Bụi siêu mịn PM2,5, ô nhiễm không khí “tấn công” Hà Nội

Chỉ số ô nhiễm không khí trưa nay tại Hà Nội ghi được từ máy đo của Đại sứ quán Mỹ chạm mức 357, nằm trong nhóm Nguy hiểm cho sức khỏe, cảnh báo mọi người nên tránh ở bên ngoài. Cùng với sương muối dày đặc bao phủ toàn thành phố, dự báo ô nhiễm bụi siêu mịn đã tăng những yếu tố nguy cơ gây hại sức khỏe con người, đặc biệt là những ai có vấn đề hô hấp.

Bụi siêu mịn, ô nhiễm không khí “tấn công” Hà Nội

Nhiều tuyến đường ở Hà Nội chìm trong bụi. Ảnh: Lê Hiếu.

“Tử khí” bao vây

Đánh giá Chỉ số chất lượng không khí (AQI) được dựa trên mức độ các chất gây ô nhiễm trong không khí, chủ yếu là chỉ số ô nhiễm bụi siêu mịn (Particulate Matter – PM).

Chỉ số ô nhiễm đo lúc 6 giờ sáng tại Hà Nội

Bụi siêu mịn là những hạt nhỏ ở thể rắn hoặc lỏng, được tạo thành từ nhiều chất khác nhau: cacbon, sulfua, khí nitơ và các hợp chất kim loại. Ngày hôm nay (19/12) dự báo ô nhiễm bụi siêu mịn trong khoảng 158 – 250, chỉ số đạt mức PM2,5 nghĩa là có các hạt bụi đường kính nhỏ hơn hoặc bằng 2,5 m (micromet) (khoảng 1/8 đường kính của một sợi tóc) lơ lửng trong không khí. Những hạt bụi nhỏ được cho là gây hại cho sức khỏe con người nhiều hơn vì chúng có thể đi sâu vào hệ thống hô hấp, kể cả phổi.

Sau 6 tiếng, chỉ số ô nhiễm không khí tại Hà Nội tăng gần 100 đơn vị

Tại Anh, bụi siêu mịn bị xem là chất gây ô nhiễm không khí đáng lo ngại nhất. Nghiên cứu đã chứng minh rằng tiếp xúc với bụi siêu mịn có thể phải nhậ viện cấp cứu hoặc tử vong. Tiếp xúc với bụi siêu mịn có thể ngay lập tức gây ra những triệu chứng: chảy nước mũi, ho, hắt hơi, ngứa họng, mắt, mũi, khó thở. Về lâu dài, người hít phải không khí ô nhiễm, có chứa bụi siêu mịn có thể dẫn tới bệnh tim, phổi hoặc làm trầm trọng thêm chứng bệnh này. Những người có nhiều nguy cơ chịu ảnh hưởng từ ô nhiễm bụi siêu mịn có thể chết sớm.

ô nhiễm không khí tại Hà Nội

Những đối tượng chịu ảnh hưởng nhiều nhất của ô nhiễm bụi siêu mịn là: trẻ em, người già, những người có bệnh tim hoặc các vấn đề về hô hấp: bệnh phổi, ho, hen suyễn, tắc phổi mạn tính, viêm xoang…

ô nhiễm không khí

Sáng nay, nhiều người chia sẻ họ cảm thấy khó chịu khi hít thở. Ô nhiễm không khí cùng với không khí lạnh, sương mù dày đặc gây ra hiện tượng khô, viêm họng, khó thở, chảy nước mắt.

Nguyên nhân dẫn tới ô nhiễm bụi siêu mịn là quá trình đốt cháy các vật thể. Như ở Anh, một trong những nguồn tạo ra bụi siêu mịn là đốt củi. Khói củi có thể đến từ nhiều nguồn: lò sưởi, bếp củi, đốt cháy cây cỏ ngoài trời hoặc một số nguồn tại các cơ sở kỹ nghệ sản xuất đồ gỗ. Các nguồn khác là khói bụi xe cộ, các lò công nghiệp, hút thuốc lá.

Khi thấy chỉ số PM trong không khí lên cao, người dân nên hạn chế ra ngoài, hoạt động bên ngoài lâu, trường hợp cần thiết có thể nghỉ làm, nghỉ học để tránh tiếp xúc, hít phải các chất độc.

3 loại khẩu trang chống được bụi siêu mịn PM2.5

Khau trang

Khẩu trang chuyên dụng N95 hay dùng trong ngành y tế có thể bảo vệ bạn khỏi tác động xấu từ bụi siêu mịn PM2.5, nhưng phải đảm bảo bạn đã đeo nó đúng cách. Hít sâu và thở ra để kiểm tra độ chặt, lỏng của khẩu trang.

Khẩu trang N95

Bạn có thể mua khẩu trang N95 tại hiệu thuốc và sử dụng lại nhiều lần. Chỉ khi nào đeo khẩu trang mà cảm thấy khó thở, bạn mới nên vứt bỏ mà mua một chiếc mới.

Lưu ý: Một chiếc khẩu trang giấy và khẩu trang y tế thông thường không có tác dụng ngăn chặn PM2.5.

Bảo vệ mình trước ô nhiễm không khí

Trả lời báo Tiền Phong hồi tháng 8, GS.TSKH Phạm Ngọc Đăng (Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ thiên nhiên và môi trường Việt Nam) cho biết, trong các thành phần ô nhiễm không khí cơ bản ở Việt Nam thì ô nhiễm bụi rất nặng, gấp 3-5 lần quy chuẩn Việt Nam và cao hơn nữa so với quy chuẩn thế giới. Việt Nam cũng nằm trong top 11 quốc gia ô nhiễm bụi nhất thế giới.

Trước nguy cơ ô nhiễm không khí, ô nhiễm bụi siêu mịn PM2.5 ngày càng tăng cao, người dân cần chủ động bảo vệ sức khỏe của mình và gia đình, trước khi có những biện pháp vĩ mô của các cơ quan chức năng để cải thiện chất lượng môi trường, không khí.

Đầu tiên, bạn cần theo dõi sát sao tình hình ô nhiễm không khí mỗi ngày qua các chỉ số chất lượng không khí. Để tiện theo dõi, bạn có thể tải ứng dụng Airvisual về smartphone hoặc truy cập website cập nhật tình hình ô nhiễm không khí của Đại sứ quán Mỹ tại Việt Nam.

Nếu thấy chỉ số báo ô nhiễm không khí quá cao, hãy hạn chế ra ngoài đường khi không cần thiết để tránh nguy cơ nhiễm bệnh tim, phổi và các vấn đề sức khỏe khác.

Đóng kín cửa nhà để tránh bụi.

Đeo khẩu trang N95

Đeo khẩu trang N95 hoặc bất kỳ khẩu trang nào có thể hạn chế, chống được sự xâm nhập của bụi siêu mịn vào đường thở.

Lắp các thiết bị lọc không khí trong nhà để ngăn không khí ô nhiễm. Nên chọn các thiết bị lọc có chỉ số MERV (hiệu quả lọc tối thiểu của lưới lọc) từ 9 trở lên để đảo bảo chất lượng không khí tốt nhất sau khi lọc. Chỉ số MERV càng cao, hiệu quả lọc càng tốt. Bạn nên thay lưới lọc định kỳ 3-6 tháng/lần.

Tăng cường sử dụng phương tiện giao thông công cộng để giảm ô nhiễm khói bụi từ các phương tiện giao thông. Sử dụng tiết kiệm điện, không hút thuốc lá, giảm sử dụng các loại động cơ chạy bằng xăng, thay vào đó là các máy chạy điện, chạy pin…

(Theo Songmoi)