Các nhà khoa học thế giới dự đoán thời điểm kết thúc đại dịch Covid-19
Các nhà khoa học trên thế giới đã đưa ra nhận định về kịch bản kết thúc đại dịch Covid-19, trong bối cảnh nhiều quốc gia đã dỡ bỏ các biện pháp phòng dịch và đẩy mạnh tiêm chủng vaccine.
Người dân đeo khẩu trang trên đường phố Singapore (Ảnh: Business Times).
Hãng tin Reuters đã tiến hành phỏng vấn hơn 10 chuyên gia hàng đầu về dịch bệnh và cho biết, khi làn sóng lây nhiễm do biến chủng Delta đang hạ nhiệt ở nhiều khu vực trên thế giới, các nhà khoa học vẫn đang xem xét khả năng dịch Covid-19 sẽ trở thành bệnh đặc hữu vào năm 2022.
Các nhà khoa học dự đoán rằng, những quốc gia đầu tiên thoát khỏi đại dịch sẽ là những nơi có sự kết hợp giữa tỷ lệ tiêm chủng cao và khả năng miễn dịch tự nhiên ở những người đã mắc Covid-19 và khỏi bệnh như ở Mỹ, Anh, Bồ Đào Nha và Ấn Độ. Tuy nhiên, họ cũng cảnh báo rằng SARS-CoV-2 vẫn là một loại virus khó lường và đang tiếp tục đột biến khi lây lan qua các cộng đồng dân cư chưa được tiêm chủng.
Không ai có thể loại trừ hoàn toàn khả năng virus đột biến đến mức có thể né tránh được miễn dịch cộng đồng. Tuy nhiên, các nhà khoa học ngày càng tin tưởng rằng, vào năm tới, nhiều quốc gia sẽ bỏ lại những điều tồi tệ nhất của đại dịch Covid-19 ở phía sau.
“Chúng tôi cho rằng từ nay đến cuối năm 2022 là thời điểm mà chúng ta có thể kiểm soát được loại virus này, khi chúng ta có thể giảm thiểu đáng kể các ca bệnh nặng và t.ử von.g”, Maria Van Kerkhove, nhà dịch tễ học đứng đầu nhóm ứng phó với Covid-19 của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), nói.
Quan điểm của WHO dựa trên kết quả làm việc với các chuyên gia về dịch bệnh, những người đang dự báo diễn biến có thể xảy ra của đại dịch trong 18 tháng tới. WHO đặt mục tiêu 70% dân số thế giới được tiêm chủng vào cuối năm 2022.
“Nếu chúng ta đạt được mục tiêu đó, chúng ta sẽ ở trong một tình huống rất khác về mặt dịch tễ học”, bà Van Kerkhove nói.
Tuy nhiên, nhà khoa học WHO lo lắng về việc các quốc gia sớm dỡ bỏ các biện pháp phòng ngừa Covid-19.
“Tôi ngạc nhiên khi thấy mọi người đi lại trên đường phố, như thể mọi thứ đã kết thúc”, bà Van Kerkhove nói thêm.
Theo báo cáo của WHO vào ngày 26/10, từ tháng 8, các ca nhiễm và t.ử von.g vì Covid-19 đã giảm xuống ở hầu hết khu vực trên thế giới.
Tuy vậy, châu Âu dường như là ngoại lệ, khi biến chủng Delta đang gây ra làn sóng dịch bệnh mới ở các quốc gia có tỷ lệ tiêm chủng thấp như Nga và Romania, cũng như những nơi đã dỡ bỏ yêu cầu đeo khẩu trang.
Video đang HOT
Bệnh viện điều trị bệnh nhân Covid-19 ở Nga (Ảnh: Reuters).
Biến chủng Delta cũng góp phần làm gia tăng số ca nhiễm ở các quốc gia như Singapore và Trung Quốc, những nơi có tỷ lệ tiêm chủng cao nhưng ít có khả năng miễn dịch tự nhiên do áp dụng các biện pháp ngăn chặn nghiêm ngặt.
“Quá trình chuyển đổi sẽ khác nhau ở từng nơi vì nó sẽ được thúc đẩy bởi miễn dịch trong nhóm dân số đã khỏi bệnh và tất nhiên, bởi việc phân phối vaccine, vốn thay đổi giữa các khu vực”, Marc Lipsitch, nhà dịch tễ học tại Trường Y tế Công cộng Harvard TH Chan, cho biết.
Một số chuyên gia dự đoán, làn sóng lây nhiễm do biến chủng Delta tại Mỹ sẽ kết thúc trong tháng 11 này và có thể là đợt bùng phát Covid-19 lớn cuối cùng.
“Chúng tôi đang chuyển đổi từ giai đoạn đại dịch sang giai đoạn bệnh đặc hữu, nơi loại virus này trở thành mối đ.e dọ.a dai dẳng ở Mỹ”, cựu Ủy viên Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ Scott Gottlieb cho biết.
Chris Murray, nhà dự báo dịch bệnh hàng đầu tại Đại học Washington, cũng dự báo làn sóng gia tăng lây nhiễm do biến chủng Delta ở Mỹ sẽ kết thúc vào tháng 11.
“Chúng ta sẽ chuyển sang mức tăng số ca mắc Covid-19 rất khiêm tốn vào mùa đông. Nếu không có biến chủng mới nghiêm trọng nào, Covid-19 sẽ thực sự kết thúc dần vào tháng 4 (năm 2022)”, ông Murray nhận định.
Ngay cả khi các ca nhiễm đang tăng đột biến do các quốc gia dỡ bỏ các hạn chế chống dịch như ở Anh, vaccine dường như đã ngăn chặn số ca nhập viện. Nhà dịch tễ học Neil Ferguson tại Đại học Hoàng gia London nói rằng, đối với Anh, “tình trạng khẩn cấp của đại dịch đang ở phía sau chúng ta”.
Trở thành bệnh đặc hữu?
Covid-19 được dự báo sẽ vẫn là nguyên nhân chính gây ra các ca bệnh và t.ử von.g trong nhiều năm tới, giống như các bệnh đặc hữu khác như sốt rét.
“Đặc hữu không có nghĩa là lành tính”, bà Van Kerkhove nói.
Một số chuyên gia nói rằng virus SARS-CoV-2 cuối cùng sẽ tồn tại giống như bệnh sởi, căn bệnh vẫn bùng phát ở những cộng đồng dân cư có tỷ lệ tiêm chủng thấp. Những người khác cho rằng Covid-19 ngày càng trở thành một bệnh hô hấp theo mùa như cúm.
Nhà dịch tễ học Ferguson dự đoán số ca t.ử von.g vì bệnh hô hấp do Covid-19 sẽ ở trên mức trung bình tại Anh trong vòng 2-5 năm tới, nhưng căn bệnh này sẽ không có khả năng gây sức ép với hệ thống y tế hoặc đòi hỏi thiết lập lại giãn cách xã hội.
“Đó sẽ là một sự tiến hóa dần dần. Chúng ta sẽ đối phó với nó như một loại virus dai dẳng hơn”, ông Ferguson nói.
Trevor Bedford, nhà virus học tại Trung tâm Ung thư Fred Hutchinson, người đã theo dõi sự tiến hóa của SARS-CoV-2, nhận thấy một làn sóng dịch bệnh nhẹ hơn vào mùa đông ở Mỹ, sau đó là sự chuyển đổi sang bệnh đặc hữu vào năm 2022-2023. Ông dự đoán Mỹ sẽ có 50.000-100.000 ca t.ử von.g do Covid-19 mỗi năm, lớn hơn con số ước tính 30.000 ca t.ử von.g hàng năm do cúm.
Bedford cho biết, virus có thể sẽ tiếp tục đột biến, đòi hỏi phải tiêm phòng vaccine hàng năm để đối phó với các biến chủng mới nhất.
Nếu kịch bản Covid-19 bùng phát theo mùa xảy ra, trong đó virus SARS-CoV-2 lây lan song song với bệnh cúm, cả chuyên gia Gottlieb và Murray đều cho rằng điều đó sẽ có tác động đáng kể đến hệ thống chăm sóc sức khỏe.
“Đó sẽ là một vấn đề đặt ra đối với các nhà hoạch định chính sách y tế, chẳng hạn cách đối phó với Covid-19 và dịch cúm bùng phát vào mùa đông”, Murray cho biết.
Richard Hatchett, giám đốc điều hành của Liên minh Đổi mới sáng tạo chuẩn bị sẵn sàng Dịch bệnh, cho biết một số quốc gia được bảo vệ tốt bởi vaccine trong khi những quốc gia khác hầu như không có vaccine, do vậy thế giới vẫn dễ bị tổn thương.
Tiến sĩ Bruce Aylward, lãnh đạo cấp cao của WHO, hồi tháng 10 cho biết đại dịch Covid-19 sẽ tiếp tục kéo dài đến năm 2022 do các nước nghèo không nhận được số vaccine cần thiết.
Tiến sĩ Anthony Fauci, nhà dịch tễ học hàng đầu nước Mỹ, cho rằng thế giới có thể bắt đầu kiểm soát được đại dịch Covid-19 vào mùa xuân tới, trong khi Giám đốc điều hành của hãng dược Moderna và Pfizer nhận định đại dịch có thể kết thúc sau một năm nữa.
Toàn thế giới đã ghi nhận trên 248,4 triệu ca nhiễm SARS-CoV-2
Theo trang thống kê worldometers.info, tính đến 22h ngày 3/11 (giờ Việt Nam), toàn thế giới ghi nhận 248.463.428 ca nhiễm SARS-CoV-2 gây bệnh COVID-19, trong đó có 5.032.196 người không qua khỏi.
Số bệnh nhân bình phục là 225.130.770 người.
Các nhân viên y tế tại một điểm tiêm ở thủ đô Vientiane (Lào) kiểm tra sức khỏe cho người dân trước khi tiêm vaccine. Ảnh: Phạm Kiên/PV TTXVN tại Lào
Tại châu Á, Bộ Y tế Lào cho biết nước này ghi nhận 1.062 ca mắc mới COVID-19 và 3 trường hợp t.ử von.g. Đây là lần đầu tiên Lào ghi nhận số ca mắc mới lên tới 4 con số, cao nhất kể từ đầu dịch đến nay. Thủ đô Viêng Chăn tiếp tục là địa phương có số ca nhiễm mới cao nhất cả nước - 517 ca. Đến nay, tổng số ca nhiễm tại Lào là 42.891 ca, trong đó có 73 người t.ử von.g.
Trước tình hình trên, Chính phủ Lào đã yêu cầu các địa phương tiếp tục thực hiện nghiêm các biện pháp phòng chống COVID-19 tại các vùng đỏ, trong đó có lệnh giới nghiêm từ 23h đến 5h sáng hằng ngày ở những địa phương có các ca lây nhiễm cộng đồng. Bên cạnh đó, Bộ Y tế Lào cũng đang thành lập các đội y tế lưu động tại từng quận, huyện trên cả nước để tiêm chủng cho những người ốm liệt giường hoặc không thể rời nhà đến các trung tâm tiêm chủng vì bất kỳ lý do gì.
Ở Campuchia, 2 ngày sau khi nước này quyết định mở cửa hoàn toàn, số ca mắc COVID-19 tiếp tục giảm và ở mức thấp nhất trong 33 ngày qua. Trong thông cáo ngày 3/11, Bộ Y tế nước này ghi nhận 85 ca mắc mới (bao gồm 9 ca nhập cảnh và 76 ca lây nhiễm cộng đồng) và có thêm 7 người t.ử von.g, trong đó có 5 người chưa tiêm vaccine phòng COVID-19.
Trong khi đó, ở thủ đô Phnom Penh, Đô trưởng Khuong Sreng đã yêu cầu giới chức 14 quận của thủ đô và lực lượng vũ trang thực hiện nghiêm các biện pháp cấm các quán karaoke và câu lạc bộ giải trí hoạt động trên địa bàn. Chỉ thị trên được đưa ra sau khi một số quán karaoke và câu lạc bộ đêm tại Phnom Penh không tuân thủ yêu cầu của chính quyền thành phố, đã mở cửa trở lại vì nhầm lẫn cho rằng Thủ tướng Samdech Techo Hun Sen ngày 1/11 tuyên bố mở cửa hoàn toàn tất cả các lĩnh vực, bao gồm cả lĩnh vực của họ. Đô trưởng Khuong Sreng một lần nữa khẳng định chính phủ cho phép mở cửa tất cả các lĩnh vực, nhưng câu lạc bộ đêm và quán karaoke vẫn chưa được phép hoạt động.
Nhân viên y tế lấy mẫu xét nghiệm COVID-19 cho người dân tại tỉnh Thanh Hải, Trung Quốc ngày 2/11/2021. Ảnh: THX/TTXVN
Tại Trung Quốc, thêm nhiều tỉnh đang tăng cường chống dịch sau khi ghi nhận đợt bùng phát mạnh nhất kể từ khi đại dịch xảy ra năm 2019. Biến thể Delta có khả năng lây nhiễm cao đang hoành hành tại nhiều địa phương, bất chấp các biện pháp chặt chẽ mà giới chức sở tại đã ban hành nhằm ngăn chặn dịch bệnh. Đến nay, số ca mắc COVID-19 đã được ghi nhận tại 19 trong số 31 tỉnh ở nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Chỉ riêng trong ngày 3/11, Trung Quốc thông báo có 93 ca mắc mới trong cộng đồng và 11 ca bệnh không triệu chứng.
Ba tỉnh mới nhất ghi nhận các ca dương tính với virus SARS-CoV-2 là Trùng Khánh, Hà Nam và Giang Tô, thuộc khu vực duyên hải miền Đông Trung Quốc. Địa phương ghi nhận nhiều ca mới nhất là Hắc Long Giang (35 ca). Tiếp đến là Hà Bắc (14 ca), Cam Túc (14 ca), Bắc Kinh (9 ca), khu tự trị Nội Mông (6 ca)....
Tại châu Âu, Bộ trưởng Y tế Đức Jens Spahn cảnh báo nước này đang trải qua một đợt bùng phát đại dịch "quy mô lớn" tác động chủ yếu tới những người chưa được tiêm vaccine ngừa COVID-19, đồng thời kêu gọi hành động mạnh mẽ hơn nhằm ngăn chặn các ca mắc mới tăng trở lại.
Theo số liệu của Viện Robert Koch ngày 3/11, Đức ghi nhận 20.398 ca mắc mới và 194 ca t.ử von.g. Hơn 66% dân số Đức đã được tiêm phòng đầy đủ, tuy nhiên Bộ trưởng Y tế tỏ ra quan ngại khi tỷ lệ người đi tiêm phòng trong thời gian qua đang giảm dần và một số lượng đáng kể người dân từ 18-59 tuổ.i vẫn chưa tiêm phòng.
Nhân viên y tế điều trị cho bệnh nhân COVID-19 tại bệnh viện ở Moskva, Nga. Ảnh: AFP/TTXVN
Nga ghi nhận 40.443 ca mắc mới, nâng tổng số ca mắc bệnh tại quốc gia này lên là 8.663.643 ca. Trong khi đó, tổng số ca t.ử von.g vì COVID-19 tại Nga cũng lên mức 242.060 ca, thêm 1.189 ca so với một ngày trước đó và đây cũng là số ca t.ử von.g ghi nhận trong ngày cao nhất kể từ khi dịch bùng phát tại Nga. Thủ đô Moskva ghi nhận 6.827 ca mắc mới, nâng tổng số ca mắc tại thành phố này lên 1.837.643 ca. Trên 56,6 triệu người ở Nga đã được tiêm phòng ít nhất một mũi, trên 48,2 triệu người đã được tiêm phòng đầy đủ.
Slovenia ghi nhận 3.456 ca mắc mới trong ngày 2/11, cao nhất từ trước đến nay, chiếm tới 44,7% số người được xét nghiệm trong ngày. Các chuyên gia y tế Slovenia khuyến nghị áp dụng các biện pháp hạn chế nghiêm ngặt hơn để kiểm soát đợt bùng phát mới. Hiện quốc gia với khoảng 2 triệu dân này ghi nhận tổng cộng 29.354 ca mắc bệnh. Khoảng 1,12 triệu người dân ở Slovenia đã được tiêm phòng đầy đủ (tương đương 53% dân số). Các chuyên gia y tế Slovenia trong tuần qua đã đề nghị siết chặt các biện pháp hạn chế tụ tập, rút ngắn thời gian hoạt động của các quán bar và nhà hàng, nhân viên trong các lĩnh vực công làm việc tại nhà.
Bộ Y tế CH Séc cho biết số ca mắc mới tại nước này lên tới gần 10.000 ca - cao nhất từ tháng 3 đến nay. Số bệnh nhân phải nhập viện là trên 2.000 người, cao nhất từ tháng 5. Giống như các nước khác tại Trung Âu, Séc đang chứng kiến làn sóng tái bùng phát dịch mạnh mẽ. Ba Lan cũng ghi nhận hơn 10.400 ca mắc mới, tăng 24% so với một tuần trước đó. Lần gần đây nhất số ca mắc mới trong ngày tại nước này trên 10.000 ca là vào cuối tháng 4.
Hy Lạp và Hà Lan siết chặt các biện pháp phòng dịch nhằm ngăn chặn dịch bệnh lây lan trong bối cảnh số ca mắc mới tại các nước này có xu hướng tăng sau thời gian thực hiện nới lỏng các biện pháp. Tại Hy Lạp, các quy định mới được ban hành chủ yếu nhắm vào các đối tượng chưa tiêm chủng vaccine ngừa COVID-19. Tại Hà Lan, Thủ tướng Mark Rutte đã quyết định tái áp đặt các biện pháp phòng dịch, trong đó có yêu cầu đeo khẩu trang tại các địa điểm công cộng, thực hiện giãn cách xã hội và yêu cầu trình chứng nhận COVID-19 tại các viện bảo tàng hay nhà hàng. Người dân nước này cũng được khuyến nghị làm việc tại nhà ít nhất nửa thời gian trong tuần và tránh đi lại vào giờ cao điểm.
Tại châu Mỹ, Canada và Cuba tiếp tục nới lỏng hạn chế với du khách quốc tế. Bộ trưởng Giao thông vận tải Canada Omar Alghabra cho biết có thêm 8 sân bay sẽ bắt đầu đón khách quốc tế từ ngày 30/11, nâng tổng số sân bay của Canada mở cửa cho du khách toàn cầu lên 18 sân bay. Bộ trưởng Alghabra khẳng định quyết định trên sẽ đảm bảo du khách có thể tiếp cận nhiều sân bay trong khu vực hơn để đi du lịch quốc tế trong mùa Đông này.
Trong khi đó, Bộ trưởng Giao thông Cuba Eduardo Rodriguez cho biết số chuyến bay quốc tế tới Cuba có thể tăng từ 63 chuyến/tuần hiện nay lên 400 chuyến/tuần vào giữa tháng 11 khi đảo quốc Caribê này nới lỏng các hạn chế do đại dịch. Theo đó, số chuyến bay từ Mỹ đến sân bay quốc tế Jose Marti của La Habana dự kiến sẽ tăng từ 4 lên gần 80 chuyến trong vài tuần tới. Bắt đầu từ ngày 7/11, du khách quốc tế tới Cuba sẽ không còn bị yêu cầu cách ly tại khách sạn được chỉ định và từ 15/11, hành khách có thể sử dụng "hộ chiếu vaccine" hoặc các văn bản chứng nhận tiêm chủng khi nhập cảnh.
Nhân viên y tế tiêm vaccine ngừa COVID-19 cho tr.ẻ e.m tại Hartford, Connecticut, Mỹ, ngày 2/11/2021. Ảnh: AFP/TTXVN
Về chương trình tiêm chủng cho tr.ẻ e.m, nhiều nước đang triển khai chiến dịch này. Mỹ dự kiến sẽ bắt đầu triển khai tiêm vaccine ngừa COVID-19 cho tr.ẻ e.m từ 5-11 tuổ.i, sớm nhất là từ ngày 3/11. Ước tính có khoảng 28 triệu tr.ẻ e.m ở độ tuổ.i này tại Mỹ đủ điều kiện tiêm chủng. Chính phủ Indonesia cũng cho biết chương trình tiêm vaccine ngừa COVID-19 cho tr.ẻ e.m từ 6-11 tuổ.i ở nước này sẽ bắt đầu từ các khu vực đã đạt được mục tiêu tiêm chủng của chính phủ. Trước đó, Cơ quan quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Indonesia (BPOM) đã chính thức phê duyệt sử dụng khẩn cấp vaccine ngừa COVID-19 của hãng Sinovac (Trung Quốc) cho đối tượng tr.ẻ e.m từ 6-11 tuổ.i.
Vaccine ngừa COVID-19 Covaxin của Ấn Độ. Ảnh: AFP/TTXVN
Tổ chức Y tế thế giới (WHO) ngày 3/11 thông báo đã cấp phép sử dụng khẩn cấp vaccine phòng COVID-19 do công ty Bharat Biotech (Ấn Độ) phát triển. Đây là vaccine đầu tiên do Ấn Độ sản xuất được đưa vào danh sách này, mở đường cho vaccine của Ấn Độ được chấp thuận tại nhiều nước, đặc biệt là các quốc gia nghèo.
Trung Quốc bùng phát đợt dịch lan rộng nhất sau Vũ Hán Nhiều tỉnh thành ở Trung Quốc đang nỗ lực đối phó với đợt bùng phát dịch Covid-19 lan rộng nhất kể từ sau đợt dịch ở Vũ Hán vào năm 2019. Người dân xét nghiệm Covid-19 tại Trung Quốc (Ảnh: AFP). Hơn 600 ca mắc Covid-19 trong cộng đồng đã được ghi nhận ở 19 trong số 31 tỉnh thành trong đợt bùng...