sự hỗn loạn đang diễn ra ở thủ đô là kết quả của những nỗ lực bất hợp pháp nhằm lật ngược kết quả hợp pháp của một cuộc bầu cử dân chủ".
Họ kêu gọi Trump "và tất cả các quan chức có liên quan chấm dứt tình trạng hỗn loạn và tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình chuyển giao quyền lực một cách hòa bình".
Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành của JPMorgan Chase Jamie Dimon cho biết "các nhà lãnh đạo được bầu của chúng ta có trách nhiệm kêu gọi chấm dứt bạo lực, chấp nhận kết quả và, như nền dân chủ của chúng ta đã có hàng trăm năm, ủng hộ quá trình chuyển giao quyền lực một cách hòa bình. Bây giờ là lúc để cùng nhau củng cố sự đoàn kết đặc biệt của chúng ta".
Thomas Donohue, Giám đốc điều hành của Phòng Thương mại Mỹ, một cơ quan vận động hành lang doanh nghiệp mạnh mẽ có trụ sở gần Nhà Trắng, nói rằng "các cuộc tấn công nhằm vào Tòa nhà Quốc hội và nền dân chủ của chúng ta phải chấm dứt ngay bây giờ" và kêu gọi Quốc hội tiếp tục hoạt động vào 6/1, bất chấp sự gián đoạn bạo lực.
"Quốc hội Mỹ phải họp lại vào tối nay để hoàn thành trách nhiệm theo Hiến pháp của họ trong việc chấp nhận báo cáo của Cử tri đoàn", ông nói.
Người được Trump ân xá có thể làm chứng chống lại ông Cựu luật sư Michael Cohen cảnh báo những người được Trump ân xá có thể phải làm chứng chống lại ông vì không còn được Hiến pháp bảo vệ. Trong cuộc phỏng vấn với MSNBC ngày 29/12, Cohen, cựu luật sư riêng của Tổng thống Donald Trump, cho rằng ông chủ Nhà Trắng có thể hứng chịu hậu quả pháp lý từ việc...