Bóng ma trên những vùng đất giành lại từ tay IS
Dù đán.h đuổi được Nhà nước Hồi giáo nhưng người dân Iraq vẫn phải đối mặt với một tương lai đầy bất ổn.
Lực lượng an ninh Iraq cùng dân quân người Shiite và các tay sún.g bộ tộc Sunni chiếm giữ một cứ điểm bên ngoài Fallujah. Ảnh: AP
Khi quân đội Iraq, với sự yểm trợ của liên minh quốc tế do Mỹ dẫn đầu, phát động cuộc tấ.n côn.g nhằm giải phóng thành phố Fallujah khỏi tay Nhà nước Hồi giáo (IS), nhiều tiếng nói ủng hộ và dự đoán về thành công của chiến dịch trên liên tục xuất hiện.
Những cuộc không kích được cho là đã giúp tiê.u diệ.t thủ lĩnh IS ở Fallujah đồng thời giải phóng thị trấn Karma, phía bắc thành phố, khỏi sự kiểm soát của các tay sún.g cực đoan. Tuy nhiên, tại đây, người ta cũng không còn thấy bóng dáng của dân thường sinh sống, theo CNN.
Chuyên gia Lina Khatib, lãnh đạo Chương trình Trung Đông và Bắc Phi tại tổ chức Chatham House, cho rằng giành “chiến thắng” trước IS không đơn giản chỉ là tiê.u diệ.t tổ chức này về mặt quân sự. Vì thế, đối với bà, thắng lợi trên dường như chỉ là nhất thời bởi các nhân tố dẫn đến sự hình thành của IS vẫn chưa bị xóa bỏ hoàn toàn.
Việc cộng đồng người Sunni cảm thấy bất mãn với chính phủ do người Shiite kiểm soát là một trong những nhân tố quan trọng khiến IS có thể bám rễ và sinh sôi nhanh chóng tại Iraq, bà Khatib đán.h giá. Họ luôn cho rằng chính phủ do người Shiite nắm giữ thân Iran và duy trì chính sách phân biệt đối với họ bất kể là dưới sự lãnh đạo của cựu thủ tướng Nouri al-Maliki hay Thủ tướng đương nhiệm Haider al-Abadi.
Việc chính quyền sử dụng dân quân người Shiite trong cuộc chiến chống IS càng khiến người Sunni cảm thấy họ bị tách rời. Mặc dù lực lượng Sunni có tham gia chiến dịch Fallujah nhưng vai trò của họ đã bị lu mờ trước thanh thế của dân quân người Shiite do Iran hậu thuẫn.
Video đang HOT
Với những người Sunni ủng hộ IS ở Fallujah, sự tham gia của dân quân người Shiite sẽ đẩy họ xích lại gần hơn với IS. Trong khi đó, với những người không theo IS, được giải phóng nhờ dân quân Shiite chỉ như một sự thay đổi người cai trị.
Cái giá phải trả
Theo Khatib, phương pháp được sử dụng để giải phóng Karmar có lẽ mang nhiều nét tương đồng với chiến dịch giải phóng thị trấn Kobani, bắc Syria: rải bom hạng nặng để mở đường cho các lực lượng trên bộ tấ.n côn.g.
Nhưng những thiệt hại về tài sản của hai cuộc tấ.n côn.g trên đều rất nặng nề. Cả Karmar và Kobani đều chịu nhiều tổn thất về cơ sở hạ tầng. Nếu áp dụng biện pháp tương tự với Fallujah, thành phố này chắc chắn cũng sẽ bị tàn phá nghiêm trọng và phải mất nhiều năm để khôi phục về nguyên trạng. Nó sẽ khiến cư dân Fallujah mất nhà cửa, tác động mạnh lên thực trạng nhân khẩu học.
Hàng nghìn người Sunni đã bỏ trốn hoặc đang chuẩn bị tháo chạy khỏi Fallujah khi chiến dịch càn quét IS được triển khai. Câu hỏi đặt ra là những người này sẽ đi đâu? Họ có thể đến các khu vực tập trung đông người Shitte sinh sống. Nhưng nếu vậy, nguy cơ bùng phát những cuộc xung đột sắc tộc sẽ là rất cao, bà Khatib nhấn mạnh.
IS cuối cùng cũng đứng bên bờ vực suy yếu về mặt quân sự nhưng hàng nghìn người Sunni ở Iraq cũng sẽ lâm vào cảnh mất nhà cửa nhờ “sự can thiệp” của một lực lượng dân quân trung thành với Iran và một chính phủ mà họ coi là không khác biệt so với trước đây. Hồi năm 2013, nhiều người Sunni ở Iraq cam kết đi theo IS chính bởi họ muốn chống lại một chính phủ mà theo họ là thân Iran và có thể trở thành mối đ.e dọ.a đối với cuộc sống của họ, bà Khatib cho hay.
Khi mà các nhân tố gây bất ổn chính trị xã hội vẫn tồn tại, Iraq vẫn sẽ là một mảnh đất màu mỡ cho các nhóm khủn.g b.ố gây dựng lực lượng và phát triển, bà Khatib nhận định.
Thủ tướng Iraq Haider al-Abadi đã không thể giành tín nhiệm của người Sunni bởi họ coi ông chỉ như một phiên bản khác của cựu thủ tướng Maliki. Việc kêu gọi dân quân dòng Sunni tham gia cuộc chiến chống IS là một cách để quân đội Iraq chứng tỏ rằng chiến dịch Fallujah nhận được sự ủng hộ của mọi người dân ở các tầng lớp khác nhau. Nhưng rõ ràng là người Sunni và người Shiite ở Iraq vẫn không hề sát cánh chiến đấu.
Theo Khatib, khi mà chính quyền Iraq chưa có một chiến lược cụ thể để giải quyết các vấn đề chính trị – xã hội cũng như khôi phục uy tín của quân đội thì dù có đán.h bại được IS đi chăng nữa thì sau đấy, những tổ chức khác giống như thế vẫn sẽ tiếp tục trỗi dậy mạnh mẽ.
Trần Việt
Theo VNE
IS dùng dân thường làm lá chắn, chống cự mạnh ở Fallujah
Nhà nước Hồi giáo đang giữ vài trăm gia đình ở Fallujah làm lá chắn ngăn các lực lượng Iraq tấ.n côn.g vào trung tâm thành phố.
Các lực lượng an ninh Iraq gần Fallujah, Iraq, ngày 31/5. Ảnh: Reuters.
Khoảng 3.700 người đã tháo chạy khỏi Fallujah, phía tây Baghdad, trong tuần qua sau khi quân đội Iraq mở chiến dịch tấ.n côn.g thành phố đang bị Nhà nước Hồi giáo (IS) kiểm soát này, Reuters dẫn thông báo từ cơ quan về người tị nạn của Liên Hợp Quốc (UNHCR) hôm qua cho biết.
"UNHCR tiếp nhận thông tin có dân thường thương vong ở trung tâm Fallujah do bị pháo kích dữ dội, trong đó có 7 người trong một gia đình, vào ngày 28/5", William Spindler, người phát ngôn UNHCR, phát biểu trong một cuộc họp báo. "Có thông tin vài trăm gia đình đang bị IS sử dụng làm lá chắn sống".
Con số này do những người đi sơ tán cung cấp cho nhân viên UNHCR thực địa, theo bà Ariane Rummery, người phát ngôn UNHCR. "Người dân ở Fallujah bị ép phải di chuyển cùng phiến quân IS trong thành phố".
Các lực lượng Iraq đang vấp phải sự chống cự mạnh mẽ từ IS. Sau khi tấ.n côn.g thành phố từ phía nam theo ba hướng hôm 30/5, họ đã đưa quân vào được khu Naimiyah. Thiếu tướng Abdelwahab al-Saadi, tổng chỉ huy chiến dịch giành lại Fallujah, nói IS sáng sớm qua đã phản công tại đây.
"Có khoảng 100 phiến quân tham gia nhưng chúng không sử dụng bom xe hoặc kẻ đán.h bom tự sát", ông al-Saadi nói với AFP. Quân đội Iraq đẩy lùi đợt tấ.n côn.g, diệt 75 phiến quân. Hiện chưa rõ thiệt hại phe chính phủ.
Nhà chức trách Iraq đang tạm giữ khoảng 500 người đàn ông và b.é tra.i dưới 12 tuổ.i từ Fallujah để "kiểm tra an ninh". Quá trình trên có thể kéo dài 7 ngày, ông Spindler nói.
Fallujah, nằm bên bờ sông Euphrates, bị các tay sún.g chống chính phủ Iraq chiếm Fallujah từ đầu năm 2014. Nơi này sau đó biến thành thành trì của IS.
Vị trí thành phố Fallujah, Iraq. Đồ họa: BBC.
Như Tâm
Theo VNE
Mỹ có nguy cơ hết bom thông minh để diệt IS Một quan chức Mỹ giám sát chiến dịch chống Nhà nước Hồi giáo bày tỏ lo ngại trước việc số lượng bom thông minh trong kho đang giảm dần. Thiếu tướng Charles Brown Jr.. Ảnh: UPI. Liên minh quốc tế, do Mỹ dẫn đầu, bắt đầu không kích Nhà nước Hồi giáo (IS) ở Iraq và Syria từ tháng 8/2014, chủ yếu sử...