Cà xỉu Hà Tiên – món đặc sản với hình thù kỳ lạ
Với hình dáng độc đáo và tên gọi nghe có vẻ lạ lẫm, cà xỉu là món ăn đặc sản thu hút nhiều thực khách chẳng kém gỏi cá trích, bún kèn hay nấm tràm tại Kiên Giang.
Chẳng ai rõ lý do vì sao đặc sản Kiên Giang này có tên gọi độc lạ như vậy, chỉ biết rằng từ lâu nó đã được xem là một trong những nguyên liệu để chế biến món ăn của người dân địa phương.
Lần đầu khi nhìn thấy con cà xỉu du khách đều cảm giác sờ sợ, chẳng dám thử. Vẻ bề ngoài của cà xỉu khá giống những loài hải sản hai mảnh vỏ, nhưng cũng giống cả loài côn trùng với cái râu thật dài và to. Nếu không phải do người địa phương giới thiệu, chắc chẳng thực khách nào dám tự mình thưởng thức món ăn kỳ lạ này.
Hình thù kỳ lạ của cà xỉu. Ảnh: vtc.
Cà xỉu Hà Tiên được mùa từ tháng 6 đến tháng 8 và sống tập trung ở môi trường sông, cửa biển, nước lợ, có nhiều ở vùng đầm Đông Hồ, thị xã Hà Tiên. Chúng thường nằm sâu dưới bùn cát và người ta sẽ cào lên để thu hoạch chúng.
Sau khi bắt về, người ta sẽ rửa thật sạch bùn đất, giữ nguyên phần râu lại để chế biến. Nếu món còn tươi, vừa đánh bắt lên thì người dân sẽ đem chế biến theo nhiều cách. Còn không, người ta sẽ bảo quản chúng để ăn dần bằng cách đem muối, tương tự như muối ba khía.
Video đang HOT
Tiếp theo đó, các hàng quán sẽ mua cà xỉu muối để về chế biến lại, tạo thành những món ăn ngon, đa dạng, đặc trưng cho ẩm thực Hà Tiên.
Cà xỉu có thể chế biến thành các món ăn rất thơm ngon, nhưng để cà xỉu luôn được tươi khi bắt về, người Hà Tiên sẽ ngâm chúng trong mắm muối. Ảnh: TravelMag.
Để muối cà xỉu, trước hết đem cà xỉu được rửa sạch bùn đất, giữ lại phần đuôi. Cứ một lớp cà xỉu rắc một lớp muối lên.
Tùy sở thích mà người ta có thể muối bằng nước muối hoặc muối hạt và thêm đường để mắm nhanh chua. Người làm mắm cà xỉu phải có kinh nghiệm và sự khéo léo để quyết định tỷ lệ muối và cà xỉu thích hợp. Chất lượng của mắm cà xỉu ngon hay không phụ thuộc vào quá trình này. Nếu cho ít nguyên liệu, cà xỉu sẽ bị hỏng. Còn nếu muối nhiều quá, mắm cà xỉu sẽ bị đen.
Từ cà xỉu muối, người ta sẽ chế biến được nhiều món ăn vô cùng hấp dẫn. Quen thuộc nhất phải kể đến gỏi xoài. Xoài được bào thành sợi, sau đó đem trộn với giấm, đường cùng với cà xỉu. Sau cùng, người ta đem rắc đậu phộng, rau răm và hành phi thơm lừng. Đơn giản như thế đã cho ra đĩa gỏi cà xỉu giòn tươi, ngọt thắm và cực kỳ bắt mồi. Bên cạnh đó, các đấng mày râu tin rằng, phần râu dài “tốt” cho sinh lực nên “hảo” nhất món gỏi xoài cà xỉu.
Một dĩa gỏi xoài cà xỉu khoảng 40 – 50.000 đồng, có thể làm thức nhắm cho 4 người đàn ông với ít nhất một lít rượu đế hoặc một thùng bia. Ảnh: Biển Hà Tiên travel.
Những món xào cùng cà xỉu cũng thật sự hấp dẫn mà bạn nên thử qua. Cà xỉu được xào cùng với tỏi và ớt băm, nêm gia vị vừa miệng. Tuy cách chế biến này rất đơn giản nhưng cũng đem lại một hương vị béo ngậy và hấp dẫn đậm đà, có thể xào cùng với dưa leo tạo thành một món ăn vô cùng thanh mát và thơm ngon cho những ngày hè. Khi thưởng thức món ăn này, thực khách chỉ cần tách lớp hai vỏ bên ngoài rồi chỉ lấy phần thịt bên trong.
Đặc sản Kiên Giang cũng giống như con người nơi đây, giản dị nhưng lại vô cùng thu hút. Nếu có dịp đến đây bạn đừng quên thưởng thức ngay món ăn này cũng như tìm hiểu thêm những nét đẹp trong đời sống dân dã của họ.
Về Hà Tiên ăn con cà xỉu
Cà xỉu là tên của một loài thân mềm hai mảnh vỏ. Chúng còn có tên gọi khác nữa là con giá bể, dẻ áo, đuôi heo.
Cà xỉu sống tập trung ở vùng sông, nước lợ, cửa biển, đặc biệt có nhiều ở vùng đầm Đông Hồ, TP. Hà Tiên (tỉnh Kiên Giang) và là đặc sản nơi đây.
Cũng giống như sò, cà xỉu sống ở tầng đáy bùn. Chúng có một chiếc đuôi dài cắm xuống đất để cố định thân và tìm kiếm thức ăn. Mùa bắt cà xỉu thường từ khoảng tháng 6 cho đến tháng 8 hằng năm. Khi bắt được cà xỉu, người dân Hà Tiên thường đem muối ngay, tương tự như muối ba khía, bởi cà xỉu không thể để lâu được, sẽ mất ngon. Để muối cà xỉu, cần phải ngâm chúng trong nước vài giờ cho nhả hết bùn đất bên trong ruột, rồi xả sạch lại với nước vài lần.
Cà xỉu trộn mắm.
Muối cà xỉu trong hũ sành: cứ một lớp cà xỉu rắc một lớp muối lên. Tùy sở thích mà người ta có thể muối bằng nước muối hoặc muối hạt. Người làm mắm cà xỉu phải có kinh nghiệm và sự khéo léo để quyết định tỷ lệ muối và cà xỉu thích hợp. Chất lượng của mắm cà xỉu ngon hay không phụ thuộc vào quá trình này. Nếu cho ít muối, cà xỉu sẽ bị hỏng; còn nếu muối nhiều quá, mắm cà xỉu sẽ bị đen.
Từ cà xỉu muối, người ta có thể chế biến thành mắm trộn y như ba khía trộn, kết hợp với húng quế, gia vị, khế (chanh, hoặc thơm) dùng với cơm nóng. Còn để làm gỏi, cà xỉu muối phải được chần sơ qua nước nóng để giảm bớt độ mặn. Xoài bào sợi (hoặc đu đủ già) trộn với giấm, đường, nước mắm tỏi ớt rồi trộn cà xỉu vào cùng. Rắc đậu phộng rang, rau răm, hành phi lên trên hỗn hợp là đã hoàn thành một đĩa gỏi khai vị đặc sắc.
Nếu muốn ăn cà xỉu tươi thì ngay sau khi bắt cà xỉu rời khỏi nước phải rửa sạch, trụng sơ qua nước sôi rồi ướp muối với gia vị ngay, khi cần thì lấy ra chế biến. Tuy nhiên, không nên để quá một ngày nếu không có tủ lạnh. Cà xỉu có thể hấp rau răm, xào rau muống, xào tỏi, xào me... hoặc nướng muối ớt tùy thích. Ngư dân Hà Tiên thường khìa hoặc kho cà xỉu kẹo lại, cho vào cà-mèn rồi ra khơi đánh cá. Đây là bữa ăn trưa ngon miệng, quen thuộc bao đời nay của những ngư dân bám biển. Thịt cà xỉu giòn giòn và có vị ngọt nhẹ. Ngon nhất là phần đuôi, dai sần sật. Theo người dân địa phương, đuôi cà xỉu được ví như "thần dược", có tác dụng tăng cường sinh lực nam giới nên trở thành món khoái khẩu của "cánh mày râu". Nếu có một dĩa nước mắm Phú Quốc truyền thống ăn kèm cà xỉu, với rau và cơm thì không có gì bằng.
Khách phương xa đến Hà Tiên lần đầu có thể sẽ ngỡ ngàng vì cái tên cà xỉu và món ăn lạ này. Nhưng dùng thử một lần sẽ không uổng phí đâu!
Những món ăn đặc sản nổi tiếng ở Hà Tiên Vùng đất Hà Tiên, Kiên Giang không chỉ thu hút du khách bởi những thắng cảnh du lịch nổi tiếng, mà còn hấp dẫn bởi những đặc sản khiến nhiều du khách nhớ mãi không quên. Đặc biệt là những món ăn như cà xỉu, bún kèn, lẩu cá nhám giàu canh chua sả nghệ... n Cà xỉu Cà xỉu là một món...