Bulgaria: Phó Thủ tướng bất ngờ từ chức, liên minh cầm quyền bấp bênh

Tối 16/11 Phó Thủ tướng Bulgaria Valeri Simeonov tuyên bố từ chức trước sức ép của những người biểu tình liên quan tới phát ngôn gây sốc của ông.

Quyết định rút lui bất ngờ của ông đặt ra câu hỏi lớn về sự tồn tại cũng như ổn định của chính phủ của Thủ tướng Boyko Borisov trong chặng đường còn lại của nhiệm kỳ.

Phát biểu với các nhà báo ở thủ đô Sophia, ông Simeonov cho biết ông đã nộp đơn lên Thủ tướng Borisov và đã được thủ tướng chấp thuận. Ông nói rằng ông là mục tiêu công kích của một chiến dịch truyền thông trong nhiều ngày qua và chiến dịch đó đang gây tổn hại tới uy tín cũng như vị thế của chính phủ, và đó là lý do ông quyết định xin từ chức.

Phó Thủ tướng Bulgaria Valeri Simeonov. Ảnh: RFL

Ông Simeonov là một trong những nhà lãnh đạo của liên minh Những người yêu nước thống nhất – một nhóm tập hợp ba đảng cánh hữu và dân tộc chủ nghĩa – và là đối tác thiểu số trong liên minh cầm quyền của Thủ tướng Boyko Borisov. Hơn hai tuần trước, ông đã có phát ngôn được coi là xúc phạm tới các bà mẹ có con khuyết tật tham gia biểu tình đòi cải cách sâu rộng trong xã hội. Dù ông đã có lời xin lỗi sau đó, nhưng nó không những làm những người biểu tình bớt giận mà họ tiếp tục xuống đường, gây sức ép đòi ông từ chức.

Quyết định từ chức của ông đặt liên minh cầm quyền của Thủ tướng Borisov vào thế bấp bênh, và câu hỏi được đặt ra là liệu chính phủ có tiếp tục tồn tại và ổn định cho tới cuối nhiệm kỳ vào năm 2021 hay không. Cách đây một tuần, Thủ tướng Boyko Borisov từng phát biểu nếu ông Simeonov từ chức, nó sẽ đặt dấu chấm hết đối với sự ổn định của liên minh cầm quyền. Hiện nay liên minh hai đảng gồm Công dân vì sự phát triển châu Âu của Bulgaria (GERB) và Những người yêu nước thống nhất có tổng cộng 122 ghế tại Quốc hội, trong khi về mặt lý thuyết họ cần phải có 121 ghế để vượt qua các phiên bỏ phiếu.

Tuy nhiên hiện vẫn chưa rõ liệu tất cả hay chỉ một bộ phận của nhóm các đảng Những người yêu nước thống nhất trong liên minh cầm quyền sẽ tiếp tục ở lại và cam kết duy trì thỏa thuận liên minh đã ký năm ngoái. Bản thân giới lãnh đạo trong nhóm này cũng thường xảy ra mâu thuẫn và nhiều lần hội đồng liên minh đã phải họp để giải quyết bất đồng giữa họ.

Quyết định từ chức của ông Simeonov lại trùng hợp với một chiến dịch biểu tình trên toàn quốc kéo dài ba ngày, bắt đầu ngày 16/11, đòi chính phủ của Thủ tướng Boyko Borisov phải từ chức. Chiến dịch này được thực hiện một tuần sau các cuộc biểu tình lớn phản đối sự tăng giá nhiên liệu cao tại Bulgaria, gây tê liệt giao thông tại các xa lộ và tuyến đường vào các thành phố lớn.

Hơn ai hết, Thủ tướng Boyko Borisov hiểu được cái giá phải trả cho hậu quả của các cuộc biểu tình nếu vấn đề không được giải quyết ổn thỏa, bởi chính các cuộc biểu tình hồi tháng 2/2013 đã dẫn tới bạo lực tại thủ đô Shophia và làm cho chính phủ đầu tiên của ông phải từ chức. Chưa dừng lại ở đó, thủ tướng cũng đang đứng trước sức ép rất lớn từ đảng Xã hội Bulgaria (BSP) – đảng đối lập lớn nhất tại Quốc hội đã từng ba lần đề xuất bỏ phiếu bất tín nhiệm với chính phủ kể từ khi chính phủ được thành lập vào năm ngoái.

Hiện vẫn chưa rõ liệu Thủ tướng Boyko Borisov sẽ tìm cách duy trì quyền lực trong một thỏa thuận với phần còn lại của nhóm các đàng Những người yêu nước thống nhất, hay tìm kiếm một thỏa thuận rộng lớn hơn nhằm không gây tổn hại tới chính phủ thứ ba của ông. Thêm vào đó, một câu hỏi hóc búa khác được đặt ra là ai sẽ được giới thiệu để thay thế ông Simeonov ở vị trí Phó thủ tướng chính phủ? Tất cả vẫn còn phải chờ đợi, nhưng sức ép thực sự đang ngày càng gia tăng đối với Thủ tướng Boyko Borisov./.

Theo Hữu Bình/VOV-Praha