Bước nhượng bộ kịp thời

Cuộc tranh cãi gay gắt kéo dài nhiều tháng qua giữa Liên hiệp châu Âu (EU) và I-ta-li-a về kế hoạch ngân sách năm 2019 của Rô-ma đã được giải quyết sau khi Brúc-xen chính thức thông qua bản dự thảo ngân sách sửa đổi của “đất nước hình chiếc ủng”.

I-ta-li-a và EU thu hẹp những bất đồng về kế hoạch ngân sách năm 2019 của Rô-ma. Ảnh Roi-tơ

Vấn đề ngân sách đã trở thành chủ đề gây căng thẳng giữa EU và chính phủ theo chủ nghĩa dân túy ở I-ta-li-a kể từ cuối tháng 9 vừa qua. EU kêu gọi các quốc gia trong khối siết chặt chi tiêu công để giảm thâm hụt ngân sách. Trong khi đó, I-ta-li-a nhiều lần kêu gọi EU linh hoạt hơn do nước này phải chi tiêu ngân sách nhiều để khắc phục các hậu quả thiên tai trong năm 2018. Theo dự thảo ngân sách mà I-ta-li-a đề xuất trước đó, thâm hụt ngân sách năm 2019 là 2,4% tổng sản phẩm trong nước (GDP), so mức 1,8% năm 2018 và cao gấp ba lần mục tiêu của chính phủ cánh tả tiền nhiệm là 0,8%. Cuộc tranh cãi giữa I-ta-li-a và EU càng thêm căng thẳng khi Rô-ma nhiều lần tuyên bố không điều chỉnh kế hoạch ngân sách và sẽ thực hiện những cam kết được đưa ra trong vận động tranh cử, đó là cắt giảm thuế và nâng mức thu nhập cơ bản cho người nghèo. Hồi tháng 10, Ủy ban châu Âu (EC) đã bác bỏ đề xuất ngân sách chi tiêu quá lớn của Chính phủ liên minh tại I-ta-li-a khẳng định dự thảo này vi phạm kỷ luật tài chính của EU và có khả năng làm tăng khoản nợ công rất cao của Rô-ma. Nếu hai bên không đạt thỏa thuận, I-ta-li-a sẽ phải chịu án phạt lên tới 0,2% GDP.

Chỉ tiêu thâm hụt ngân sách 2,4% của I-ta-li-a đề ra trước đó vẫn thấp hơn so mức trần 3% của EU đề ra. Tuy nhiên, I-ta-li-a là quốc gia có khoản nợ công lên tới 2.300 tỷ ơ-rô, tương đương 130% GDP, hơn gấp hai lần so mức trần 60% GDP mà EU quy định. I-ta-li-a hiện là quốc gia có mức nợ công cao thứ hai trong Eurozone, chỉ sau Hy Lạp.

Khi thời gian hoàn tất dự thảo ngân sách không còn nhiều vì phải được thông qua trong năm 2018, lãnh đạo đảng Liên đoàn, đảng Phong trào 5 sao (M5S) và Thủ tướng I-ta-li-a G.Con-tê đã đưa ra những nhượng bộ trước EU và nhất trí dự thảo ngân sách 2019 mới. ồng thời, liên đảng cầm quyền cũng khẳng định bất kỳ thỏa thuận nào với EC sẽ không ảnh hưởng những cải cách của chính phủ ưu tiên là hỗ trợ thu nhập cho người nghèo và hạ tuổi nghỉ hưu.

Theo kế hoạch sửa đổi, I-ta-li-a phải giảm mục tiêu thâm hụt ngân sách từ mức 2,4% xuống còn 2,04%. I-ta-li-a đã chấp nhận rút lại các biện pháp quan trọng trong dự thảo ngân sách gồm áp dụng một mức thu nhập cơ bản cho tất cả mọi người và tăng lương hưu cho người có thu nhập thấp. Bên cạnh đó, Rô-ma cũng phải cam kết không làm tăng thêm khoản nợ công hiện nay. ổi lại, Brúc-xen đã đề xuất một cách tính toán ngân sách mềm dẻo hơn có tính đến bối cảnh của I-ta-li-a, trong đó có khắc phục hậu quả do mưa lũ, vụ sập cầu ở thành phố Giê-noa tháng 8 vừa qua. Phát biểu tại họp báo ở Brúc-xen, Phó Chủ tịch EC V.ôm-brốp-xki cho rằng, giải pháp điều chỉnh kế hoạch ngân sách của Rô-ma chưa phải là lý tưởng, song trước mắt EU đã tránh được nguy cơ phải áp dụng các quy định trừng phạt lên I-ta-li-a.

Sự nhượng bộ về kế hoạch ngân sách đã giúp I-ta-li-a tránh được sự trừng phạt của EU nhưng kèm theo đó là việc Rô-ma phải giảm dự báo tăng trưởng kinh tế năm 2019 từ mức 1,5% GDP xuống còn 1%.

Về phía EU, việc thông qua dự thảo ngân sách năm 2019 của I-ta-li-a đã giải quyết bất đồng kéo dài nhiều tháng qua giữa Rô-ma và Brúc-xen, phần nào xóa tan những lo ngại về bất ổn kinh tế lan rộng trong khối, ảnh hưởng tới các quốc gia thành viên và nguy cơ diễn ra một cuộc khủng hoảng tài chính. Trong thời gian tới, EU sẽ có thời gian tập trung giải quyết những vấn đề nan giải là Brexit và các cuộc biểu tình đang lan rộng ở châu Âu.

MINH ANH

Theo NDĐT