Cà Mau: Hình sự hóa việc dân sự

Là đơn vị sự nghiệp có thu, không sử dụng ngân sách nhà nước trong việc chế biến sản phẩm EM Zeo, nhưng khi giám đốc Trung tâm ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ Cà Mau (trung tâm) mua 2 hóa đơn thuế VAT để thanh toán cho việc mua sản phẩm phụ gia, lập tức bị truy tố tội “tham ô”.

Tai họa vì yêu khoa học

Năm 2004, ông Cao Phương Nam – nguyên Giám đốc Trung tâm ứng dụng và phát triển công nghệ – Sở Khoa học Công nghệ Cà Mau – nhận chuyển giao công nghệ EM từ Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam và Trung tâm phát triển công nghệ Việt – Nhật. Trên cơ sở sản phẩm EM này, về Cà Mau ông phát triển thành sản phẩm EM Zeo sau khi đã nghiên cứu thêm vào nhiều chất phụ gia và một số hóa chất khác.

Sản phẩm EM Zeo được xem là một công trình khoa học công nghệ ứng dụng của trung tâm vào việc xử lý chất thải, xử lý môi trường nước, dùng trong nuôi tôm… Thành công của sản phẩm EM Zeo được cho là “bí quyết” của ông Cao Phương Nam. Tuy nhiên, vào thời điểm 2004 người dân chưa biết nhiều đến loại sản phẩm này. Ông Nam bàn với bà Mai Xuân Hương là nhân viên của trung tâm phát triển sản phẩm để đưa ra thị trường với mức khoán 3.397 đồng/lít, thời gian giao khoán là 2 năm.

Phương án nhận khoán ghi rõ “tiền nộp cho cơ quan bao gồm tiền chênh lệch giữa giá giao khoán và giá bán, tiền khấu hao trang thiết bị, nguyên vật liệu, nhãn hiệu”. Theo đó đơn vị giao khoán là trung tâm và hộ nhận khoán là bà Mai Xuân Hương. Ông Nam vừa là giám đốc trung tâm vừa là người cung cấp toàn bộ sản phẩm và làm thuê cho bà Hương (hộ nhận khoán).

Tai họa ập xuống đầu ông Nam khi các cơ quan vào kiểm tra và nhận thấy rằng các sản phẩm cung ứng đầu vào cho việc chế xuất sản phẩm EM Zeo không có hóa đơn VAT. Để tránh thắc mắc trong trung tâm, ông Nam mua 2 hóa đơn VAT tại Cần Thơ để thanh toán với số tiền trên 48 triệu đồng (số tròn). Cho rằng đây là hóa đơn khống, các cơ quan tố tụng tại TP.Cà Mau tiến hành khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với ông Cao Phương Nam về tội “tham ô tài sản”.

Ông Nam có phạm tội hình sự?

Tại bản án sơ thẩm TAND TP.Cà Mau ngày 13.3 nhận định, việc ông Nam mua hai hóa đơn để thanh toán đã thể hiện vi phạm nguyên tắc quản lý, thanh toán tài chính nhà nước. Hóa đơn ông Nam mua về thanh toán là hóa đơn khống. Từ đó tòa cho rằng mục đích của ông Nam mua, lập phiếu khống hai hóa đơn ở hai lần thanh toán (trên 48 triệu đồng) là nhằm chiếm đoạt tài sản của cơ quan nên có căn cứ kết luận ông Nam phạm tội tham ô tài sản.

Tuy nhiên, căn cứ vào hồ sơ vụ án và xác nhận của các cơ quan có thẩm quyền cho thấy nhận định này thiếu thuyết phục và có phần “ hình sự hóa” một vụ án dân sự. Trước đó, ngày 22.8.2011 Chánh thanh tra Sở Tài chính tỉnh Cà Mau Trần Trọng Thức xác định: “Nếu hoạt động sản xuất, tiêu thụ EM Zeo tại đơn vị do đơn vị tự thực hiện, không phải do Nhà nước đặt hàng thì doanh thu và chi phí sản xuất tiêu thụ EM Zeo sau khi đã thực hiện nghĩa vụ với NSNN thì không phải là NSNN”. Theo các hợp đồng giao nhận khoán, thì sản phẩm EM Zeo là sản phẩm do trung tâm tự sản xuất, chính vì vậy việc ông Nam có kê khống hóa đơn hay không cũng không là tài sản của Nhà nước. Vì vậy khó có thể kết luận ông Nam tham ô tài sản.

Từ việc mua hóa đơn để thanh toán cho việc mua các sản phẩm phụ gia về hoàn thiện sản phẩm EM Zeo cung cấp cho hộ nhận khoán là bà Mai Xuân Hương, ông Cao Phương Nam đã bị quy kết tội tham ô và nhận mức hình phạt 7 năm tù giam. Với cách thừa hành pháp luật như các cơ quan tố tụng TP.Cà Mau liệu có ai dám nghiên cứu khoa học nữa trong thời gian tới. Hy vọng rằng tại phiên phúc thẩm sắp tới sự thật sẽ được làm sáng tỏ.

Theo các hợp đồng giao nhận khoán, thì sản phẩm EM Zeo là sản phẩm do trung tâm tự sản xuất, chính vì vậy việc ông Nam có kê khống hóa đơn hay không cũng không là tài sản của Nhà nước. Vì vậy khó có thể kết luận ông Nam tham ô tài sản.

Theo laodong