Bức tranh toàn cảnh về thị trường di động Việt Nam năm 2021

2021 là một năm với đầy sự biến động của thị trường di động do ảnh hưởng từ dịch Covid-19 và những hạn chế về nguồn cung. Dù vậy, thị trường vẫn có nhiều điểm sáng đáng chú ý.

Phân khúc smartphone cao cấp sôi động trở lại

Khoảng 2-3 năm trước, phân khúc smartphone cao cấp tại Việt Nam tương đối nhàm chán. Theo số liệu từ GfK, vào tháng 3/2019, Apple và Samsung là hai hãng di động thống trị phân khúc cao cấp tại Việt Nam khi chiếm đến 99,2% thị phần, trong đó 42,8% thuộc về Apple và 56,4% của Samsung.

Thời điểm này, phân khúc smartphone cao cấp chỉ là cuộc đua song mã giữa Samsung và Apple. Người dùng không có nhiều sự lựa chọn khi muốn mua một mẫu điện thoại thuộc phân khúc cao cấp.

Phân khúc smartphone cao cấp tại Việt Nam đã trở nên sôi động hơn với sự góp mặt của hàng loạt ông lớn

Tuy nhiên, thị trường đã dần thay đổi từ năm 2020 đến nay khi các ông lớn liên tục đưa sản phẩm cao cấp về Việt Nam. Hàng loạt cái tên như Sony Xperia 1 III, Xiaomi Mi 11, Oppo Find X3 Pro hay Vivo X70 Pro đã giúp cho người dùng Việt có nhiều sự lựa chọn hơn, bên cạnh dòng sản phẩm Galaxy của Samsung hay iPhone của Apple.

Bên cạnh các sản phẩm với thiết kế truyền thống, bộ đôi Samsung Galaxy Z Fold3 và Z Flip3 với thiết kế màn hình gập độc đáo cũng giúp cho phân khúc di động cao cấp ngày càng trở nên sôi động hơn. Có thể thấy, người dùng tại Việt Nam hiện có rất nhiều lựa chọn khác nhau về cả thương hiệu lẫn kiểu dáng, tính năng của thiết bị khi lựa chọn các sản phẩm cao cấp.

Smartphone 5G ngày càng dễ tiếp cận

Nhìn lại năm 2020, 5G được xem là một trong những tính năng cao cấp, chỉ được trang bị trên những mẫu smartphone đầu bảng của các hãng như Oppo Find X2, Samsung Galaxy Note20 Ultra 5G, iPhone 12 series, OnePlus 8 Pro 5G. Thời điểm này, số lượng smartphone hỗ trợ 5G còn tương đối ít.

Tuy nhiên, từ đầu năm 2021 đến nay, các nhà sản xuất smartphone liên tục tung ra hàng loạt mẫu di động thế hệ mới tích hợp sẵn 5G tại Việt Nam. Mức giá của chúng cũng ngày càng dễ tiếp cận.

Smartphone tích hợp công nghệ 5G ngày càng phổ biến và dễ tiếp cận tại Việt Nam

Đến nay, đã có hơn 40 mẫu di động hỗ trợ 5G đã được lên kệ tại thị trường Việt Nam. Mức giá của chúng trải rộng từ 5 triệu đồng đến 50 triệu đồng, cung cấp cho người dùng nhiều lựa chọn khác nhau.

Ở phân khúc cao cấp là sự cạnh tranh của iPhone 13, Oppo Find X3 Pro, Galaxy S21, Xiaomi Mi 11 hay Vivo X70 Pro. Trong khi đó, phân khúc smartphone tầm trung cũng sôi động không kém với hàng loạt cái tên như Oppo Reno6 Z 5G, Nokia X10 5G hay Samsung Galaxy A22 5G.

Với sự đổ bộ của hàng loạt mẫu smartphone 5G, nhu cầu mua sắm điện thoại 5G cũng đang tăng mạnh tại Việt Nam. Trao đổi với PV , đại diện một số hệ thống bán lẻ lớn cho biết người dùng ngày càng quan tâm đến 5G. Thậm chí, công nghệ này đã trở thành một trong những tiêu chí hàng đầu khi khách hàng chọn mua smartphone.

Vinsmart dừng sản xuất smartphone, BKAV vẫn chưa từ bỏ cuộc chơi

Ngày 9/5/2021, Tập đoàn Vingroup đã chính thức công bố VinSmart sẽ dừng việc nghiên cứu, sản xuất tivi và điện thoại di động để tập trung nguồn lực phát triển các sản phẩm điện tử và các tính năng về “Infotainment” cho ô tô VinFast.

Các mẫu smartphone của VinSmart chủ yếu tập trung ở phân khúc tầm trung và phổ thông

Trước khi dừng việc sản xuất smartphone, VinSmart được biết đến một cái tên đáng chú ý trên thị trường di động tại Việt Nam. Theo báo cáo từ công ty nghiên cứu thị trường Canalys, Vsmart là hãng smartphone thương hiệu Việt duy nhất góp mặt trong top 5 khi chiếm 10% thị phần.

VinSmart ra đời vào tháng 6/2018, khởi điểm là sản xuất điện thoại thông minh thương hiệu Vsmart. Sau gần 3 năm phát triển, Vsmart đã ra mắt thị trường 19 mẫu điện thoại và 5 mẫu TV.

Điểm nhấn của thương hiệu này là việc đạt top 3 thị phần tại Việt Nam với 16,7% thị phần vào tháng 4/2020, 15 tháng sau khi ra mắt sản phẩm đầu tiên. Đến tháng 6/2020, VinSmart thông báo đã bán ra thị trường được 1,2 triệu chiếc điện thoại. Trong suốt năm 2020, VinSmart giữ chắc vị trí thứ 3 tại thị trường di động Việt Nam với thị phần trên 10%.

Các mẫu smartphone của VinSmart chủ yếu tập trung ở phân khúc giá tầm trung và phổ thông. Đây cũng là phân khúc smartphone có sự cạnh tranh gay gắt nhất tại thị trường Việt Nam với sự góp mặt của hàng loạt ông lớn trong ngành công nghiệp di động, đặc biệt là các thương hiệu từ Trung Quốc.

Sau khi VinSmart rút lui khỏi thị trường smartphone, Việt Nam chỉ còn đại diện là BKAV vẫn đang theo đuổi cuộc chơi này.

Như vậy, sau khi VinSmart rút lui khỏi thị trường smartphone, Việt Nam chỉ còn đại diện là BKAV vẫn đang theo đuổi cuộc chơi này.

Tối 19/12, BKAV đã chính thức ra mắt Bphone A Series, bao gồm A40, A50 và A60. Đây là những mẫu máy smartphone tầm trung đầu tiên được Bkav giới thiệu tới người tiêu dùng Việt Nam, nhấn mạnh vào thiết kế trẻ trung, công nghệ bảo mật, AI nhiếp ảnh điện toán và mức giá phù hợp với thị trường trong nước.

Đại lý lao đao vì dịch Covid-19

2021 là năm xảy ra rất nhiều biến động trên thị trường di động tại Việt Nam. Dịch Covid-19 liên tục có những diễn biến phức tạp, khiến cho nhiều tỉnh, thành phố đã phải thực hiện các biện pháp giãn cách xã hội, nhằm hạn chế sự lây lan của dịch bệnh.

Vào đợt bùng phát lần thứ 4 của dịch Covid-19 tại Việt Nam, diễn ra từ đầu tháng 5/2021, nhiều đại lý đã phải đóng cửa trong thời gian dài để tuân thủ các biện pháp chống dịch, đặc biệt là các cửa hàng tại khu vực TPHCM.

Nhiều cửa hàng phải đóng cửa, tạm dừng các hoạt động kinh doanh trong thời gian dài do sự bùng phát của dịch Covid-19.

Trao đổi với PV , đại diện của hàng loạt hệ thống lớn nhỏ như TGDĐ, FPT Shop, Di Động Việt, CellphoneS, Hnam Mobile… đều cho biết rằng doanh thu của họ bị ảnh hưởng nặng, sức mua sụt giảm nghiêm trọng trong giai đoạn dịch bệnh bùng phát.

“Tình hình dịch Covid-19 có nhiều diễn biến phức tạp đã ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động kinh doanh của hệ thống. Thời điểm đó, nhiều cửa hàng của chúng tôi buộc phải đóng cửa, tạm dừng hoạt động theo Chỉ thị 16. Điều này khiến cho doanh số của hệ thống bị giảm một cách nghiêm trọng, hoạt động kinh doanh chỉ được duy trì thông qua kênh bán hàng online”, ông Nguyễn Ngọc Đạt, CEO của hệ thống Di Động Việt chia sẻ.

Trong khi đó, ông Nguyễn Lạc Huy, đại diện truyền thông của hệ thống CellphoneS cho biết làn sóng Covid-19 lần thứ 4 kéo dài đã khiến cho nhiều cửa hàng ở cả Hà Nội và TPHCM buộc phải đóng cửa.

“Ở giai đoạn dịch bệnh bùng phát, doanh số của hệ thống tại khu vực TPHCM đã giảm khoảng 80%. Chúng tôi chỉ duy trì một nhân viên trực tại mỗi cửa hàng để giao máy cho các đơn vị vận chuyển. Trong khi đó, tại Hà Nội, một số cửa hàng nằm trong khu vực có dịch cũng đã đóng cửa và chuyển sang hình thức giao hàng online. Điều đó kéo theo doanh số tại đây giảm khoảng 30%”, ông Huy nói.

Smartphone khan hàng, tăng giá tại Việt Nam

Sau khoảng thời gian dài “đóng băng” vì dịch Covid-19, thị trường di động tại Việt Nam đã dần sôi động trở lại trong những tháng cuối năm. Nhu cầu mua sắm các mặt hàng như điện thoại, laptop, máy tính bảng tăng mạnh, giúp cho doanh số của các đại lý dần hồi phục.

Tuy nhiên, thị trường trong những ngày cuối năm lại xảy ra tình trạng cung không đủ cầu. Không chỉ riêng ngành hàng laptop, máy tính bảng hay điện thoại, các loại phụ kiện như tai nghe, loa cũng thiếu hàng trầm trọng, khiến giá bán liên tục bị đẩy lên cao.

Nhiều mẫu di động từ phổ thông đến cao cấp đều rơi vào tình trạng khan hàng do hạn chế về nguồn cung

Chia sẻ với PV , ông Nguyễn Thế Kha, Giám đốc khối Viễn thông Di động của hệ thống FPT Shop, cho biết ở giai đoạn tháng 8 và tháng 9, dịch Covid-19 bùng phát tại nhiều tỉnh, thành phố khiến cho việc nhập hàng trở nên vô cùng khó khăn, nhu cầu mua sắm của khách hàng cũng bị “nén” trong khoảng thời gian dài. Đến nay, khi tình hình đã được kiểm soát, lượng cầu tăng lên một cách đột biến, khiến cho nguồn cung không kịp đáp ứng.

Bên cạnh nhu cầu gia tăng đột biến từ khách hàng, một trong những nguyên nhân khiến tình trạng khan hiếm trở nên nghiêm trọng nằm ở năng lực sản xuất của các hãng và nhà máy tại Trung Quốc.

“Năng lực sản xuất của các nhà máy đang đi chậm hơn so với nhu cầu từ thị trường. Khủng hoảng kép từ việc thiếu chip và thiếu nguồn năng lượng khiến cho các nhà máy tại Trung Quốc không thể sản xuất đủ lượng hàng cần thiết. Trong khi đó, nhu cầu mua sắm của người dùng lại tăng mạnh trong giai đoạn cuối năm, khiến cho cầu vượt quá cung”, ông Nguyễn Lạc Huy, đại diện truyền thông hệ thống CellphoneS chia sẻ.

Ông Huy cho biết thêm rằng các đại lý thậm chí đang phải “tranh nhau” lấy hàng do nguồn cung không đủ đáp ứng nhu cầu thị trường. Nhiều sản phẩm đại lý đã đặt trước từ nhà phân phối cũng mất ít nhất 6 tuần mới có hàng.

“Toàn bộ chương trình khuyến mại, giảm giá đối với các sản phẩm của Xiaomi đang bị tạm dừng. Một số dòng sản phẩm như Redmi 9A thậm chí còn tăng giá bán, điều chưa từng xảy ra trong ngành điện thoại. Với các sản phẩm của Samsung như dòng Galaxy Z, lượng hàng mà hãng cung cấp cho các đại lý rất nhỏ giọt”, ông Huy tiết lộ.

Trước đó, chia sẻ với PV , đại diện Realme Việt Nam từng nói rằng việc thiếu hụt nguồn cung chip bán dẫn và linh kiện trên toàn cầu đã ảnh hưởng không nhỏ đến lượng cung ứng hàng của Realme tại hầu hết các quốc gia, trong đó có Việt Nam.

Nhiều hệ thống đã yêu cầu tất cả khách hàng phải bóc seal và kích hoạt bảo hành iPhone 13 ngay tại cửa hàng, nhằm hạn chế vấn nạn “cò lái” đi gom hàng và bán lại với giá cao.

“Những dòng sản phẩm chủ lực của Realme tại Việt Nam đều bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi nguồn cung ứng không đủ để đáp ứng nhu cầu mua sắm của người dùng. Bên cạnh đó, một phần do tình hình dịch bệnh toàn cầu vẫn đang căng thẳng. Theo Realme, việc này cũng sẽ làm tăng chi phí sản xuất, dẫn đến giá bán của các hãng sẽ đội lên đôi chút”, đại diện Realme Việt Nam cho biết.

Tình trạng khan hàng hiện xảy ra với hầu hết các hãng di động. Thậm chí, với một số dòng sản phẩm như iPhone 13, tình trạng khan hiếm nguồn cung còn nghiêm trọng hơn. Nhiều hệ thống bán lẻ đã phải triển khai hình thức bán hàng kiểu mới, yêu cầu tất cả khách hàng phải bóc seal và kích hoạt bảo hành thiết bị ngay tại cửa hàng, nhằm hạn chế vấn nạn “cò lái” đi gom hàng và bán lại với giá cao.

Theo Patrick Armstrong, Giám đốc công nghệ thông tin của Plurimi Investment Managers, tình trạng thiếu chip trên toàn cầu sẽ kéo dài đến tháng 11/2022. Trong khi đó, Glenn ODonnell, Phó giám đốc nghiên cứu tại Forrester nhận định rằng tình trạng này có thể kéo dài đến năm 2023.