Brazil ghi nhận số vụ cháy rừng cao kỷ lục trong 4 tháng đầu năm
Theo những hình ảnh vệ tinh do Viện Nghiên cứu không gian Brazil (INPE) công bố ngày 2/5, trong 4 tháng đầu năm nay, nước này đã ghi nhận số vụ cháy rừng kỷ lục 17.182 vụ, trong đó hơn một nửa xảy ra ở khu vực rừng Amazon.
Khói bốc lên từ hiện trường vụ cháy rừng Amazon tại Novo Progresso, bang Para, Brazil, ngày 15/8/2020. Ảnh: AFP/ TTXVN
Con số trên tăng 81% so với cùng kỳ năm ngoái và là số vụ cháy rừng cao nhất xảy ra trong giai đoạn 4 tháng đầu năm tại Brazil kể từ khi nước này bắt đầu thu thập dữ liệu vào năm 1998. Kỷ lục trước đó được ghi nhận trong 4 tháng đầu năm 2003, với 16.888 vụ.
Theo Bộ Môi trường Brazil, nguyên nhân dẫn sự gia tăng số vụ cháy rừng là do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, trong đó có hạn hán, mặc dù việc đốt rừng để lấy đất canh tác phổ biến tại nước này. Riêng tại khu vực rừng Amazon ở Brazil, INPE ghi nhận 8.977 vụ cháy rừng trong thời gian từ tháng 1 đến tháng 4, con số cao nhất kể từ năm 2016 và tăng 153% so với cùng kỳ năm ngoái.
Video đang HOT
Năm 2023, Chính phủ của Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva đã giảm được một nửa số vụ phá rừng Amazon ngay trong năm đầu tiên của nhiệm kỳ, sau khi số vụ phá rừng tăng vọt dưới thời Tổng thống tiền nhiệm Jair Bolsonaro. Tuy nhiên, tình hình cháy rừng tại nước này vẫn đang ở mức báo động.
Cũng theo Bộ Môi trường, số vụ cháy rừng ở Brazil và các quốc gia khác trong khu vực như Chile và Colombia, đã gia tăng do biến đổi khí hậu và một trong những đợt El Nino mạnh nhất trong lịch sử. Trong năm 2023, El Nino đã dẫn đến hạn hán kéo dài tại nhiều khu vực trong vùng rừng Amazon.
Trong năm 2023, thế giới mất đi diện tích rừng gần bằng nước Bhutan
Trong năm 2023, cứ mỗi phút trôi qua, thế giới mất đi diện tích rừng nguyên sinh tương đương 10 sân bóng đá.
Khoảng rừng Amazon bị đốt phá tại Porto Velho, bang Rondonia, Brazil. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Báo cáo do các nhà nghiên cứu của Viện Tài nguyên thế giới (WRI) và Đại học Maryland (Mỹ) công bố ngày 4/4 đã chỉ ra bức tranh kém tươi sáng về tình trạng rừng nguyên sinh trên toàn cầu, dù cuộc chiến chống nạn phá rừng Amazon đã đạt được những tiến bộ đáng khích lệ.
Theo các nhà nghiên cứu, tỷ lệ mất rừng nhiệt đới vẫn rất cao, dù trong những năm gần đây, các nước đã cam kết bảo vệ hệ sinh thái quan trọng này. Trong năm 2023, khoảng 3,7 triệu ha rừng nhiệt đới nguyên sinh đã mất, gần bằng diện tích của Bhutan.
Các nhà nghiên cứu tập trung vào các khu rừng nhiệt đới vì tính dễ bị tổn thương đặc biệt của hệ sinh thái này trước nạn phá rừng và khả năng lưu trữ CO2, đồng thời xem xét các nguyên nhân tàn phá khác nhau như trồng trọt, khai thác gỗ và hỏa hoạn. Ngoài việc hấp thụ một lượng lớn CO2, rừng nhiệt đới còn bảo vệ đất, cũng như là "ngôi nhà" của phần lớn các loài thực vật và động vật trên thế giới, đồng thời lọc không khí và nước.
Trong năm ngoái, Brazil ghi nhận tỷ lệ mất rừng nguyên sinh giảm 36% so với năm 2022. Mức giảm đáng kể này rõ nhất ở rừng Amazon, vốn được ví là "lá phổi xanh" của Trái Đất khi cung cấp khoảng 20% lượng khí oxy và hấp thu 26.000 tấn vật chất gây ô nhiễm không khí mỗi năm. Con số trên được ghi nhận trong năm đầu tiên Tổng thống Luiz Inacio Lula da Silva lên nắm quyền, với cam kết bảo vệ rừng Amazon và khôi phục các biện pháp bảo vệ rừng. Trong khi đó, tại Colombia, tỷ lệ mất rừng nguyên sinh đã giảm khoảng 50% trong 1 năm.
Tuy nhiên, những tiến bộ này phần nào đã bị lu mờ vì tình trạng mất rừng ở những nơi khác. Tại Bolivia, diện tích mất rừng cao kỷ lục trong năm thứ 3 liên tiếp, một phần do việc chuyển đổi sử dụng đất sang trồng đậu nành. Hoạt động nông nghiệp cũng là nguyên nhân chính đẩy nhanh tốc độ mất rừng tại Lào và Nicaragua. CHDC Congo - nơi có lưu vực Congo khổng lồ vốn hấp thụ nhiều CO2 hơn lượng thải ra - đã mất hơn 500.000 ha rừng nguyên sinh trong năm thứ hai liên tiếp. Bên cạnh đó, cháy rừng cũng gây ra thiệt hại lớn, làm giảm độ che phủ của cây, đặc biệt là ở Canada, nơi đã trải qua những vụ cháy rừng kỷ lục.
Chuyên gia Mikaela Weisse, Giám đốc Cơ quan Theo dõi rừng toàn cầu của WRI, cho biết trong khi tình trạng phá rừng ở Brazil và Colombia đã giảm đáng kể, diện tích rừng nhiệt đới bị mất ở những nơi khác lại gia tăng. Khi đánh giá về tình trạng mất rừng trong năm qua, bà Weisse nhấn mạnh: "Thế giới đã tiến hai bước nhưng đồng thời cũng lùi hai bước".
Đây là năm thứ 2 dữ liệu hằng năm đầy đủ về tình trạng mất rừng được công bố, kể từ Hội nghị thượng đỉnh lần thứ 26 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP26), khi hơn 140 quốc gia nhất trí ngăn chặn và đẩy lùi nạn phá rừng vào năm 2030. Tuy nhiên, diện tích rừng bị mất đã cao hơn gần 2 triệu ha rừng so với mức cần giảm để đạt được mục tiêu này.
Chuyên gia Rod Taylor, của WRI, cảnh báo thế giới đang chệch khỏi con đường hướng tới mục tiêu đầy lùi nạn phá rừng vào năm 2030.
Nhiều nước Nam Mỹ hứng chịu hàng triệu tấn khí thải carbon do cháy rừng Ngày 28/2, Cơ quan Giám sát khí quyển Copernicus (CAMS) cho biết các vụ cháy rừng ở Brazil, Venezuela và Bolivia đã tạo ra lượng khí thải carbon cao nhất được ghi nhận đối với tháng 2 trong hai thập kỷ qua. Cháy rừng tại Rurrunabaque, Bolivia. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN Theo CAMS, tình trạng hạn hán trầm trọng tại trên khắp khu...