“Bục vinh quang” không dành cho cover nhạc
Đúng như Tuấn Hưng nói, thành công của một nghệ sĩ hay ca sĩ chính là sự nỗ lực không ngừng của bản thân kèm theo sự chăm chỉ.
Jang Mi một thời là “thánh nữ cover”
Tuấn Hưng vừa gây tranh cãi vì tỏ thái độ không hài lòng khi một số ca sĩ trẻ xin cover (hát lại) nhạc của anh. Anh cho biết mình không bao giờ tiếc những bài hát của mình nếu chúng có thể hỗ trợ con đường âm nhạc của các ca sĩ trẻ. Thế nhưng, nhiều ca sĩ trẻ vốn hát không tốt hoặc không đầu tư ca khúc để gửi Tuấn Hưng nghe qua như một động thái tối thiểu để tôn trọng anh và tác phẩm. Giọng ca của “Nắm lấy tay anh” khuyên các ca sĩ trẻ nên tự tìm hướng đi và phối hợp với các nhạc sĩ khác để có bài hát của riêng mình, hạn chế cover nhằm tôn trọng luật bản quyền.
Ngoài những bình luận cho rằng Tuấn Hưng khó tính và e ngại bản cover của đàn em sẽ nổi hơn bản gốc, không ít người lại đồng tình với nam ca sĩ. Bởi khi cover trở thành trào lưu phát triển mạnh, mọi thứ đi tới những mục đích toan tính mà chỉ người trong cuộc mới hiểu. Đã có bao giọng ca trẻ tất bật chạy show sau khi nổi tiếng nhờ những clip cover như: Quân A.P, Hương Ly, Jang Mi, Hoa Vinh… Họ đắt show, có lượng fan yêu thích riêng của mình, có cát-xê cũng không kém cạnh nhiều nghệ sĩ nổi tiếng. Có phải họ đã thực sự đã có hào quang của riêng mình trong showbiz đầy rẫy bon chen?
Một điều không thể phủ nhận là những bạn trẻ nổi tiếng bằng cover đều có giọng hát, có tiềm năng, nhưng thành công của họ đến đâu lại là chuyện khác. Hoa Vinh từng là “hiện tượng mạng” đình đám, nhận được biết bao lời mời quảng cáo, diễn show. Thậm chí có thông tin, cát-xê của anh ngang ngửa sao hạng A. Thế nhưng, chỉ sau một thời gian, cái tên này dần mờ nhạt và khán giả nhớ tới chàng trai này chỉ bằng hàng loạt scandal.
Cũng như Hoa Vinh, Jang Mi một thời là “ thánh nữ cover”, nổi tiếng sau một đêm và được nhiều bạn trẻ yêu thích nhưng hiện tại, tên tuổi của cô cũng chìm vào dĩ vãng. Hay “thánh cover” Hương Ly, thời gian trước làm mê đắm khán giả bởi hàng loạt clip cover chục triệu view của mình. Cô bắt đầu được mời đi diễn, hợp tác với các ca sĩ nổi tiếng. Nhưng giờ đây, cái tên Hương Ly bắt đầu xuống dốc với những ồn ào.
Đúng như Tuấn Hưng nói, thành công của một nghệ sĩ hay ca sĩ chính là sự nỗ lực không ngừng của bản thân kèm theo sự chăm chỉ. Đam mê thôi chưa đủ, chẳng ai có thể có được hào quang và giữ được hào quang chỉ với cách cover. Cũng không ai phát triển được nếu không thực sự có tài năng và sự cố gắng không ngừng, cũng như có định hướng con đường riêng của mình.
Cover... trào lưu vi phạm bản quyền?
Làm mới, hát lại (cover) trong âm nhạc đã không còn quá mới mẻ đối với người nghe nhạc. Ở thời điểm hiện nay, dường như cover nhạc đang trở thành trào lưu một cách mạnh mẽ. Thế nhưng, ngoài một số ca sỹ, người hoạt động âm nhạc làm tốt công tác bản quyền thì không ít ca sỹ "hiện tượng mạng" đang khiến các đơn vị quản lý phải đau đầu bảo vệ tác quyền.
Video đang HOT
Trào lưu mạnh mẽ
Trong âm nhạc, những bài hát cover được xem là một phiên bản hát lại theo phong cách riêng của mình, hoặc có thể là một màn biểu diễn mới, hay một bản thu âm mới hoàn toàn so với bản gốc đã được ca sĩ chính phát hành trước đó. Điều này nhằm mục đích thể hiện rằng, phiên bản gốc nên được coi là phiên bản duy nhất, đích thực, và mọi phiên bản phát hành sau phiên bản gốc chỉ nhằm mục đích tôn vinh bài hát.
Hầu hết các bản cover thường có sự biến tấu về giai điệu, âm nhạc bắt tai hay được phối lại thành một bản acoustic hoặc ballad nhẹ nhàng. Trong thời đại công nghệ hiện nay, việc cover một ca khúc không còn là điều khó khăn. Chỉ cần có một chiếc điện thoại thông minh, hay đầu tư hơn một dàn âm thanh và loa mic hỗ trợ, phần mềm xử lý âm thanh là đã có thể dễ dàng có được một bản cover chất lượng.
Thời gian qua, không ít những hiện tượng mạng như Jang Mi, Tài Smile, Chu Diệu Linh (Linh Ka), Thái Tuyết Trâm, Hoa Vinh, Hương Ly,... được biết đến rộng rãi và trở nên nổi tiếng nhờ cover những ca khúc mới của ca sĩ trong nước và cả nước ngoài. Không cần quá đầu tư về mặt hình ảnh và cầu kỳ trong sản xuất nhưng các tác phẩm cover lại có thể mang đến sự nổi tiếng. Điều này tác động vào cả những người "ham nổi tiếng", muốn "bỏ ít" mà "được nhiều".
Những hiện tượng mạng nổi lên nhờ cover
Bạn Ngọc Linh - một ca sĩ cover nhạc trên Youtube cho biết: "Mình cover vì sở thích cũng như phục vụ cho một số mục đích về công việc của mình. Được nhiều người biết đến thì cũng vui, nhưng cũng chưa dám nghĩ đến việc nổi tiếng, vì bản thân mình cũng chưa có đầu tư quá cầu kỳ cho việc này."
Việc cover nhạc dường như đang trở thành một "công thức" có tác dụng và ngày càng trở nên phổ biến. Trong thời buổi có người nổi lên bằng các chiêu trò, các scandal "cộp mác" "độc", "sốc" không giống ai, việc cover những ca khúc nổi tiếng là một cách vô cùng hiệu nghiệm với những bạn trẻ có năng khiếu âm nhạc.
Không chỉ những ca sĩ vô danh những ca sĩ nổi tiếng cũng không nằm ngoài trào lưu cover
Không chỉ những bạn trẻ mà ngay cả các ca sĩ cũng sử dụng cover như một công cụ để khẳng định tài năng và lan tỏa sản phẩm âm nhạc của mình: những bản cover bài hát của đồng nghiệp, những cuộc thi cover do chính chủ nhân ca khúc tổ chức... Việc tổ chức các cuộc thi cover nhạc dường như ngày càng phổ biến trong giới nghệ sĩ, vừa để chiều lòng người hâm mộ, giúp những người có đam mê và năng khiếu âm nhạc có "đất" để thể hiện, vừa để quảng bá cho bản thân nghệ sĩ. Những nghệ sĩ như Hòa Minzy, Đàm Vĩnh Hưng, Bảo Anh,... mạnh tay chi ra những giải thưởng lớn để thu hút đông đảo những người hâm mộ vào ca khúc mới của mình.
Cuộc thi cover ca khúc tan của Mr. Đàm với giải thưởng lớn
Cover vô tư hay vô tình vi phạm?
Chuyện cover nhạc từ lâu đã không còn là vấn đề mới, nhưng dạo gần đây lại trở nên dậy sóng khi mà Hương Ly - cô ca sĩ được mệnh danh "thánh nữ cover" - bị tố sử dụng ca khúc "Bước qua đời nhau" do ca sĩ Khắc Việt sáng tác mà không xin phép, còn dùng để chạy show như ca khúc của mình.
Hiện tượng mạng Hương Ly bị ca sĩ Khắc Việt tố sử dụng ca khúc không xin phép
Một bài hát trở thành "hit" giờ đây không chỉ được đo đếm bởi lượt xem mà còn bằng mức độ cover lại ca khúc. Trên thực tế, dường như chính việc cover một cách vô tư ấy lại đang vô tình vi phạm pháp luật, đặc biệt là vi phạm về bản quyền.
Điều 14 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 (sửa đổi bổ sung năm 2009) nêu rõ: âm nhạc là một trong những tác phẩm được bảo hộ quyền tác giả. Đồng thời, Khoản 2, Khoản 3 Điều 4 Luật này quy định: ca sĩ trình bày bài hát sẽ được bảo hộ quyền liên quan. Việc cover bất cứ ca khúc nào đều sai nếu không xin phép. Kể cả không kinh doanh thì cũng phải được sự đồng ý của tác giả. Theo đó, tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả độc quyền thực hiện hoặc cho phép người khác thực hiện việc làm tác phẩm phái sinh, biểu diễn tác phẩm này trước công chúng, sao chép tác phẩm, truyền tác phẩm đến công chúng bằng các phương tiện kỹ thuật...
Cover bài hát được hiểu là việc hát lại một bài hát đã có trước đó. Bởi vậy, đây cũng có thể coi là một dạng của tác phẩm phái sinh. Do đó, nếu muốn cover ca khúc của người khác bắt buộc phải có sự cho phép của tác giả hoặc chủ sở hữu quyền tác giả, trừ một số trường hợp như: tự sao chép một bản để nghiên cứu khoa học, giảng dạy; biểu diễn tác phẩm trong các buổi sinh hoạt văn hóa, tuyên truyền cổ động không thu tiền dưới mọi hình thức; chuyển tác phẩm sang chữ nổi hoặc ngôn ngữ khác cho người khiếm thị. Trong đó, có trường hợp không phải trả thù lao, cũng có trường hợp phải trả thù lao, nhuận bút cho tác giả, người sở hữu quyền tác giả.
Không phải ai cũng hiểu và biết được việc cover nhạc không có xin phép là sai và vi phạm bản quyền. Tuy nhiên, có những người tuy rằng biết nhưng vẫn làm vì nghĩ rằng sẽ không bị ảnh hưởng gì. "Không phải là quá đầu tư mà chủ yếu làm vì sở thích của mình thôi nên mình cũng chưa tìm hiểu kỹ lắm" - bạn Ngọc Linh chia sẻ thêm.
Chỉ một ca khúc nhưng có rất nhiều người " vô tư" cover
Bạn Hải Yến cho biết: "Mình nghĩ ai cũng biết chút ít về luật bản quyền, biết nếu không xin phép là sai, nhưng mình nghĩ chắc họ cũng không sợ gì đâu".
Cover nhạc giống như "con dao hai lưỡi" cho cả nghệ sĩ lẫn người cover. Với nghệ sĩ, nó vừa là một công cụ quảng bá hữu hiệu cho sản phẩm, cũng như khẳng định tài năng của người nghệ sĩ. Song, ngược lại, một bản cover mới có thể "giết chết" chính tác phẩm tâm huyết của người nghệ sĩ. Đối với người cover nhạc, ca khúc được thể hiện lại vừa có thể đem lại những hào quang rực rỡ, sự nổi tiếng bất ngờ nhưng kèm theo đó có thể là những vi phạm pháp luật, hay những chỉ trích nặng nề từ dư luận.
Không thể phủ nhận cover nhạc giúp người nghe có nhiều lựa chọn, liên tục được nghe ca khúc dưới một hình thái mới lạ hơn so với phiên bản cũ. Tuy nhiên, hiện tượng cover hàng loạt cũng gây ra sự nhàm chán, nhiều khi vô tình giúp cho ca khúc thiếu lành mạnh có cơ hội phát triển. Cover nhạc sẽ trở thành dấu ấn trong âm nhạc, cũng như góp phần đưa nền âm nhạc nước nhà đi lên nếu nó được thể hiện một cách đúng đắn.
Hà Trần
Theo baophapluat.vn
Sau quãng thời gian "flop" không phanh, Hương Ly dần lấy lại phong độ và "công phá" top trending Những bản cover gần đây của Hương Ly đã dần lấy lại được tên tuổi và phong độ của cô nàng trên top trending. Nổi lên từ giữa năm 2019 với bản cover "Độ Ta Không Độ Nàng" và sau đó là cover loạt hit Vpop, Hương Ly trở thành một nhân tố đáng gờm của làng nhạc Việt vào thời điểm ấy,...