Các giải pháp tháo gỡ bế tắc quanh ghế Chủ tịch Hạ viện Mỹ

Ngày 12/10, nhân vật được phe Cộng hòa tại Hạ viện Mỹ đề cử làm Chủ tịch cơ quan lập pháp này là ông Steve Scalise đã rút khỏi cuộc đua , khiến tình hình thêm phức tạp.

Toàn cảnh một phiên họp Quốc hội Mỹ tại Washington, D.C. Ảnh: AFP/TTXVN

Phát biểu với báo giới, ông Scalise cho biết phe Cộng hòa đã không thống nhất được về việc bầu ông làm Chủ tịch Hạ viện .

Trước đó, ông Scalise đánh bại nghị sĩ Jim Jordan trong cuộc bỏ phiếu kín của phe Cộng hòa tại Hạ viện. Nhưng các hạ nghị sĩ đảng Cộng hòa đã không thu hẹp được bất đồng để thông qua đề cử đối với ông Scalise.

Quyết định rút lui của ông Scalise đồng nghĩa với việc chiếc ghế Chủ tịch Hạ viện vẫn để trống nhiều ngày sau khi ông Kevin McCarthy bị bãi nhiệm vào tuần trước.

Ông Scalise đối mặt với cùng khó khăn mà cựu Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy phải trải qua. Đảng Cộng hòa kiểm soát Hạ viện nhưng chỉ với thế đa số “mong manh”. Để đảm bảo được số phiếu bầu cần thiết nhằm giành chiến thắng, ông Scalise cần 217 phiếu từ 221 nghị sĩ đảng Cộng hòa. Chỉ cần 5 người không bằng lòng là đã đủ dập tắt tham vọng trở thành lãnh đạo của ông.

Những người không “gật đầu” đã đưa ra nhiều lý do, từ không đồng tình về chính sách cho đến việc cần thiết “giữ nguyên hiện trạng”.

Đài BBC (Anh) đã gợi ý các con đường có thể giúp gỡ rối bế tắc đang tồn tại trong việc bổ nhiệm người đứng đầu Hạ viện Mỹ.

Một ứng viên mới

Ngay sau khi ông Scalise quyết định rút lui, một số nghị sĩ và nhà quan sát gợi ý rằng đây có thể trở thành cơ hội để Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Hạ viện Jim Jordan trở thành ứng viên mới. Tuy nhiên, chưa rõ liệu ông Jordan có thể thu về đủ số phiếu bầu cần thiết hay không.

Một số cái tên khác dự kiến được đề xuất trong những ngày tới.

Một Chủ tịch Hạ viện tạm thời

Một giải pháp khác có thể liên quan đến việc kéo dài thời gian tạm giữ chức của quyền Chủ tịch Hạ viện Patrick McHenry.

Giải pháp này sẽ tạo điều kiện cho Hạ viện duy trì hoạt động và tránh nguy cơ đóng cửa chính phủ trong quá trình tìm ra giải pháp dài hạn. Tuy nhiên, cần có phối hợp từ các nghị sĩ đảng Dân chủ.

Tuy nhiên, một số nghị sĩ không muốn giải pháp ngắn hạn. Nghị sĩ đảng Cộng hòa Byron Donalds đưa ra quan điểm cá nhân rằng, một Chủ tịch Hạ viện tạm thời có thể không hiệu quả trong bối cảnh tiếp diễn các cuộc đàm phán về ngân sách và nhiều vấn đề khác.

Đảng Dân chủ ứng cứu

Tòa nhà Quốc hội Mỹ tại Washington, D.C. Ảnh: AFP/TTXVN

Giải pháp thứ 3 là đảng Cộng hòa cùng đảng Dân chủ nhất trí về một ứng viên từ phe Cộng hòa. Tuy nhiên, để đạt được điều này, cần có nhượng bộ từ đảng Dân chủ tại Hạ viện.

Về phần mình, đảng Dân chủ muốn loại bỏ quy định mới đưa ra từ tháng 1 về việc tạo điều kiện để mọi thành viên đều có thể bỏ phiếu bãi nhiệm Chủ tịch Hạ viện.

Lãnh đạo phe thiểu số tại Hạ viện Hakeem Jeffries ngày 12/5 nhấn mạnh: “Chúng tôi sẵn sàng và có thể tìm được điểm tương đồng giữa hai đảng. Điều này đồng nghĩa với việc phối hợp để mở lại Hạ viện và hoàn thành công việc cho người dân Mỹ. Đồng thời thay đổi quy định có hiệu lực từ tháng 1 về việc trao quyền cho những thành viên cực đoan nhất”.

Nghị sĩ đảng Dân chủ Alexandria Ocasio-Cortes đã gợi ý 5 thành viên đảng Cộng hòa có thể đổi phe và bỏ phiếu để ông Hakeem Jeffries trở thành chủ tịch Hạ viện. Đài BBC nhận định điều này khó có thể xảy ra.

Việc ghế Chủ tịch Hạ viện chưa có chủ xảy ra trong thời điểm Mỹ gặp nhiều khó khăn. Thiếu chủ tịch, Hạ viện Mỹ khó có thể thông qua các dự luật hoặc chấp thuận đề nghị của Nhà Trắng về hỗ trợ khẩn cấp, trong đó bao gồm nội dung trợ giúp Israel giữa căng thẳng hiện nay tại Dải Gaza.

Một Hạ viện không có chủ tịch đồng nghĩa với việc quốc hội không thể thông qua dự luật chi tiêu, ngay cả về ngắn hạn, để tránh nguy cơ đóng cửa chính phủ vào giữa tháng 11.

Ngày 12/10, một số hạ nghị sĩ đánh giá rằng sẽ khó có một giải pháp cho đến đầu tuần tới.