Bức tranh toàn cảnh về AI tại Việt Nam nhìn từ AI Day 2020

Theo dõi VGT trên

AI Day 2020″ thu hút giới nghiên cứu, ứng dụng AI tại Việt Nam khi bất cứ ai quan tâm đến lĩnh vực này đều có thể lắng nghe, trao đổi với các chuyên gia hàng đầu thế giới.

Trong 2 ngày 12 và 13/9, sự kiện trực tuyến “AI Day 2020″ – “Ngày trí tuệ nhân tạo 2020 – Vươn tầm đón thách thức” do Viện nghiên cứu trí tuệ nhân tạo VinAI Research (thuộc Tập đoàn Vingroup) tổ chức đã thu hút hơn 20.000 lượt truy cập, cùng hàng trăm câu hỏi cho các phần thảo luận. Ngày hội có đầu cầu chính ở Hà Nội và các điểm cầu từ khắp nơi trên thế giới như California, Bắc Kinh, Melbourne, Toronto, Berlin, Tokyo và Singapore…

Tại sự kiện, các chuyên gia AI hàng đầu thế giới và trong nước, cùng đại diện các trường đào tạo về công nghệ và sinh viên chuyên ngành AI đã vẽ nên một bức tranh toàn cảnh về AI ở Việt Nam, từ tiềm năng đến thực tế áp dụng và những thách thức cần vượt qua.

Đào tạo vẫn là mũi nhọn trong phát triển AI

Đây là nội dung chính trong các phần thảo luận về tầm nhìn và chiến lược phát triển AI ở Việt Nam giữa các chuyên gia hàng đầu về AI và các trường đào tạo công nghệ như ĐH Bách khoa – ĐHQG TP.HCM; ĐH Công nghệ – ĐHQG Hà Nội; trường Đại học Khoa học Tự nhiên – ĐHQG Hà Nội; khoa Công nghệ thông tin – Học viện Bưu chính Viễn thông; và ĐH Bách khoa Hà Nội.

Các chuyên gia đều khẳng định tiềm năng phát triển AI ở Việt Nam rất lớn, do học viên có nền tảng toán học và các môn khoa học tốt. Tuy nhiên, hạn chế về ngoại ngữ lại là yếu tố cản trở quá trình học tập, nghiên cứu và phát triển nghề nghiệp.

Tiến sĩ Bùi Hải Hưng, Viện trưởng Viện nghiên cứu Trí tuệ nhân tạo VinAI Research, đã chia sẻ ý tưởng về việc xây dựng một mô hình đào tạo trực tuyến miễn phí với các tài liệu chuyên môn được dịch ra tiếng Việt, nhằm hỗ trợ công tác đào tạo và giúp sinh viên tiếp cận với nguồn kiến thức phong phú của thế giới một cách thuận lợi hơn.

Bức tranh toàn cảnh về AI tại Việt Nam nhìn từ AI Day 2020 - Hình 1

Sự kiện trực tuyến AI Day 2020 thu hút hơn 20.000 lượt truy cập, cùng hàng trăm câu hỏi cho các phần thảo luận.

Video đang HOT

Đại diện các trường cho biết, hiện nay, số lượng sinh viên chuyên ngành AI chưa đáp ứng được nhu cầu nhân sự của doanh nghiệp. Lý do là AI mới phát triển ở Việt Nam trong vài năm gần đây, lượng công ty công nghệ ngày càng nhiều, trong khi công tác đào tạo cần ít nhất 4 năm để hoàn thành. Đại diện các trường tin rằng chỉ vài năm nữa, khi lứa sinh viên AI đầu tiên ra trường thì tình hình sẽ khác.

Hiện nay, sự phối hợp giữa doanh nghiệp và các đơn vị đào tạo đã được thực hiện khá tốt. Tuy nhiên, nếu được tăng cường hơn, như các công ty xây dựng phòng lab tại trường cho sinh viên thực hành, tham gia vào các dự án cụ thể, thì kiến thức chuyên môn cùng kinh nghiệm thực tiễn của các bạn sẽ cao hơn, đáp ứng tốt hơn yêu cầu của doanh nghiệp. Khi đó, nhà trường cũng sẽ nắm rõ yêu cầu về nhân sự của doanh nghiệp để có kế hoạch đào tạo phù hợp.

AI có thể tiếp sức đổi mới công nghệ ở Việt Nam như thế nào?

Trong một phiên thảo luận khác, các chuyên gia, doanh nhân, và nhà đầu tư hàng đầu Việt Nam đã cùng trao đổi về vai trò của AI trong phát triển công nghệ tại Việt Nam. Theo đó, những ứng dụng AI tiềm năng là nhận dạng giọng nói, trong dịch vụ ngân hàng, giao thông, xử lý dữ liệu, chuyển đổi chữ viết sang giọng nói và ngược lại, camera AI….

Một trong những chủ đề nóngxe tự hành. Các tham luận viên cho rằng điều kiện giao thông Việt Nam rất đặc biệt, nhiều thách thức cho quá trình phát triển công nghệ này. Bên cạnh đó, cơ sở dữ liệu về giao thông Việt Nam cũng chưa đủ tốt để có thể xây dựng thuật toán phù hợp. Hầu hết dữ liệu đào tạo thông thường là dữ liệu của châu Âu và Mỹ, không tương thích với điều kiện giao thông cụ thể ở Việt Nam. Phát triển xe tự hành cũng đòi hỏi đầu tư lớn, tính rủi ro cao.

Bức tranh toàn cảnh về AI tại Việt Nam nhìn từ AI Day 2020 - Hình 2

Các chuyên gia, đại diện doanh nghiệp, trường đại học đã cùng nhau thảo luận về tiềm năng phát triển AI tại Việt Nam.

Các chủ đề hấp dẫn như sử dụng dữ liệu raster để phát hiện vật thể, dự đoán chuyển động cho xe tự hành an toàn, xử lý hình ảnh trên camera, hay kết hợp camera truyền thống với camera neuromorphic để tạo ra hình ảnh chất lượng cao, có dải động cao và tiêu thụ điện năng thấp… cũng được trao đổi.

AI có thể cải thiện cuộc sống của hàng tỷ người kém may mắn

Theo Tiến sĩ P. Anandan – CEO của tổ chức phi lợi nhuận Wadhwani AI, Ấn Độ, tiềm năng của AI trong việc thay đổi các lĩnh vực kinh tế, xã hội và chính trị được thừa nhận rộng rãi. Tuy nhiên, lợi ích của công nghệ này lại chủ yếu giới hạn ở tầng lớp trung lưu và thượng lưu, mà bỏ qua khoảng 3 tỷ người trong các cộng đồng nghèo trên khắp thế giới.

“Sức mạnh, khả năng học hỏi, tạo ra các giải pháp dựa trên dữ liệu và trải nghiệm thế giới thực của AI thực ra rất phù hợp để giải quyết các vấn đề của những người thiếu may mắn này, bởi vấn đề của họ phần lớn là do thiếu hụt về chuyên môn và nguồn nhân lực để giải quyết”, Tiến sĩ P. Anandan chia sẻ.

Wadhwani AI đưa ra những giải pháp đơn giản nhưng hiệu quả để cải thiện cuộc sống của người nghèo ở Ấn Độ, như phương pháp đo cân nặng của trẻ sơ sinh bằng hình ảnh và phát hiện trẻ nhẹ cân; loại trừ bệnh lao; quản lý sâu bệnh tổng hợp trong canh tác bông; sử dụng phương pháp lập mô hình và khoa học dữ liệu nhằm hỗ trợ chính phủ kiểm soát đại dịch Covid-19…

Ngoài ra, nhiều ứng dụng đáng kể khác của AI trong ngành y tế nhằm tăng cường hiệu quả chẩn đoán và chăm sóc bệnh nhân cũng đã được giới thiệu tại sự kiện.

Nói về AI Day 2020, đại diện Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết: “Những sự kiện chuyên môn như AI Day 2020, cùng đóng góp vào công tác đào tạo và nghiên cứu sẽ giúp VinAI tiếp tục thực hiện mục tiêu mở rộng ranh giới của AI tại Việt Nam và thế giới, góp phần đưa công nghệ này vào phát triển kinh tế xã hội và cải thiện cuộc sống”.

Cận cảnh data center đầu tiên tại Việt Nam đạt 2 chuẩn Uptime Tier 3

Eco Data Center (ecoDC) là trung tâm dữ liệu đầu tiên tại Việt Nam đạt chuẩn Uptime Tier3 về cả về thiết kế và xây dựng.

Sau khoảng 1 năm thiết kế và xây dựng, HTC-ITC chuẩn bị đưa vào vận hành Trung tâm dữ liệu sinh thái ecoDC (Eco Data Center) tại khu công nghệ cao Láng - Hòa Lạc (Hà Nội). Đây là một trung tâm dữ liệu đạt tiêu chuẩn Uptime Tier 3 của Uptime Institute.

Cận cảnh data center đầu tiên tại Việt Nam đạt 2 chuẩn Uptime Tier 3 - Hình 1
Trung tâm dữ liệu sinh thái ecoDC (Eco Data Center) tại khu công nghệ cao Láng - Hòa Lạc (Hà Nội).

Uptime Tier 3 là bậc thứ 3 trong thang 4 bậc của Uptime Institute về xếp hạng trung tâm dữ liệu. Để đạt được tiêu chuẩn này, một hệ thống data center phải đảm bảo thời gian vận hành (uptime) lên tới 99,982% trở lên và thời gian downtime (ngừng hoạt động) không quá 1,6 giờ đồng hồ mỗi năm. Bên cạnh đó, hệ thống này phải có khả năng dự phòng để vẫn có thể hoạt động nếu bị mất điện tới 72 giờ liên tục.

Việt Nam hiện có tổng cộng 5 hệ thống data center đạt chuẩn Uptime Tier 3. Tuy vậy, các hệ thống này mới chỉ đạt chuẩn Uptime Tier 3 về thiết kế.

Cận cảnh data center đầu tiên tại Việt Nam đạt 2 chuẩn Uptime Tier 3 - Hình 2
Hệ thống Eco Data Center gồm 6 POD (trung tâm dữ liệu dạng hộp) với tổng 150 rack (tủ mạng).

Theo lãnh đạo HTC-ITC, hệ thống ecoDC của đơn vị này đã vượt qua 52 bài test của Uptime Institute về tiêu chuẩn xây dựng. Như vậy, khi vận hành chính thức vào tháng 11 tới đây, hệ thống ecoDC của HTC-ITC sẽ trở thành data center đầu tiên tại Việt Nam đạt chuẩn Uptime Tier 3 cả về thiết kế và xây dựng.

Để đạt các tiêu chuẩn khắt của Uptime Institute, ecoDC sử dụng 100% các thiết bị hạ tầng từ hai đối tác chiến lược là Delta và Cisco.

Bên cạnh đó, data center này còn sử dụng hệ thống làm mát inrow cooling. Đây là công nghệ tiết kiệm năng lượng lần đầu tiên được triển khai tại Việt Nam với khả năng điều khiển nhiệt độ làm mát tới từng server. Hệ thống này bao gồm điều hòa chạy dọc theo các rack cùng thiết bị hút khí nóng hỗ trợ. Nhờ vậy, ecoDC có thể tăng hiệu quả làm mát và giảm điện năng tiêu thụ.

Cận cảnh data center đầu tiên tại Việt Nam đạt 2 chuẩn Uptime Tier 3 - Hình 3

Để đạt tiêu chuẩn Uptime Tier 3, một hệ thống data center phải đảm bảo thời gian vận hành (uptime) trên 99,982%, thời gian downtime (ngừng hoạt động) không quá 1,6 giờ đồng hồ mỗi năm và có thể hoạt động nếu bị mất điện 72 giờ liên tục.

Phần lớn các data center chỉ có 1 nguồn điện và 1 USP. Với ecoDC, data center này sử dụng 2 nguồn điện, gồm nguồn chính và nguồn phụ. Cả 2 nguồn chính, phụ của trung tâm này đều được bảo vệ bằng hệ thống UPS.

Để đạt tiêu chuẩn Uptime Tier 3 cả về thiết kế và xây dựng, ecoData tiêu tốn của đơn vị phát triển số tiền khoảng 100 tỷ đồng. Hiện tại, hệ thống đã hoàn thiện gồm 6 POD (trung tâm dữ liệu dạng hộp) với tổng 150 rack (tủ mạng).

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tin đang nóng

Cháy lớn nhà 4 tầng cho thuê trọ ở TPHCM, 2 người tử vongCháy lớn nhà 4 tầng cho thuê trọ ở TPHCM, 2 người tử vong
09:43:21 20/12/2024
Gặp nữ sinh 17 tuổi biết 4 ngoại ngữ vừa trúng tuyển Harvard: Quá xinh và quá giỏi!Gặp nữ sinh 17 tuổi biết 4 ngoại ngữ vừa trúng tuyển Harvard: Quá xinh và quá giỏi!
08:46:57 20/12/2024
Sao Hàn 20/12: Hyun Bin 'mất điểm' trước Song Joong Ki sau khi kết hônSao Hàn 20/12: Hyun Bin 'mất điểm' trước Song Joong Ki sau khi kết hôn
08:08:27 20/12/2024
Hành động lạ của cụ bà 95 tuổi được cắt ra từ camera giám sát khiến 2,5 triệu người xem đi xem lạiHành động lạ của cụ bà 95 tuổi được cắt ra từ camera giám sát khiến 2,5 triệu người xem đi xem lại
08:06:01 20/12/2024
Bạn trai phẫn nộ, gọi tôi là "kẻ lừa đảo" chỉ vì một chuyện trong quá khứBạn trai phẫn nộ, gọi tôi là "kẻ lừa đảo" chỉ vì một chuyện trong quá khứ
09:39:39 20/12/2024
Một thầy giáo về hưu ở Quảng Ngãi "rủ rê" 30 đồng nghiệp, mở một lớp học cho những trẻ em đặc biệt trong thônMột thầy giáo về hưu ở Quảng Ngãi "rủ rê" 30 đồng nghiệp, mở một lớp học cho những trẻ em đặc biệt trong thôn
08:45:16 20/12/2024
Những đám cưới đình đám của showbiz Việt năm 2024Những đám cưới đình đám của showbiz Việt năm 2024
11:04:07 20/12/2024
Sao Việt 20/12: Hương Giang đọ sắc cùng Kỳ DuyênSao Việt 20/12: Hương Giang đọ sắc cùng Kỳ Duyên
12:51:43 20/12/2024

Tin mới nhất

Nâng cao và biến đổi hình ảnh của bạn bằng trình chỉnh sửa video trực tuyến CapCut

Nâng cao và biến đổi hình ảnh của bạn bằng trình chỉnh sửa video trực tuyến CapCut

15:45:56 16/01/2024
Đã đến lúc bỏ lại các công cụ chỉnh sửa cũ và chấp nhận giải pháp thay đổi cuộc chơi. Gặp gỡ Trình chỉnh sửa video trực tuyến CapCut - giải pháp sẽ nâng cao, nâng cao và cách mạng hóa thế giới sáng tạo nội dung trực quan của bạn
Cách đăng Facebook để có nhiều lượt thích và chia sẻ

Cách đăng Facebook để có nhiều lượt thích và chia sẻ

22:01:27 21/12/2022
Chắc hẳn là ai trong chúng ta cũng luôn muốn các bài đăng trên Facebook có được nhiều lượt thích và chia sẻ. Tuy nhiên, làm thế nào để tối ưu bài đăng thì không phải ai cũng biết
Thêm nhiều bang của Mỹ cấm TikTok

Thêm nhiều bang của Mỹ cấm TikTok

21:03:46 21/12/2022
Louisiana và Tây Virginia là hai bang mới nhất cấm công chức sử dụng TikTok trên thiết bị công do lo ngại Trung Quốc có thể theo dõi người Mỹ và kiểm duyệt nội dung
Microsoft cấm khai thác tiền điện tử trên các dịch vụ đám mây để bảo vệ khách hàng

Microsoft cấm khai thác tiền điện tử trên các dịch vụ đám mây để bảo vệ khách hàng

20:03:41 21/12/2022
Microsoft đã cập nhật thỏa thuận cấm khai thác tiền điện tử trên các dịch vụ trực tuyến của mình. Việc khai thác tiền điện tử trên dịch vụ của Microsoft cần có sự cho phép bằng văn bản của công ty, nhưng cũng chỉ nhằm mục đích thử nghiệ...
Facebook trấn áp hàng loạt công ty phần mềm gián điệp

Facebook trấn áp hàng loạt công ty phần mềm gián điệp

20:01:24 21/12/2022
Meta (công ty mẹ của Facebook) cho biết họ đã ngăn chặn không dưới 200 hoạt động bí mật, trấn áp hàng loạt công ty phần mềm gián điệp kể từ năm 2017 tại khoảng 70 quốc gia
Meta đối mặt cáo buộc vi phạm các quy tắc chống độc quyền với mức phạt 11,8 tỷ đô

Meta đối mặt cáo buộc vi phạm các quy tắc chống độc quyền với mức phạt 11,8 tỷ đô

19:01:39 21/12/2022
Ủy ban Châu Âu - cơ quan điều hành của EU cho biết, đã phát hiện Meta vi phạm các quy tắc chống độc quyền của EU bằng cách bóp méo sự cạnh tranh trên thị trường quảng cáo trực tuyến. Meta có thể phải đối mặt với khoản tiền phạt lên tới ...
Không cần thăm dò, Musk nên sớm từ chức CEO Twitter

Không cần thăm dò, Musk nên sớm từ chức CEO Twitter

15:01:33 21/12/2022
Người dùng Twitter, các nhà đầu tư Tesla và chuyên gia phân tích trong ngành đều cho rằng Elon Musk nên sớm từ chức CEO Twitter
Đại lý Việt nhập iPhone 14 kiểu 'bia kèm lạc'

Đại lý Việt nhập iPhone 14 kiểu 'bia kèm lạc'

14:01:42 21/12/2022
Muốn nhập được các mẫu bán chạy như iPhone 14 Pro/Pro Max, các chuỗi đại lý bán lẻ ủy quyền của Apple bắt buộc phải nhập thêm hàng loạt phụ kiện đi kèm
Khai trương hệ thống vé điện tử và dịch vụ trải nghiệm thực tế ảo XR tại Quần thể Di tích Cố đô Huế

Khai trương hệ thống vé điện tử và dịch vụ trải nghiệm thực tế ảo XR tại Quần thể Di tích Cố đô Huế

09:38:18 21/12/2022
Sáng 20/12, tại Ngọ Môn, Đại Nội Huế, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã tổ chức Lễ Khai trương Hệ thống vé điện tử và dịch vụ trải nghiệm thực tế ảo XR
'Dở khóc dở cười' với tính năng trợ giúp người bị tai nạn ôtô của Apple

'Dở khóc dở cười' với tính năng trợ giúp người bị tai nạn ôtô của Apple

09:37:54 21/12/2022
Tính năng phát hiện tai nạn ôtô mới ra mắt trên Apple iPhone và Apple Watch sẽ tự động tìm kiếm sự trợ giúp từ bộ phận cấp cứu khi có nguy cơ xảy ra tai nạn
Xiaomi sa thải hàng nghìn nhân sự

Xiaomi sa thải hàng nghìn nhân sự

09:35:12 21/12/2022
Gã khổng lồ smartphone Trung Quốc Xiaomi đang lên kế hoạch sa thải 15% trong số hơn 30.000 nhân sự trong bối cảnh công ty gặp khó khăn
Apple sẽ bắt đầu sản xuất MacBook tại Việt Nam vào giữa năm 2023

Apple sẽ bắt đầu sản xuất MacBook tại Việt Nam vào giữa năm 2023

09:34:00 21/12/2022
Đối với Trung Quốc, việc mất vị trí độc quyền sản xuất MacBook tượng trưng cho vị thế công xưởng thế giới của Trung Quốc đang bị suy yếu

Có thể bạn quan tâm

Bức ảnh gây sốc của Lý Dịch Phong sau khi bị "đuổi" khỏi showbiz vì 1 đoạn clip 7 giây

Bức ảnh gây sốc của Lý Dịch Phong sau khi bị "đuổi" khỏi showbiz vì 1 đoạn clip 7 giây

Sao châu á

13:58:12 20/12/2024
Lý Dịch Phong bị nhận xét già đi trông thấy, gương mặt phờ phạc, mệt mỏi, đã xuất hiện dấu vết lão hóa, thậm chí còn có tóc bạc.
NSƯT Thành Lộc: "Hữu Châu quát một cái, tôi im luôn"

NSƯT Thành Lộc: "Hữu Châu quát một cái, tôi im luôn"

Sao việt

13:55:03 20/12/2024
Mới đây, tại chương trình Kịch và Nghệ, NSƯT Thành Lộc đã tiết lộ chuyện hậu trường trước khi lên sân khấu diễn kịch và xung đột với đồng nghiệp.
54 triệu người hết hồn khi nhìn kỹ vào cây thông Giáng sinh đặt giữa công ty, còn nhân viên thì cố gắng "té" vội

54 triệu người hết hồn khi nhìn kỹ vào cây thông Giáng sinh đặt giữa công ty, còn nhân viên thì cố gắng "té" vội

Netizen

13:26:24 20/12/2024
Những ngày cận Giáng sinh, cư dân mạng lại được dịp chiêm ngưỡng vô vàn ý tưởng decor nhà cửa hay cây thông độc đáo. Bên cạnh những phong cách truyền thống với nơ đỏ, đèn led hay bông tuyết...
Khám phá thú vị về loài chim mòng biển của Việt Nam

Khám phá thú vị về loài chim mòng biển của Việt Nam

Lạ vui

13:12:57 20/12/2024
Trong thế giới các loài chim, họ Mòng biển (Laridae) gồm các loài chim có mỏ dài, cánh dài và hình thức cơ thể thích hợp cho việc bay xa và nhanh.
7 cách trang hoàng nhà cửa đón Giáng sinh

7 cách trang hoàng nhà cửa đón Giáng sinh

Sáng tạo

12:40:43 20/12/2024
Không cần quá cầu kỳ, chỉ cần một vài món phụ kiện trang trí, trong một buổi của ngày nghỉ cuối tuần, bạn có thể khiến ngôi nhà trở nên lung linh, rực rỡ để đón Giáng sinh an lành.
Trang Pháp tiết lộ về chứng rối loạn hoảng sợ, quãng thời gian tăm tối

Trang Pháp tiết lộ về chứng rối loạn hoảng sợ, quãng thời gian tăm tối

Nhạc việt

12:36:35 20/12/2024
Ca, nhạc sĩ Trang Pháp từng đánh mất đam mê, chịu nhiều áp lực trước ngưỡng cửa tuổi 30 và gặp vấn đề về tinh thần.
Những bí quyết chọn kem dưỡng ẩm phù hợp mùa hanh khô

Những bí quyết chọn kem dưỡng ẩm phù hợp mùa hanh khô

Làm đẹp

12:28:08 20/12/2024
Dưỡng ẩm dạng lotion đặc hơn so với dạng gel vì chứa nhiều axit béo hoặc chất làm mềm da, có độ thẩm thấu cao, không gây nhờn dính khi sử dụng.
Những chiêu hiểm lừa đảo bằng thủ đoạn "chạy án"

Những chiêu hiểm lừa đảo bằng thủ đoạn "chạy án"

Pháp luật

11:41:32 20/12/2024
Tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản bằng thủ đoạn chạy án đang diễn biến phức tạp trên nhiều địa phương khác trong cả nước.
Chỉ số may mắn của 4 con giáp này tăng vọt trong ngày 20/12

Chỉ số may mắn của 4 con giáp này tăng vọt trong ngày 20/12

Trắc nghiệm

10:41:19 20/12/2024
Tử vi ngày mới dự báo có 4 con giáp gặp nhiều may mắn trong ngày 20/12.au Tết Nguyên đán, vận may tài lộc của 3 con giáp này bùng nổ: Người thăng chức tăng lương
Các nước NATO xem xét khả năng đưa quân tới Ukraine

Các nước NATO xem xét khả năng đưa quân tới Ukraine

Thế giới

10:27:10 20/12/2024
Bộ trưởng Quốc phòng Anh tuyên bố quân đội Anh có thể được gửi đến Ukraine để hỗ trợ huấn luyện trong cuộc chiến chống lại Nga.
'Không thời gian' tập 16: Cô giáo Tâm nảy sinh tình cảm với Trung tá Đại

'Không thời gian' tập 16: Cô giáo Tâm nảy sinh tình cảm với Trung tá Đại

Phim việt

10:08:43 20/12/2024
Trong Không thời gian tập 16, cô giáo Tâm xúc động và nảy sinh tình cảm với Trung tá Đại khi cùng bộ đội đi tìm học sinh mất tích.