Bức tranh mèo bay kỹ thuật số giá gần 600.000 USD

Công nghệ chuỗi khối đã tạo ra một thị trường các tác phẩm kỹ thuật số mang tính độc bản và bán được với giá “ngất trời”.

Ra đời cách đây 10 năm, Nyan Cat – một chú mèo bay hoạt hình có phần thân hình chiếc bánh Pop-Tart – của tác giả Chris Torres, đã được xem và chia sẻ hàng trăm triệu lần trên Internet.

Tuy nhiên, vào tuần trước, tác giả đã phát hành một phiên bản độc nhất bằng cách ứng dụng NFT (Non Fungible Token) để bán trên Foundation, một trang web mua và bán hàng hóa kỹ thuật số. Kết quả, nó được một người dùng mua bằng tiền điện tử với giá 580.000 USD. “Cảm giác của tôi như thể vỡ òa”, Torres cho biết.

Bức tranh Nyan Cat của tác giả Chris Torres. Ảnh: WSJ.

Công nghệ NFT đã mở ra một đỉnh cao mới cho thị trường buôn bán các sản phẩm kỹ thuật số, hay có thể gọi là vật phẩm ảo. Về cơ bản, NFT là một loại token mã hóa trên chuỗi khối (blockchain) đại diện cho một loại tài sản duy nhất. Nói cách khác, nó có thuộc tính duy nhất, chứng minh quyền sở hữu một vật phẩm kỹ thuật số. Nó giúp các vật phẩm là duy nhất, không thể sao chép.

Nhiều vật phẩm NFT đã bán được giá cao gần đây. Ví dụ, đoạn clip LeBron James chặn một cú sút trong một trận đấu bóng rổ của Lakers được bán với giá 100.000 USD. Hay trong tháng này, nữ diễn viên Lindsay Lohan đã bán một hình ảnh khuôn mặt của mình với giá hơn 17.000 USD.

Mọi người từ lâu đã gắn giá trị cảm xúc và thẩm mỹ với hàng hóa vật chất, như đồ mỹ nghệ, và sẵn sàng trả rất nhiều tiền cho chúng. Nhưng sản phẩm kỹ thuật số không có giá trị tương tự vì nó dễ dàng bị sao chép, chia sẻ và đánh cắp.

Tuy nhiên, NFT đã thay đổi điều đó, nó tạo ra được một bản sao chính thức ,độc nhất của các sản phẩm kỹ thuật số, cho phép các nghệ sĩ, nhạc sĩ, người có ảnh hưởng kiếm tiền nhiều hơn.

Người mua NFT là những nhà sưu tập và người hâm mộ, muốn khoe những thứ họ đấu giá được trên mạng xã hội. Một số khác là dân đầu tư, cố gắng kiếm lời khi giá tiền điện tử tăng. Nhiều người xem thị trường NFT như một hình thức giải trí kết hợp cờ bạc.

Thị trường NFT bắt đầu tăng vào năm ngoái, với hơn 222.000 người tham gia, doanh số bán hàng trị giá 250 triệu USD, tăng gấp 4 lần so với năm 2019, theo Nonfungible, đơn vị chuyên theo dõi thị trường này. Trong thời kỳ đại dịch, ngoài các kênh truyền thống, nhà đầu tư cũng tìm kiếm những nơi mạo hiểm và bí mật hơn để kiểm lời. Đồng thời, giá tiền điện tử tăng cao đồng nghĩa với việc nhiều triệu phú Bitcoin có tiền để đốt hơn.

Justin Blau, một D.J và giám đốc nghệ thuật của mình, Mike Parisella, đã bắt đầu bán các bài hát chưa phát hành với hiệu ứng hình ảnh độc quyền dưới dạng NFT, và thu về hơn 1,1 triệu USD. Gần đây, anh đã công bố kế hoạch cung cấp một album đầy đủ dưới dạng NFT.

Griffin Cock Foster thành lập Nifty Gateway, một trang web để mua và bán NFT, vào năm 2018. Công ty được Gemini, một sàn giao dịch tiền điện tử mua lại với số tiền không được tiết lộ. Đến nay Foster, 26 tuổi, vẫn điều hành công ty.

“Những người bạn thời đại học của tôi chế giễu Nifty Gateway khi chúng tôi khởi nghiệp”, anh nói giờ đây thì họ cũng lao vào đấu giá hàng nghìn USD cho các tác phẩm nghệ thuật kỹ thuật số.

Hay như câu chuyện của Roham Gharegozlou. Vào năm 2017, công ty của anh, Dapper Labs, đã tạo ra CryptoKitties, một trang web cho phép mọi người mua và nhân giống mèo kỹ thuật số phiên bản giới hạn bằng tiền điện tử. Những con mèo ảo này trở thành một hiện tượng.

Nhưng Ethereum, nền tảng mà CryptoKitties được xây dựng trên đó, không thể đáp ứng nhu cầu và quá đắt đỏ để vận hành. Đến 2018, mọi người giảm hứng thú khi giá tiền điện tử lao dốc. Do đó, công ty chuyển hướng. Họ liên doanh với N.B.A để thành lập Top Shot, chuyên bán các clip nổi bật sưu tầm được. Liên doanh đạt doanh thu 43,8 triệu USD chỉ trong tháng 1/2021. Dapper Labs hưởng 5% giá trị mỗi giao dịch.

Andreessen Horowitz đã hỗ trợ Dapper Labs cũng như Foundation, trong việc bán Nyan Cat. Kể từ khi bắt đầu hoạt động vào ngày 3/2, Foundation đã đạt doanh thu hơn một triệu USD. Theo người sáng lập Kayvon Tehranian thì là “cảm xúc tràn trề”.

Một trong những người bán hàng đầu tiên của Foundation là Dom Hofmann. Anh đăng bán một video đã thực hiện vào năm 2012 với nội dung rất đơn giản, mô tả một đêm mùa hè nóng nực ở New York. Nhưng vì đây là một trong những video đầu tiên được đăng lên Vine, ứng dụng truyền thông xã hội hiện không còn tồn tại mà Hofmann đồng sáng lập, nên nó có giá trị lịch sử. Sau 10 lượt đấu giá, đoạn video được trả 8,77 đồng Ethereum, tương đương 17.198,15 USD.

Giống như tất cả hiện tượng Internet khác, sự phấn khích xung quanh NFT có thể dễ dàng biến mất. Giá tiền điện tử có thể giảm mạnh một lần nữa, hoặc mọi người có thể mất hứng thú khi đại dịch tan dần.

Anh em nhà Cock Foster đã cố gắng cảnh báo mọi người rằng rất khó kiếm tiền từ nghệ thuật kỹ thuật số. Những người muốn bán nhanh có xu hướng mất tiền trên Nifty Gateway. Duncan, người đã chi 80.000 USD để mua các tác phẩm, quyết định trưng bày các tác phẩm trên 3 màn hình trong căn hộ của mình. Các tác phẩm được đánh giá cao về giá trị, nhưng anh ấy không bán được nhiều.

“Tôi sẽ giữ nó cho đến cuối đời và có thể truyền nó cho các con tôi”, anh nói hoặc có thể là bán đấu giá chúng vào cuối đời.